Matematekelea he Tagata​—Ko e Ha ne Fakaata Ai he Atua?

KE HE kamataaga he fakamauaga tuai he tagata, kua nakai ha ha i ai moli ha hihina mata he momoko po ke mamahi. Kua nakai ha ha i ai ha matematekelea he tagata. Kua foaki age ke he tau tagata e kamataaga mitaki katoatoa. “Ti kitekite e Atua ke he tau mena oti ne eke e ia, kitiala, kua mitaki lahi ni.”​—Kenese 1:31.

Ka ko e falu totoko, ‘Ko e tala ki a Atamu mo Eva ke he katene i Etena ko e mena fakatai noa ni.’ Momoko ai, kua tokologa e vahega takitaki lotu he Kerisitenitome kua talahau e mena nei. Pete ia, ko e tuaga tokoluga he pule ha Iesu Keriso ko ia ne fakamau ko e fakamauaga tuai he tau mena tutupu i Etena. (Mataio 19:4-6) Lafi atu ki ai, ko e puhala ni ke maama ko e ha ne fakaata ai he Atua e matematekelea ke he tagata ko e kumikumi e tau mena tutupu nei he fakamauaga tuai fakamua he tagata.

Ko e tagata fakamua, ko Atamu, kua foaki age e gahua fakamakona he leveki e katene i Etena. Pihia foki, kua fakatoka he Atua i mua hana e foliaga ke fakalaulahi e kaina hana i Etena mo kaina lalolagi lahi he fiafia. (Kenese 1:28; 2:15) Ke lagomatai a Atamu ke fakakatoatoa e gahua lahi nei, ne foaki he Atua ki a ia e hoa he fakamauaga, ko Eva, mo e tala age ki a laua ke fanau mo e fakatokologa mo e ke kautu ke he lalolagi. Ti fai mena foki kua lata ke fakamoli e kautu he finagalo he Atua ma e lalolagi mo e tau tagata. Ha kua taute ke he fakatai he Atua, kua ha ha he tagata e finagalo tokanoa; ka e, kua ha ha i ai e lata he pule he tagata ke nakai feoka ai mo e he Atua. Ka pihia, kua nakai fai maopoopo he lagi mo e lalolagi katoatoa, ti nakai fakahoko e finagalo he Atua ke fakapuke e lalolagi aki e magafaoa he tagata.

Ko e omaoma ke he pule he Atua nakai hau noa. Ko e fakakiteaga fakaalofa e pule he loto he tagata. Ma e fakatai, totou e tautolu e mena ia he magaaho ne fakafehagai a Iesu Keriso mo e tau kamatamata lalahi, kua liogi a ia: “Ma matua na e, ka finagalo a koe, kia uta kehe e koe e kapiniu nai ia au; ka e aua neke eke hoku loto, ka ko e hau a finagalo.”​—Luka 22:42.

Tuga ni, kua toka ni ki a Atamu mo Eva ke fakamoli po ke kua manako a laua ke omaoma ke he pule he Atua. Ke he finagalo nei, kua taute he Atua ko Iehova e kamatamata mukamuka. Taha mai he tau akau he katene kua fakahigoa ko e “akau ke iloa ai e mitaki mo e kelea.” Kua fakakite ai e hako he Atua ke fifili e tau tutuaga he mahani tonu. Ke he vagahau fakamaali, kua nakai fakaata he Atua e kai he fua he akau mai he akau pauaki nei. Ka liuliu a Atamu mo Eva, to fua ke he mate a laua.​—Kenese 2:9, 16, 17.

