Veveheaga Hogofulu Ma taha
‘Kia Kumikumi Fakamua e Kautu’
1. (a) Ko e ha ne fakamalolo e Iesu hana tau tagata fanogonogo ke kumikumi fakamua e Kautu? (e) Ko e heigoa e huhu kua lata ke huhu ki a tautolu ni?
MOLEA e 1,900 tau kua mole tali mai he lauga i Kalilaia, ne fakamalolo e Iesu hana tau tagata fanogonogo: “Kia kumikumi fakamua a mutolu ke he kautu he Atua mo e hana tututonu.” Ka e fakamafiti he ha? Nakai kia ko e magaaho ma Keriso ke moua e pule he Kautu kua loga agaia e senetenari ne toe? E, ka ko e Kautu faka-Mesia e puhala ka fakatokoluga e Iehova hana pule katoatoa mo e fakamoli hana finagalo mua ue atu ma e lalolagi. Ha tagata kua maama moli e aoga he tau mena ia to tuku fakamua e Kautu he moui hana. Kaeke moli e mena ia he senetenari fakamua, kua lahi atu fefe e moli he vaha nei, mogonei kua fakatu e Keriso mo Patuiki! Ti ko e huhu, Kua fakakite nakai he moui haku hane kumikumi fakamua au ke he Kautu?—Mataio 6:33.
2. Ko e heigoa e tau mena ne fa tutuli fakamakutu he tau tagata tokologa?
2 Vaha nei, totou miliona e tau tagata he lalolagi hane kumikumi fakamua ke he Kautu. Kua fakakite e lautolu ha lautolu a lalago ke he pule he Kautu he fakave e tau momoui ha lautolu ke taute e finagalo ha Iehova, he tukulele e tau momoui ha lautolu ki a ia. He taha fahi, laulahi he tau tagata kua fiafia ke kumikumi ke he tau mena he tau aho takitaha. Tutuli e tau tagata he tau tupe mo e tau koloa mo e tau fakafiafia ne maeke ke fakatau aki e tupe. Po ke fakaaoga e tau malolo katoa ha lautolu ke fakalaulahi e tau feua ha lautolu. Kua fakaata he puhala moui ha lautolu e lavelave ni ia lautolu, tau koloa fakatino, mo e tau fakafiafia. Kua tuku e lautolu e Atua he tuaga ke uaaki, he ka talitonu foki a lautolu ki a ia.—Mataio 6:31, 32.
3. (a) Ko e heigoa e tau koloa uho ne fakamafana e Iesu hana tau tutaki ke kumi, mo e ko e ha? (e) Ko e ha kua nakai lata ke tupetupe lahi ke he tau koloa fakatino?
3 Ka e ke he hana tau tutaki, ne age e Iesu e fakatonuaga nei: “Aua neke tanaki e mutolu e tau koloa ma mutolu ke he lalolagi,” he nakai tumau tukulagi e tau koloa ia. “Ka kia,” he ui e ia, “tanaki e mutolu e tau koloa ma mutolu ke he lagi” he fekafekau ki a Iehova. Ne fakamalolo e Iesu hana tau tutaki ke ‘fakamukamuka’ e tau mata ha lautolu he tuku katoatoa e loto mo e tau malolo ke taute e finagalo he Atua. “Nakai maeke ia mutolu ke fekafekau ke he Atua mo Mamone,” he tala age e ia ki a lautolu. Ka e kua e tau mena kua lata fakatino—tau mena kai, mena tui, mo e fakamaluaga? “Aua neke fakaatukehe,” he fakatonu e Iesu. Ne fuluhi e ia e tau manatu ha lautolu ke he tau manu lele—ne fagai he Atua a lautolu. Ne fakamafana e Iesu hana tau tutaki ke ako mai he tau fiti—ne fakatapulu he Atua a lautolu. Nakai kia mua hake e tau fekafekau lotomatala ha Iehova ke he taha he tau mena nei? “Kia kumikumi fakamua a mutolu ke he kautu he Atua mo e hana tututonu,” he ui e Iesu, “ati lafi atu ai e tau mena oti ia [kua lata] kia mutolu.” (Mataio 6:19-34) Kua fakakite nakai he tau gahua hau e talitonu hau ke he mena ia?
