Kia Tumau e Feofanaki he Tau Matakainaga!
“Kia tumau e feofanaki he tau matakainaga.”—HEPERU 13:1.
1. Ko e heigoa hau ka taute ke maeke ke fakatumau e afi ke puho he po makalili, mo e ko e heigoa e matagahua taha kua lata ia tautolu oti ke moua?
KUA makalili lahi mahaki a fafo, mo e kua to hifo e fuafuaaga mafana. Ko e taha punaaga he mafana he fale hau ko e patapataka he afi he tuaga afi. Kua falanaki e tau momoui he fakamoui tumau e koe. To nofo noa ni kia a koe mo e onoono e tau ahua hane mate mo e kua efuefu hifo fakahaga e tau maka vela puhopuho? Nakai pihia. Nakai lolelole a koe he fakamata ke fakatumau e puho. He puhala ia, kua igatia a tautolu mo e gahua pihia ka hoko ke he “afi” kua mua atu e aoga—ko e afi kua lata ke puho tumau he tau loto ha tautolu—ko e fakaalofa.
2. (a) Ko e ha kua liga ke talahau ai kua momoko e fakaalofa he tau aho fakamui nei? (e) Kua aoga fefe e fakaalofa ke he tau Kerisiano moli?
2 Kua nonofo a tautolu he magaaho ne kua leva e talahau mai e Iesu i tuai, kua momoko e fakaalofa he vahaloto ha lautolu kua talahau ai ko e tau Kerisiano he lalolagi katoa. (Mataio 24:12) Kua hagaao a Iesu ke he faga fakaalofa ne mua atu e aoga, ko e fakaalofa ma e Atua ko Iehova mo e hana Kupu, ko e Tohi Tapu. Ko e falu vahega fakaalofa foki, kua to hifo ki lalo. Kua talahau tuai mai he Tohi Tapu ko e “tau aho fakamui,” to tokologa ka “nakai fai fakaalofa.” (2 Timoteo 3:1-5) Ko e moli ha ia he mena nei! Ko e magafaoa kua lata ke eke mo tokaaga he fakaalofa, ka e ha i ai foki, ko e favaleaga mo e kupu kelea—falu magaaho ko e keli kelea lahi mahaki—kua eke mo mahani lahi. Ka e, he lalolagi kaumahala e fakaalofa nei, kua poaki ke he tau Kerisiano ke nakai ni ke fefakaalofaaki ka e ke ha ha ai e fakaalofa foaki ni e koe, he tuku falu tagata ki mua ia koe. Kia fakakite fakamaali e tautolu e fakaalofa nei ke he tau tagata oti, he eke mo fakamailoga moli he fakapotopotoaga Kerisiano moli.—Ioane 13:34, 35.
3. Ko e heigoa e feofanaki he tau matakainaga, mo e ko e heigoa e kakano ke fakatumau ai?
3 Kua omoomoi e aposetolo ko Paulo ke poaki: “Kia tumau e feofanaki he tau matakainaga.” (Heperu 13:1) Hagaao ke he taha tohi, ko e kupu Heleni nei kua fakaliliu “feofanaki he tau matakainaga” (phi·la·del·phiʹa) “kua hagaao ke he fakaalofa hofihofi, fakakite e totonu, fakaalofa mafanafana, foaki lagomatai.” Mo e ko e heigoa e kakano a Paulo he pehe a ia kua lata a tautolu ke tumau e feofanaki pihia? “Kia nakai momoko ai,” ko e gahua taha ia ni ke fakakite. Ti nakai ni lahi ke hofihofi e logonaaga ma e tau matakainaga ha tautolu; ka kia fakakite ai e tautolu. Lafi ki ai, kua lata ke taute e tautolu e fakaalofa nei ke tumau, ki a nakai fakamomoko ai. Kamatamata kia? E, ka e maeke he agaga a Iehova ke lagomatai a tautolu ke feaki e hofihofi ke he matakainaga mo e fakatumau ki ai. Kia manamanatu la tautolu ke he tolu e puhala ke fakapuho e afi he fakaalofa nei he tau loto ha tautolu.
