Kolo Toko he FATATOHI INITANETE
Kolo Toko
FATATOHI INITANETE
Faka-Niue
ā
  • ā ē ī ō ū
  • TOHI TAPU
  • TAU TOHI
  • TAU FELEVEIAAGA
  • w91 7/1 lau 14-19
  • “Tau Fifine Kua Malolo he Gahua i Loto he Iki”

Nakai fai vitiō ma e fifiliaga nei.

Fakamolemole, fai lekua ke moua e vitiō.

  • “Tau Fifine Kua Malolo he Gahua i Loto he Iki”
  • Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—1991
  • Tau Vala Mataulu
  • Tau Tohi Pihia Foki
  • Manamanatu ha Iesu ke he Tau Fifine
  • Tau Fifine ne Fekafekau ki a Iesu
  • Tau Fifine Kerisiano Fakamoli he Mole Mai e Penetekoso
  • Manamanatu ha Paulo ke he Tau Fifine
  • Tau Fifine kua Gahua Malolo he Vaha Nei
  • Tau Hoana he Tau Leveki Faifano
  • Tau Hoana he Tau Momotua
  • Tau “Patu Fifine” Fakamoli
  • Tau Pule mo Keriso
  • Lata Tonu ke Fakalilifu ke he Tau Fifine Kerisiano
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—1995
  • Lalago e Tau Matakainaga Fifine Kerisiano
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova (Fakaako)—2020
  • Ko e Heigoa e Matagahua he Tau Fifine he Fakatokaaga ha Iehova?
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2014
  • ‘Tau Fifine kua Malolo ke he Gahua he Iki’
    Ha Tautolu a Fekafekauaga he Kautu—2000
Kitia Foki
Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—1991
w91 7/1 lau 14-19

“Tau Fifine Kua Malolo he Gahua i Loto he Iki”

“Fakaalofa kia Tufaina mo Tufosa, tau fifine kua malolo he gahua i loto he Iki.”​—ROMA 16:12, NW.

1. Ko e heigoa e puhala ne fakakite moli ai e fekafekauaga ha Iesu he lalolagi ko e fakamonuinaga ma e tau fifine?

KO E fakamonuinaaga moli e fekafekauaga fakalalolagi ha Iesu ma e tau fifine Iutaia. Ko e gahua ne kamata e ia kua maeke ke tamai e tokotoko mitaki, amanakiaga, mo e lilifu fou ke he tau fifine lanu kehekehe oti kana. Ne nakai mailoga e ia e tau kupu toka tuai he lotu faka-Iutaia “kua fakahui e . . . poaki he Atua.” (Mataio 15:6) Tokologa mai he tau mahani toka tuai ia ne fakakite e vihiatia ke he tau matapatu he tau mena tonu ne age he Atua ke he tau fifine.

Manamanatu ha Iesu ke he Tau Fifine

2. Ko e ha kua maeke ai ke pehe ko e fakafeleveia ha Iesu ke he tau fifine ko e mena kehe lahi moli ma e tau atu vaha ia?

2 Kua lahi mahaki ha e kehe he vaha loto he manamanatu a Iesu ke he tau fifine mai he tau takitaki lotu ha Iutaia! Ke fatiaki mai e Encyclopaedia Judaica, ne manamanatu e kau fakamui ko e “lotokai, teliga ogo, teva, mo e mahani mahekeheke” e tau fifine. Ko e mena ke fakatetefu ki ai ka tutala mo e fifine, mo e “ko e mena fakama lahi ma e tagata fakaako tokoluga ke vagahau mo e fifine ke he puhala tu.” (Jerusalem in the Time of Jesus [Ierusalema he Vaha a Iesu] mai i a Joachim Jeremias; fakatatai Ioane 4:27.) Kua lahi mai foki e tau mena ne maeke ke talahau hagaao ke he tau manamanatu fakavihia he tau takitaki he lotu faka-Iutaia ke he tau fifine. Ka kua lata ni e tau mena i luga ke fakakite ko e ha, ko e mena kehe lahi moli ke he atu vaha ia e mahani a Iesu ke he tau fifine.

