Matafatafa Aho he Motu ne Hake Mai e Laā

IA Sepetema 6, 1926 ko e tagata fenoga Sapanī (leveki faifano) i Amerika ne liu ki Sapanī ko e misionare. Ko e tagata ne fakatali ke fakafeleveia a ia ko e tagata tokotaha ia ni ne moua e Kolo Toko, ne kamata e matakau fakaako Tohi Tapu i Kobe. Ne taute he tau Tagata Fakaako Tohi Tapu e toloaga fakamua ha lautolu ia Ianuari 2, 1927, he taone ia. Toko 36 e katoa ne fakalataha atu, ti tokovalu ne papatiso. Ko e kamataaga mitaki a ia, ka e maeke fēfē he matakau tote nei ke hoko atu ke he 60 e miliona tagata ha Sapanī ne lata ke kitia e maama he kupu mooli he Tohi Tapu?

Ia Me 1927, ko e tau Tagata Fakaako Tohi Tapu makaukau ne taute e matagahua fakamatala ke he tau tagata ke fakailoa e tau fufuta lauga he Tohi Tapu. Ma e lauga fakamua, ka taute i Osaka, ne fakatū he tau matakainaga e tau fakailoaaga he tau kala hala ō hui mo e tau lapa fakatātā lalahi he taone ti fakafano 3,000 uiina ke he tau tagata gahua tokoluga. Ne tufatufa e lautolu 150,000 e lautohi mo e fakailoa e lauga ke he tau nusipepa lalahi i Osaka mo e ke he 400,000 e siketi tuleni. He aho he lauga, ua e vakalele ne lele i luga he taone ti fakatoka hifo 100,000 e lautohi. Ne puke namo e Osaka Asahi Hall ke he 2,300 tagata ne o atu ke fanogonogo ke he lauga “Kua Tata Mai Tuai e Kautu he Atua.” Liga taha e afe ne nakai o atu ai ha kua puke. He oti e lauga, molea 600 ne nonofo hifo ke lata ma e fakaholoaga hūhū mo e tali. He tau mahina ne mui mai, ne taute e tau lauga Tohi Tapu ke he tau tagata i Kyoto mo e falu taone he faahi lalo ha Sapanī.

Ia Oketopa 1927, ne fakatoka he tau Tagata Fakaako Tohi Tapu e tau lauga i Tokyo. Kua liu fakafano foki e tau uiina ke he tau tagata pauaki​—putoia ai e takitaki he motu, tau tagata he paliamene, mo e tau takitaki lotu mo e kautau. Ne fakaaoga e tau fakatino, tau fakatātā he nusipepa, pihia foki mo e 710,000 lautohi, ti 4,800 e katoa ne fakalataha ke he tau lauga ne tolu he taone lahi ha Sapanī.

TAU TAGATA FOAFOA MAKUTU

Ne aoga lahi e matagahua he tau tagata foafoa (tau paionia) he uta e fekau he Kautu ke he tau kaina takitaha. Ko Matsue Ishii, ko e taha he tau tagata foafoa fakamua i Sapanī mo e taane haana ko Jizo, ne gahua ke he tolu e kuata he motu, mai Sapporo he faahi tokelau ke hoko ki Sendai, Tokyo, Yokohama, Nagoya, Osaka, Kyoto, Okayama, mo Tokushima. Ko e Matakainaga fifine ko Ishii mo e matakainaga fifine motua ko Sakiko Tanaka, ne tui e tau kimono pauaki ke ahiahi e tau takitaki he fakatufono. Taha mai ia lautolu ne ole ke moua 300 e sete he tau tohi The Harp of God mo e Deliverance ke tuku he tau fata tohi he tau fale puipui.

Ne talia e Katsuo mo Hagino Miura e tau tohi mai he Matakainaga fifine ko Ishii ti mukamuka ke mailoga e kupu mooli. Papatiso a laua he 1931 ti eke mo tau tagata foafoa. Ko Haruichi mo Tane Yamada, mo e tokologa he magafaoa ha laua ne talia e fekau he Kautu ato hoko e 1930. Ne taute he magafaoa Yamada e gahua foafoa, ti fano e tama fifine ha laua ko Yukiko ke gahua he Peteli i Tokyo.

“TAU IEHU”​—LALAHI MO E IKIIKI

He vahā ia, ne tauuka lahi e tau peleōafi ti kelea e tau puhala tū. Ti ko Kazumi Minoura mo e falu tagata foafoa fuata ne fakaaoga e tau peleō ne taute mo fale ne nakai fai enisini. Ne higoa vaiga e lautolu e tau Iehu nei aki e tagata fakaholo kariota ne eke ai mo taha he tau patuiki ha Isaraela. (2 Patu. 10:15, 16) Tolu e Iehu Lalahi ne 2.2 e mita he loa, 1.9 e mita he laulahi, mo e 1.9 e mita he tokoluga ti igatia ai mo e tokoono e paionia ka hao i loto. Lafi ki ai, tā he la i Sapanī 11 e Iehu Ikiiki ne tokoua ni e tagata ka fakaaoga. Ko Kiichi Iwasaki ne lagomatai ke talaga e tau Iehu ne liu manatu, “Igatia e Iehu mo e fale lā mo e puha hila motokā ke moua e malolō hila ma e tau molī.” Kua fakakikila he tau tagata foafoa e maama he kupu mooli i Sapanī katoa, he tahake mo e tahifo e tau Iehu he tau mouga mo e he tau pahua mai he faahi tokelau ha Hokkaido ki Kyushu he faahi toga.

Pehē e tagata foafoa ko Ikumatsu Ota: “Mogo ne hohoko a mautolu ke he taone, ne fakatū e mautolu e Iehu ha mautolu he kaukau vailele po ke he fonua lahi. Ne ahiahi fakamua a mautolu ke he tau tagata gahua tokoluga he taone, tuga e takitaki maaga, ti ahiahi mogoia ke he tau kaina ke fakakite e tau tohi ha mautolu. He oti e matakavi he gahua, ne o atu a mautolu ke he taha taone foki.”

Ko e “aho he tau mena ikiiki” he mogo ne taute he matakau ia ne 36 e Tagata Fakaako Tohi Tapu i Kobe e toloaga fakamua ha lautolu. (Saka. 4:10) Lima e tau he mole​—he 1932​—ne 103 e tagata foafoa mo e tau tagata fakailoa i Sapanī ne hokotaki e gahua, kua molea 14,000 e tohi ne foaki. He vahā nei, kua fakatokatoka fakamitaki e gahua fakamatala ke he tau tagata he tau taone i Sapanī, ti teitei 220,000 e tagata fakailoa hane fakakikila ha lautolu a maama ke he Motu ne Hake Mai e Laā.​—Mai he tau tokaaga tuai i Sapanī.