Fakakite e Logonaaga Matakainaga
4. Ko e heigoa e logonaaga matakainaga?
4 Kaeke ke manako a koe ke lahi e fakaalofa ke he tau matakainaga Kerisiano hau, kua lata mua ia koe ke fai logonaaga ki a lautolu, ke logona fakalataha mo lautolu ke he tau kamatamata mo e tau totokoaga kua fehagai mo lautolu he moui. Ne fakakite he aposetolo ko Peteru e manatu he mogo ne tohi e ia: “Kia loto fakalataha a mutolu oti, [“logonaaga matakainaga,” NW], kia fakaalofa ke he tau matakainaga, kia hofihofi noa e fakaalofa, kia mahani totonu.” (1 Peteru 3:8) Ko e kupu Heleni ne fakaaoga he mena nei ke fakakite e “feofanaki” kua kakano ko e “mamahi fakalataha.” Kua talahau he taha pule he faka-Tohiaga Tapu Heleni e tau kupu nei: “Kua fakamaama e tuaga he manamanatuaga ka hokotia e tau logonaaga ha tautolu ma e falu he tuga ni ko e ha tautolu.” Ti kua lata ke fai logonaaga. Kua talahau ai he fekafekau fuakau ha Iehova he taha vaha: “Ko e logonaaga he mamahi hau kua ha he loto haku.”
5. Iloa fefe e tautolu kua fai logonaaga matakainaga a Iehova?
5 Pihia nakai e logonaaga matakainaga ha Iehova? Pihia tonu. Tuga anei, kua totou a tautolu hagaao ke he tau mamahi he hana tau tagata Isaraela: “Nakai fai fi a ia kia lautolu ke he ha lautolu a tau matematekelea oti.” (Isaia 63:9) Nakai kitia noa e Iehova e tau mena vihi ha lautolu; ka e fai logonaaga a ia ma e tau tagata. Ko e hokulo ha ia he logonaaga hana kua fakakite he tau kupu ni a Iehova ke he hana tau tagata, ne fakamau he Sakaria 2:8: “Ko ia kua piki atu kia mutolu, kua piki atu ai a ia ke he alito mata he hana fofoga.”a Taha e tagata talahau kua kitia hagaao ke he kupu nei: “Ko e pu mata ko e taha he tau mena kua mua e uka mo e fakaeneene lahi he talagaaga he tino he tagata; mo e tega he pu mata—ko e hafagi he maama he lagi ke maeke ke kitia—ko e mena tetotonu lahi, ti pihia foki kua aoga, ke he vala he mata. Nakai fai mena kua fakamaama fakamitaki lahi e manatu he leveki hofihofi fakamitaki ha Iehova ma e tau foliaga he hana fakaalofa.”
6. Fakakite fefe e Iesu Keriso e logonaaga matakainaga?
6 Ne fakakite tumau foki e Iesu e logonaaga matakainaga. Kua fakatumau a ia ke “hohofi e fakaalofa” ke he tau tuaga he hana a tau tagata matakainaga ne gagao mo e lolelole. (Mareko 1:41; 6:34) Ne fakakite e ia ka kaumahala ha tagata ke taute totonu atu ke he hana tau tutaki fakauku, kua tuga kua logona e ia ko ia ne moua e tauteaga ia. (Mataio 25:41-46) Ti ko e vaha nei ko e “ekepoa ne mua” ha tautolu he lagi, ko ia haia kua “mamahi fakaalofa fakalataha mo tautolu ke he tau mena kua lolelole ai a tautolu.”—Heperu 4:15.
