Maeke Nakai a Koe ke Tuga a Fineaso ka Fehagai a Koe mo e Tau Lekua?

KO E matagahua uho ke eke mo motua he fakapotopotoaga. Ka e fakakite he Kupu he Atua na fehagai e tau motua mo e tau paleko. He falu magaaho, ne lata a lautolu ke fakatonu e tau mena hehē ha ko lautolu e ‘fakafili ma Iehova.’ (2 Nofo. 19:6) Po ke liga moua he leveki e kotofaaga ne logona hifo e ia e nakai mautauteute, ke tuga a Mose, ne ole fakatokolalo hagaao ke he taha e kotofaaga: “Ko hai kia au nai, kia fano ai au kia Farao?”​—Esoto 3:11.

Ko e tau Tohiaga Tapu ne tohia i lalo he omoomoiaga he malolō gahuahua taha ia ne kotofa e tau motua, ne foaki e tau fifitakiaga mooli he tau motua ne kautū he fehagai mo e tau kamatamata. Ko Fineaso ko e tama taane a Eleasaro mo e mokopuna ha Arona ne amanaki ke eke mo ekepoa ne mua. Tolu e mena tutupu he moui haana ne fakamaama e lata he tau motua he vahā nei ke fehagai mo e tau paleko ke he loto malolō, maama, mo e falanaki ki a Iehova.

“Ti Matike Ai a Ia”

Ko e tagata taane fuata a Fineaso he magaaho ne heagaapi e tau Isaraela he Kelekele Tatai a Moapi. Kua talahau he Tohi Tapu: “Ti kamata ai he motu ke feuaki mo e tau fifine Moapi. . . . Ti kai ai he motu, mo e tukutuku hifo a lautolu ke he ha lautolu a tau atua.” (Nume. 25:1, 2) Ne fakamamahi e Iehova e tau tagata mahani kelea aki e tatalu mate. Maeke nakai a koe ke manamanatu ke he hokotaki nei ne fakatupu he mahani kelea mo e tatalu ne liga lauia a Fineaso?

“Kitiala!” he matutaki he tala, “ko e taha tagata he fanau a Isaraela kua hau, ti ta mai ai e ia ke he hana tau matakainaga e fifine Mitiana, ki mua a Mose, ki mua foki he fakapotopotoaga oti he fanau a Isaraela, ha ha ne tagi ai a lautolu ke he gutuhala he fale uta fano he tutuutaga.” (Nume. 25:6) Ko e heigoa ka taute he ekepoa ko Fineaso? Ne fuata agaia a ia, ti ko e Isaraela ne totoko ko e iki ne takitaki e tapuakiaga he tau tagata.​—Nume. 25:14.

Ka e matakutaku a Fineaso ki a Iehova, nakai ke he tau tagata. Magaaho ne kitia atu e ia e tokoua, ne tōtō e ia e tao ke he hana lima mo e mui atu a ia he tagata ke he fale ie ti hoka a laua tokoua ti ati ai. Fēfē e onoonoaga a Iehova ke he loto malolō mo e fifili tonu ha Fineaso? Ne motuhia ai e Iehova e tatalu ti foaki ki a Fineaso e taui he maveheaga to fakatumau e feua ekepoa he laini haana “tukulagi.”​—Nume. 25:7-13.

Mooli, ko e tau motua Kerisiano he vahā nei kua nakai hoko ke he mahani favale. Ka e tuga a Fineaso, kua latatonu e tau motua ke mautali ke fifili tonu mo e loto malolō. Ma e fakatai, ko Guilherme ne fai mahina laia he eke mo motua, ne ole ki a ia ke fekafekau he komiti fakafili. Ko e mena kelea ne tupu kua putoia e motua ne lagomatai a Guilherme he mogo ne tote a ia. “Ne fuafua kelea au he tuaga na,” he ui e ia. “Ne uka au ke mohe ka pō. Ne manamanatu tumau au ke he tau puhala ke taute aki e mena nei ne tupu ka e nakai fakaatā e tau logonaaga haaku ke ataata e onoonoaga fakaagaaga haaku. Ne loga e aho ne liogi au mo e taute e tau kumikumiaga ke he tau tohi faka-Tohi Tapu.” Ne lagomatai he mena nei a ia ke moua e loto malolō kua lata ke fehagai mo e tuaga matakehe nei ti foaki e lagomatai fakaagaaga ke he haana matakainaga taane hehē.​—1 Timo. 4:11, 12.

