TLAMACHTIJLI 13
TLAKUIKAJLI 4 Jehová notlajpixkauj
Jehová nochipa uelis techpaleuis
“¿Tlen tikuitia [noso tikijtoua] semi xnikpiya nopoder?” (NÚM. 11:23).
TLEN TIKITASKEJ
Yejuin tlamachtijli techpaleuis más matikneltokakan ika Jehová nochipa techmakas tlen ika titopanoltiskej.
1. ¿Kenijki okiteititi Moisés ika tlaneltokaya itech Jehová ijkuak okinkixti israelitas itech Egipto?
IPAN amoxtli Hebreos melak miyekej kinteneua akin otlaneltokakej itech Jehová, ken Moisés (Heb. 3:2-5; 11:23-25). Yejua okiteititi ika melauak tlaneltokaya ijkuak okinkixti israelitas itech Egipto pampa xokimakas faraón nion isoldados. Melak otlaneltokak itech Jehová niman okiyekan ikalpan ipan mar Rojo niman sakin ipan tlaluaktli (Heb. 11:27-29). Sakin, miyekej israelitas xok okineltokakej ika Jehová ueliskia kintlajpiyas, san ika, Moisés xijkon okichiuj, yejua nochipa otlaneltokak itech Jehová. Niman xonopopolo pampa Jehová nochipa okinmakak israelitas tlakuajli niman atl niman ijkon xmikiskej ipan tlaluaktli (Éx. 15:22-25; Sal. 78:23-25).a
2. ¿Tlenon okitlajtolti Jehová Moisés, niman tleka? (Números 11:21-23).
2 Ijkuak yopanoka kanaj se xiuitl ika Jehová yokinkixtijka israelitas itech Egipto, Jehová okimijli ika kinmakaskia nakatl. Maski Moisés melak tlaneltokaya, xmás okineltokak tlen Jehová okijto pampa xueliya konnemiliaya kanon konkuiskia Jehová nakatl para kintlakualtis nochimej israelitas ipan tlaluaktli. Ika yejon, Jehová ijkin okitlajtolti Moisés: “¿Tlen tikuitia [noso tikijtoua] semi xnikpiya nopoder?” (xpoua Números 11:21-23). Nikan ika hebreo kijtoua: “¿Tikijtojtika ika ima Jehová xueyak?”. Ijkuak kijtoua “ima Jehová”, kiteneujtika iespíritu santo toTajtsin noso ikojtilis tlen kitekitiltia para kichiuas tlen yejua kineki. Kentla tla Jehová ijkin kitlajtoltiskia Moisés: “¿Tiknemilia ika xuelis nikchiuas tlen yonikijto nikchiuas?”.
3. ¿Tleka melak noneki matikitakan tlen inpan opanok israelitas niman Moisés?
3 ¿Kemantika yotimotlajtoltijka tla Jehová mitsmakas niman kinmakas mochanejkauan tlen ika nenmopanoltijtiaskej? Ipan yejuin tlamachtijli tikitaskej tleka Moisés niman israelitas xok okineltokakej ika Jehová ueliskia kinmakas tlen ika nopanoltiskej. Noijki, tikimitaskej seki tlaxeloltin itech Biblia tlen techpaleuis más matikneltokakan ika Jehová nochipa techpaleuis.
TLENON TECHMACHTIA TLEN OKICHIUJKEJ MOISÉS NIMAN ISRAELITAS
4. ¿Tleka israelitas opeujkej kinemiliaj ika Jehová xueliskia kinmakas tlen yejuamej kinekiyaj?
4 Matikitakan tlen panotoya. Miyekej israelitas niman miyekej akin xisraelitas katkaj okiskej itech Egipto niman achijtsin youejkaujkaj ika nejnentinemiyaj ipan tlaluaktli para ajsiskej ipan Tlajli tlen Jehová yokimijlika kinmakas (Éx. 12:38; Deut. 8:15). Akin xisraelitas katkaj opeujkej kijtouaj ika xok kinekiyaj kikuaskej maná, niman miyekej israelitas noijki opeujkej ijkon kijtouaj (Núm. 11:4-6). Yejuamej opeujkej kikuasnekij tlen kikuayaj Egipto niman opeuj melak kitlajtlaniliaj Moisés nakatl, ika yejon, Moisés okinemili ika nonekiya kinmakas, san ika, xkimatiya kanon konkuis para ueliskia kinkualtis (Núm. 11:13, 14).
5, 6. ¿Tlenon techmachtia tlen inpan opanok israelitas?