7. Maeke fefe e logonaaga matakainaga ke lagomatai a tautolu kaeke ke fakaita he matakainaga a tautolu?
7 “Mamahi fakaalofa fakalataha mo tautolu ke he tau mena kua lolelole ai a tautolu”—nakai kia ko e manatu mafanatia a ia? Moli ni, mogoia, kua manako a tautolu ke taute e mena taha ia ke he falu. Moli, kua mukamuka lahi ke onoono ke he tau lolelole he falu. (Mataio 7:3-5) Ka e he taha magaaho ka fakaita mai e matakainaga ki a koe, kia fakaaoga la e koe e puhala nei? Tuku a koe ke he tau tuaga he tagata ia, mo e tupuaga ia, mo e aga, kua fakatoka mo hehe fakatagata ke taufetului ki ai. Maeke nakai ia koe ke iloa moli to nakai liu a koe ke taute e hehe taha ia—po ke liga kau kua kelea lahi mahaki? He nakai amanaki lahi mai he falu, kua lata ia tautolu ke fakakite e logonaaga matakainaga, ke lagomatai a tautolu ke tonu mitaki tuga a Iehova, ne ‘manatu ko e kelekele ni a tautolu nai.’ (Salamo 103:14; Iakopo 3:17) Kua iloa e ia e tau kuku ha tautolu. Kua nakai lahi e mena kua amaamanaki a Ia mai ia tautolu ke he mena kua fahia a tautolu ke taute. (Fakatatai 1 Tau Patuiki 19:5-7.) Kia fakakite e tautolu e logonaaga matakainaga pihia ke he falu.
8. Fefe e aga ha tautolu kaeke ke ha ha ai e matakainaga ha tautolu ke he tau mena uka?
8 Ne tohi e Paulo kua tatai e fakapotopotoaga mo e tino mo e tau lala he tino kua lata ke gahua auloa. Ne lafi e ia: “Kaeke foki ke mamahi e taha fahi tino, ti mamahi fakalataha ai e tau fahi tino oti.” (1 Korinito 12:12-26) Kua lata ke mamahi fakalataha a tautolu, po ke logona hifo fakalataha, mo lautolu hane fa e putoia ai he falu kamatamata. Kua takitaki e tau motua he taute e mena pihia. Ne tohi foki e Paulo: “Po ko hai kia kua lolelole, ti nakai lolelole ai au? Po ko hai kua tupetupe, ti nakai mamahi ai au?” (2 Korinito 11:29) Kua fifitaki he tau motua mo e tau leveki faifano a Paulo ke he mena nei. He ha lautolu a tau lauga, ha lautolu a gahua leveki, mo e pihia foki ke he tauteaga ke he tau mena fakafiliaga, kua fakamakamaka a lautolu ke fakakite e logonaaga matakainaga. Kua tomatoma e Paulo: “Kia tagi foki a mutolu fakalataha mo lautolu kua tagi.” (Roma 12:15) Ka logona he tau mamoe kua fai logonaaga moli e tau leveki mamoe ma lautolu, iloa e tau kukuaga ha lautolu, mo e mamahi fakalataha mo e tau mena uka kua fehagai mo lautolu, kua fa mahani a lautolu ke amanaki lahi ke talia e fakatonuaga, puhala, mo e akonakiaga. Kua fakamakai a lautolu he o atu ke he tau feleveiaaga, mauokafua to moua e lautolu i ai e ‘fakahauhauaga ma e tau solu ha lautolu.’—Mataio 11:29.
Fakakite e Loto Fakaaue
9. Fakakite fefe e Iehova kua loto fakaaue a ia ke he mena kua mitaki ia tautolu?
9 Ko e puhala ke ua aki ke fakapuho aki e feofanaki he tau matakainaga mai he loto fakaaue. Ke loto fakaaue ke he falu, kua lata ia tautolu ke ono fakamahino mo e fakaheke ha lautolu a tau fua mitaki mo e tau laliaga. Ka taute pihia e tautolu, kua fifitaki e tautolu a Iehova ni. (Efeso 5:1) Kua fakamagalo e ia e loga he tau hala ikiiki ha tautolu he tau aho takitaha. Kua fakamagalo foki e ia e tau hala lalahi ka ha ha ai e fakatokihala moli. Ti ko e magaaho ka fakamagalo e ia e tau hala ha tautolu, ti nakai manamanatu tumau a ia ki ai. (Esekielu 33:14-16) Kua huhu e salamo: “Ioha na e, ane mai tokaloto e koe e tau mahani hepehepe, po ko hai, ma Iki na e, ke maeke ke tu atu?” (Salamo 130:3) Ko e tau mena kua onoono fakahako a Iehova ki ai ko e tau mena mitaki kua taute e tautolu he fekafekau ki a ia.—Heperu 6:10.
10. (a) Ko e ha kua hagahagakelea ma e tau hoa fakamau ke galo e loto fakaaue ma e taha? (e) Ko e heigoa kua lata he taha ke taute kaeke ke galo e loto fakaaue ma e hoa?