He loto malolō mo e fifili tonu ka tutupu e tau tuaga he fakapotopotoaga kua lata ki ai, kua eke e tau motua mo tau fifitakiaga he tua mo e mahani fakamooli. Mooli, kua lata foki e falu Kerisiano ke loto malolō, he hokotaki e hehē hagahaga kelea ne liga iloa e lautolu. Pihia foki, kua lata ke mahani fakamooli ke mumutu e feoakiaga mo e kapitiga po ke magafaoa ne tuku ki tua.​—1 Kori. 5:11-13.

Liliu Kehe he Lotomatala e Matematekelea

Ko e loto malolō a Fineaso ne nakai manamanatu tuga e tama tote. Manamanatu la ke he puhala ne fakakite e ia e lotomatala he fakamataala mo e fakailoilo he mogo ne hoko foki taha hokotaki ke he tau teliga haana. Ko e tau magafaoa ha Reupena mo Kato mo e taha veveheaga he magafaoa a Manase ne ati e fatapoa tata ke he Vailele ko Ioritana. Falu Isaraela ne fakahiku ko e tapuakiaga fakavai a ia ti mautali ke feoho atu he tau.​—Iosua 22:11, 12.

Fēfē e tali atu a Fineaso? Ko Fineaso fakalataha mo e tau iki Isaraela, ne fakatutala mo e mataala ke he matakupu mo lautolu ne ati e fatapoa. Ne fakahako he tau magafaoa ne ekefakakelea ki ai e tuaga, he fakamaama mooli ai ko e fatapoa ma e “gahua a Iehova.” Ti liliu kehe ai e matematekelea.​—Iosua 22:13-34.

Ka logona he Kerisiano e ekefakakelea po ke hokotaki kelea hagaao ke he matakainaga fekafekau ha Iehova, ko e pulotu ha ia ke fifitaki a Fineaso! Puipui he lotomatala a tautolu mai he ita po ke fakakite e tau manatu kelea ke he tau matakainaga ha tautolu.​—Fakatai 19:11.

Maeke fēfē he lotomatala ke lagomatai e tau motua ke mahani tuga a Fineaso? “Ka kamata e tagata fakailoa ke tutala hagaao ke he fekehekeheaki haana mo e taha tagata,” he talahau e Jaime ne molea e hogofulu e tau he motua, “ne ole mafiti au ki a Iehova ke lagomatai au ke nakai kau ke he taha ka e foaki e takitakiaga faka-Tohi Tapu. Taha e mogo ne hau e matakainaga fifine ki a au hagaao ke he lekua haana ke he puhala ne fehagai ki a ia e matakainaga taane tū kotofa he taha fakapotopotoaga. Ha ko e matakainaga taane ko e kapitiga uho haaku, to liga mukamuka au ke tutala ki a ia. Ka e fakatutala e matakainaga fifine mo au ke he falu matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu. Fakamua ne talia e ia ke tutala ke he matakainaga taane. (Mata. 5:23, 24) Nakai moua mafiti e mafola. Ti tomatoma e au a ia ke manamanatu ke he falu matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu. Ne fifili a ia ke liogi foki hagaao ke he tuaga mo e ke lali ke fakamagalo.”

Ti ko e heigoa e fua? “Fai mahina he mole,” he manatu e Jaime, “ne hau e matakainaga fifine ki a au. Ne fakamaama e ia nakai leva ti tokihala e matakainaga taane ke he mena ne talahau e ia. Fakatoka e ia ke gahua mo e matakainaga fifine he fonua mo e fakakite e loto fakaaue ki a ia. Ti fakamafola e mena ne tupu. To maeke nakai au ke moua e fua mitaki ane mai tuga kua fili tagata au, he putoia teao ke he taufetoko?” Ne fakatonu he Tohi Tapu: “Aua neke fano fakatepetepe a koe ke eke e taufetoko.” (Fakatai 25:8) Ko e tau motua lotomatala ne fakamalolō pulotu e tau Kerisiano ne fai fekehekeheaki ke fakagahua e tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu ke feaki mo e moua e mafola.