3. Ko e heigoa e mena ne tupu he vaha he fekafekauaga a Iesu kua fakakite ko e manako lahi a ia ke fakaako atu e tau mena hokulo fakaagaga ke he tau fifine?

3 Kua foaki mai e Iesu e fakafifitakiaga mitaki katoatoa kua maeke fefe he tau tagata tane ke moua e fakafetuiaga mafanatia ka e mahani mea ke he tau fifine. Nakai ni ko e tutala hokoia a ia mo lautolu ka e fakaako foki e ia e tau mena hokulo fakaagaga he kupu moli ki a lautolu. Ko e mena moli hanai, ko e fifine e tagata fakamua ne fakakite e ia hana feua faka-Mesia ki ai, mo e au atu foki ko e fifine Samaria. (Ioane 4:7, 25, 26) Mo e taha mena foki, ko e mena ne tupu kua hagaao ki a Mareta mo Maria kua fakakite fakamaali ko e nakai tuga e tau takitaki lotu Iutaia, ne nakai logona a Iesu ko e nakai tonu e fifine ke toka fakaku hana tau ulo mo e tau pani ke maeke ke fakalahi hake hana loto mataala fakaagaga. He magaaho ia, ko Maria “kua fifili foki . . . e mena uho” he tuku fakamua e tau mena fakaagaga. (Luka 10:38-42) Ka e he tau mahina gahoa fakamui, he mole mai e mate ha laua a tugaane, ko Mareta, nakai ko Maria, ne fakakite e manako lahi mahaki ke feleveia mo e Iki. Kua fiafia ha a tautolu foki he vaha nei ka totou e fakatutalaaga fakaagaga hokulo lahi ha Iesu mo Mareta hagaao ke he amaamanakiaga he liu tu mai! (Ioane 11:20-27) Ko e monuina lahi ha a ia ma Mareta!

Tau Fifine ne Fekafekau ki a Iesu

4, 5. Ke lafi atu ke he tau aposetolo, ko hai ne mumuitua ki a Iesu he vaha he hana fekafekauaga i Kalilalia, mo e fekafekau fefe a lautolu ki a ia?

4 Ne talia foki e Iesu e fekafekauaga he tau fifine he faifano a ia he motu. I loto he hana fakamauaga he Tala Mitaki, ne talahau e Mareko e “tau fifine . . . Ko lautolu ia ne mumui atu kia ia ka kua ha i Kalilaia a ia, mo e fekafekau kia ia.” (Mareko 15:40, 41) Ko hai e tau fifine nei, mo e fekafekau fefe a lautolu ki a Iesu? Ne nakai iloa e tautolu e tau higoa oti ha lautolu, ka e fakakite mai e Luka e gahoa mo e fakamaama mai e tau puhala ne fekafekau a lautolu ki a Iesu.

5 Kua tohi e Luka: “Kua mole e tau mena ia, ti haele takai ai a ia ke he tau māga, mo e tau magamotu, kua ogoogo mo e fakamatala e vagahau mitaki he kautu he Atua, kua fakalataha foki mo ia e tokohogofulu ma ua, Ko e falu a fifine foki, ne fakamoui mai he tau agaga kelea mo e tau kafo; ko Maria ne fakahigoa ko e Makatala, ne o ki fafo ia ia tokofitu e temoni, Mo Ioana e hoana a Kusa ko e fekafekau pule ia a Herota, mo Susana, katoa mo e falu a fifine tokologa, ne fekafekau atu a lautolu kia ia he tau mena ha lautolu.” (Luka 8:1-3) Kua manako a Iesu ke ha ha i ai e tau fifine nei ke muitua ki a ia mo e fakaaoga ha lautolu a tau koloa ke fekafekau ke he tau mena he tino kua lata mo ia mo e ha lautolu ko e hana tau aposetolo.