5 Akin xisraelitas katkaj xkitlasojkamatiyaj nochi tlen Jehová kinmakaya, niman israelitas noijki ijkon opeuj kichiuaj. Ipan yejuin tonaltin, tlaltikpakchanejkej xtlaj kitlasojkamatij, niman tla xtitotlajpiyaj, noijki uelis peuas ijkon tikchiuaskej niman xtiktlasojkamatiskej nochi tlen Jehová techmaka. Ueliskia peuas tiknekiskej tlen yeuejkaui tikpiayaj noso tiknekiskej tlen oksekimej kipiyaj. San ika, tla tipakij san ika tlen tikpiyaj, más ika toyojlo tinemiskej.
6 Israelitas okilkaujkej tlen Jehová yokimijlijka kichiuas inpampa. Yejua okimijlijka ika kinmakaskia miyek tlen kuajli ijkuak ajsiskiaj ipan Tlajli tlen yokimijlika kinmakas niman xijkuak nemiyaj ipan tlaluaktli. Teuamej noijki noneki tikilnamikiskej tlen Jehová yotechijli techmakas ika tlayekapan niman xnoneki san tiknemilijtoskej tlen xtikpiyaj aman. Noijki melak kuajli tla titlanemiliaj itech tlaxeloltin tlen techpaleuiyaj más matikneltokakan ika Jehová techmakas tlen ika titopanoltiskej.
7. ¿Tleka uelis kuajli tikmatstoskej ika Jehová uelis nochipa techpaleuis?
7 Kanaj titotlajtoltiaj tleka toTajtsin ijkin okijli Moisés: “¿Tikijtojtika ika ima Jehová xueyak?”. Jehová kanaj ijkon okitlajtolti pampa kinekiya kititis ika ima, noso, ikojtilis, xkeman tlami niman ika san kanon uelis ajsis, maski melak uejka manemi. Kuakon, maski israelitas nemiyaj ipan tlaluaktli, Jehová ueliskia kinmakas nakatl. “Ikan iueyipoder”, toTajtsin okiteititi ika maski san kanon manemi ikalpan, ueliskia kipaleuis (Sal. 136:11, 12). Ika yejon, ijkuak itlaj tikixnamiktoskej, uelis kuajli tikmatstoskej ika Jehová uelis techpaleuis maski san kanon matinemikan (Sal. 138:6, 7).
8. ¿Tlenon uelis tikchiuaskej niman ijkon xtopan panos tlen inpan onochiuj israelitas? (Noijki xkita tlaixkopinajli).
8 Jehová okichiuj tlen okimijli israelitas niman okintitlanili melak miyek totomej. San ika, israelitas xokitlasojkamachilijkej Jehová ipampa milagro tlen okichiuj. Yejuamej san kinemilijtoyaj melak miyek nakatl kejyeuaskej, niman ouejkaujkej se tonajli uan tlajko para kinmajsiskej nochi kech ueliskiaj. Jehová melak okualan pampa israelitas san kinekiyaj tlakuaskej, ika yejon, okintlajyouilti (Núm. 11:31-34). ¿Tlenon techmachtia tlen okichiujkej israelitas? Ika xnoneki matiknekikan tikpiyaskej melak miyek tlemach. Maski tla tikpiyaj noso xtikpiyaj tomin, noneki titokojtiliskej más kuajli titouikaskej iuan Jehová niman Jesús niman ijkon tiksentlaliskej tlen patioj ne iluikak (Mat. 6:19, 20; Luc. 16:9). Tla ijkon tikchiuaj, uelis kuajli tikmatstoskej ika Jehová nochipa techmakas tlen ika titopanoltiskej.
¿Tlenon okichiujkej israelitas ipan tlaluaktli, niman tlenon tiuelij? (Xkita párrafo 8).
9. ¿Tlenon uelis kuajli tikmatstoskej?
9 Ipan yejuin tonaltin, Jehová ok kinektok techpaleuis. Maski ijkon, kemantika uelis techpolos tomintsin noso tlakuajli.b San ika, uelis kuajli tikmatstoskej ika Jehová xkeman techkauas. Yejua nochipa techmakas kojtilistli para uelis tikxikoskej maski san tlenon. Matikitakan tlenon uelis tikchiuaskej para tikteititiskej ika tikneltokaj ika Jehová techtlajpiyas ijkuak xtikpiyaskej tomintsin niman ijkuak tikitaskej kenijki uelis titopanoltiskej ijkuak yetiueuentsitsintin.
IJKUAK XTIKPIYASKEJ TOMINTSIN
10. ¿Tlenon ueliskia tikixnamikiskej?
10 Aman ika más nonisiuijtias ika tlapopoliuis, kanaj más ouijtika yes tiktlanis tomin. Ueliskia xok tikpiyaskej tekitl, tikpoloskej tlen tikpiyaj noso tokal ipampa tlen xkuajli panoua ipan política, ipampa guerras, ipampa uejueyimej kokolistin tlen kemach uajnestiuej noso pampa tlaixpoliui kampa tichantij. Kanaj nonekis tiktejtemoskej okse tekitl kampa tichantij noso kanaj hasta nonekis oksekan tonchantiskej imiuan tochanejkauan niman ijkon tikpiyaskej tlen ika titopanoltiskej. ¿Tlenon uelis techpaleuis matiktlapejpenikan tlen makiteititi ika tikneltokaj ika Jehová nochipa techpaleuis?
