Veveheaga Tolu

Kia Taofi Mau e Kupu he Atua

1. (a) Mailoga fefe he tau Isaraela i tuai e moli he kupu he Atua? (e) Ko e ha kua fiafia a tautolu ki ai?

“KUA iloa e mutolu mo e ha mutolu a tau loto katoa, mo e ha mutolu a tau [solu] katoa, nakai to ha kupu taha he tau kupu mitaki oti ne vagahau mai ai e Iehova ha mutolu a Atua kia mutolu; kua hoko oti kia mutolu.” (Iosua 23:​14-16) Ko e talahauaga hanei ha Iosua ke he tau patu a Isaraela he mole e nonofo atu ha lautolu ke he Motu he Maveheaga. E, ne fakakite kua moli e tau maveheaga ha Iehova. Ko e fakamauaga ia​—mo e Tohi Tapu katoa​—kua fakahao ma tautolu ke “moua ai e tautolu e amaamanaki.”​—Roma 15:4.

2. (a) Ko e heigoa e kakano kua “mai he [a]gaga he Atua” e Tohi Tapu? (e) He iloa ko e Tohi Tapu kua mai he agaga he Atua, ko e heigoa e kotofaaga ha tautolu?

² Pete he kavi ke 40 e tagata tohia ne fakaaoga ke tohi e Tohi Tapu, ko Iehova ni e Punaaga. Kakano kia e mena nei kua tohi e ia e tau mena oti i ai? E. Ne taute e ia puhala he hana agaga tapu malolo lahi, ko e malolo gahuahua hana. Ne talahau fakamoli he aposetolo ko Paulo: ‘Ko e tau Tohiaga Tapu oti kana mai he agaga he Atua ia, kia katoatoa ai e mitaki he tagata he Atua, kia taute ni a ia ke he tau gahua mitaki oti kana.’ Ko e tau tagata he tau matakavi oti ne kua mauokafua ke he mena ia ne omaoma ke he Tohi Tapu mo e ati viko ha lautolu a tau momoui he tau mena ia.​—2 Timoteo 3:​16, 17; 1 Tesalonia 2:13.

Lagomatai Falu ke Loto Fakaaue ki Ai

3. Ko e heigoa e puhala mitaki lahi ke lagomatai a lautolu ne nakai talia ko e Tohi Tapu ko e Kupu he Atua?

³ Falu ne tutala a tautolu ki ai kua nakai iloa ko e Tohi Tapu ko e Kupu he Atua. Lagomatai fefe e tautolu a lautolu? Falu mogo, ko e puhala mitaki ke veveu e Tohi Tapu mo e fakakite ki a lautolu e mena ne toka i loto. “Ko e kupu he Atua kua moui ia, mo e gahua malolo, kua mua foki hana matila ke he tau pelu oti kana kua matila fakafahiua, . . . kua fakafili foki e tau manatu mo e tau fakafiliaga he loto.” (Heperu 4:12) Ko e fakamauaga tuai nakai mole atu e “kupu he Atua” ka kua moui ia! Ko e tau maveheaga he Tohi Tapu kua tolomaki lahi ki mua ke fakamoli ai. Ko e fekau he Tohi Tapu kua mua atu e malolo ke fakaohooho e tagata loto moli ke fakatatai ke he mena ka liga talahau e tautolu.

4. Ko e heigoa e tau fakamaamaaga he kupu moli he Tohi Tapu ati hiki e tau aga he falu tagata hagaao ke he Tohi Tapu, mo e ko e ha?

⁴ He kitia e higoa he Atua i ai ne fakalaga e tokologa ke kitekite fakahokulo ke he Tohi Tapu. Ne fifili falu ke fakaako e Tohi Tapu ha kua kitia e talahauaga i ai hagaao ke he kakano he moui, kakano ne fakaata he Atua e mahani kelea, ko e kakano he tau mena tutupu fou, po ke amaamanakiaga ke moui tukulagi ke he lalolagi parataiso. He tau motu ne fakatapakupaku he tau gahua fakalotu e tau tagata ke ekefakakelea he tau agaga kelea, ko e fakamaamaaga he Tohi Tapu ke he tupumaiaga he mena nei mo e puhala ke moua e fakatotoka ne fakatupu e fiafia. Ko e ha e tau manatu nei ne fakafiafia e tau tagata ne manako moli? Ha ko e Tohi Tapu e punaaga hokoia he tau vala tala mauokafua ke he tau mena aoga oti pihia.​—Salamo 119:​130.