6. (a) Ko hai ne fakatauo mo Iesu he vaha he fenoga fakamui hana ki Ierusalema? (e) Ko hai ne tu he tapa ha Iesu ti hoko atu ke he hana mate, mo e ne taui fefe e falu ha lautolu? (i) Mai he tuaga he tau mahani toka tuai faka-Iutaia, ko e heigoa e mena ne kehe lahi he fakamauaga ia Ioane 20:11-18?

6 He magaaho ne fakahoko e mate ki a Iesu “ne nonofo ai foki e tau fifine tokologa ne kitekite fakamamao mai, ko lautolu haia ne mumui mai ia Iesu mai Kalilaia, mo e fekafekau kia ia; Ha ha ia lautolu a Maria i Makatala, mo Maria e matua fifine a Iakopo mo Iose.” (Mataio 27:55, 56) Ti kua, tokologa e tau fifine fakamoli ne tutu he fahi a Iesu he magaaho he hana mate. Kua mitaki foki ke mailoga ko e tau fifine e tau fakamoliaga fakamua ke he hana liu tumai. (Mataio 28:1-10) Ko e mena fakama e mena nei ke he mahani toka tuai Iutaia, ha ko e i loto he lotu faka-Iutaia ne manamanatu atu ke he tau fifine ko e nakai aoga ke lata mo tau fakamoli ke he tau mena fakamatafakatufono. Mo e mena nei i loto he loto manamanatu, kia totou e Ioane 20:11-18, mo e lali ke kitia i loto he manamanatuaga e amohia lahi mahaki he loto ha Maria Makatala ne liga logona e ia he magaaho ne tu ki mua ia ia e Iki ne liu tumai, mo e fakaaoga e ia e higoa hana mo e fakaaoga a ia mo fakamoliaga hana ke fakailoa atu ke he hana tau tutaki kua moui moli a ia!

Tau Fifine Kerisiano Fakamoli he Mole Mai e Penetekoso

7, 8. (a) Iloa fefe e tautolu ko e fakalataha e tau fifine he magaaho ne liligi hifo e agaga he Penetekoso? (e) Ne kaufakalataha fefe e tau fifine Kerisiano ke he fakalaulahiaga fakamua he lotu Kerisiano?

7 He mole e haeleaga ha Iesu ki luga he lagi, ne fakalataha e tau fifine mahani fakaatua mo e tau aposetolo ne fakamoli i loto he poko luga i Ierusalema. (Gahua 1:12-14) Kua kitia moli, kua fakalataha mo lautolu e tau fifine he magaaho ne liligi ki luga ia lautolu e agaga tapu he aho Penetekoso. Ko e ha? Ha ko e magaaho ne fakamaama e Peteru e mena ne tupu, ne fatiaki mai e ia a Ioelu 2:28-30, kua talahau fakatonu mai ko e “tau tama fifine” mo e “tau fekafekau fifine,” po ke “tau fifine tupa.” (Gahua 2:1, 4, 14-18, NW) Ti ko e tau fifine Kerisiano ne fakauku he moua mai he agaga tapu, ko e taha vala he fakapotopotoaga Kerisiano ne kamata mai he hana fakaveaga.

8 Ne taute he tau fifine e gahua aoga lahi, ka e nakai pule ke he tau gahua i loto he folafolaaga he lotu Kerisiano. Ko Maria, ko e matua fifine a Mareko mo e mahakitaga he matua ha Panapa, ne hafagi hana fale lahi moli ke he fakaaogaaga he fakapotopotoaga i Ierusalema. (Gahua 12:12) Mo e ne manako a ia ke taute e mena nei he magaaho ne mavete fou mai e mahani favale ke totoko atu ke he tau Kerisiano. (Gahua 12:1-5) Ko e tau tama fifine tokofa he tagata gahua avegelia ko Filipo ne monuina ke taute ai mo tau fifine perofeta Kerisiano.​—Gahua 21:9; 1 Korinito 12:4, 10.

