Ko e Fakamonuinaaga a Iehova ke Maukoloa Ai
“Ko e fakamonuina a Iehova, ke maukoloa ai e tagata; ti nakai lafilafi e ia ha mamahi ki ai.”—TAU FAKATAI 10:22.
1-3. He magaaho kua tupetupe e tau tagata tokologa ke he tau koloa he tino, ko e heigoa e fakamoliaga ke he maukoloa he tino kua lata e tau tagata oti kana ke mailoga?
KUA nakai oti e tau tutala he falu tagata hagaao ke he tupe—po ke toe a lautolu he ai fai. Kua nakai fiafia lahi ma lautolu ia, ha ko e tau tau kuku kua mole kua loga lahi e tau mena ke tutala a lautolu ki ai. He tau 1992 kua lauia ai e tau motu he Fahi Lalo ha kua tomo e tau fahi gahua fakamotu, mo e kua putoia ai foki e tau takitaki gahua tokoluga fakalataha mo e tau tagata gahua i lalo hifo ha kua nakai fai gahua a lautolu. Ne manamanatu e tau tagata tokologa to maeke nakai a lautolu ke liliu ke kitia e tau magaaho tutu mitaki he muhumena.
2 Kua hepe kia ke tupetupe a tautolu ke he tutuaga mitaki he tau mena he tino? Nakai, ke he taha papahiaga ko e vala moli ni he moui a ia. Ka e he magaaho taha, kua ha ha i ai e matapatuaga he kupu moli hagaao ke he muhukoloa ne kua lata a tautolu ke mailoga. Kua mua ue atu lahi, ne moua mai e tau mena oti kana he tino he Tufuga. Ko ia ko e “Atua ko Iehova, . . . ko ia ne fofola ai e lalolagi mo e tau mena ne tutupu mai ai; ko ia ne foaki mai e fafagu ke he tau tagata ha ha i ai, mo e agaga kia lautolu ne o ai.”—Isaia 42:5.
3 Pete ni kua nakai fifili tuai e Iehova ko hai ka maukoloa mo e ko hai ka nofogati, kua lago ki a tautolu oti kana ke fai tali hagaao ke he puhala ne fakaaoga e tautolu e tau mena ne moua mai e tautolu he “lalolagi mo e tau mena ne tutupu mai ai.” Kaeke kua fakaaoga e tautolu ha tautolu a tau muhukoloa ke pule lahi atu ke he falu tagata, to taofi e Iehova a tautolu ke fua e mena ia. Mo e ko hai mo hai ka fakatupa ma e maukoloa ka e nakai ki a Iehova to moua e ia a “ia kua tua ke he hana koloa, to veli ni a ia.” (Fakatai 11:28; Mataio 6:24; 1 Timoteo 6:9) Kua mua ue atu ke nakai aoga e muhumena he tino ka nakai fakalataha mo e loto fakalilifu ki a Iehova.—Fakamatalaaga 2:3-11, 18, 19; Luka 16:9.
Ko e Muhumena kua Aoga Lahi ue Atu
4. Ko e ha kua mua atu e mitaki he muhumena fakaagaga mai he tau muhumena loga he tino?
4 Ne taha foki e mena ka lafi atu ke he muhumena he tino, ne vagahau ki ai e Tohi Tapu ke he muhumena fakaagaga. Kua kitia maaliali kua mua atu e mitaki he vahega mena nei. (Mataio 6:19-21) Ti kua putoia ai he muhumena fakaagaga e fakafetuiaga mamakona mo Iehova kua maeke ke tumau tukulagi. (Fakamatalaaga 7:12) Ko e taha mena foki, nakai toe e tau fekafekau maukoloa fakaagaga he Atua ke moua e tau koloa monuina he tino. I loto he lalolagi fou to matutaki e muhukoloa fakaagaga mo e muhumena he tino. To moua e lautolu ne gahua fakamoli e olioli he nakai haofia ne nakai moua mai he tau fetokoaga konakoiti po ke taute poa e tino malolo mo e fiafia lahi, ke tuga e tau mena ne fa tutupu mau he vaha nei. (Salamo 72:16; Fakatai 10:28; Isaia 25:6-8) To moua ai e lautolu ke he tau puhala oti “ko e fakamonuina a Iehova, ke maukoloa ai e tagata; ti nakai lafilafi e ia ha mamahi ki ai.”—Fakatai 10:22.