10 Kua mua atu e aoga ke muitua ke he fakafifitakiaga nei i loto he magafaoa. Ka fakakite he tau matua kua fefakaaueaki a laua, kua fakatoka e laua e puhala ma e magafaoa. He vaha nei he tau fakamauaga fakatokanoa, kua mukamuka lahi mahaki ke uta fakateaga e hoa mo e fakalaulahi e tau hepehepe mo e nakai taute e tau aga mitaki. Kua moumou he tau manamanatuaga kelea pihia e fakamauaga, kua vivilo atu ai ke he pehiaaga nakai fai olioli. Ka lolelole hifo e loto fakaaue hau ma e kapitiga hau, huhu hifo ki a koe ni, ‘Nakai ki a fai fua mitaki moli e hoa haku?’ Liu la manamanatu ke he tau kakano kua manako lahi a koe ati mau a ia. Kua galo moli kia e tau kakano oti ia he manako ke he tagata mua ue atu nei? Nakai pihia; ti gahua fakalahi ke loto fakaaue ke he mitaki he hoa hau, mo e tuku e loto fakaaue hau ke he tau kupu.—Tau Fakatai 31:28.
11. Kaeke kua tokanoa mai e fakaalofa he fakamauaga fakatupua, ko e heigoa e tau gahua kua lata ke kalo kehe?
11 Lagomatai foki he loto fakaaue e tau hoa mau ke ataina tumau e fakaalofa ha laua mai he fakatupua. (Fakatatai 2 Korinito 6:6; 1 Peteru 1:22.) Ko e fakaalofa pihia, kua fakapuho he fakaaue he loto, ka nakai fakaata ha favaleaga ki a laua ni, nakai fakaata ma e tau kupu ke fakamamahi mo e fakatokolalo, nakai fakaheu pauaki ai he totou aho he mole ka e nakai fai kupu totonu kua talahau, mo e nakai favale ai fakatino. (Efeso 5:28, 29) Ko e tane mo e hoana kua fefakaaueaki moli to fefakalilifuaki. Kua taute pihia e laua nakai ni he fakalataha a laua mo e tau tagata ka e mena fe ni kua ha ha ai he kitiaaga a Iehova—he falu kupu, ke he tau magaaho oti.—Tau Fakatai 5:21.
12. Ko e ha kua lata e tau matua ke fakakite e loto fakaaue ma e tau mena mitaki he tau fanau ha laua?
12 Kua lata foki e tau tama ke loto fakaaue e tau logonaaga. Nakai pehe kua lata he tau mamatua ke tatolo aki e tau kupu goagoa a lautolu, ka e kua lata ia lautolu ke nava e tau fua mitaki he tau tama ha lautolu mo e mitaki moli kua taute e lautolu. Manatu e fakafifitakiaga a Iehova he fakakite e taliaaga ki a Iesu. (Mareko 1:11) Manatu foki, e fakafifitakiaga ha Iesu ko e “iki” he fakataiaga. Ne talahau fakatatai mitaki e ia ua e ‘fekafekau mitaki, mo e fakamoli,’ pete ni kua kehekehe e tau foakiaga ha laua mo e kehekehe e tau fua kua moua mai ia laua. (Mataio 25:20-23; fakatatai Mataio 13:23.) Kumi puhala pihia e tau matua pulotu ke fakakite e loto fakaaue ma e tau fua, iloilo, mo e tau mouaaga kehe lahi he tau tama kehekehe ha laua. He magaaho taha, kia nakai lali a laua ke pehi fakalahi e tau mouaaga ke he tau tama ha laua ke logona tumau kua lata ni ke taute. Nakai manako a laua ke he tau tama ha laua ke tutupu hake mo e fakahogohogo mo e loto lolelole.—Efeso 6:4; Kolose 3:21.
13. Ko hai ka takitaki he fakakite e loto fakaaue ma e tau tagata takitokotaha he fakapotopotoaga?
13 Ke he fakapotopotoaga Kerisiano, ko e tau motua mo e tau leveki faifano kua takitaki ai he fakakite e loto fakaaue ke he tau tagata oti he fuifui he Atua. Ko e tuaga ha lautolu kua uka, he fua foki e lautolu e kavega mamafa ke akonaki ke he tututonu, ke hiki e tau tagata hehe ke he agaga he mahani molu, mo e ke foaki e fakatonuaga malolo ki a lautolu kua lata ai. Maeke fefe ia lautolu ke fakalagotatai e tau matagahua kehekehe nei?—Kalatia 6:1; 2 Timoteo 3:16.