Hūhū Atu a Ia ki a Iehova

Ne lilifu a Fineaso ke fekafekau ko e ekepoa ma e tau tagata fifili he Atua. Tuga ne iloa, na moua foki e ia e loto malolō lahi ue atu mo e lotomatala he magahala fuata agaia. Ka ko e kautū haana he fahia ke he tau paleko ne matapatu ke he falanakiaga haana ki a Iehova.

Mui mai he fakapilo pulenoa mo e kelipopo fakakelea he tau tagata taane ha Kipea he magafaoa ha Peniamina e tau hoana fakahoa he tau tagata Levi, ti o atu falu magafaoa ke tau ke he tau tagata Peniamina. (Fakafili 20:1-11) Ne liogi a lautolu ke he lagomatai a Iehova ato o atu ke tau, ka e lagaua e kaumahala ha lautolu mo e mamate e tokologa. (Fakafili 20:14-25) To fakahiku kia e lautolu ko e tau liogi ha lautolu kua nakai aoga? Kua fiafia mooli kia a Iehova he kitia a lautolu ne tali ke he hehē ne taute?

He nakai maueue ke he mauokafua haana, ko Fineaso mogonei ko e ekepoa ne mua ne liu tū atu. Ne liogi e ia: “To fina atu foki kia au ke tau mo e fanau a Peniamina haku a matakainaga po ke tokai?” He tali, ne age e Iehova e tau tagata Peniamina ke he tau lima ha lautolu, ti huhunu ki lalo a Kipea.​—Fakafili 20:27-48.

Ko e heigoa e fakaakoaga ka iloa e tautolu mai he mena nei? Falu lekua ne fehagai he fakapotopotoaga kua tupu tumau pete ne tau laliaga makai mo e tau liogi he tau motua ma e lagomatai he Atua. Ka tupu e mena nei, lata lahi he tau motua ke manatu e tau kupu a Iesu: “Kia ole atu [po ke liogi] a mutolu, ti foaki mai ai kia mutolu; kia kumikumi a mutolu, ti moua ai e mutolu; kia tukituki atu a mutolu, ti vevete mai ai kia mutolu.” (Luka 11:9) Pete ne liga mule e tali ke he liogi, maeke e tau leveki ke mafanatia to tali ni e Iehova ke he haana magaaho.

Tuga anei, ko e fakapotopotoaga i Ailani ne manako lahi mahaki ke he Fale he Kautu ka e nakai talia he tagata gahua ta palana he matakavi. Ne totoko e ia e tau pulega oti ma e matakavi ne amanaki e tau matakainaga taane ke ta ai. Tuga ko e taha ni e pule ne toe ka talia e tau pulega ko e takitaki lahi he ta palana he motu katoa. To lagomatai nakai e liogi, tuga ne hoko he vahā a Fineaso?

Ne talahau he motua he matakavi: “Mole e tau liogi mo e tau olelalo loga lahi, ne o atu a mautolu ke he matapatu ofisa ta palana. Ne tala mai ki a au to liga totou faahitapu ato kitia e mautolu e takitaki gahua. Ka e maeke ia mautolu ke feleveia mo ia ke lima e minuti. He mole e kitia e ia e tau palana ne liu ta foki, ne fakaatā agataha e ia a mautolu ke matutaki ai, tali mai mogoia, ne fakamakai e tagata gahua ta palana he matakavi ke lagomatai a mautolu. Ko e mena ia ne tupu kua fakakite ki a mautolu e malolō he liogi.” E, to tali e Iehova e tau liogi fakamooli he tau motua ne falanaki ki a ia.

Ne hahamo e Fineaso e kavega mamafa lahi i Isaraela i tuai; ka e mai he loto malolō, lotomatala, mo e falanaki ke he Atua, ne maeke a ia ke kautū he fehagai mo e tau paleko. Ti ko e levekiaga makai a Fineaso ke he fakapotopotoaga he Atua ne talia e Iehova. Kavi ke he 1,000 tau fakamui, ne omoomoi a Esera ke tohi: “Ko Fineaso foki ko e tama a Eleasaro, ne pule a ia ke he vaha fakamua kia lautolu, ha ha ia ia a Iehova.” (1 Nofo. 9:20) Kia mooli e mena ia ki a lautolu oti ne takitaki ke he tau tagata he Atua he vahā nei, kakano ko e tau Kerisiano oti hane fekafekau fakamooli ki a ia.