5. Ko e heigoa e maveheaga ne age e Iesu ne kua hagaao ke he tau mena he tino?
5 Kua eke foki a lautolu ne tokiofa e tau mena fakaagaga he vaha nei, ke logona taha vala milino mafola ka kitekite atu ke he tau koloa he tino. Kua moli, nukua gahua a lautolu ke totogi ha lautolu a tau kaitalofa mo e fagai ha lautolu a magafaoa. Po ke liga eke foki e falu ke galo ha lautolu a tau gahua tupe he tau magaaho ka tomo e tau fahi gahua fakamotu. Ka e nakai lofia a lautolu he tau mena fakatupetupe ia. Ka kua kehe ai, he tua a lautolu ke he maveheaga a Iesu he magaaho ne pehe a ia: “Hanai, aua neke fakaatukehe a mutolu, mo e pehe age, To kai e tautolu ha ha, po ke inu e tautolu ha ha, po ke tapulu a tautolu ha ha? . . . Ha ko e mena fioia he Matua ha mutolu ha ha he lagi kua aoga e tau mena oti ia kia mutolu. Ka kia kumikumi fakamua a mutolu ke he kautu he Atua mo e hana tututonu, ati lafi atu ai e tau mena oti ia kia mutolu.”—Mataio 6:31-33.
Muhukoloa Fakaagaga he Vaha Nei
6, 7. (a) Kia fakamaama la e falu he tau maagamena he muhumena fakaagaga he tau tagata he Atua. (e) Ko e heigoa e perofetaaga ne hane fa e fakamoli he vaha nei, mo e ko e heigoa e tau huhu ne malagaki hake he mena nei?
6 Ha kua pihia, ne fifili ai he tau tagata a Iehova ke tuku fakamua e Kautu he tau momoui ha lautolu, mo e kua monuina ha a lautolu! Kua olioli a lautolu he kautu ke maukoloa lahi e gahua taute tutaki ha lautolu. (Isaia 60:22) Ne fakaako e Iehova a lautolu, ti kua olioli a lautolu he nakai maoki e tafe maiaga he foakiaga mena mitaki fakaagaga ne puhala mai he “tupa fakamoli mo e lotomatala.” (Mataio 24:45-47, NW; Isaia 54:13) Ko e taha mena foki, ne kua ha ha i luga ia lautolu e agaga a Iehova, kua feaki hake a lautolu mo faoa fakamatakainaga fulufuluola he lalolagi katoa.—Salamo 133:1; Mareko 10:29, 30.
7 Ko e muhumena fakaagaga moli a nei, ko e mena kua nakai maeke he tupe ke fakatau. Ko e fakamoliaga mahinohino he maveheaga a Iehova: “Kia ta mai e mutolu e tau mena ke hogofulu aki ha mutolu a tau mena oti kana ke he fale kua tatanaki ai e tau mena; kia ha i ai e tau mena kai ke he haku a fale; mo e kamatamata mai ai e mutolu au ke he tau mena na, kua pihia mai a Iehova Sapaota; po ke hafagi nakai e au e tau pa he lagi ma mutolu, mo e liligi atu e au e monuina ma mutolu, ato lahi ue atu ni haia.” (Malaki 3:10) Kua kitia e tautolu he vaha nei e fakamoliaga he maveheaga nei. Ko e ha, mogoia, kua ole a Iehova, ko e Punaaga he muhukoloa oti kana ke he hana tau fekafekau ke tamai e mena ke hogofulu aki, po ke tukuhau? Ko hai ka moua e lagomataiaga he tukuhau? Ke tali e tau huhu nei, kia manamanatu la ko e ha ne vagahau ai e Iehova e tau kupu nei ne puhala mai ia Malaki he senetenari ke lima aki he F.V.N.