14, 15. (a) Fakakite fefe e Paulo e lagotatai ke he puhala he foaki e fakatonuaga malolo? (e) Fakalagotatai fefe he tau leveki faifano Kerisiano e kakano ke fakahako e tau hehe mo e lata ke foaki e navaaga? Fakatai.
14 Kua lahi mahaki e lagomatai he fakafifitakiaga a Paulo. Ko ia ko e faiaoga talahaua, ko e motua, mo e leveki mamoe. Ne fehagai a ia mo e tau fakapotopotoaga ne ha ha ai e tau mena vihi lalahi, mo e nakai matakutaku a ia he foaki e fakatonuaga malolo he magaaho kua lata. (2 Korinito 7:8-11) He fakakatoatoaaga he fekafekauaga ha Paulo kua lagomatai mai he fakaaoga e ia e puhala akonaki—ke he tuaga kua lata ki ai po ke hatakiaga. He mena nei ne fakakite e ia e pulotu mahani Atua.
15 Ka fakatatai e fekafekauaga he motua mo e vala leo kofe, to tuga e leo taha e akonakiaga mo e hataki ka tuku auloa ke he mena katoa. Kua mitaki e leo ia ke he hana tokaaga. (Luka 17:3; 2 Timoteo 4:2) Manamanatu la ke he lologo kua ha ha ai e taha ni e leo ia, he ta tumau. To eke ia ke fiu mafiti ke he tau teliga ha tautolu. He tokaaga taha, ko e tau motua Kerisiano kua lali ke taute fakakatoatoa e tau fakaakoaga ha lautolu mo e fakatolomaki atu ai ki mua ke he tau puhala kehekehe. Nakai fakakaupa ni e fakaakoaga ha lautolu ke fakatonu e tau mena vihi. Ka e, ko e fakaakoaga katoa kua ati hake. Tuga a Iesu Keriso, ko e tau motua fakaalofa kua ono fakamua ke nava ke he tau mena mitaki, nakai ke tuhituhi ke he hehe. Kua loto fakaaue a lautolu ke he gahua uka hane fa e taute he tau matakainaga Kerisiano ha lautolu. Kua mauokafua katoatoa a lautolu, kua igatia e tagata mo e taute e mitaki lahi ue atu hana he fekafekau ki a Iehova. Kua mautali e tau motua he tuku e tau logonaaga ia ke he tau kupu.—Fakatatai 2 Tesalonia 3:4.
16. Ko e heigoa e lauiaaga he aga fakaaue mo e logonaaga fakaalofa ha Paulo kua ha ai he tau matakainaga Kerisiano hana?
16 Nakai taumaleku, tokologa he tau Kerisiano kua fakaako ki ai a Paulo ne manamanatu kua loto fakaaue a ia ki a lautolu mo e fai logonaaga matakainaga ki a lautolu. Iloa fefe e tautolu e mena nei? Onoono la ke he puhala ne logona hifo a lautolu ki a Paulo. Nakai matakutaku a lautolu ia ia, pete foki kua ha ha ia ia e pule malolo lahi mahaki. Nakai, kua hohofi noa mo e mukamuka a ia ke o atu ki ai. He magaaho ne toka e ia taha matakavi, ‘kua peka kia ia mo e taufigita kia ia’ e tau motua! (Gahua 20:17, 37) Ko e fakaaue ha ia he tau motua—mo tautolu oti—ha kua ha ha ia tautolu e fakafifitakiaga ha Paulo ke mumuitua ki ai! E, kia fakakite e tautolu e loto fakaaue he taha ke he taha.