Aua Neke Apitia e Kupu Moli he Kautu
4. Kaeke tuku fakalahi he tagata e aoga ke he tau koloa fakatino, liga ko e heigoa e fua?
4 Kua tonu ke tupetupe ke fai mena ke fakafeleveia aki e tau mena fakatino he tagata mo e magafaoa. Kaeke tupetupe lahi mahaki e tagata ke he tau koloa fakatino, to maeke ke pu ke he matematekelea. Pete he tokutoku kua talitonu a ia ke he Kautu, kaeke tuku fakamua e ia e falu mena foki ke he hana loto, to apitia e kupu moli he Kautu. (Mataio 13:18-22) Ma e fakatai, taha magaaho ne huhu e fuata monuina ne pule ki a Iesu: “Ko e heigoa e mena ke eke e au ke moua mai ai e au e moui tukulagi?” Ne mahani mitaki a ia he moui mo e taute fakamitaki e falu, ka kua pipiki lahi ke he hana tau koloa fakatino. Ne nakai maeke ia ia ke mavete kehe mo e tau mena ia ke eke mo tutaki he Keriso. Ti fakato e ia e magaaho mitaki ne liga takitaki a ia ke fakalataha mo Keriso ke he Kautu he lagi. Ne pehe a Iesu he magaaho ia: “Ko e mena uka ke hu atu e tau tagata muhu koloa ke he kautu he Atua.”—Mareko 10:17-23.
5. (a) Ko e heigoa ne fakamafana e Paulo a Timoteo ke fakaaue ki ai, mo e ko e ha? (e) Fakaaoga fefe e Satani “e loto lahi ke he tau tupe” mo matahele moumou?
5 He tau tau fakamui, ne tohi he aposetolo ko Paulo ki a Timoteo ne nofo ai i Efeso, ko e matakavi monuina fakatupe. Ne fakamanatu e Paulo ki a ia: “Kua nakai ta mai e tautolu ha mena taha ke he lalolagi, ti iloa maliali foki e tautolu nakai maeke ni ke uta kehe ai ha mena. Kaeke kua moua e tautolu e tau mena kai, mo e tau mena ke fakatapulu ai, to lata ia kia tautolu.” Ko e gahua tupe ke moua e “tau mena kai, mo e tau mena ke fakatapulu ai” ma e tagata mo e hana magafaoa ko e mena kua tonu. Ka e ne hataki e Paulo: “Ko lautolu kua manako ke maukoloa, kua moua a lautolu he kamatamata, mo e hele, mo e tau manako lahi ne loga kua goagoa ai mo e kelea ai, ko e tau mena ia kua fakatomo ai e tau tagata ke he mahaikava mo e malaia.” Na halahu a Satani. Fakamua liga fakataki e ia e tagata ke he tau puhala ikiiki. Liga mui mai e peehiaga lahi, liga ko e magaaho mitaki he holo hake e tuaga he gahuaaga po ke gahua kua mahomo hake e totogi ka e loa e tula gahua ti lakafia ke he tau magaaho ne fa fakatoka kehe ma e tau mena fakaagaga. Ka nakai mataala a tautolu, na maeke e “loto lahi ke he tau tupe” ke apitia e tau mena kua mua e aoga he Kautu. Tuku pehe e Paulo: “Ko e falu foki kua manako lahi ki ai, ti hehe ai a lautolu mai he tua, kua hoka e lautolu a lautolu ti ati ni ke he tau mena matematekelea loga.”—1 Timoteo 6:7-10.
6. (a) Ke kalo mai he matahele he velevelekoloa, ko e heigoa ha tautolu ka taute? (e) Ko e heigoa e mauokafua ka moua e tautolu pete he onoono ke he tuaga fakatupe he lalolagi he vaha nei?