Tau Tukuhau mo e Tau Poa
8. Hagaao ke he maveheaga he Matafakatufono, ko e heigoa ne falanaki ki ai e muhumena ke he tau koloa he tino a Isaraela?
8 He vaha a Malaki ne nakai muhumena e tau tagata he Atua. Nakai pihia he ha? Kakano ha ko e taha vala ne hagaao ke he tau poa mo e tau tukuhau. He magaaho ia, ne nonofo a Isaraela i lalo he maveheaga he Matafakatufono a Mose. He magaaho ne taute e Iehova e maveheaga ia ne mavehe mai a ia, ka taofi mau e Isaraela ha lautolu a vala ke he mena ia, to fakamonuina e ia a lautolu fakaagaga mo e ke he tau koloa he tino. Ha kua pihia, kua falanaki ai e muhumena a Isaraela ke he ha lautolu gahua fakamoli.—Teutaronome 28:1-19.
9. He tau vaha a Isaraela i tuai, ko e ha ne manako ai a Iehova ke totogi he tau Isaraela e tau tukuhau mo e tamai e tau poa?
9 Taha vala matagahua ha Isaraela i lalo he Matafakatufono ke tamai e tau poa ke he faituga mo e ke totogi e tau tukuhau. Ne tugi katoa e falu he tau poa i luga he fatapoa a Iehova, ka kua vehevehe e falu ti tufa ke he tau ekepoa mo lautolu ne foaki atu e poa, fakalataha mo e tau maga mena pauaki ne taute poa ki a Iehova. (Levitika 1:3-9; 7:1-15) Hagaao ke he tau tukuhau, ne kua tala age e Mose ke he tau Isaraela: “Ko e tau mena oti foki ne hogofulu aki he tau mena he fonua, ko e saito kua gana ke he fonua, po ke tau fua he akau, ko e tau mena ia a Iehova; kua tapu ni a ia kia Iehova.” (Levitika 27:30) Ne kua age e tukuhau ke he tau Levi ne gahua he fale he tutuutaga mo e he magaaho fakamui he faituga. Ti eke foki e tau Levi kua nakai gahua ekepoa ke age e tau mena hogofulu he tau mena oti ne moua e lautolu ke he tau faoa ekepoa a Arona. (Numera 18:21-29) Ti ko e ha ne manako ai a Iehova ke totogi he tau Isaraela e tau tukuhau? Ko e mena fakamua aki, ke maeke ai a lautolu ke fakakite ke he puhala kua maeke ke kitia mata ha lautolu a loto fakaaue ma e mahani mitaki a Iehova. Mo e ke ua aki, ati maeke ai a lautolu ke foaki mena ke lagomatai aki e tau Levi, ke maeke ai a lautolu ke taofi mau ha lautolu a tau matagahua, ko e mena kua fakalataha ki ai e gahua fakaakoaga he Matafakatufono. (2 Nofoaga he Tau Patuiki 17:7-9) Ke he puhala nei kua lagomatai foki e tapuaki mea, mo e moua he tau tagata oti e tau lagomatai.
10. Ko e heigoa ne tupu he magaaho ne kaumahala a Isaraela ke tamai e tau tukuhau mo e tau poa?
10 Pete ai ni he fakaaoga he tau Levi e tau tukuhau mo e tau poa he magaaho fakamui, ka ko e tau mena fakaalofa ki a Iehova e tau mena ia mo e kua lata ke eke mo tau mena fuafua mitaki ke lata mo ia. (Levitika 22:21-25) To tupu e heigoa ka kaumahala e tau Isaraela ke tamai ha lautolu a tau tukuhau po ke tamai e lautolu e tau poa kua nakai mitaki? Kua nakai fai fakahala ne fakakite mai he Matafakatufono, ka e kua ha ha i ai e tau fua ka moua mai. Ne taofi e Iehova hana tau fakamonuinaaga mo e ha kua nakai fai lagomataiaga e tau Levi ke he tau mena he tino, ne toka hifo e lautolu e tau matagahua he faituga ke maeke ai a lautolu ke lagomatai e lautolu a lautolu. Ti ko e mena ne tupu, ne matematekelea oti e tau Isaraela.