Manamanatu ha Paulo ke he Tau Fifine

9. Ko e heigoa e fakatonuaga ne age e Paulo hagaao ke he tau fifine Kerisiano i loto he tohi fakamua hana ke he tau Korinito, mo e ko e heigoa e mahani fakaatua kua fakamalolo atu a ia ke he tau fifine ke fakalilifu ki ai?

9 He falu magaaho, ne hokotaki kelea ai ko e fakavihia fifine e aposetolo ko Paulo, pehe mena ia, ko e vihiatia mo e tuaha noa ke he tau fifine. Moli, ko Paulo ne pehi lahi kua lata e tau fifine ke nonofo taha he ha lautolu a tau tuaga tonu i loto he fakapotopotoaga Kerisiano. I loto he tau fakaholoaga mau he tau mena, ne nakai taute e lautolu e tau fakaakoaga he tau feleveiaaga he fakapotopotoaga. (1 Korinito 14:33-35) Kaeke, ha kua nakai fai Kerisiano tane ne fakalataha ki ai, po ke ha kua perofeta a ia i lalo he omoiaga he agaga tapu, ne vagahau e fifine Kerisiano he taha feleveiaaga, kua lata a ia ke tuku e taha ufiufiaga ulu. Ko e “fakamailoga he pule” e ufiufiaga nei, ko e fakakiteaga moli ko e mailoga he fifine e fakatokaaga he Atua ke he feua he tuaga he ulu.​—1 Korinito 11:3-6, 10.

10. Ma e heigoa ne hokotaki kelea aki he falu e aposetolo ko Paulo, ka e fakakite moli he heigoa ko e fakavai e hokotaki kelea nei?

10 Kua kitia mali moli e Paulo kua lata lahi ke fakamanatu atu ke he tau Kerisiano fakamua e tau mahani he pule he atua ke maeke ke ‘eke e tau mena oti fakamitaki’ he tau feleveiaaga he fakapotopotoaga. (1 Korinito 14:40) Ka e kua kakano kia e mena nei ko e nakai fiafia a Paulo ke he fifine, tuga ne talahau he falu? Nakai, kua nakai pihia. Nakai kia ko Paulo he magaaho ne fakaoti e veveheaga he hana tohi ke he tau Roma ne fakafano e tau fakaalofa mafanatia ke he tau fifine Kerisiano tokohiva? Nakai kia ne fakakite e ia e fakaaueaga hokulo ki a Fipe, Pisila (Pisilila), Tufaina, mo Tufosa, kua ui ai a laua tokoua fakamui ko e “tau fifine kua malolo he gahua i loto he Iki”? (Roma 16:1-4, 6, 12, 13, 15, NW) Mo e ko Paulo ne tohia ha kua ha i lalo he omoiaga he agaga tapu: “Ha ko mutolu oti ne papatiso ai kia Keriso, ne tapulu ai a mutolu kia Keriso; Nakai ha i ai e tagata Iutaia, po ke Heleni; nakai ha i ai e tupa, po ke toka noa; nakai ha i ai e tane, po ke fifine; ha ko e mena taha maka ni a mutolu oti ha ha ia Keriso Iesu.” (Kalatia 3:27, 28) Ne mali lahi ko e ofania e Paulo mo e loto fakaaue ke he hana tau matakainaga fifine Kerisiano, kua lafi ki ai a Litia, ne fakakite e mahani fulumokoi mitaki lahi he tau magaaho kamatamata.​—Gahua 16:12-15, 40; Filipi 4:2, 3.

Tau Fifine kua Gahua Malolo he Vaha Nei

11, 12. (a) He moui moli nei ne fakamoli fefe he vaha nei e Salamo 68:11? (e) Heigoa e tau tutuaga ne tokologa ha tautolu a tau matakainaga fifine ne moua ai a lautolu, mo e ko e ha kua lata a lautolu mo e ha tautolu a fakaalofa mo e tau liogi?

