Pete ko e Tau Kamatamata, Kia Piki Mau ke he Hau a Tua!

“Haku a tau matakainaga na e, kia manatu a mutolu ko e mena ke fiafia lahi ai ka moua a mutolu he tau kamatamata kehekehe.”​—IAKOPO 1:2.

1. Pete ni ko e heigoa ne kua fekafekau e tau tagata ha Iehova ki a ia ke he tua mo e “olioli he loto”?

NUKUA eke e tau tagata ha Iehova mo hana a Tau Fakamoli ti tua ai ki a ia mo e “olioli he loto.” (Teutaronome 28:47; Isaia 43:10) Kua taute ai e lautolu pete kua putoia ke he tau kamatamata loga. Pete ni ko e ha lautolu a tau matematekelea, ne moua e lautolu e mafanatia mai he tau kupu: “Haku a tau matakainaga na e, kia manatu a mutolu ko e mena ke fiafia lahi ai ka moua a mutolu he tau kamatamata kehekehe. He iloa e mutolu ko e kamatamata he tua ha mutolu, kua tupu mai e fakauka.”​—Iakopo 1:2, 3.

2. Ko e heigoa kua talahaua hagaao ke he tagata tohia he tohi ha Iakopo?

² Ko e talahauaga ia kua tohi ai he kavi 62 V.N. he tutaki ko Iakopo, ko e matakainaga ha Iesu Keriso. (Mareko 6:3) Ko e motua a Iakopo he fakapotopotoaga i Ierusalema. Kua moli, ko ia, Kefa (Peteru), mo Ioane “kua talahaua ko e tau pou”​—ko e tau tagata ne toto hake fakamalolo mo e mauokafua e fakapotopotoaga. (Kalatia 2:9) He magaaho ne hoko e matakupu ke he peritome ke he “tau aposetolo mo e tau patu” he kavi he 49 V.N., ne talahau e Iakopo e manatu mai he Tohi Tapu ne kua fita he fakaaoga he kau fakatufono he senetenari fakamuaaki.​—Gahua 15:6-29.

3. Ko e heigoa e falu he tau mena vihi ne fehagai mo e tau Kerisiano he senetenari fakamuaaki, mo e maeke fefe ia tautolu ke moua e aoga mahaki mai he tohi ha Iakopo?

³ Ko e leveki mamoe fakaagaga fakaalofa, ne ‘iloa mitaki e Iakopo e tau tino he tau mamoe.’ (Tau Fakatai 27:23) Ne mailoga e ia kua fehagai e tau Kerisiano he mogoia mo e tau kamatamata kelea lahi. Kua lata ai e tau manamanatu he falu ke hiki, ha kua fakakite e lautolu e aga fili tagata ki a lautolu ne maukoloa. Ma e tokologa, ko e tapuakiaga ko e omaoma noa ni. Kua taute he falu e mamahi ha ko e tau alelo nakai fakatokaga ha lautolu. Kua hufia ai e aga moumou ha ko e agaga fakalalolagi, mo e tokologa ne kua nakai fakauka po ke liogi. Ke he moliaga, kua hoko e gagao fakaagaga ke he falu he tau Kerisiano. Kua hagaao ai e tohi ha Iakopo ke he tau lekua pihia ke he puhala ati hake, mo e kua aoga hana akonakiaga he vaha nei tuga ni he senetenari fakamuaaki V.N. To lahi e aoga ki a tautolu kaeke ke kitia e tautolu e tohi nei ko e tohi ma tautolu takitokotaha.a

Magaaho ka Moua e Tautolu e Tau Kamatamata

4. Kia fefe ha tautolu a kitiaaga ke he tau kamatamata?

⁴ Ne fakakite mai e Iakopo ki a tautolu e puhala ke kikite atu ke he tau kamatamata. (Iakopo 1:1-4) He nakai talahau kua faoa a ia mo e Tama he Atua, ne ui fakatokolalo e ia a ia “ko e fekafekau he Atua mo e Iki ko Iesu Keriso.” Ne tohia a Iakopo “ke he tau faoa ne hogofulu ma ua” he tau Isaraela fakaagaga ne “kua paea fano,” he mogo fakamua ha ko e favaleaga. (Gahua 8:1; 11:19; Kalatia 6:16; 1 Peteru 1:1) Ko e tau Kerisiano, kua favale foki ki a tautolu, mo e “moua a [tautolu] he tau kamatamata kehekehe.” Ka e kaeke ke tokaloto ai e tautolu to fakamalolo he tau kamatamata e tua ha tautolu ka fakauka, to “manatu [e tautolu] ko e mena ke fiafia lahi” he magaaho ka tupu ai ki a tautolu. Kaeke ke fakatumau ha tautolu a fakamoliaga ke he Atua he magahala he kamatamata, to ta mai he mena nei ki a tautolu e fiafia tukulagi.