Ko e Kamataaga he Matematekelea he Tagata

He taha aho ko e tama tane fakaagaga he Atua kua fano taha mo e fetoko ke he puhala pule he Atua. Fakaaoga ai e gata mo matutakiaga, ne huhu a ia ki a Eva: “Ko e moli kia kua pehe mai e Atua, aua neke kai e mua ke he tau akau oti he kaina?” (Kenese 3:1) Ti ko e punaaga he tupuaga he fakauaua kua toka ai ke he manamanatuaga ha Eva po ke ko e hako nakai e puhala pule he Atua.a Ke he tali, kua age e Eva e tali tonu, ne kua iloa mai e ia he hana a tane. Pete ia, kua fakatikai mogoia he mena fakaagaga e Atua mo e pikopiko hagaao ke he tau fua he liuliu, ne pehe: “Nakai mamate ni a mua; Ha kua fioia he Atua ko e aho ka kai ai e mua, ti fakaala ai ha mua a tau mata; ti eke ai ni a mua ke tuga ne tau atua ke iloa ai e mitaki mo e kelea.”​—Kenese 3:4, 5.

Momoko ai, kua fakavaia a Eva ke he manatu ko e liuliu to fua ai, nakai ke he matematekelea he tagata, ka ke he moui mitaki. Ko e lahi he ono hana ke he fua he akau, ko e lahi he manako hana ki ai, ti kai agataha ai e ia. Fakamui, ti fakaohooho e ia a Atamu ke kai foki. Kelea lahi ai, kua fifili e Atamu ke fakamau e fiafia he hana a hoana ka e nakai ke he Atua.​—Kenese 3:6; 1 Timoteo 2:13, 14.

Ha ko e tauteaga he totokoaga nei, ko e mena moui fakaagaga kua liliu e ia a ia ko e totoko ke he Atua. Ti eke ai a ia ke higoa ko Satani, mai he kakano he kupu Heperu ko e “totoko.” Kua pikopiko foki a ia hagaao ke he Atua, taute e ia a ia ko e fakavai. Ti kua higoa foki a ia ko e Tiapolo, mai he kakano he kupu Heleni ko e “fakavai.”​—Fakakiteaga 12:9.

Ti, kamata ai e matematekelea he tagata. Tokotolu he tau mena momoui he Atua kua fakaaoga fakahehe e ha lautolu a mena fakaalofa he finagalo tokanoa, mo e fifili ai e puhala lotokai he moui ke totoko ke he ha lautolu a Tufuga. Ko e huhu mogonei kua tupu mai, To taute fefe he Atua e totokoaga nei ke he puhala tonu ke fakamauokafua ke he hana a tufugatiaaga iloilo ne toe, fakalataha mo e tau agelu tua fakamoli he lagi mo e tau hologa he vaha mai mua ha Atamu mo Eva?

Taliaga Pulotu he Atua

Ko e falu liga taufetoko ko e mena kua mua atu e mitaki kaeke ke moumou fakaave he Atua a Satani, Atamu, mo Eva. Ka e ko e mena ia to nakai fakatotoka e tau matakupu ne fakatupu ha ko e totokoaga. Kua fetoko e Satani e puhala ne pule e Atua, talahau ai e manatu ko e tau tagata to moui fiafia ai ka tu kehe mai he pule he Atua. Pihia foki, ko e kautuaga hana he liliu kehe e tau tagata fakamua ke totoko ke he pule he Atua kua fakatupu ai falu a tau fetoko. Ha kua agahala a Atamu mo Eva, kua kakano ke mena nei kua fai mena hepe ke he puhala ne tufugatia he Atua e tagata? To fai tagata nakai e Atua he lalolagi ke fakatumau ke tua fakamoli ki a ia? Ka e kua e tau tama tane agelu ha Iehova ne fakamoli e totokoaga ha Satani? To taofi mau nakai e lautolu e tututonu he Hana pule katoatoa? Kua maaliali ai, kua lata ke lahi e magaaho ke fakatotoka aki e tau matakupu nei. Ko e mena haia ne fakaata he Atua a Satani ke hoko mai ke he vaha ha tautolu.

Ma Atamu mo Eva, ke he aho ne liuliu a laua, ne fakafili he Atua a laua ke he mate. Ti kamata ai e fakatokaaga he mate. Ko e ha laua a tau hologa kua tupu mai he mole e agahala a Atamu mo Eva, ne moua ai e hala mo e mate mai he ha lautolu a tau mamatua nakai mitaki katoatoa.​—Roma 5:14.