11 I loto he fakapotopotoaga Kerisiano he vaha nei, tokologa e tau fifine Kerisiano kua ha ha ai “kua malolo he gahua i loto he Iki.” Kua moli ni, kua fakakite he tau lafilafiaga “ko e matakau kautau lahi e tau fifine ne talahau e tala mitaki,” kua taute ai e vala lahi he matakau kautau he tau Fakamoli kua fakaaoga e Iehova he vaha fakahiku nei. (Salamo 68:11, NW) Ko e tau fifine Kerisiano nei kua malolo he gahua kua moua e higoa mitaki ma lautolu he taufetului a lautolu ke taute fakamoli ha lautolu a gahua he tau hoana, tau mamatua fifine, tau tagata taute kaina, tau tagata gahua tupe, mo e tau fekafekau Kerisiano foki.

12 Fai numela mai he tau matakainaga fifine mitaki nei ne fai tane ne nakai tali tonu. Kua taute ni a lautolu ke kautu mai he tutuaga nei ke he 24 e tau tula he aho. Ne fa e taufetului e falu ke he tau tau loga ke taute mo tau hoana mitaki ka e he magaaho taha ke fakafeleveia e tau mena kua lata ma e tau fekafekau fakamoli a Iehova. Ko e mena nakai mukamuka, ka e fakauka ni a lautolu, kua amaamanaki tumau ko e ha lautolu a tau tane to “moua . . . ka e nakai vagahau” he puhala mai he ha lautolu a tau mahani mitaki. Mo e ko e loto olioli ha, ka moua auloa he magafaoa katoa he magaaho ka talia he tane pihia! (1 Peteru 3:1, 2) Ka e he magaaho taha nei, kua lata lahi moli ma e tau matakainaga fifine nei, e fakaalofa fakamatakainaga mo e tau liogi mai he falu he tau matakau he fakapotopotoaga. Tuga foki e “loto mahani molu mo e mafola” kua lali a lautolu ke fakakite “ko e koloa uho haia ki mua he Atua,” ti ko e mena fakahele lahi ke he tau mata ha tautolu e mahani fakamoli mauokafua ha lautolu.​—1 Peteru 3:3-6.

13. Ko e ha kua maeke ai ke pehe ke he ha tautolu a tau matakainaga fifine ne gahua foafoa ko e “tau fifine kua malolo he gahua i loto he Iki,” a lautolu, mo e kua lata ke manamanatu atu fefe ki a lautolu e tau fakapotopotoaga takitaha ha lautolu?

13 Ko e tau matakainaga fifine kua fekafekau ko e e tau tagata foafoa kua maeke lahi ke talahau moli ko e “malolo he gahua i loto he Iki.” Tokologa mai ia lautolu ne fai kaina, e tane, mo e tau fanau ke leveki, lafi ki luga he ha lautolu a gahua fakamatala. Kua taute he falu e tau gahua he tau magaaho ku ke fefakafeleveia aki ha lautolu a tau mena kua lata ma e tino. Kua lata oti e tau mena nei mo e fakatokatokaaga mitaki, fakamalolo lahi, fakauka lahi, mo e lahi foki e gahua malolo. Kua lata foki e tau fifine Kerisiano ia ke maeke ke logona e fakaalofa mo e lagomatai mai ia lautolu he tau tutuaga ne nakai fakaata a lautolu ke tuku atu lahi e tau magaaho tuga he tagata foafoa ke he gahua he fakamoliaga.

14. (a) Ko e heigoa e fakafifitakiaga mitaki he fakauka lahi ne talahau mai? (e) Ko e heigoa a falu fifine Kerisiano kua lata lahi ke tuku atu e fakanavanavaaga, mo e ko e ha? Talahau mai e tau fakafifitakiaga he matakavi tata.