5. Ko e heigoa ka liga putoia ke he tau kamatamata ha tautolu, mo e ko e heigoa ka tupu ane mai ke fakauka ti kautu a tautolu ki ai?

⁵ Kua putoia e tau kamatamata ha tautolu ke he tau matematekelea ne fa mahani ke he tau tagata. Ke fakatai ki ai, liga to fakapehia he nakai tino malolo a tautolu. Kua nakai taute he Atua e tau fakamauluaga mana he mogonei, ka e tali e ia ha tautolu a tau liogi ma e pulotu mo e malolo ne lata ke fehagai mo e tau gagao. (Salamo 41:1-3) Kua mamahi foki a tautolu ha ko e tuaga tututonu ko e Tau Fakamoli a Iehova. (2 Timoteo 3:12; 1 Peteru 3:14) Kaeke ke kautu a tautolu he fakauka ke he tau kamatamata pihia, to fakamoli ai ha tautolu a tua, he eke mo taha kua “kamatamata.” Ti kaeke ke kautu ha tautolu a tua, “kua tupu mai ai e fakauka.” Ko e tua ne fakamalolo he puhala he tau kamatamata ka lagomatai a tautolu ke fakauka ke he tau kamatamata i mua.

6. Kua “toka [fefe] e fakauka ke eke hana gahua katoatoa,” mo e ko e heigoa e tau lakaaga kua lata ke taute he magaaho ka ha ha a tautolu he kamatamata?

⁶ “Ka,” he talahau e Iakopo, “kia toka e fakauka ke eke hana gahua katoatoa.” Kaeke ke toka e tautolu e kamatamata he naia ni mo e nakai lali ke fakaoti fakamafiti ai kakano he tau puhala nakai mai he Tohi Tapu, to “gahua” e fakauka he taute a tautolu mo tau Kerisiano katoatoa, nakai noa mo e tua. Moli ni, kaeke ke fakatapakupaku he kamatamata e falu he tau lolelole, kua lata ia tautolu ke kumi e lagomatai a Iehova ke kautu mai ai. Ka e kua ko e kamatamata ke fakaohooho ke taute e mahani kelea he fakatane mo e fifine? Kia liogi ai a tautolu hagaao ke he mena vihi ia ati gahua ai ke fakalautatai mo e ha tautolu a tau liogi. Kua liga lata ia tautolu ke hiki ha tautolu a gahuaaga po ke taute taha lakaaga ke fakatumau e fakamoli ke he Atua.​—Kenese 39:7-9; 1 Korinito 10:13.

Ko e Kumiaga he Pulotu

7. Liga lagomatai fefe a tautolu ke fehagai mo e tau kamatamata?

⁷ Ne fakakite e Iakopo ki a tautolu e mena ke taute ka nakai iloa e tautolu e puhala ke fehagai mo e kamatamata. (Iakopo 1:5-8) To nakai ekefakakelea e Iehova a tautolu ha kua kaumahala ke he pulotu mo e liogi ki ai mo e tua. To lagomatai e ia a tautolu ke onoono fakamitaki ke he kamatamata mo e ke fakauka ki ai. To liga mailoga e tautolu e tau Tohiaga Tapu mai ia lautolu ne tua fakalataha mo tautolu po ke he magahala he fakaakoaga Tohi Tapu. Ko e tau mena tutupu mai he puhala leveki he Atua ka taute a tautolu ke kitia e mena kua lata ia tautolu ke taute. Liga to takitaki he agaga he Atua a tautolu. (Luka 11:13) Ke olioli ke he tau fua pihia, kua lata pauaki a tautolu ke fakapiki fakalahi ke he Atua mo e hana tau tagata.​—Tau Fakatai 18:1.