11. ¿Tlenon uelis techpaleuis matikitakan tlen uelis tikchiuaskej ijkuak xmás tikpiyaskej tomintsin? (Lucas 12:29-31).
11 Melak techpaleuis tla tikijliaj Jehová nochi tlen techajmana (Prov. 16:3). Matiktlajtlanilikan Jehová matechmaka tlamachilistli niman ijkon tiktlapejpeniskej tlen más kuajli. Noijki uelis tiktlajtlaniliskej matechyolseui niman ijkon xsajnoye tajmanaskej (xpoua Lucas 12:29-31). Matiktlajtlanilikan matechpaleui matipakikan san ika tlen tikpiyaj (1 Tim. 6:7, 8). Niman matikitakan ipan toamatlajkuiloluan tlenon uelis tikchiuaskej ijkuak xmás tikpiyaskej tomintsin. Miyekej tokniuan melak yokinpaleui videos niman tlamachtiltin tlen kinnextiaj ipan jw.org tlen tlajtouaj itech yejon.
12. ¿Tlenon noneki titotlajtoltiskej niman ijkon tiktlapejpeniskej tlen más kuajli?
12 Sekimej yokiselijkej se tekitl maski ononek kinkaujteuaskej inchanejkauan, san ika, sakin, okitakej ika xkuajli ika ijkon okichiujkej. Ijkuak tikseliskej se tekitl, xsan noneki titlanemiliskej itech kech tomin tiktlaniskej, noijki noneki tiknemiliskej tla xkijtlakos ken tikueyichiuaj toTajtsin (Luc. 14:28). Xmotlajtolti: “¿Ok kuajli ninouikas iuan noixnamik tla nikaujteua para uejka nontekitis? ¿Uelis nias tlanechikoltin, nontenojnotsas niman ninemis imiuan tokniuan?”. Tla tikinpiya mokoneuan, noijki noneki xmotlajtolti yejuin: “¿Kenijki uelis nikimiskaltis nokoneuan niman nikinmachtis ijkon ken Jehová kineki tla xmás imiuan ninemis?” (Efes. 6:4). Ijkuak itlaj tiktlapejpenis, maka xchiua tlen mitsijliaj mochanejkauan noso motlasojkaikniuan akin xnoyekanaj ika tlen kijtoua Biblia, yej xkita tlenon kinemilia Jehová niman ijkon xchiua.c Tony, akin chanti Asia occidental, okijlijkej matekititi ipan okse país niman ika kuajli kitlaxtlauiliskiaj. San ika, sakin ika okichiuj teoyotl niman ika otlajto iuan isiuauj, okijto ika xkiseliskia nion se tekitl tlen okitekiuiltijkej. Yejua yej opeuj kinemilia tlenon ueliskia kichiuaskej niman ijkon xok ueyi tomin kipopoloskej. Aman Tony kijtoua: “Yoniuel miyekej yonikinpaleui makixmatikan Jehová niman tokoneuan melak kuelitaj kitekichiuiliskej Jehová. Yotikitakej ika tla tikchiuaj tlen kijtoua Mateo 6:33, Jehová nochipa techtlajpiyas”.
IJKUAK TIKITASKEJ KENIJKI TITOPANOLTISKEJ IJKUAK YETIUEUENTSITSINTIN
13. ¿Tlenon uelis tikchiuaskej niman ijkon ika tlayekapan tikpiyaskej tlen ika titopanoltiskej?
13 Noijki uelis ouijtika tikitaskej titlaneltokaskej itech Jehová ijkuak tikitaskej kenijki titopanoltiskej ijkuak yetiueuentsitsintin. Biblia techijlia chikauak matitekitikan niman ijkon ijkuak yetiueuentsitsintin, tikpiyaskej tlen ika titopanoltiskej (Prov. 6:6-11). Tla tiuelij, matikejyeuakan totomintsin niman ijkon ika titopaleuiskej ika tlayekapan. Maski tomin melak tepaleui, xnoneki sajnoye titekitiskej para tikpiyaskej ueyi tomin (Ecl. 7:12).
14. ¿Kenijki techpaleuiya Hebreos 13:5 maka melak matechajmana kenijki titopanoltiskej ijkuak yetiueuentsitsintin?