“Manamanatu ā Mutolu ke he ha Mutolu a Tau Mahani”
11, 12. (a) Ne fua mai e heigoa he magaaho ne fakateaga a Isaraela ke taofi mau e Matafakatufono? (e) Ko e heigoa e poakiaga ne age e Iehova ki a Isaraela he magaaho ne liuaki mai e ia a lautolu i Papelonia?
11 He magahala he fakamauaga tuai a Isaraela, kua mitaki ue atu e falu he lali ke taofi mau e Matafakatufono, ne kua fakalataha ki ai e totogiaga he tau tukuhau. (2 Nofoaga he Tau Patuiki 31:2-16) Ka e fa mahani mau e motu ke taute mena fakateaga. Ne liliu mo e liliu foki a lautolu ke moumou e maveheaga ki a Iehova, ati hoko fakamui ne fakaata e ia a lautolu ke kaumahala mo e he tau 607 F.V.N., ke fakapaea ki Papelonia.—2 Nofoaga he Tau Patuiki 36:15-21.
12 Ko e akonakiaga mao lahi a ia, ka e he mole atu e 70 e tau tau ne liuaki e Iehova hana tau tagata ke he motu ha lautolu. Kua loga e tau perofetaaga ke he Parataiso i loto he tohi a Isaia ne moua e fakamoliaga fakamua ha lautolu he mole mai e liliu atu ki ai. (Isaia 35:1, 2; 52:1-9; 65:17-19) Ka ko e matapatu kakano ne liuaki e Iehova hana tau tagata, nakai ke ati hake e parataiso he lalolagi, ka e ke liu talaga e faituga mo e fakafou e tapuaki moli. (Esera 1:2, 3) Kaeke ka omaoma a Isaraela ki a Iehova, to mumui mai e tau lagomatai he tau koloa he tino, mo e to taute he fakamonuinaga a Iehova a lautolu ke maukoloa fakaagaga mo e ke he tau koloa he tino. Ti ko e mena ne taute, he tau 537 F.V.N., he magaaho ia ni ne hohoko atu a lautolu ke he motu ha lautolu, ne talaga he tau Iutaia e fatapoa i Ierusalema mo e kamata e tau gahua ke he faituga. Ka e pete ni ia, ne feleveia a lautolu mo e totokoaga malolo mo e oti noa ai. (Esera 4:1-4, 23) Ti ko e fua, ne nakai moua e Isaraela e olioli he fakamonuinaaga a Iehova.
13, 14. (a) Ko e heigoa ne mui mai he magaaho ne kaumahala a Isaraela ke liu talaga e faituga? (e) Ati hoko ai ne liu talaga fefe e faituga he magaaho fakamui, ka ko e heigoa e falu mena ne kua hokotaki mai kua mokulu a Isaraela ki ai?
13 He tau 520 F.V.N., ne fakatutu hake e Iehova e tau perofeta ko Hakai mo Sakaria ke ole fakamakamaka atu ki a Isaraela ke liliu ke taute e gahua talaga he faituga. Ne fakakite e Hakai ko e matematekelea e motu ha ko e tau koloa uka he tino mo e matutaki atu e ia e mena nei ke he mahani fakateaga ha lautolu he nakai fakamakutu ke he fale a Iehova. He pehe a ia: “Hanai, kua pehe mai e vagahau a Iehova Sapaota, Kia manamanatu ā mutolu ke he ha mutolu a tau mahani. Kua gana e mutolu e tau mena loga ka e gahoa e mena kua moua ia, kua kai a mutolu ka e nakai makona ai a mutolu, kua inu a mutolu ka e nakai makona ai a mutolu he inu; kua tapulu a mutolu ka e nakai mafana ai taha; ko ia foki kua gahua ke palepale kua tuku e ia hana palepale ke he kofukofu tupe kua pūpū. Kua pehe mai e vagahau a Iehova Sapaota, Kia manamanatu a mutolu ke he ha mutolu a tau mahani Kia o hake a mutolu ke he mouga, mo e ta mai ai e mutolu e tau akau, mo e eke ai e mutolu e fale; ti fiafia au ki ai, to fakaheke ai foki au, kua pihia mai a Iehova.”—Hakai 1:5-8.