8. Ko e ha ka nakai moua he tagata mahalohalo ha mena mai ia Iehova?

⁸ Na foaki e Iehova ki a tautolu e pulotu ke fahia ke he tau kamatamata kaeke ke “ole atu [a tautolu] mo e tua, aua neke mahalohalo.” “Ha ko ia kua mahalohalo kua lata a ia mo e peau he tahi kua fafati mai he matagi mo e fepokakaki” mo e nakai iloa. Kaeke kua maluelue fakaagaga pihia a tautolu, ‘kua nakai lata ia tautolu ke manatu ke moua e tautolu e ha mena mai ia Iehova.’ Kia aua neke “loto fakauaua” mo e “hikifano” a tautolu ke he liogi po ke he falu a puhala. Ka e, kia tua a tautolu ki a Iehova, ko e Punaaga he pulotu.​—Tau Fakatai 3:5, 6.

Maeke e Tau Maukoloa mo e Tau Nofogati ke Hula

9. Ko e ha ne fai kakano ai a tautolu ke fakamatalahi ko e tau tagata tapuaki ha Iehova?

⁹ Pete ni ko e mativa ko e taha he ha tautolu a kamatamataaga, kia manatu e tautolu na maeke tokoua e tau Kerisiano maukoloa mo e nofogati ke hula. (Iakopo 1:9-11) Ato eke mo tau tutaki ha Iesu, ne laulahi e tau tagata fakauku ne hogeia ke he tau koloa mo e kua ono fakateaga e lalolagi ki ai. (1 Korinito 1:26) Ka kua maeke a lautolu ke hula ha ko e ha lautolu a “fakamatalahi” ke he tuaga he tau hakeaga he Kautu. (Roma 8:16, 17) Ke he taha fahi, ko e tau tagata maukoloa ne fakalilifu fakamua kua moua e “fakatokolalo” tuga he tau tutaki ha Keriso kakano kua fakavihia he lalolagi. (Ioane 7:47-52; 12:42, 43) Ha ko e tau fekafekau ha Iehova, kua maeke ia tautolu oti ke hula kakano kua noa e mautu fakalalolagi mo e tuaga tokoluga ka fakatatai atu ke he tau maukoloa fakaagaga ne olioli e tautolu. Mo e loto fakaaue ha a tautolu ha kua nakai ha ha ia tautolu e fakaikaluga ke he tau tuaga he lalolagi!​—Tau Fakatai 10:22; Gahua 10:34, 35.

10. Kia fefe e kitiaaga Kerisiano ke he mautu fakatino?

¹⁰ Ne lagomatai e Iakopo a tautolu ke kitia kua nakai falanaki e moui ha tautolu ke he mautu mo e tau foliaga fakalalolagi. Tuga e fuluola he fiti kua nakai taofi mai ai he mate ha ko e “vevela” he la, to nakai maeke foki he tau koloa he tagata maukoloa ke fakatuleva hana moui. (Salamo 49:6-9; Mataio 6:27) To mate fakalata a ia he magahala ne tutuli e ia hana “tau mahani,” liga ke he fakapisinisi. Ha kua pihia, kua aoga lahi ai ke ‘maukoloa ke he Atua’ mo e ke taute oti e tau mena kua maeke ia tautolu ke fakatolomaki e tau mena he Kautu.​—Luka 12:13-21; Mataio 6:33; 1 Timoteo 6:17-19.

Uhoaki a Lautolu ne Fakauka ke he Kamatamataaga

11. Ko e heigoa e tau amanakiaga ma lautolu ne pipiki mau ke he ha lautolu a tua he fehagai mo e tau kamatamata?

¹¹ Maukoloa po ke nofogati, kua maeke ia tautolu ke fiafia kaeke ke fakauka ke he ha tautolu a tau kamatamataaga. (Iakopo 1:12-15) Kaeke ke fakauka a tautolu ke he tau kamatamata mo e mau nivaniva ha tautolu a tua, kua maeke a tautolu ke talahaua ke fiafia, ha kua ha i ai e fiafia ke taute e mena hako ki mua he Atua. He pipiki mau ke he ha lautolu a tua ke hoko ke he mate, kua moua he tau Kerisiano ne fanau he agaga “e foufou he moui,” nakai maeke ke mate i luga he lagi. (Fakakiteaga 2:10; 1 Korinito 15:50) Ka moua e tautolu e tau amaamanakiaga ke he lalolagi mo e tumau ha tautolu a tua ke he Atua, kua maeke ia tautolu ke fakatalitali atu ke he moui tukulagi he lalolagi parataiso. (Luka 23:43; Roma 6:23) Kua mitaki ha a Iehova ke he tau tagata oti ne fakagahua e tua ki a ia!