Kua kamata mua e Satani ke he tau tagata ua fakamua ke he hana a fahi he matakupu. Ne fakaaoga e ia e magaaho ne fakaata ki a ia ke lali ke taofi oti e tau hologa ha Atamu ki lalo hifo he hana a takitakiaga. Kua kautu foki a ia he fakahehe e tokologa he tau agelu he fakalataha ke he hana a totokoaga. Pete ia, laulahi he tau tama tane agelu he Atua kua taofi mau fakamoli e tututonu he pule ha Iehova.​—Kenese 6:1, 2; Iuta 6; Fakakiteaga 12:3, 9.

Ko e fetoko ko e pule he Atua mo e ha Satani, ti kitia lahi ai e fetoko ia ke he vaha ha Iopu. Ko e tagata tua fakamoli nei kua fakamoli ai ke he hana a mahani kua manako a ia ke he pule tututonu he Atua ke he tu tokotaha fakasatani, tuga kua fita ne taute pihia he tau tagata matakutaku Atua ko Apelu, Enoka, Noa, Aperahamo, Isaako, Iakopo mo Iosefa. Kua eke a Iopu mo matapatu he fakatutalaaga ne hoko ke he lagi i mua he tau agelu tua fakamoli he Atua. Ke he lagomatai ke he Hana a pule tututonu, tala age e Atua ki a Satani: “Kua manamanatu nakai a koe ke he fekafekau ko Iopu, kua nakai ha ha i ai taha ke tatai mo ia ke he lalolagi, ko e tagata mahani hakohako mo e mahani tonu, kua matakutaku a ia ke he Atua mo e kalo kehe mo e tau mena kelea?”​—Iopu 1:6-8.

Kalo ai ke talahau e kaumahala, kua talahau e Satani ko e fekafekau ni a Iopu ke he Atua ke lata ni mo e tau kakano lotokai, ha kua fakamonuina loga he Atua a Iopu aki e tau koloa loga. Ti talahau fakamalolo ai e Satani: “Ka kia fakaolo atu a e koe e lima hau mo e pipiki atu ke he hana tau mena oti, ti vagahau kelea ai a ia kia koe ki mua hau ni.” (Iopu 1:11) Kua fano loa atu foki a Satani, ke fetoko ke he mahani fakamoli he tau mena momoui oti he Atua. “Ko e tau mena oti foki ha ha he tagata, to ta age e ia ke totogi aki hana moui,” he talahau fakamalolo e ia. (Iopu 2:4) Ko e totoko fakavai nei kua putoia nakai ni ko Iopu ka e ke he tau tagata tapuaki tua fakamoli he Atua he lagi mo e lalolagi foki. Kua hagaao a Satani to fakakaumahala e fakafetuiaga ha lautolu mo Iehova kaeke kua hoko ha lautolu a tau momoui ke he hagahagakelea.

Kua ha ha he Atua ko Iehova e mauokafua katoatoa ke he mahani fakamoli ha Iopu. Ke fakamoli ai e mena ia, ne fakaata e ia a Satani ke tamai e matematekelea he tagata ki luga a Iopu. Ha ko e hana a mahani tua fakamoli nakai fakamitaki e Iopu e hana higoa ni ka e, mua atu e aoga, kua taofi mau e tututonu he pule katoatoa ha Iehova. Kua fakamoli ai e Tiapolo ke eke mo pikopiko.​—Iopu 2:10; 42:7.

