TLAMACHTIJLI 12
TLAKUIKAJLI 77 Se tlauijli kampa tlayouatikak
Nochipa matinemikan ipan tlauijli niman maka ipan tlayoualyotl
“Nemejuamej se tiempo nenkatkaj tlayoualyotl, san ika, aman yonemochiujkej tlauijli” (EFES. 5:8, TNM).
TLAJTOS ITECH:
Tlenon tiuelij itech tlen okijto apóstol Pablo ipan Efesios capítulo 5 itech tlauijli niman tlayoualyotl.
1, 2. a) ¿Kemanon, kanon niman tleka Pablo okimijkuilouili se carta tokniuan akin chantiyaj Éfeso? b) ¿Tlenon tiknankiliskej ipan yejuin tlamachtijli?
IJKUAK Pablo tsauktoya Roma, yejua melak kinekiya kinyolchikauas tokniuan. San ika, pampa tsauktoya, xueliskia yaskia kominyolchikauaskia. Ika yejon, san okimijkuilouili seki cartas. Se carta okintitlanili tokniuan akin nemiyaj Éfeso, kanaj ipan xiuitl 60 noso 61 (Efes. 1:1; 4:1).
2 Pablo otenojnots niman otemachti Éfeso kanaj 10 xiuitl (Hech. 19:1, 8-10; 20:20, 21). Yejua melak kintlasojtlaya tokniuan niman melak kinekiya kinpaleuis para mamelajkanemikan itech Jehová. San ika ¿tleka okintlajkuilouili tokniuan tlapejpeniltin niman okinteneuili tlauijli niman tlayoualyotl? Niman ¿tlenon techmachtia itech tlen okimijli tokniuan? Ipan yejuin tlamachtijli tiknankiliskej yejuin.
NOCHIUAJ TLAUIJLI AKIN KATKAJ TLAYOUALYOTL
3. ¿Tlen neskayotl okitekitilti Pablo ipan Efesios capítulo 5?
3 Pablo ijkin okimijli tokniuan akin chantiyaj Éfeso: “Nemejuamej se tiempo nenkatkaj tlayoualyotl, san ika, aman yonemochiujkej tlauijli” (Efes. 5:8, TNM). Yejua okitekitilti tlauijli niman tlayoualyotl para kimijlis kenon melak yonopatlakaj. Kachtopa matikitakan tleka okimijli “nemejuamej se tiempo nenkatkaj tlayoualyotl”.
4. ¿Tleka efesios katkaj tlayoualyotl?
4 Katkaj tlayoualyotl pampa nemiyaj ipan tlaneltokijli tlen xmelauak. Ijkuak tokniuan akin chantiyaj Éfeso xkixmatiyaj Jehová, nemiyaj ipan tlaneltokijli tlen xmelauak niman san tlemach kineltokayaj. Ne Éfeso onkatka se teopan tlen okichijchiuilijkej intajtsin Ártemis. Ipan yejon tiempo, yejon teopan katka semej itech on chikome tlemach tlen sajnoye kualtsin tlachijchiujtli ipan nochi tlaltikpaktli. Miyekej ompa yayaj konueyichiuayaj intajtsitsinuan. Ompa noijki nemiyaj tlanemakakej akin kinchijchiuayaj teopantsitsintin de Ártemis niman kinemakayaj (Hech. 19:23-27). Noijki akin ompa chantiyaj melak kimixmatiyaj ika melak kichiuayaj naualyotl (Hech. 19:19).
5. Okse xteneua tleka efesios katkaj tlayoualyotl.
5 Katkaj tlayoualyotl pampa auilnemiyaj. Akin chantiyaj Éfeso melak auilnemiyaj niman xok pinauiyaj. Ken tetlamauisoltiayaj niman ken nouentiayaj nochi katka itech sexo (Efes. 5:3). Pablo okijto ika akin ompa chantiyaj xok kimatiyaj “tla itlaj tepinajtij”, yejuin tlajtoltin ueliskia notlajtolkuepas ken “xok itlaj kinkokoua”. Noijki kijtosneki ika xok kinpasolouaya intlamachilis niman xok kinemiliayaj tla Jehová kintlajtlakolmakaskia (Efes. 4:17-19). Yejuamej xok kimatiyaj tlenon kuajli niman tlenon xkuajli. Ika yejon, Pablo ijkin okijto: “Kipiyaj intlamachilis yejuan xueli kuajli tlanemilia. Yejuamej xkipiyaj on nemilistli yejuan ualeua itech Dios”.
6. ¿Tleka Pablo okimijli efesios “aman yonemochiujkej tlauijli”?