12. Ka moua he tau matematekelea, ko e ha kua nakai pehe a tautolu: “Hane kamatamata he Atua au”?

¹² Kua moli kia kua kamatamata e Iehova a tautolu aki e tuaga matematekelea? Nakai, aua neke talahau e tautolu: “Hane kamatamata he Atua au.” Kua nakai lali a Iehova ke omoi a tautolu ke taute e hala ka e kua mai moli ki a tautolu e lagomatai mo e malolo ne lata mo tautolu ke fakauka ke he tau kamatamata ka tumau a tautolu ke loto mau ke he tua. (Filipi 4:13) Nukua tapu e Atua, ti nakai toka e ia a tautolu ke he ha tuaga ka fakalolelole aki ha tautolu a totoko ke taute e mena hepe. Ka fakataki e tautolu a tautolu ni ke he tuaga nakai tapu mo e taute falu hala, kia nakai tukumale e tautolu a ia, “ha ko e mena nakai kamatamata ai e Atua ke he mena kelea, nakai kamatamata foki e ia ke he taha.” Pete kua fakaata e Iehova e kamatamata ke akonaki aki a tautolu ke mitaki ai ni a tautolu, ne nakai kamatamata e ia a tautolu aki e manatu kelea. (Heperu 12:7-11) Liga to kamatamata e Satani a tautolu ke taute e hepe, ka e maeke he Atua ke laveaki a tautolu mai he patu kelea ia.​—Mataio 6:13.

13. Ko e heigoa ka tupu ka nakai tiaki e tautolu e manako hepe?

¹³ Kua lata ia tautolu ke liogi mau neke liga fakataki he taha tuaga ke he manako hepe ka ­futia ai a tautolu ke hala. Ne pehe a Iakopo: “Ka e takitokotaha mo e kamatamata a ia ka toho mo e hele a ia he hana tau manako lahi.” Kua nakai maeke ia tautolu ke tukumale e Atua ha ko e ha tautolu a hala ka toka e tautolu ha tautolu a loto ke manamanatu ke he manako hala. Ka nakai fakagalo e tautolu e manako hepe, ‘to fatu ai,’ kua feaki ai he tau loto, “ti fanau mai ai e ia, ko e hala.” Ka motua foki e hala, “ti fanau mai ai, ko e mate.” Nakai taumaleku ai, kua lata ia tautolu ke puipui e tau loto ha tautolu mo e totoko e tau fatuakiloto hala. (Tau Fakatai 4:23) Ne hataki a Kaino hagaao ke he hala hane teitei ke kautu ki a ia, ka e nakai totoko e ia. (Kenese 4:4-8) Ti fefe, mogoia, kaeke ke kamata a tautolu ke tutuli e puhala nakai mai he Tohi Tapu? Moli ni kia loto fakaaue a tautolu kaeke ke lali e tau motua Kerisiano ke liuaki mai a tautolu neke hala a tautolu ke he Atua.​—Kalatia 6:1.

Atua—Ko e Punaaga he Tau Mena Mitaki

14. Ko e heigoa e kakano ka pehe kua “katoatoa” e tau mena foaki noa he Atua?

¹⁴ Kia manatu e tautolu ko Iehova ko e Punaaga, nakai he tau kamatamata, ka e he tau mena mitaki. (Iakopo 1:16-18) Ne hagaao atu a Iakopo ke he tau tagata tua fakalataha ko e “tau matakainaga fakahelehele” mo e fakakite ko e Atua ko e Foaki he “tau mena mitaki oti kua foaki noa mai, katoa mo e tau mena fakaalofa oti kua katoatoa ai e mitaki.” Ko e tau mena fakaagaga mo e tau koloa ne foaki noa ha Iehova kua “katoatoa ai e mitaki,” nakai fai mena ne toe ai. Kua “mai luga” e tau mena ia, mai he nofoaga he Atua i luga he lagi. (1 Tau Patuiki 8:39) Ko Iehova ko e “Matua he maama”​—he la, he mahina, mo e he tau fetu. Kua foaki foki e ia ki a tautolu e maama fakaagaga mo e tonu. (Salamo 43:3; Ieremia 31:35; 2 Korinito 4:6) Nakai fakatai ke he la ne hikihiki e tau ataata he holofano ai mo e hoko laia ke he tapunu he mogo tupou la, ka e kua ha ha tumau a Iehova he hana a tapunu he foaki e tau mena mitaki. To tauteute e ia a tautolu ke fehagai mo e tau kamatamata kaeke ke fakaaoga katoatoa e tautolu e tau koloa fakaagaga hana ne foaki he puhala mai he hana Kupu mo e “fekafekau fakamoli mo e loto matala.”​—Mataio 24:45.