14 He fakamalolo e Hakai mo Sakaria, ne toka e tau loto he tau Isaraela ke he tau puhala ha lautolu mo e kua talaga e faituga. Ke he 60 e tau tau fakamui, ne liu ahi atu mogoia a Nehemia ki Ierusalema mo e moua kua liu foki a Isaraela ke eke ke mahani fakateaga ke he Matafakatufono a Iehova. Ne fakahako e ia e mena nei. Ka e he magaaho ke lagaua aki he liu ke ahi atu, ne moua e ia kua liu foki e tau mena ke liutua. Ne hokotaki mai a ia: “Ne iloa foki e au nakai ta age ai e tau tufaaga he tau tagata Levi; ti fehola ai e tau tagata Levi, mo e tau tagata uhu lologo ne eke ai e tau gahua, takitaha ke he hana fonua.” (Nehemia 13:10) Ne fakahako ai e mena vihi nei, mo e “ta mai ai e Iuta oti e tau mena ne hogofulu aki e saito mo e uaina mo e puke lolo ke he fale ne tatanaki ai e tau mena.”—Nehemia 13:12.
Kaiha Mai ia Iehova
15, 16. Ma e kaumahala fe ne kua puhala mai e Iehova ia Malaki e akonakiaga ki a Isaraela?
15 Kua liga, talahau e tau perofetaaga a Malaki he magaaho taha ia, mo e tala mai he perofeta ki a tautolu e tau mena loga hagaao ke he mahani nakai fakamoli a Isaraela. Ne fakamau e ia e tau kupu a Iehova ki a Isaraela: “Kaeke ko e matua tane au ko fe kia haku a lilifu? kaeke foki ko e iki au ko fe kia e matakutaku kia au? kua pihia mai a Iehova Sapaota kia mutolu ko e tau ekepoa kua fakavihia haku a higoa.” Ko e heigoa e mena hepe? Kua fakamaama mai e Iehova: ‘Ka ta mai e mutolu e mena matapouli ke eke mo poa, [pehe a mutolu] ko e nakai kelea? Ka ta mai e mutolu e mena kulikuli mo e mena gagao [pehe a mutolu] nakai ko e kelea?’—Malaki 1:6-8.
16 Ke he puhala fakatino maaliali nei, ne fakakite e Malaki pete ni kua tamai he tau Isaraela e tau poa, ka kua afoafo mai he tau mena fuafuaaga kelea nei e mahani nakai fakalilifu lahi mahaki. Ne tohia foki a Malaki: “Kua o kehe a mutolu mo e tau fakatufono haku, mo e nakai omaoma a mutolu ki ai, tali mai he tau aho he tau matua ha mutolu. Kia liliu mai a a mutolu kia au, ti liu atu ai au kia mutolu, kua pihia mai a Iehova Sapaota.” Ne manamanatu e tau Isaraela ko e heigoa kua lata pauaki a lautolu ke taute, ti huhu a lautolu: “Ko e heigoa e mena ke liliu atu ai a mautolu?” Ne tali atu a Iehova: “Ko e mena fofo kia he tagata e tau mena he Atua? ka ko mutolu, kua fofo e mutolu haku a tau mena.” Kua maeke fefe a Isaraela ke kaiha e tau mena a Iehova, ko e Punaga he tau koloa oti kana? Ne tali a Iehova: “Kua fofo e mutolu e tau mena ne hogofulu aki ha mutolu a tau mena, katoa mo e tau poa.” (Malaki 3:7, 8) E, ha kua kaumahala a lautolu ke tamai e tau tukuhau mo e tau poa, ti kua kaiha ai e Isaraela e tau mena a Iehova!