Tau Gahua he Fakaalofa-Totonu
17. Ko e heigoa e tau lauiaaga mitaki kua fua mai he tau gahua totonu i loto he fakapotopotoaga?
17 Ko e taha he tau fakapuho aoga lahi ma e feofanaki he tau matakainaga ko e gahua mukamuka he mahani totonu. Tuga he talahau e Iesu, “kua mua e monuina hana ke foaki atu, ke he monuina hana ke talia mai.” (Gahua 20:35) He foaki e tautolu fakaagaga, fakatino, po ke ha tautolu a magaaho mo e malolo, nakai ni he taute e tautolu e falu ke fiafia ka e taute foki ni e tautolu a tautolu ke fiafia. He fakapotopotoaga, kua pikitia e mahani totonu. Ko e taha gahua totonu kua tatai ai mo e gahua fakapapale. I tuai, kua tupu lahi e hofihofi matakainaga!—Luka 6:38.
18. Ko e heigoa e kakano he “totonu” ne vagahau ia Mika 6:8?
18 Kua fakamalolo e Iehova hana tau tagata Isaraela ke fakakite e mahani totonu. Kua totou e tautolu ia Mika 6:8: “Teme na e, kua fakakite atu e ia kia koe e mena mitaki; ko e heigoa foki e mena kua finagalo ai a Iehova kia koe, nakai kia ko e tau mena nai, ke eke ai e mahani tututonu, ke [“fakaalofa-totonu,” NW], mo e feoaki mo e hau a Atua mo e loto holoilalo?” Ko e heigoa e “fakaalofa-totonu”? Ko e kupu Heperu hinei kua fakaaoga ma e “totonu” (cheʹsedh) kua fakaliliu foki faka-Peritania ko e “fakaalofa hofihofi.” Hagaao ke he The Soncino Books of the Bible, ko e kupu nei “kua fakamaama e mena mua atu e gahuahua mai he halahu he kupu Peritania fakaalofa hofihofi. Kua kakano ko e ‘fakaalofa hofihofi kua liliu ke he tau gahua,’ ko e taute he tau gahua fakaalofa-totonu fakatagata, nakai ni ki a lautolu kua mativa mo e nofogati, ka e ke he tau matakainaga oti hana.” Ti kua talahau he taha tagata fakaako ko e kakano he cheʹsedh “kua liliu e fakaalofa ke he gahua.”
19. (a) Ko e heigoa e tau puhala kua liga ke fakalotomatala a tautolu ke fakakite e mahani totonu ke he falu he fakapotopotoaga? (e) Talahau e fakataiaga kua fakakite ki a koe he feofanaki he tau matakainaga.
19 Nakai ko e fakaakoaga noa ni e feofanaki ke he tau matakainaga. Ko e mena moli. Ti, kumi e tau puhala ke taute e tau mena totonu ma e tau matakainaga hau. Kia tuga a Iesu, ne nakai ni leo tumau ke he tau tagata ke o atu ki a ia ke ole lagomatai ka e fa fakalotomatala ne ia a ia. (Luka 7:12-16) Manamanatu fakalahi ki a lautolu kua manako lagomatai. Kua manako kia e fuakau po ke tagata kulikuli ke ahi atu ai po ke liga ke lagomatai ke he tau gahua? Kua manako kia e ‘tama nakai fai matua’ ma e taha magaaho mo e levekiaga? Kua manako kia e solu tupetupe ma e fanogonogoaga po ke tau kupu fakamafana? Ha kua maeke ia tautolu, kia fakaata e tautolu e magaaho ma e tau gahua pihia he mahani totonu. (Iopu 29:12; 1 Tesalonia 5:14; Iakopo 1:27) Kia nakai nimo kua puke e fakapotopotoaga he tau tagata nakai mitaki katoatoa, ko e taha he tau gahua aoga he mahani totonu ko e fakamagaloaga—fakatoka kehe e ita, ti pihia foki mo e manatu he fakatupu e gugu. (Kolose 3:13) Ko e mautali ke fakamagalo kua lagomatai e fakapotopotoaga ke tokanoa mai he tau feveheveheaki, fakahululoto, mo e tau faitaua, ne kua tuga e fakaaumolu e malolo he feofanaki he tau matakainaga.