14 Ko e falu he tau fifine Kerisiano kua fakakite e tapikiaga mauokafua nivaniva kua kehe lahi i loto he fekafekauaga he tagata foafoa he tau 1914. I Kanata, ne logona la ia e Grace Lounsbury hana kamata manogi ke he gahua foafoa he tau 1914. Ne uta kehe ni a ia mai he tohi gahua foafoa he tau 1918 he gagao, ka e he tau 1924 kua liu a ia ke he fekafekauaga tumau. He magaaho ne tohi ai e mena nei, tu agaia a ia he tohi he tagata foafoa, pete ni kua 104 e tau tau he moui! Tokologa e tau matakainaga fifine he feua lotu pauaki ne fakaako he tau 1940 he tau vahega fakamua he Aoga Tohi Tapu he Kolo Toko a Kiliata ne fekafekau fakamoli agaia, po ke i loto he fonua fekau lotu pauaki po ke taha he matakau he magafaoa Peteli i Brooklyn po ke taha la he Kaufakalatahaaga Kolo Toko. Ko e tau fifine Kerisiano oti kana nei, mo e moli lahi ko e tau matakainaga oti kana kua taute e lautolu a lautolu ke gahua fakalahi i loto he fekafekauaga Peteli, kua fakakite ai e agaga taute poa ti ko e tau fakafifitakiaga mitaki lahi a nei. Kua fa fakailoa atu nakai e tautolu ki a lautolu ha tautolu a fakaaue?

Tau Hoana he Tau Leveki Faifano

15, 16. Ko e heigoa e matakau he tau fifine Kerisiano kua lata lahi pauaki ke tuku atu e navanavaaga mafanatia ha tautolu, mo e ko e ha?

15 Ko e tau hoana he tau leveki faifano kua taute ai e taha matakau he tau fifine Kerisiano kua lata lahi ke tuku atu e navanavaaga mafanatia mo e fakamaloloaga. Ne tauteute tuai e tau matakainaga fifine fakahele nei ke mumuitua ke he ha lautolu a tau tane he o a lautolu mai he taha fakapotopotoaga ke he taha fakapotopotoaga, po ke mai he taha takaiaga ke he taha takaiaga, ke maeke ai ke ati hake fakaagaga ha lautolu a tau matakainaga. Loga lahi mai ia lautolu ne toka hifo e tau mena tokotoko mitaki he kaina; momohe a lautolu he tau potu kehe he tau fahi tapu takitaha, mo e nakai tumau ko e potu mitaki oti. Ka e fiafia a lautolu ke talia ha mena he tau mena kua maeke e tau matakainaga ke foaki. Ko e tau fakafifitakiaga mitaki a lautolu ma e ha lautolu a tau matakainaga fifine fakaagaga.

16 Ko e tau fifine Kerisiano nei foki ne foaki e tau lagomatai uho ke he ha lautolu a tau tane, tuga ni e tau fifine mahani fakaatua ne mumuitua ki a Iesu he “fakatauo mo ia mo e fekafekau ki a ia.” (Mareko 15:41, NW) Ne nakai maeke a lautolu ke lahi e tau magaaho ka nonofo na a laua ni tokoua mo e ha lautolu a tau tane, kua ‘fakamakai nakai noa ke he gahua he Iki.’ (1 Korinito 15:58) Falu mai ia lautolu, tuga a Rosa Szumiga i Falani, ne huhu atu ke he fekafekauaga tumau he tau 1948, ne fa fafao e tau katoleta ma e ha laua a tau tane mo e o fano mo lautolu ke he 30 po ke 40 e tau tau. Kua manako a lautolu ke taute poa e tau manako ma Iehova mo e ma e ha lautolu a tau matakainaga tane mo e tau matakainaga fifine. Kua lata lahi ni a lautolu mo e tau loto fakaaue ha tautolu, fakaalofa, mo e tau liogi.

Tau Hoana he Tau Momotua

17, 18. (a) Ko e heigoa e tau fuafuaaga ne lata ma e tau hoana he tau matakainaga tane ne kotofa ke he tua tutuaga fekafekau? (e) Ko e heigoa e tau poa ne talia he tau hoana he tau momotua ke taute ma Iehova mo e ha lautolu a tau matakainaga, mo e maeke fefe he falu he tau hoana ke lagomatai ha lautolu a tau tane?