17. Ko e heigoa e kakano he tau tukuhau mo e tau poa i Isaraela, mo e ko e heigoa e maveheaga ne taute e Iehova kua hagaao ke he tau tukuhau?
17 Kua fakakite he tutuaga he fakamauaga tuai nei, ko e mena aoga lahi e tau tukuhau mo e tau poa i Isaraela. Ko e tau fakakiteaga a lautolu ke he tau loto fakaaue ha lautolu ne foaki atu. Mo e lagomatai a lautolu ke lagaki hake e tapuaki moli ke he tau mena he tino. Ti kua fakaholo atu a Iehova ke fakamalolo a Isaraela: “Kia ta mai e mutolu e tau mena ke hogofulu aki ha mutolu a tau mena oti kana ke he fale kua tatanaki ai e tau mena.” Ti kua fakakite mai ko e heigoa ka mumui mai kaeke kua taute pihia e lautolu, ne mavehe a Iehova: ‘To hafagi e au e tau pa he lagi ma mutolu, mo e liligi atu e au e monuina ma mutolu ato lahi ue atu ni haia.’ (Malaki 3:10) To taute he fakamonuinaaga a Iehova a lautolu ke maukoloa.
Ne Fakafili he “Iki”
18. (a) Ko e hauaga ha hai ne hataki mai a Iehova? (e) He magaaho fe ka ha ha i ai e hauaga ke he faituga, mo e ko hai ne putoia i ai mo e ko e heigoa e fua ma Isaraela?
18 He puhala mai ia Malaki ne hataki mai foki e Iehova ko e to hau a ia ke fakafili hana tau tagata. “Kitiala, kua fakafano atu e au haku a fekau, ke tauteute e ia e puhala ki mua haku; to hoko fakalutukia mai foki e Iki ke he hana faituga, ko ia ne kumi ai e mutolu, ko e Agelu he maveheaga haia, ko ia kua manako a mutolu kia ai; kitiala, to haele mai ni a ia.” (Malaki 3:1) Ati hoko mai he magaaho fe e hauaga ke he faituga he maveheaga? Ia Mataio 11:10, ne fatiaki mai e Iesu e perofetaaga a Malaki ke he tagata uta fekau ka tauteute e puhala mo e fakahagaao atu ki a Ioane Papatiso. (Malaki 4:5; Mataio 11:14) Ti kua hoko he tau 29 V.N., ne hoko mai ai e magaaho he fakafiliaga! Ko hai e tagata uta fekau ke uaaki, ko e tagata uta fekau he maveheaga ka o atu fakalataha mo Iehova, ko e “iki,” ke he faituga? Ko ia ni ko Iesu, mo e ke he ua e tau magaaho ne fano a ia ke he faituga i Ierusalema mo e fakamea fakalutukia e ia, he vega ki fafo e tau tagata loto kaiha ne tautui tupe. (Mareko 11:15-17; Ioane 2:14-17) Hagaao ke he magaaho fakafiliaga nei he senetenari fakamua, kua huhu fakaperofeta a Iehova: “Ka ko hai ke fakauka ai ke he aho ka haele mai ai a ia? ko hai foki ke tu atu ka fakakite mai a ia?” (Malaki 3:2) Kua moli, ne nakai maeke a Isaraela ke tu. Kua tivi a lautolu, ti kua moua ko e nakai mitaki, mo e he tau 33 V.N., ne tiaki ai a lautolu kua eke mo motu fifili a Iehova.—Mataio 23:37-39.
19. Ne liliu fefe a lautolu ne toe ki a Iehova he senetenari fakamua, mo e ko e heigoa e fakamonuinaaga ne moua e lautolu?