6 He fakaalofa moli ma e hana matakainaga Kerisiano, ne fakamalolo e Paulo a Timoteo: “Kia hola kehe he tau mena ia” mo e, “Kia tau ke he tau mitaki kua lata mo e tua.” (1 Timoteo 6:11, 12) Kua lata ke lali fakamakutu kaeke ke kalo a tautolu mai he holo fakalataha he puhala moui velevelekoloa he lalolagi ne viko takai ia tautolu. Ka e kaeke eketaha a tautolu he fakatatau ke he tua ha tautolu, to nakai tiaki e Iehova a tautolu. Pete he tau uka e tau koloa mo e tupu lahi e nakai fai gahua, to kikite tumau a ia kua moua e tautolu e tau mena kua manako moli ki ai. Ne tohia e Paulo: “Kia noa ha mutolu a mahani mo e velevelekoloa, kia fakamamate a mutolu ke he tau mena ha ia mutolu; ha ko e mena talahau mai a ia [Atua], Nakai tuai toka ni e au a koe, nakai tuai tiaki ni e au a koe. Ko e mena ia kua talahau atu e tautolu mo e fakamalolo, Ko [Iehova], ko e haku a lagomatai haia, nakai matakutaku au ke he tau mena ke eke he tau tagata kia au.” (Heperu 13:5, 6) Mo e tohia he Patuiki ko Tavita: “Ne fuata au, ka kua motua tuai au ainei; ka e nakai kitia e au ha tagata tututonu kua tiaki, po ke hana fanau kua ole mena kai.”—Salamo 37:25.
Fakatoka he Tau Tutaki Fakamua e Puhala
7. Ko e heigoa e tau fakamaamaaga hagaao ke he gahua fakamatala ne age e Iesu ke he hana tau tutaki, mo e ko e ha ne latatonu e tau mena nei?
7 He mole e age e Iesu e fakamahani kua lata ke he hana tau aposetolo, ne fakafano e ia a lautolu ki Isaraela ke fakamatala e tala mitaki mo e fakapuloa: “Kua tata mai tuai e kautu he lagi.” Ne fiafia ha e fekau ia! Ko Iesu Keriso, ko e Patuiki faka-Mesia, nukua ha ha mo lautolu. Ha kua foaki katoatoa he tau aposetolo a lautolu ke he gahua he Atua, ne fakamalolo e Iesu a lautolu ke mauokafua to leveki he Atua a lautolu. Ti pehe a ia: “Ua uta e mutolu taha mena mo e fenoga, po ke tau tokotoko, po ke kato, po ke mena kai, po ke tupe, aua neke takiua e tau tapulu tino. Ko e fale foki ka huhu atu a mutolu ki ai, kia nonofo ai, to o ai a mutolu.” (Mataio 10:5-10; Luka 9:1-6) To kikite a Iehova kua leveki he tau matakainaga Isaraela e tau manako ha lautolu, ko e aga motu ha lautolu ke fakamokoi ke he tau tagata kehe.
8. (a) Nakai leva ato mate a ia, ko e ha ne age e Iesu e tau fakamaamaaga fou ma e fakamatala? (e) Ko e heigoa kua lata agaia ke fakamua he tau momoui he tau tutaki ha Iesu?
8 Fakamui, ato mate a ia, ne fakalaga e Iesu hana tau aposetolo ke he vaha anoiha ka gahua a lautolu he tau tutuaga ka hikihiki. Ko e fua he totoko matafakatufono ke he gahua ha lautolu, to liga nakai mukamuka ke fakamokoi ki a lautolu i Isaraela. Pihia foki, nakai leva ne ta atu e lautolu e fekau he Kautu ke he tau Motu Kehe. Mogonei ne lata ia lautolu ke uta “e kato tupe” mo e “mena kai.” Moha ia, ne lata agaia ia lautolu ke kumikumi fakamua tumau e Kautu ha Iehova mo e hana tututonu, mauokafua ai to fakamonuina he Atua e tau laliaga ha lautolu ke moua e tau mena kai mo e tau mena ke tapulu ai.—Luka 22:35-37.
9. Tuku fakamua fefe e Paulo e Kautu he moui hana mo e magaaho taha leveki hana tau manako fakatino, mo e heigoa e fakatonuaga ne talahau e ia ke he mena nei?