5. (a) Ka pehe e tau tagata kua nakai talitonu a lautolu ke he Tohi Tapu, liga ko e heigoa e tau kakano? (e) Liga lagomatai fefe e tautolu e tau tagata pihia?

⁵ Pete ia, ka e kua ka tala mai e tau tagata ki a tautolu kua nakai talitonu a lautolu ke he Tohi Tapu? Lata kia ke fakaoti he mena ia e fakatutalaaga? Nakai kaeke makai a lautolu ke fanogonogo. Liga onoono a lautolu ko e Tohi Tapu ko e tohi a Kerisitenitome. Ko e fakamauaga he hana fakatupua mo e putoia fakapolitika, pihia mo e hana kai ole tupe tumau, to liga fakataupa mo e tali kelea ha lautolu ke he Tohi Tapu. Ko e ha he huhu kua pihia moli kia? He fakahala he Tohi Tapu e tau puhala fakalalolagi ha Kerisitenitome, ti fakatatai e tau vala ne kehekehe a Kerisitenitome mo e faka-Kerisiano moli, ka liga fakatupu e fiafia ha lautolu.​—Mika 3:​11, 12; Mataio 15:​7-9; Iakopo 4:4.

6. (a) Ko e heigoa ati mauokafua a koe fakatagata ko e Tohi Tapu ko e Kupu he Atua? (e) Ko e heigoa falu kakano kua maeke ke fakaaoga ke lagomatai e tau tagata ke loto fakaaue ko e Tohi Tapu kua mai moli he Atua?

⁶ Ma e falu, liga lagomatai ka tutala fakatonu ke he tau fakamoliaga kua mai he agaga he Atua e Tohi Tapu. Ko e heigoa kua fakamoli fakamaaliali ki a koe ko e Tohi Tapu kua mai ia Iehova ko e Atua? Kakano kia ha kua talahau he Tohi Tapu e punaaga hana? Po ke ha kua loga lahi e tau perofetaaga he Tohi Tapu ne iloa lahi e vaha anoiha, ko e tau perofetaaga ne liga mai he punaaga he malolo mua ue atu? (2 Peteru 1:​20, 21) Liga kia ha kua fakatata he Tohi Tapu e fetataiaki katoatoa, pete ne tohia he kavi 40 e tagata tane he kavi ke molea e 1,600 tau? Po ke ha kua hakotika fakasaiene ka fakatatai mo e falu tohi he magahala taha ia? Po ke mahani fakamoli he tau tagata tohia? Po ke he hao mai pete he fehagai mo e tau laliaga kelea ke moumou ai? Ko e ha mena ni kua moua e koe ke fakaohooho mitaki kua maeke ke fakaaoga foki ke lagomatai falu tagata.a

Ha Tautolu a Totou Tohi Tapu

7, 8. (a) Ko e heigoa ha tautolu kua lata ke taute ke he Tohi Tapu? (e) Ko e heigoa ha tautolu kua lata ke lafi ke he totou Tohi Tapu fakatagata? (i) Moua fefe e koe fakatagata e maamaaga he tau finagalo ha Iehova?

⁷ Ke lafi ke he lagomatai e falu ke talitonu ke he Tohi Tapu, latatonu ni ia tautolu ke fakaaoga taha magaaho ke totou tumau ai. Hane taute pihia nakai e koe? He tau tohi oti ne talaga, ko e tohi nei kua mua atu e aoga. Ka e moli, kua nakai kakano e mena nei kaeke totou e tautolu fakatagata, kua nakai fai mena ke lafi e tautolu ki ai. Kua hataki e tau Tohiaga Tapu neke vevehe kehe a tautolu. Nakai lata ia tautolu ke manamanatu kua maeke ia tautolu ke iloa e tau mena oti he kumikumi takitokotaha. Kua latatonu e kumikumi fakatagata mo e fano tumau ke he tau feleveiaaga he tau tagata he Atua kaeke manako a tautolu mo tau Kerisiano lagotatai.​—Tau Fakatai 18:1; Heperu 10:​24, 25.