17 He magaaho ne tohi e tau mena kua lata ma e tau matakainaga tane kua liga kotofa mo tau momotua mo e tau fekafekau lagomatai, ne talahau foki he aposetolo ko Paulo e tau fifine, kua tohi: “Pihia foki mo e tau fifine, kia mahani fulumokoi a lautolu, aua neke tauamuamu, ka kia mataala, kia fakamoli ke he tau mena oti.” (1 Timoteo 3:11) Moli, kua hagaao e fakatonuaga auloa nei ke he tau fifine Kerisiano oti kana. Ka e i loto he onoonoaga ke he falu mena he tala taha ia, kua kitia mali kua lata ni ke mitaki lahi e puhala ne muitua ki ai e tau hoana he tau matakainaga tane ne kotofa ke he tau tutuaga fekafekau.

18 Ka e fiafia lahi ni, kua pihia e tau mena ne tupu, ko e tokologa mai he tau afe he tau hoana he tau leveki Kerisiano. Kua fakalatalata e tau mahani ha lautolu mo e ha lautolu a tau tapulu, loto fakamoli ke he moui faka-Kerisiano, fakaeneene lahi e tau mena ne vagahau e lautolu, mo e lali fakamoli a lautolu ke mahani fakamoli ke he tau mena oti kana. Kua talia foki a lautolu ke taute e tau poa, he talia kua tuku atu fakamoli he ha lautolu a tau tane e tau magaaho ke he tau mena he fakapotopotoaga kua liga kua lata ke fakaaoga mo ia. Kua lata lahi e tau fifine Kerisiano fakamoli nei mo e fakaalofa mafanatia mo e fakamaloloaga ha tautolu. Po ke liga loga mai e tau matakainaga tane ka foli atu ma e tau monuina i loto he ha tautolu a tau fakapotopotoaga loga kaeke ke talia mo e loto tokolalo ha lautolu a tau hoana ke taute e tau poa pihia ma e tokotokoaga mitaki he tau tagata oti kana.

Tau “Patu Fifine” Fakamoli

19. Ko e ha, kua lahi e fakaaue ke he tau “patu fifine” tokologa i loto he ha lautolu a tau fakapotopotoaga, mo e kua lata e tau logonaaga ha tautolu ke fefe ki a lautolu?

19 Ko e ha tautolu a liu fakamanatu ke he tau fifine ne talahau i loto he Tohi Tapu kua maeke ai ke lagomatai a tautolu ke kitia ko e nakai taofi he tau tau he moui e tau fifine ne tua ke fekafekau atu ki a Iehova. Ko e mena moli nei ne fakatai mai i loto he mena ne tupu ki a Sarai, Elisapeta, mo Ana. He vaha nei, kua ha ha i ai e tau fifine Kerisiano tokologa ne momotua e tau tau he moui ne mitaki e tau fakafifitakiaga he tua mo e fakauka. Ke lafi ki ai, kua maeke ia lautolu ke toko hake mo e loto matala e tau momotua he lagomatai e tau matakainaga fifine fuata. Mai he ha lautolu a mahani leva lahi, kua maeke ia lautolu ke age e tau fakatonuaga pulotu ke he tau fifine fuata, tuga foki ni ne fekau he tau kupu he Tohiaga Tapu ki a lautolu ke taute. (Tito 2:3-5) Ti liga he taha magaaho kua lata foki ni e matakainaga fifine motua ke fakatonu atu ki a ia ni. Kaeke kua pihia, kua lata e motua ne taute ai ke taute ‘tuga ne matua fifine a ia.’ Kua lata e tau momotua ke “fakalilifu e tau fifine takape” mo e, kaeke kua lata ai, taute e fakatokaaga lagomatai he tau mena he tino ma lautolu. (1 Timoteo 5:1-3, 5, 9, 10) Kua lata lahi mahaki ha tautolu a tau matakainaga fifine momotua fakahele ke logona ko e manako ki ai mo e fakaaue.