9 Ko e aposetolo ko Paulo e taha fakafifitakiaga mitaki he fakagahua e fakatonuaga ha Iesu. Ne ati viko e Paulo hana moui he fekafekauaga. (Gahua 20:24, 25) Magaaho ne fina atu a ia ke he matakavi ke fakamatala, ne leveki ni e ia a ia fakatino, hokotia ke taute fale ie. Ne nakai amanaki a ia ke leveki he faoa. (Gahua 18:1-4; 1 Tesalonia 2:9) Ka e, ne talia loto fakaaue e ia e fakamokoi mo e tau mena fakaalofa he magaaho ne fakatata he falu e fakaalofa ha lautolu ke he puhala nei. (Gahua 16:15, 34; Filipi 4:15-17) Ne fakamafana e Paulo e tau Kerisiano, kia nakai fakaheu ha lautolu a tau kotofaaga fakamagafaoa ke maeke ke fakamatala, ka e kia fakalagotatai e tau kotofaaga kehekehe ha lautolu. Ne fakamalolo a ia ki a lautolu ke gahua, ke fakaalofa ke he tau magafaoa ha lautolu, mo e femomoiaki. (Efeso 4:28; 2 Tesalonia 3:7-12) Ne fakamalolo e ia a lautolu ke mauokafua ke he Atua, nakai ke he tau koloa fakatino, mo e fakaaoga e tau momoui ha lautolu ke he puhala ne kitia kua maama moli e lautolu e tau mena kua mua e aoga. Lautatai mo e tau fakaakoaga ha Iesu, kua kakano ai ke kumikumi fakamua e Kautu he Atua mo e hana tututonu.—Filipi 1:9-11.
Kia Tuku Fakamua Tumau e Kautu he Moui Hau
10. Ko e heigoa e kakano ke kumi fakamua e Kautu?
10 Lahi fefe e fakalataha fakatagata ha tautolu ke fakamatala e tala mitaki he Kautu ke he falu? Uta ni e naia ke he tau tutuaga ha tautolu mo e hokulo he loto fakaaue ha tautolu. Tokaloto ne nakai pehe a Iesu, ‘Kumikumi e Kautu ka nakai fai mena foki a koe ke taute.’ He iloa e uho he Kautu, ne talahau e ia e finagalo he hana Matua, pehe: “Kia kumi e mutolu e kautu he Atua.” (Luka 12:31) Pete he laulahi ia tautolu kua lata ke gahua tupe ke leveki e tau manako fakatino ha tautolu mo e tau magafaoa ha tautolu, ka ha ha ia tautolu e tua, to ati viko e tau momoui ha tautolu he gahua he Kautu ne tuku mai he Atua ki a tautolu. He magaaho taha, to leveki e tautolu ha tautolu a tau kotofaaga fakamagafaoa.—1 Timoteo 5:8.
11. (a) Fakatai fefe e Iesu to nakai maeke ke ta tatai e gahua he tau tagata oti he fakamatala e fekau he Kautu? (e) Ko e heigoa fa lauia e lahi he gahua kua maeke e tagata ke taute?
11 Falu ia tautolu kua maeke ke lahi atu e magaaho mai he falu ka fakaaoga ke fakamatala e tala mitaki he Kautu. Ka e he tala fakatai hana ke he tau vahega kelekele kehekehe, ne fakakite e Iesu ko lautolu oti ne tatai e tau loto mo e kelekele mitaki to fua mai ai. Ke lahi fefe? Kua kehekehe e tau tutuaga he tau tagata takitokotaha. Ko e tau tau moui, malolo tino, mo e tau kotofaaga fakamagafaoa e falu mena. Ka e ka loto fakaaue moli, to lahi ka maeke ke taute.—Mataio 13:23.
12. Ko e heigoa e foliaga atihake fakaagaga kua fakamalolo pauaki e tau fuata mui ke manamanatu ki ai?
12 Kua mitaki ke fai foliaga ke maeke ke lagomatai a tautolu ke fakalahi e fakalataha ha tautolu ke he fekafekauaga he Kautu. Lata a lautolu ne fuata mui ke manamanatu fakalahi ke he fakafifitakiaga mua e mitaki he Kerisiano fuata fakamakutu ko Timoteo. (Filipi 2:19-22) Ko e heigoa e mena kua mua e mitaki ka huhu a lautolu ke he fekafekauaga mau ka oti e tau fakaakoaga ha lautolu he aoga? To lagomatai foki a lautolu ne momotua hake he fakatoka e tau foliaga atihake fakaagaga.
13. (a) Ko hai ka fifili ko e heigoa ha tautolu kua fahia fakatagata ke taute he fekafekauaga he Kautu? (e) Kaeke kumi fakamua moli e tautolu e Kautu, ko e heigoa ha tautolu kua fakamoli?