14 Jesús okijto se neskayotl para temachtis ika xtlaj ika tepaleui tla yakaj melak kipiya tomin niman “ixpan toTajtsin xtlaj kipiya” (Luc. 12:16-21). Tejuamej xtikmatij tlenon panos mostla (Prov. 23:4, 5; Sant. 4:13-15). Niman Jesús okijto ika nochimej akin kinekij yeskej inomachtijkauan noneki kinektoskej kikauaskej nochi tlen kipiyaj (Luc. 14:33). Ipan kachtopa siglo, tokniuan akin chantiyaj Judea ononek kikauaskej nochi tlen kipiayaj, niman yejuamej ika inyojlo ijkon okichiujkej (Heb. 10:34). Aman, miyekej tokniuan xok kipiyaj tekitl noso yokipolojkej tlen kipiayaj pampa xokinekkej nokalaktiskej ipan política (Apoc. 13:16, 17). Yejuamej yokiteititijkej ika kineltokaj tlen kijtoua Jehová: “Xkaman nimitskauas nion nimitstlalkauis” (xpoua Hebreos 13:5). Tejuamej titokojtiliaj tikitaskej tlenon uelis tikchiuaskej para tikpiyaskej tlen ika titopanoltiskej tla yetiueuentsitsintin niman titlaneltokaj itech Jehová tla panoua itlaj tlen xtiknemiliayaj.
15. Tajtin akin kichiuaj ken Cristo, ¿kenijki noneki kimitaskej inkoneuan? (Noijki xkita tlaixkopinajli).
15 Ipan seki kalpamej, tlaltikpakchanejkej kinpiyaj inkoneuan pampa kijtouaj ika ijkon, tla youeuentsintiakej, inkoneuan tekitiskej niman kinmakaskej tomintsin. San ika, Biblia kijtoua ika tatajtin yejuamej noneki kinmakaskej inkoneuan tlen kinpoloua (2 Cor. 12:14). Kema, ijkuak tajtin ueuentsintiaj, kanaj nonekis ika inkoneuan makinmakakan tomintsin niman makinpaleuikan, niman miyekej tekoneuan ika inyojlo ijkon kichiuaj (1 Tim. 5:4). Aman tej, tajtin akin kichiuaj ken Cristo kimatij ika más kinyolpaktia ijkuak kinpaleuiyaj inkoneuan makitekichiuilikan Jehová niman xijkuak kinmiskaltiaj san para sakin makinmakakan tomin (3 Juan 4).
Tokniuan akin yononamiktijkej nochipa noyekanaj ika Biblia ijkuak kitlapejpeniaj tlenon kichiuaskej ika tlayekapan. (Xkita párrafo 15).d
16. ¿Kenijki tajtin uelis kinpaleuiskej inkoneuan niman ijkon tla youejueyiyakej makipiyakan tlen ika nopanoltiskej? (Efesios 4:28).
16 Tajtin, ijkuak nenkimititiskej nemokoneuan kenijki kinotlaniliskej intomintsin para ika nopanoltiskej, xkinmachtikan matlaneltokakan itech Jehová. Desde ijkuak kuechtikej, xkimititikan ika melak noneki chikauak tekitiskej (Prov. 29:21; xpoua Efesios 4:28). Ijkuak noskaltijtiaskej, xkinpaleui manokojtilikan kuajli manomachtikan ipan escuela. Uelis nemomachtiskej toamatlajkuiloluan para nenkinpaleuiskej nemokoneuan makitlapejpenikan tlen kuajli ijkuak kitaskej hasta kanon nomachtiskej. Nemejuamej noneki nenkinpaleuiskej nemokoneuan makipiyakan se tekitl niman ijkon kipiyaskej tomin tlen ika nopanoltiskej niman makipiyakan tiempo para más tenojnotsaskej noso hasta para uelis nochiuaskej precursores.
17. ¿Tlenon kuajli tikmatstokej?
17 Akin tiktekichiuiliaj Jehová kuajli tikmatstokej ika yejua kineki niman uelis techmakas tlen ika titopanoltiskej. Niman aman ika más yenonisiuijtiuj ika tlapopoliuis, más nonekis itech matitlaneltokakan. San ika, maski san tlenon mapano, kuajli matikmatstokan ika Jehová kitekitiltis ikojtilis niman ijkon techmakas tlen noneki. Kuajli tikmatstokej ika Jehová techpaleuis maski san kanon matinemikan.
TLAKUIKAJLI 150 Xtejtemo toTajtsin akin mitsmakixtis
a Xkita sección “Tlen notlajtoltiaj akin kitaj revistas” itech Amatl Tekakistilijketl de octubre de 2023.
b Xkita sección “Preguntas de los lectores” itech La Atalaya del 15 de septiembre de 2014.
c Xkita tlamachtijli “Nadie puede servir a dos amos”, itech La Atalaya del 15 de abril de 2014.
d TLEN NESI IPAN TLAIXKOPINALTIN: Se tokniuj iuan isiuatsin konnotstokej imichpoch niman inmoj akin tekititokej kampa kichijchiujtokej Kajli kampa tosentlaliaj.