6 San ika, sekimej efesios yokiskaj itech tlayoualyotl, ika yejon, Pablo okimijli: “Aman yonemochiujkej tlauijli pampa san sekan nennemij iuan toTeko” (Efes. 5:8, TNM). Yejuamej yopeujkaj kichiuaj tlen kijtoua iTlajtol toTajtsin, tlen katka ken se tlauijli tlen kinyekanaya (Sal. 119:105). Yejuamej yokiskaj itech tlaneltokijli tlen xmelauak niman xok auilnemiyaj. Noijki yopeujkaj kichiuaj ken toTajtsin niman nokojtiliayaj kiueyichiuaskej niman kiyolpaktiskej (Efes. 5:1).
7. ¿Tleka tikijtouaj ika san noijki otikchiujkej ken tokniuan akin chantiyaj Éfeso?
7 Tejuamej noijki tinemiyaj ipan tlayoualyotl ijkuak xitikixmatiyaj Jehová. Sekimej tiiluipanouayaj ipan tlaneltokijli tlen xmelauak niman sekimej kanaj tiauilnemiyaj. San ika, ijkuak otikixmatkej Jehová, otopatlakej niman opeuj tikchiuaj tlen kuajli. Nochi yejuin melak yotechpaleui (Is. 48:17). Maski ijkon, kemantika ouijtika tikitaj xok tinemiskej ipan tlayoualyotl. Matikitakan tlenon techpaleuis nochipa matinemikan ipan tlauijli.
Image digitally reproduced with the permission of the Papyrology Collection, Graduate Library, University of Michigan, P.Mich.inv. 6238. Licensed under CC by 3.0
Ipan yejuin tonaltin, melak techpaleuiya carta tlen Pablo okimijkuilouili tokniuan de Éfeso. (Xkita párrafo 7).c
MAKA OKSEJPA MATIAKAN KAMPA TLAYOUALYOTL
8. Ijkon ken kijtoua Efesios 5:3-5, ¿tlenon xok nonekiya kichiuaskej tokniuan akin chantiyaj Éfeso?
8 (Xpoua Efesios 5:3-5). Tokniuan akin chantiyaj Éfeso xok nonekiya kichiuaskej tlen xkuelita Jehová niman ijkon xok oksejpa yaskej kampa tlayoualyotl. Yejuamej xsan okikajkaujkej ika auilnemiyaj, noijki okikajkaujkej ken xkuajli tlajtlatouayaj. Pablo noijki okimilnamikti tokniuan ika tla oksejpa kichiuayaj tlen xkuajli, yejuamej xueliskiaj kalakiskiaj “kampa Cristo niman Dios tlamandaroua”.
9. ¿Tleka noneki nimantsin tikmapeuaskej tlen kipiya auilnemilistli?
9 Tejuamej noijki noneki tikchiuaskej tlen okimijlijkej efesios: “Maka xchiuakan tlen xkuajli yejuan kichiuaj on tlajtlakolejkej” (Efes. 5:11). Yonoitak ika yakaj ueliskia auilnemis tla kita noso kikaki tlen tsokuiltik noso tlen kipiya auilnemilistli niman tla san itech yejon tlajtojtika (Gén. 3:6; Sant. 1:14, 15). Matikonteneuakan tlen opanok imiuan sekimej iteixpantijkauan Jehová ipan se país. Sekimej tokniuan okichijchiujkej se grupo ipan se red social niman ijkon ompa notitlaniliskej mensajes. Kachtopa ompa noyolchikauayaj niman tlajtouayaj itech Biblia. San ika, sakin opeuj tlajtouaj itech okseki tlemach niman sakin san tlajtouayaj itech sexo. Sekimej akin nemiyaj ipan yejon grupo okijtojkej ika yejon mensajes okichiuj maauilnemikan.
10. ¿Kenon kineki techijtlakos Satanás? (Efesios 5:6).
10 Satanás melak kimati kenon tekajkayauas pampa kichiua ika tlaltikpakchanejkej maka makimatikan tlenon kuajli noso tlenon xkuajli (Is. 5:20; 2 Cor. 4:4). Ika yejon, xtechmojkatlachialtia ika tlaltikpakchanejkej techtlaneltokiltisnekij ika xteijtlakoua tlen Jehová kijtoua ika tsokuiltik noso tlen kipiya auilnemilistli (2 Ped. 2:19). Aman ipan películas, ipan televisión niman ipan internet nesi tlen Jehová kitlauelita. Diablo kineki matiknemilikan ika melak kuajli kenon nemij tlaltikpakchanejkej maski auilnemij. Noijki kineki matiknemilikan ika auilnemilistli xteijtlakoua niman ika melak teyolpakti (xpoua Efesios 5:6).
11. ¿Tleka melak noneki matikchiuakan tlen kijtoua Efesios 5:7? Xkijto se neskayotl. (Noijki xkimita tlaixkopinaltin).