⁸ Hagaao ke he mena nei, ne talahau he Tohi Tapu ke he takitaki Aitiope ne totou e perofetaaga ha Isaia. Ne takitaki he agelu e evagelia Kerisiano ko Filipo ke huhu ke he tagata: “Kua maama nakai kia koe e tau mena kua totou ai e koe?” Fakatokolalo, ne tali e Aitiope: “To maeke fefe e au, ka nakai fakakite mai e taha kia au?” Ne ole a ia ki a Filipo ke fakamaama e kupu he Tohiaga Tapu. Mogonei, ne nakai ko e tagata totou Tohi Tapu tokotaha a Filipo ne talahau e manatu hana ke he tau Tohiaga Tapu. Ne fakatata tumau a ia ke he fakatokatokaaga kitia he Atua. Ati maeke ia ia ke lagomatai e tagata Aitiope ke aoga mai he tau fakaakoaga ne kua fakatoka mai e Iehova he fakatokatokaaga ia. (Gahua 6:​5, 6; 8:​5, 26-35) Tatai he vaha nei, nakai fai tagata ne moua ni e ia e maamaaga hako ke he tau finagalo ha Iehova. Latatonu a tautolu oti mo e lagomatai ne foaki fakaalofa e Iehova mai he hana fakatokatokaaga kitia.

9. Ko e heigoa e fakaholoaga totou Tohi Tapu ka aoga ki a tautolu oti?

⁹ Ke lagomatai a tautolu ke maama e Tohi Tapu, kua foaki he fakatokatokaaga ha Iehova e tau talahauaga mitaki lahi faka-Tohiaga Tapu he tau tohi kehekehe. Ke lafi, ko e setulu totou Tohi Tapu tumau kua fakatoka mai ma tautolu ke felauaki mo e Aoga Fekafekau Fakateokarasi ne taute he tau fakapotopotoaga oti he Tau Fakamoli a Iehova he lalolagi katoa. Kua maeke ke aoga lahi ka kumikumi fakatagata ke he tau Tohiaga Tapu. (Salamo 1:​1-3; 19:​7, 8) Taute e laliaga pauaki ke totou tumau e Tohi Tapu. Pete he nakai maama katoatoa e koe e tau mena oti, ko e onoonoaga katoa hau ke he tau Tohiaga Tapu ka uho lahi. Ma e fakatai, ka totou e koe fa po ke lima e lau tohi he taha e aho, maeke ke oti e Tohi Tapu hau he totou he kavi ke he taha e tau.

10. (a) Magaaho fe fa totou Tohi Tapu a koe? (e) Ko hai foki kua lata ke putoia ka totou Tohi Tapu, mo e ko e ha kua aoga e taute tumau?

¹⁰ Magaaho fe ka totou e koe e Tohi Tapu hau? Kaeke fakatoka kehe e koe tatai ni ke 10 po ke 15 e minuti he tau aho takitaha, to aoga lahi ki a koe. Ka nakai, mitaki ke setulu tumau taha magaaho he tau fahitapu takitaha, ti fakatumau ke he setulu ia. Kaeke kua mau a koe, to olioli a koe mo e hoa hau he totou fakaleo lahi he taha ke he taha e Tohi Tapu. Kaeke fai fanau kua iloa ke totou, liga fakafetokaki a lautolu he totou fakaleo lahi. Ko e totou Tohi Tapu kua lata ko e puhala moui, tuga e kai mena kai. He iloa e koe, kaeke kelea e tau puhala kai he tagata, to matematekelea e malolo tino hana. Ti, pihia foki e moui fakaagaga ha tautolu, mo e ko e moui tukulagi ha tautolu, kua uta ni ke he kai tumau ha tautolu he “tau kupu oti ne to mai he fofoga he Atua.”​—Mataio 4:4.

Ha Tautolu a Foliaga

11. Ko e heigoa e foliaga ha tautolu kua lata he totou Tohi Tapu?

¹¹ Ko e heigoa e foliaga ha tautolu he totou e Tohi Tapu? Ko e foliaga ha tautolu kua nakai ke loga e lau tohi ka oti he totou. Kua lata a tautolu ke manako ke iloa mitaki e Atua ke maeke ke fakalahi e fakaalofa ha tautolu ki a ia mo e tapuaki fakamitaki ki a ia. (Ioane 5:​39-42) Ko e aga ha tautolu kua lata ke tuga he tagata tohia Tohi Tapu ne pehe: “Iehova na e, kia fakailoa mai kia au hāu a tau puhala; kia fakaako mai e koe au ke he hau a tau hala.”​—Salamo 25:4.