15. Ko e heigoa e taha he tau mena foaki noa ne mitaki ue atu ha Iehova?

¹⁵ Ko e heigoa e taha he tau mena foaki noa mitaki ue atu he Atua? Ko e ta mai he tau tama fakaagaga ha ko e agaga tapu, gahua fakalataha mo e tala mitaki, po ke “kupu moli.” Ko lautolu ne hane fakafita ke he fanau fakaagaga ko e ‘tau fua uluaki foki,’ ne fifili mai he tau tagata ke eke “mo tau patuiki, mo tau ekepoa” he lagi. (Fakakiteaga 5:10; Efeso 1:13, 14) Liga kua manamanatu a Iakopo ke he tau fua fakamua he karite ne foaki he Nisana 16, ko e aho ne fakaliu tu mai a Iesu, mo e ko e foakiaga he tau areto saito ne ua he aho Penetekoso, he magaaho ne liligi e agaga tapu. (Levitika 23:4-11, 15-17) He mena ia, kua eke ai a Iesu mo fua uluaki mo e hana tau hakeaga fakalataha ko e ‘tau fua uluaki foki.’ Ka e kua ko e amaamanakiaga ke he lalolagi ha tautolu? Ke tokaloto ai ka lagomatai a tautolu ke pipiki mau ke he ha tautolu a tua ke he Foaki he “tau mena mitaki oti,” ne fakamoli e moui tukulagi i lalo he pule Kautu.

Kia Eke mo “Tagata Omaoma ke he Kupu”

16. Ko e ha kua ‘alumaki a tautolu ke fanogonogo ka e fakatuai ke vagahau atu’?

¹⁶ Ko e hane fakafita a tautolu ke he tau kamatamata he ha tautolu a tua he mogonei po ke nakai, kua lata ia tautolu ke ‘eke mo tau tagata omaoma ke he kupu.’ (Iakopo 1:19-25) Kua lata ia tautolu ke “alumaki ke fanogonogo” ke he kupu he Atua, he eke mo tau tagata omaoma ki ai. (Ioane 8:47) Ke he taha fahi “kia fakatuai [a tautolu] ke vagahau atu,” he mailoga e tau kupu ha tautolu. (Tau Fakatai 15:28; 16:23) Tuga e hataki mai a Iakopo ki a tautolu ke aua neke mafiti ke talahau na mai he Atua ha tautolu a tau kamatamata. Kua hataki foki a tautolu ke “fakatuai ke he ita. Ha ko e mena nakai tupu e totonu mai he Atua mai he ita he tau tagata.” Kaeke ke fakaita he mena ne talahau he taha tagata, kia ‘fakatuai hifo’ a tautolu ke kalo mai he taui aki e tali ita. (Efeso 4:26, 27) Ko e agaga ita ne fakatupu ki a tautolu e tau mena vihi ti eke ai mo kamatamataaga ke he falu, kua nakai taute ai e tua ne manako ha tautolu a Atua totonu mai ia tautolu. Ha ko e mena ka ‘lahi ha tautolu a pulotu,’ to ‘fakatuai a tautolu ke ita,’ ti futia mai e tau matakainaga tane mo e fifine ha tautolu ki a tautolu.​—Tau Fakatai 14:29.