13 He nakai tuhituhi ki a lautolu ne manatu a tautolu kua lata ke lahi e mena ka taute, kua lata ia tautolu ke omoomoi he tua ke tupu ki mua e gahua fakatagata ke maeke ia tautolu ke fekafekau katoatoa ke he Atua ka fakaata he tau tutuaga ha tautolu. (Roma 14:10-12; Kalatia 6:4, 5) He fakakite he tala ki a Iopu, ne totoko e Satani ko e tau matapatu manako ha tautolu ko e tau koloa fakatino, ko e hagahaga mitaki ma tautolu ni, mo e mitaki fakatagata ti fekafekau a tautolu ke he Atua he lotokai. Kaeke ke kumikumi fakamua moli e tautolu e Kautu, kua fai vala a tautolu ke fakamoli ko e Tiapolo kua muitui e pikopiko. Kua fakamoli e tautolu ko e mena fakamua he tau momoui ha tautolu ko e fekafekau ke he Atua. Ke he tau kupu mo e tau gahua, kua fakamoli e tautolu e hokulo he fakaalofa ha tautolu ma Iehova, ha tautolu a lalago mahani fakamoli ke he hana pule katoatoa, mo e ha tautolu a fakaalofa ke he tau matakainaga.—Iopu 1:9-11; 2:4, 5; Tau Fakatai 27:11.
14. (a) Ko e ha kua aoga e setulu ma e fekafekauaga he fonua? (e) Lahi fefe e fakalataha he tokologa he Tau Fakamoli ke he fekafekauaga he fonua?
14 Ko e setulu ka maeke ke lagomatai a tautolu ke lahi atu e mena ka taute mai he mena ka liga taute e tautolu. Ne fai “vaha” a Iehova ke fakahoko hana finagalo. (Esoto 9:5; Mareko 1:15) Ka maeke, mitaki ke fakalataha ke he fekafekauaga he fonua lagataha po ke lagaloga he tau magaaho kotofa he tau fahi tapu takitaha. Totou teau afe e Tau Fakamoli a Iehova he lalolagi katoa ne huhu atu ko e tau paionia fakaku, he fakaaoga kavi ke he ua e tula he aho he fakamatala e tala mitaki. Totou teau afe falu ne gahua ko e tau paionia mau, he fakaaoga kavi ke he ua mo e hafa e tula he aho ke fakapuloa e fekau he Kautu. Ko e tau paionia pauaki mo e tau misionare kua lahi atu e magaaho ne fakaaoga ke he gahua he Kautu. Maeke foki ia tautolu ke kumi magaaho ke talahau nakai fakatoka pauaki e amaamanakiaga he Kautu ke he ha tagata ka fanogonogo. (Ioane 4:7-15) Ko e manako ha tautolu kua lata ke fakalataha katoatoa ke he gahua ia kaeke fakaata he tau tutuaga ha tautolu a tautolu, ne talahau tuai e Iesu: “To fakamatala atu foki e tala mitaki nai he kautu ke he lalolagi oti, ke eke mo talahau ke he tau atu motu oti; ti hoko mai ai e fakaotiaga.”—Mataio 24:14; Efeso 5:15-17.
15. Fakalataha ke he fekafekauaga ha tautolu, ko e ha kua manatu a koe kua hau he magaaho tonu e fakatonuaga he 1 Korinito 15:58?
15 Kau auloa ai, ke he tau fahi oti he lalolagi, pete e motu ne nonofo ai a lautolu, ko e Tau Fakamoli a Iehova hane fakalataha ke he kotofaaga mitaki nei he fekafekauaga. Ne fakagahua e lautolu ki a lautolu e fakatonuaga ne omoomoi he agaga he Tohi Tapu: “Kia tumau a mutolu mo e nakai fagahuatia, kia fakamakai nakai noa ke he gahua he Iki, he iloa e mutolu nakai noa mo e fua ha mutolu a fakafita ke he gahua he Iki.”—1 Korinito 15:58.
Fakatutala Fakamanatu
• Magaaho ne pehe a Iesu ke fakatumau ke ‘kumikumi fakamua e kautu,’ ko e heigoa ne fakakite e ia kua lata ke uaaki?
• Ko e heigoa e onoonoaga ha tautolu ke he levekiaga he tau manako fakatino ha tautolu mo e tau magafaoa ha tautolu? Ko e heigoa e lagomatai ka tuku mai he Atua ma tautolu?
• Ko e heigoa e tau lala he fekafekauaga he Kautu kua maeke ia tautolu ke fakalataha ki ai?
[Fakatino he lau 107]
He tau motu oti, ko e Tau Fakamoli a Iehova he vaha nei hane fakamatala e tala mitaki, ato hoko mai e fakaotiaga