12. (a) Ko e ha kua lata ke moua e ‘iloilo tonu,’ mo e ko e heigoa e laliaga kua lata ke moua aki e iloilo ia? (e) Ko e heigoa e tau manatu fa ka liga aoga he fokifoki e tautolu e tau mena ne totou e tautolu he Tohi Tapu? (Kikite e puha he lau tohi 30.) (i) Fakatai e tau manatu nei he tali e tau huhu ne foaki he paratafa nei. Kumi e tau kupu tohi ne tutu ai ka e nakai fatiaki.

¹² He moua e tautolu e tau fakaakoaga mai ia Iehova, kua lata ke manako a tautolu ke moua e ‘iloilo tonu.’ Ka nakai fai mena pihia, to maeke fefe ia tautolu ke fakagahua fakahako e Kupu he Atua he tau momoui ha tautolu po ke fakamaama fakahako ai ke he falu? (Kolose 3:10; 2 Timoteo 2:15) Ke moua e iloilo tonu kua lata ia tautolu ke totou fakatekiteki, ti kaeke fai vala hokulo, liga latatonu ia tautolu ke totou lagaloga ke maama e kakano. To aoga foki ki a tautolu ka fakaaoga taha magaaho ke manamanatu fakahokulo foki ke he vala tala, manamanatu ki ai mai he tau fahi kehekehe. Fa e manatu uho ke kumikumi ki ai ne fakakite he lau tohi 30. Loga e vala he Tohiaga Tapu ka aoga ke fokifoki he fakaaoga taha po ke loga he tau manatu nei. He tali e koe e tau huhu he tau lau tohi ne mui mai, to kitia e koe e puhala ati pihia ai.

(1) Fa mahani, ko e vala he Tohiaga Tapu hane totou e koe kua maeke ke tala atu ki a koe taha mena hagaao ke he peresona ko Iehova. Ma e fakatai, he Salamo 139:​13, 14, kua ako e tautolu e manamanatu lahi he Atua ke he tama nakaila fanau: “Ne ufiufi e koe au ke he manava he haku a matua fifine. Kua fakaaue au kia koe, ha ko e mena eke au kia matakutakuina mo e ofo ki ai; ko e tau mena ne eke e koe ko e tau mena ke ofomate ki ai haia; kua iloa tonuhia e au e tau mena ia.” Kua homo ue atu ha e tau tufugatia ha Iehova! Kua fakamoli e hana fakaalofa lahi mai ki a tautolu he puhala ne tufuga aki e tau tagata.

He kitekite ke he talahauaga he Ioane 14:​9, 10, ka totou a tautolu hagaao ke he puhala ne fehagai a Iesu mo e falu, hane kitia moli e tautolu e puhala ka gahua a Iehova. He manatu e mena ia, ko e heigoa ka fakahiku e tautolu hagaao ki a Iehova mai he tau mena tutupu ne fakamau he Luka 5:​12, 13 mo e Luka 7:​11-15?

(2) Manamanatu ke he puhala kua lafi e vala tala ke he matapatu he Tohi Tapu: ko e fakatokolugaaga he pule katoatoa ha Iehova mo e fakatapuaga he hana higoa ha ko e Kautu i lalo hifo ia Iesu Keriso, ko e Tega ne mavehe.

Peehi fefe e Esekielu mo Tanielu e matapatu he Tohi Tapu? (Esekielu 38:​21-23; Tanielu 2:44; 4:17; 7:​9-14)

Fakahigoa fakamahino fefe he Tohi Tapu a Iesu ko e Tega ne mavehe? (Kalatia 3:16)

Fakamaama fefe he Fakakiteaga e tapunu he matapatu he Kautu? (Fakakiteaga 11:15; 12:​7-10; 17:​16-18; 19:​11-16; 20:​1-3; 21:​1-5)