11 Satanás kineki matouikakan imiuan tlaltikpakchanejkej akin xkitlakamatij Jehová, ika yejon, Pablo okimijli efesios maka manosentlalikan imiuan akin kichiuaj tlen xkuajli. Yejua okijto: “Maka imiuan xchiuakan tlen xkuajli” (Efes. 5:7, TNM). Aman tejuamej noneki más totlajpiyaskej. ¿Tleka? Pampa aman xok ijkon ken yeuejkaui, aman hasta ipan redes sociales uelis touikaskej imiuan akin xkitlakamatij Jehová. Se tokniuj akin itoka Angelaa niman chanti Asia okitak ika redes sociales melak teijtlakouaj. Yejua kijtoua: “Nion xtikitas kenon redes sociales uelis mitstlamachilispolojtiaskej. Nejua xok nikitaya tla xkuajli tla nikinpiaya amigos akin xkitlakamatij tlen Biblia kijtoua. Opeuj niknemilia ika kuajli tla nikchiuaya tlen Jehová xkuelita”. Melak kuajli ika tokniuan tlayekankej okipaleuijkej manopatla. Yejua kijtoua: “Aman ninokojtilia más nitlanemilis itech Jehová niman itech tlen yejua kuelita niman xsan nikitstos noredes sociales”.
Xnochimej akin imiuan touikaskej techpaleuiskej matiktlakamatikan Jehová. ¿Akinomej imiuan touikaskej? (Xkita párrafo 11).
12. ¿Tlenon techpaleuis nochipa matiktlakamatikan Jehová?
12 Maka matechkajkayauakan akin kijtouaj ika tiauilnemis xmitsijtlakos. Tejuamej tikmatstokej ika yejon xmelauak (Efes. 4:19, 20). Matotlajtoltikan: “¿Ninokojtilia xninouikas imiuan akin ninomachtia ipan escuela noso akin imiuan nitekiti noso akin xkitlakamatij itlanauatiluan Jehová? ¿Ninoyolchikaua niman nikteijlia ika melak tepaleui tlen kijtoua Biblia maski miyekej manechijlikan ika xtlaj nikuelita nikchiuas?”. Noijki, ijkon ken kijtoua 2 Timoteo 2:20-22, noneki kuajli tikitaskej iuan akinon touikaskej ipan tlanechikojli. Matikilnamikikan ika xnochimej techpaleuiskej matimelajkanemikan itech Jehová.
“XTEITITIKAN IKA NENINKONEUAN TLAUIJLI”
13. ¿Tlenon okijtosnek Pablo ijkuak okijto: “Xteititikan ika neninkoneuan tlauijli”? (Efesios 5:7-9, TNM).
13 Ijkuak Pablo otlan kimijlia tokniuan efesios maka oksejpa mayakan kampa tlayoualyotl, aman ijkin okimijli: “Xteititikan ika neninkoneuan tlauijli” (xpoua Efesios 5:7-9, TNM).b ¿Tlenon okijtosnek? Ika nonekiya nochipa kichiuaskej ken Cristo. Tla tejuamej noijki tiknekij ijkon tikchiuaskej, noneki nochipa tomachtiskej Biblia niman toamatlajkuiloluan. Ijkuak tomachtiskej, matikitakan tlenon okichiuj niman tlenon otemachti Jesucristo, akin tlauijli “ipan in tlaltikpaktli” (Juan 8:12; Prov. 6:23).
14. ¿Kenon techpaleuiya espíritu santo?
14 Tla tiknekij tinemiskej ipan tlauijli, noijki noneki matechpaleui iespíritu santo toTajtsin. ¿Tleka? Pampa kemantika ouijtika tikitaskej tikchiuaskej tlen kuajli ipan yejuin tlaltikpaktli, kampa nochiua tlen melak tsokuiltik (1 Tes. 4:3-5, 7, 8). Espíritu santo techpaleuis maka matitlanemilikan ken tlaltikpakchanejkej, akin tlanemiliaj ken Jehová xkuelita. Noijki techpaleuis matikijtokan tlen melauak, matikchiuakan tlen kuajli niman matiyolmelajkej (Efes. 5:9).
15. ¿Tlenon uelis tikchiuaskej para tikseliskej espíritu santo? (Efesios 5:19, 20).
15 Jesús okijto ika Jehová “kiminmakas Espíritu Santo on yejuan kitlajtlaniliskej” (Luc. 11:13). Kuakon, uelis tikseliskej espíritu santo tla tiktlajtlaniliaj Jehová. Noijki uelis tikseliskej tla tikonueyiteneuaj Jehová ipan tlanechikoltin imiuan tokniuan (xpoua Efesios 5:19, 20). Tla tejuamej tikpiyaj espíritu santo, uelis tikchiuaskej tlen Jehová kuelita.
16. ¿Tlenon techpaleuis matiktlapejpenikan tlen kuajli? (Efesios 5:10, 17).