Tau Pule mo Keriso

20. Ko e heigoa e monuina homo ue atu ne tuku atu ke he tau fifine Kerisiano tokologa, mo e ko e ha kua maeke e tau mamoe kehe ke fiafia ha ko e mena nei?

20 Kua maaliali lahi mai he tau kupu he Tohiaga Tapu “kua nakai fakamailoga tagata e Atua” hagaao ke he tau tagata lanu kehekehe po ke ke he tagata tane po ke fifine. (Roma 2:10, 11; Kalatia 3:28) Kua mau moli foki e mena nei i loto he puhala kua fifili e Iehova a lautolu ka fakalataha mo e hana Tama i loto he fakatufono he Kautu. (Ioane 6:44) Kua fakaaue lahi ha e moto tagata tokologa he falu mamoe ko e falu fifine fakamoli, tuga e matua fifine ha Iesu ko Maria, Maria Makatala, Pisila, Tufaina, Tufosa, mo e loga lahi foki e falu i loto he fakapotopotoaga Kerisiano fakamua, kua kau fakalataha ke he pule he Kautu, kua fakakoloa uho aki e fakatufono ia mai he ha lautolu a maamaaga he iloa lahi e tau logonaaga uho mo e tau mena ne tupu ke he tau fifine! Ko e fakaalofa loto mataala ni mo e pulotu e vala ha Iehova!​—Roma 11:33-36.

21. Ko e heigoa ha tautolu a tau logonaaga he vaha nei ke he “tau fifine kua malolo he gahua i loto he Iki”?

21 Kua maeke a tautolu he vaha nei ke moua e tau logonaaga he aposetolo ko Paulo he magaaho ne vagahau mo e fakaalofa mo e loto fakaaue ke he “tau fifine nei ko laua ne fakamakamaka fakalataha mo au ke he tala mitaki.” (Filipi 4:3) Ko e tau Fakamoli oti kana a Iehova, tau tagata tane mo e tau fifine, ne pehe ko e mena ke loto olioli mo e ko e monuina ke gahua fakalataha mo e ‘matakau kautau lahi he tau fifine ne talahau e tala mitaki,’ e, “tau fifine kua malolo he gahua i loto he Iki.”​—Salamo 68:11, NW; Roma 16:12, NW.

Tau Huhu Fakamanatu

◻ Fakakite fefe e Iesu ko e nakai kaufakalataha a ia ke he mahani fili tagata he tau takitaki lotu Iutaia ke he tau fifine?

◻ Ne fekafekau fefe e tau fifine ne matakutaku ke he Atua ki a Iesu, mo e ko e heigoa e monuina lahi mahaki ne moua he falu ia lautolu?

◻ Ko e heigoa e fakatonuaga ne age e Paulo hagaao ke he tau fifine i loto he tau feleveiaga he fakapotopotoaga?

◻ Heigoa e tau vahega he tau matakainaga fifine kua lata lahi ma e ha tautolu a fakaalofa pauaki mo e lagomatai, mo e ko e ha?

◻ Kua lata e tau logonaaga ha tautolu ke fefe ki a lautolu oti he vaha nei, ko e “tau fifine kua malolo he gahua i loto he Iki”?

[Fakatino he lau 16, 17]

Ne fekafekau e tau fifine ki a Iesu mo e hana tau aposetolo

[Tau Fakatino he lau 18]

Tau hoana he tau leveki faifano mo e mai he falu he tau momotua kua taute poa ne lautolu a lautolu kua uho e foakiaga mena ke he gahua he Atua

    Tau Tohi Faka-Niue (1982-2025)
    Saini ki Fafo
    Saini ki Loto
    • Faka-Niue
    • Tufa
    • Tau Manako
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Tau Kupu Fakaaoga
    • Fakavēaga Fakatagata
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Saini ki Loto
    Tufa