20. Kua lata fefe ia tautolu oti ke fakatumau ke kumikumi e tautolu a tautolu?
20 Kia fakalataha oti a tautolu ke fakatumau e afi aoga nei he fakaalofa ke puho he tau loto ha tautolu. Kia fakatumau a tautolu ke kumikumi hifo ki a tautolu ni. Fakakite nakai e tautolu e logonaaga matakainaga ma e falu? Fakakite nakai e tautolu e fakaaue ma e falu? Taute nakai e tautolu e tau gahua totonu ke he falu? He taute ai e tautolu, to fakamafana he afi he fakaalofa e fakamatakainaga ha tautolu pete ni kua makalili lahi mo e nakai fai logonaaga e lalolagi nei. Ke he tau mena oti, mogoia, “kia tumau e feofanaki he tau matakainaga”—mogonei mo e tukulagi!—Heperu 13:1.
[Matahui Tala]
a Kua fakahagahaga e falu liliu hinei ko ia kua piki atu ke he tau tagata he Atua, nakai he Atua, ka e ko e mata a Isaraela po ke he hana ni. Ko e hehe nei kua hau ai he tau tohikupu he vaha i tuai, ne kua ha ha ai e tau laliaga fakahehe ha lautolu he tohi ke he pepa e kitiaaga ha lautolu kua nakai lata, ke hiki e kupu nei. Ti ko e mena ia kua nakai maama e lautolu e logonaaga hokulo fakaperesona ha Iehova.
Ko e Heigoa Hau a Manatu?
◻ Ko e heigoa e feofanaki he tau matakainaga, mo e ko e ha kua lata ia tautolu ke fakatumau?
◻ Maeke fefe e logonaaga matakainaga ke lagomatai a tautolu ke tumau ha tautolu a feofanaki he tau matakainaga?
◻ Ko e heigoa e gahua he loto fakaaue kua taute he feofanaki he tau matakainaga?
◻ Maeke fefe he tau gahua totonu ke eke e feofanaki he tau matakainaga ke fakatupu e mitaki he fakapotopotoaga Kerisiano?
[Puha he lau 28]
Gahuahua e Fakaalofa
He falu tau kua mole, ko e tagata tane ne fai magaaho he fakaako e Tohi Tapu mo e Tau Fakamoli a Iehova ne fakauaua agaia ni hagaao ke he feofanaki he tau matakainaga. Ne iloa e ia pehe a Iesu: “Ko e mena ia ke iloa ai he tau tagata oti kana, ko e haku a tau tutaki a mutolu, ka feofanaki a mutolu.” (Ioane 13:35) Ka kua uka lahi a ia ke talitonu. He taha aho ne hokotia a ia ke kitia e fakaalofa Kerisiano kua gahuahua.
Pete kua nofo ai he nofoa fakataveli, kua mamao lahi e mena ne fano e tagata tane nei mai he kaina. I Petelehema, Isaraela, ne fina atu a ia ke he feleveiaaga he fakapotopotoaga. Ko e Fakamoli Arapi i ai kua fakamakamaka ke he taha Fakamoli fano evaeva ke nonofo mo e magafaoa hana ke taha e po, mo e kua putoia foki e tagata fakaako nei he uiina. Ato fano a ia ke mohe, kua ole e tagata fakaako ke he tagata he kaina hana ma e fakaataaga ke fano ke he kaupa he mogo pogipogi ke kitekite e hakeaga la. Ko e tagata hana kaina kua hataki vale ki a ia kua nakai lata a ia ke taute e mena ia. Ko e aho hake kua fakamaama age he matakainaga tane Arapi nei e kakano. Ne tala age e ia he fakahokohoko, kaeke ke iloa he tau tuuta kaina hana ko e fai tagata a ia he kaina ne fai maamaaga Iutaia—he tagata fakaako Tohi Tapu nei—to tugi e lautolu e fale hana fakalataha mo ia mo e hana magafaoa i loto. Nakai iloa mitaki ai, ne huhu e tagata fakaako Tohi Tapu nei ki a ia, “Ti ko e ha ne fakahagahaga kelea ai a koe?” Mo e nakai fai tagata fakahokohoko, kua ono fakahako e matakainaga Arapi ki a ia mo e talahau fakamaali ai, “Ioane 13:35.”
Kua hokulo e nava he tagata fakaako Tohi Tapu ke he moli he feofanaki he tau matakainaga. Nakai leva lahi ti papatiso a ia.
[Fakatino he lau 30]
Ko e tuaga pauaki mo e loto fakaaue he aposetolo ko Paulo kua taute a ia ke mukamuka ke o ki ai