19 Ka e pete ni ia, ne tohia foki e Malaki: ‘Kua nofo a [Iehova] ko e tagata kua tunu mo e fakamea e ario; to fakamea ai e ia e fanau a Levi, to vevehe kehe foki e ia e kelekele ia lautolu tuga he eke ke he auro mo e ario; ti ta atu ai e lautolu e tau poa ki a Iehova kua eke mo e mahani tututonu.’ (Malaki 3:3) Ke felauaki mo e mena nei, he magaaho ia ne tokologa a lautolu kua ui ko e fekafekau ki a Iehova he senetenari fakamua kua tiaki, ka kua fakamea e falu mo e o atu ki a Iehova, kua tuku atu e tau poa kua maeke ke talia. Ko hai? Ko lautolu ne talia a Iesu, ko e tagata uta fekau he maveheaga. He Penetekoso he tau 33 V.N., kua 120 a lautolu nei ne talia ne fakalataha auloa i luga he poko luga i Ierusalema. He fakamalolo he agaga tapu, ne kamata ai a lautolu ke foaki atu e tau mena fakaalofa taute poa tututonu, mo e kua tupu vave e numela ha lautolu. Kua nakai leva, ne folafola atu e lautolu ke he motu katoa he Pule atu Motu a Roma. (Gahua 2:41; 4:4; 5:14) Ti kua liliu atu ai e matakau ne toe ki a Iehova.—Malaki 3:7.
20. He magaaho ne moumou a Ierusalema mo e faituga, ko e heigoa e mena ne tupu ki a Isaraela fou he Atua?
20 Ko lautolu ne toe nei a Isaraela, kua fakalataha e tau tagata he Tau Motu Kehe ne matai ki ai, he tuga ko e pihia, ke he vaka akau a Isaraela, ko “Isaraela” fou “he Atua,” ko e motu kua tanaki hake he tau Kerisiano ne fakauku he agaga. (Kalatia 6:16; Roma 11:17) He tau 70 V.N., ko e “aho ke huhunu ai tuga ne gutuumu” kua hoko ki luga ia Isaraela he tino he magaaho ne fakaoti he tau kautau Roma a Ierusalema mo e hana faituga. (Malaki 4:1; Luka 19:41-44) Ko e heigoa e mena ne tupu ki a Isaraela fakaagaga he Atua? Ne fakakite e Iehova ko e “to fakaalofa foki au kia lautolu, tuga he fakaalofa e tagata ke he hana tama tane kua fekafekau kia ia.” (Malaki 3:17) Ne fanogonogo e fakapotopotoaga Kerisiano ne fakauku ke he hataki he perofetaaga a Iesu. (Mataio 24:15, 16) Ne hao mai a lautolu, mo e fakatumau e fakamonuinaaga a Iehova ke taute a lautolu ke maukoloa fakaagaga.
21. Ko e heigoa e tau huhu ne tumau agaia hagaao ki a Malaki 3:1 mo e 10?
21 Ko e fakamatalahi ha a ia ki a Iehova! Ti kua fakamoli fefe mogoia, a Malaki 3:10 he vaha nei? Mo e kua lata fefe e Kerisiano ke talia e fakamafanaaga ia Malaki 3:10 ke tamai e tukuhau katoa ki loto he fale tatanaki mena? To fakatutala ke he mena nei e tala ne mui mai.
Maeke Nakai ia Koe ke Fakamaama?
◻ Mua ue atu lahi, ko hai e Punaaga he tau muhukoloa oti kana?
◻ Ko e ha kua mua atu e mitaki he muhumena fakaagaga mai he muhukoloa he tino?
◻ Ko e heigoa e kakano ne fekafekau ki ai e tau tukuhau mo e tau poa i Isaraela?
◻ He magaaho fe ne hau a Iehova ko e “Iki” ke he faituga ke fakafili a Isaraela, mo e ko e heigoa e fua?
◻ Ko hai ne liliu ki a Iehova he mole atu hana hau ke he faituga he senetenari fakamua V.N.?
[Fakatino he lau 24]
Ko e tagata uta fekau he maveheaga, ko Iesu, ko e hukui a Iehova ne kua hau ke he faituga ke he fakafiliaga he senetenari fakamua V.N.