16 Ijkuak itlaj tiktlapejpeniskej, kachtopa noneki kuajli matikasikamatikan “tlen kineki” Jehová niman sakin ijkon matikchiuakan (xpoua Efesios 5:10, 17). Ijkuak itlaj topan panoua niman peua tikitaj tlen kijtoua Biblia, kijtosneki ika tiknekij tikmatiskej tlen Jehová kinemilia. Niman yejon techpaleuis matiktlapejpenikan tlen kuajli.
17. ¿Kenon uelis kuajli tiktekitiltiskej totiempo? (Efesios 5:15, 16; noijki xkita tlaixkopinajli).
17 Pablo okimijli tokniuan akin chantiyaj Éfeso kuajli makitekitiltikan intiempo (xpoua Efesios 5:15, 16). Satanás kuelitaskia matikchiuakan tlen tlaltikpakchanejkej kichiuaj niman ijkon maka matikpiyakan tiempo para tiktekichiuiliskej Jehová (1 Juan 5:19). Yakaj ueliskia más notomintis, más nomachtis noso más tekitis niman xok kitas kenon más kitekichiuilis Jehová. Tla ijkon topan panoua, kijtosneki ika yopeuj titlanemiliaj ijkon ken akin xnomachtiaj. Tikmatstokej ika xse tlajtlakojli tla tikpiyaj tomintsin, tla tomachtiaj noso tla titekitij. San ika, kema xok kuajli yeskia tla kachtopa tikchiuaj yejon niman xok tiknemiliaj kenon más kuajli tiktekichiuiliskej Jehová. Tla tiknekij tinemiskej ipan tlauijli, noneki nochipa tikchiuaskej “tlen kuajli”, yejuin kijtosneki ika noneki kachtopa tikchiuaskej tlen más noneki.
Pablo okimijli tokniuan de Éfeso kuajli makitekitiltikan intiempo. (Xkita párrafo 17).
18. ¿Tlenon okichiuj Donald para más kuajli kitekitiltis itiempo?
18 Matikitakan tlenon uelis tikchiuaskej niman ijkon más uelis tiktekichiuiliskej Jehová. Matikitakan tlen okichiuj tokniuj Donald, akin chanti Sudáfrica. Yejua kijtoua: “Opeuj nikita tlenon uelis nikchiuas niman oniktlajtlanili Jehová manechpaleui más maniktekichiuili. Onikijli manechpaleui maniknexti se tekitl tlen nechkauiliskia más manikpiya tiempo para nitenojnotsas, niman yejua onechnankili. Kuakon, nosiuauj niman nejua opeuj más chikauak tiktekichiuiliaj Jehová”.
19. ¿Tlenon noneki tikchiuaskej niman ijkon nochipa tinemiskej ipan tlauijli?
19 Tlen Pablo okimijkuilouili tokniuan efesios melak okinpaleui mamelajkanemikan itech Jehová, niman tlen okimijkuilouili noijki techpaleuis. Ken yotikitakej, yejuin carta techpaleuiya kuajli matiktlapejpenikan tlen ika toyolpaktiskej niman kuajli matikintlapejpenikan akin imiuan touikaskej. Noijki techyolchikaua kuajli matomachtikan Biblia niman matijkauilikan matechyekana. Niman techilnamiktia ika melak noneki matikpiyakan espíritu santo pampa techpaleuiya matikpiyakan kualtsitsintin kualneskayomej. Tla tikchiuaj tlen okijto Pablo, uelis tiktlapejpeniskej tlen makiyolpakti Jehová. Kuakon, maka oksejpa matiakan ipan tlayoualyotl, yej nochipa matinemikan ipan tlauijli.
¿KENON TITLANANKILISKIA?
¿Tlenon kijtosneki “tlayoualyotl” niman “tlauijli” tlen kiteneua Efesios 5:8?
¿Tlenon techpaleuis maka oksejpa matiakan ipan “tlayoualyotl”?
¿Tlenon techpaleuis nochipa matinemikan ipan “tlauijli”?
TLAKUIKAJLI 95 Itlauilpantitikaj
a Seki tokayomej yonopatlakej.
b Efesios 5:7-9: “7 Kuakon, maka imiuan xchiuakan tlen xkuajli; 8 nemejuamej se tiempo nenkatkaj tlayoualyotl, san ika, aman yonemochiujkej tlauijli pampa san sekan nennemij iuan toTeko. Xteititikan ika neninkoneuan tlauijli, 9 pampa akin nemij ipan tlauijli kichiuaj tlen kuajli, tlen melajki niman kijtouaj tlen melauak”.
c TLEN NESI IPAN TLAIXKOPINAJLI: Foto itech se copia tlen melak youejkauj itech se carta tlen apóstol Pablo okimijkuilouili tokniuan efesios.