(3) Huhu ki a koe ni ke he puhala hau ka fakagahua fakatagata e mena kua totou e koe. Ma e fakatai, ne totou e tautolu he Esoto ki a Teutaronome e mahani kelea mo e totoko ha Isaraela. Ne ako e tautolu ko e tau mahani mo e tau gahua pihia ne moua e tau fua kelea. Ti, kua lata ia tautolu ke omoomoi ke fakafiafia a Iehova he nakai mumuitua ke he fakafifitakiaga kelea ha Isaraela. “Ne hohoko e tau mena oti ia kia lautolu ke eke mo tau fakamailoga; kua tohi foki ke eke mo tomatomaaga ma tautolu kua hohoko mai ke he vaha ke fakahiku ai.”​—1 Korinito 10:11.

Ke he fakamauaga he kelipopo e Kaino a Apelu, ko e heigoa e fakaakoaga ma tautolu? (Kenese 4:​3-12; Heperu 11:4; 1 Ioane 3:​10-15; 4:​20, 21)

He tomatomaaga he Tohi Tapu ke he tau Kerisiano ne moua e amaamanakiaga ke he lagi kua hagaao foki kia ki a lautolu ne moua e amaamanakiaga ke moui tukulagi ke he lalolagi? (Numera 15:16; Ioane 10:16)

Pete kua mitaki e tuaga ha tautolu he fakapotopotoaga Kerisiano, ko e ha kua latatonu ia tautolu ke manamanatu ke he puhala ke fakagahua katoatoa e tomatomaaga he Tohi Tapu ne kua fita e iloa e tautolu? (2 Korinito 13:5; 1 Tesalonia 4:1)

(4) Manamanatu ke he puhala ka liga fakaaoga e koe e tau mena kua totou e koe ke lagomatai falu. Kua tupetupe e tau tagata oti ke he tau lekua malolo tino, ti maeke ia tautolu ke totou mo lautolu e tau mena ne taute e Iesu ke fakakite aki e tau mena ka taute fakalaulahi e ia he pule he Kautu: “Ati o mai ai kia ia e lanu tagata tokologa, ha ha ia lautolu e tau kulikuli, ko e tau matapouli, ko e tau kuhukuhu, ko e tau kunekune, mo e falu foki ne tokologa; . . . ati fakamalolo ai e ia a lautolu.”​—Mataio 15:30.

Ko hai ka liga lagomatai he tala ke he liu tu mai he tama fifine a Iairo? (Luka 8:​41, 42, 49-56)

13. Ko e heigoa e tau fua ka amanaki a tautolu mai he fakatumau ke he fakaholoaga totou Tohi Tapu mo e fakaako mo e fakatokatokaaga ha Iehova?

¹³ Kua lahi ha e palepale he totou Tohi Tapu ka manamanatu a tautolu ke he tau vala fa ne tokutoku mai i luga! Moli, ko e totou Tohi Tapu ko e paleko. Ka e maeke ke aoga ki a tautolu ke he moui katoa, he totou e tautolu e tau Tohiaga Tapu, to tupu malolo lahi fakaagaga a tautolu. Ko e totou Tohi Tapu tumau ka fakatata lahi a tautolu ke he Matua fakaalofa ha tautolu, ko Iehova, mo e ke he tau matakainaga Kerisiano ha tautolu. To lagomatai ki a tautolu ke omaoma ke he tau tomatomaaga ke ‘taofi mau ke he kupu ke momoui ai.’​—Filipi 2:16.

[Matahui Tala]

Fakatutala Fakamanatu

• Ko e ha ne tohi e Tohi Tapu mo e fakahao ke hoko mai ke he vaha ha tautolu?

• Lagomatai fefe e tautolu falu ke loto fakaaue ke he Tohi Tapu?

• Ko e ha kua aoga e totou fakatagata tumau he Tohi Tapu? Ko e ha e fe e tau vala fa ka liga fakaaoga e tautolu ke fokifoki e aoga he mena ne totou e tautolu?

[Puha/Fakatino he lau 30]

KA TOTOU E KOE E VALA HE TOHI TAPU, MANAMANATU

Tau mena ne tala atu ki a koe hagaao ki a Iehova ko e peresona

Puhala kua felauaki mo e matapatu katoa he Tohi Tapu

Puhala kua lata ke lauia e moui hau ni

Puhala kua maeke ia koe ke fakaaoga ke lagomatai falu