Pete ia, ko e fakafifitakiaga mua ue atu he mahani tua fakamoli ke he kamatamata ko Iesu Keriso. Kua hiki mai he Atua e moui he Tama agelu nei mai he lagi ke he nofoaga tama he taopou. Ko e mena ia ko Iesu kua nakai fai agahala mo e mitaki katoatoa nakai ila. Ka kua tupu hake a ia ke eke mo tagata mitaki katoatoa, kua tatai tonu mo e tagata tane fakamua ato hoko a ia ke galo hana a mitaki katoatoa. Kua fakaaoga e Satani a Iesu ko e mata pauaki, tamai ai e tau kamatamata loga mo e tau fakamatematekelea ki luga hana, hokotia ke he mate tokolalo. Ka e kaumahala a Satani ke moumou e mahani fakamoli ha Iesu. Ke he puhala katoatoa, kua taofi mau e Iesu e mahani tututonu he pule he hana a Matua. Kua fakamoli foki e ia ko e tagata mitaki katoatoa ko Atamu kua nakai fai piuaga he fakalataha ke he totokoaga ha Satani. Na kua lata ia Atamu ke tua fakamoli ki lalo hifo he kamatamata tote lahi hana.

Ko e Heigoa Foki kua Fakamoli?

Teitei ke 6,000 e tau tau he matematekelea he tagata tali mai he mole e totokoaga ha Atamu mo Eva. Ke he magahala he magaaho nei kua fakaata he Atua e tau tagata ke kumikumi ke he loga he tau vahega fakatufono kehekehe. Ko e fakamauaga matakutakuina he matematekelea he tagata kua fakamoli ko e tagata kua nakai maeke ke pule ki a ia ni. He moli, ko e fakatufono he magaaho nei kua kautu ke he loga he tau matakavi he lalolagi. Ko e tu tokotaha mai he Atua, tuga kua fakapuloa e Satani, kua matematekelea lahi.

Kua nakai fakamoli e Iehova ke he taha mena taha ki a ia ni. Ne iloa e ia ko e puhala hana he pule kua tututonu mo e ke he mitaki mua ue atu ke he hana a tau mena momoui. Pete ia, ke tali fakamitaki e tau huhu oti ne fakatupu he totokoaga ha Satani, kua fakaata e ia e magaaho ke he tau mena momoui lotomatala hana ke fakakite e ha lautolu a hagaaoaga ke he hana a pule tututonu.

Ko e palepale ma e fakaalofa ke he Atua mo e ha kua tua fakamoli ki a ia kua aoga lahi ke he magaaho ku he matematekelea ke he lima he Tiapolo. Ko e mena tupu ki a Iopu kua fakakite e mena nei. Kua fakamaulu he Atua ko Iehova a Iopu mai he gagao ne tuku mai he Tiapolo ki luga hana. Lafi atu ki ai, kua “fakamonuina a Iopu ke he hana a fakahikuaga ke he hana ­a kamataaga,” mai he Atua. Fakahiku, he mole e 140 e loa he tau tau he moui, “ti mate a Iopu, kua motua, kua ­katoatoa foki hana tau aho.”​—Iopu 42:10-17.

Ko e tagata tohia Tohi Tapu Kerisiano ko Iakopo ne poaki mai ke he mena nei, pehe: “Kua fanogonogo a mutolu ke he fakauka a Iopu, kua iloa foki e mutolu e fakahikuaga ha he Iki, kua fakaalofa fakalahi mai e Iki mo e hofihofi noa.”​—Iakopo 5:11.

Ko e magaaho nei kua age ma Satani mo e hana a lalolagi. Nakai mule, to fakaliu he Atua e tau matematekelea oti ne tamai he totokoaga ha Satani ki luga he tau tagata. Ti pihia foki e tau tagata mamate to liliu tu mai. (Ioane 11:25) Mogoia, ko e tau tagata tua fakamoli tuga a Iopu to ha ha i ai e fakamonuinaaga he moua e moui tukulagi ke he lalolagi parataiso. Ko e tau monuina nei mai i mua ka liligi mai he Atua ki luga ke he hana a tau fekafekau to fakatokoluga tukulagi a ia ko e Pule Katoatoa tututonu ne kua moli ai “kua fakaalofa fakalahi mai . . . mo e fakaalofa hofihofi noa.”

[Tau Matahui Tala]

[Fakatino he lau 7]

Kua lata ke fakamoli e finagalo he Atua ke fakafaliu e lalolagi ke he parataiso faka-Etena!