17. Ko e heigoa kua fakakatoatoa he uta kehe e kelea mai he loto mo e manamanatuaga?

¹⁷ Kua lata moli ia tautolu ke tokanoa mai he “tau mena oti kua pilo”​—tau mena fakalialia ke he Atua mo e fakamalolo e aga ita. Kua lata foki ia tautolu ke ‘tiaki e tau mena kua puke he kelea.’ Kia uta kehe mai he tau moui ha tautolu oti ha kiva fakatino po ke fakaagaga. (2 Korinito 7:1; 1 Peteru 1:14-16; 1 Ioane 1:9) Ke uta kehe e aga kelea mai he loto mo e manamanatuaga ka lagomatai ai a tautolu ke “talia mo e mahani molu e kupu ne to” he kupu moli. (Gahua 17:11, 12) Pete ni kua leva e Kerisiano a tautolu, kua lata agaia ia tautolu ke toka e kupu moli he Tohi Tapu ke to he loto ha tautolu. Ko e ha? Kakano he ko e agaga he Atua, ko e kupu to kua fakatupu ai e “tagata fou” ke moua e fakamouiaga.​—Efeso 4:20-24.

18. Kua kehe fefe a ia ne fanogonogo hokoia ke he kupu mai ia ia ne kua omaoma foki ki ai?

¹⁸ Fakakite fefe e tautolu ko e kupu ko e ha tautolu a hatakiaga? He eke “mo tau tagata omaoma ke he kupu, ka e aua neke fanogonogo hokoia ki ai.” (Luka 11:28) Ha ha he “tau tagata omaoma” e tua ne fakatupu e tau gahua tuga e makutu ke fakafita ke he fekafekauaga faka-Kerisiano mo e fakalataha tumau ke he tau feleveiaaga he tau tagata he Atua. (Roma 10:14, 15; Heperu 10:24, 25) Ko e tagata fanogonogo noa ke he kupu ‘kua lata a ia mo e tagata kua kitekite ke he hana mata ni ke he fakaata.’ Ne ono a ia ki ai, mo e fano kehe mai ti nimo agataha po ke ko e heigoa kua lata ke fakahako aki hana a tino. Ko e “tau tagata omaoma ke he kupu,” ne kumikumi fakamakutu mo e oma e tautolu e “fakatufono kua katoatoa” he Atua, ne putoia ai e tau manako hana ki a tautolu. Ti ko e tokanoaaga ne olioli e tautolu kua mamao mai he tupa ke he hala mo e mate, ha kua takitaki atu ke he moui. Ati o mai a a tautolu ke ‘tumau ke he fakatufono kua katoatoa,’ he fakatumau ke kumikumi fakamatafeiga mo e omaoma ki ai. Mo e manamanatu la! Ha ko e ‘tau tagata omaoma he gahua, nakai ko e tau tagata fanogonogo fakanimonimo,’ kua fiafia lahi tuai a tautolu ha ko e fua mai he fiafia he Atua.​—Salamo 19:7-11.

Mua Atu Mai he Eke mo Tau Tagata Omaoma

19, 20. (a) Hagaao atu ke he Iakopo 1:26, 27, ko e heigoa ne manako mai e tapuaki moli ki a tautolu? (e) Ko e heigoa falu fakataiaga he tau tapuaki kiva?

¹⁹ Kaeke ke olioli a tautolu ke he fiafia faka-Atua, kua lata ia tautolu ke manatu ko e tapuakiaga moli nakai ko e omaoma noa. (Iakopo 1:26, 27) Liga manatu a tautolu kua talia a tautolu ko e ‘tau tagata omaoma’ ha Iehova, ka ko e kitiaaga hana ki a tautolu takitokotaha kua mua e aoga. (1 Korinito 4:4) Taha e hihiga lahi ka liga kaumahala ke ‘taofi e alelo.’ To fakavaia ni e tautolu a tautolu ka manatu kua fiafia e Atua mo e ha tautolu a tapuakiaga kaeke ke pikopiko ke he falu, fakavai, po ke fakaaoga fakahehe e alelo ke he taha puhala foki. (Levitika 19:16; Efeso 4:25) Moli ai, kua nakai manako a tautolu ke eke e ‘omaoma’ ha tautolu ke “nakai aoga” mo e nakai talia ke he Atua ha ko e ha mena ni.

²⁰ Pete ni kua nakai tohi hifo e Iakopo e tau puhala oti he tapuakiaga mea, ne talahau e ia kua lata foki ‘ke ahi e tau tagata kua mamate e tau matua, mo e tau takape ke he ha lautolu a matematekelea.’ (Kalatia 2:10; 6:10; 1 Ioane 3:18) Kua fakakite he fakapotopotoaga Kerisiano e levekiaga pauaki ke foaki ke he tau takape. (Gahua 6:1-6; 1 Timoteo 5:8-10) Ha ko e Atua e Puipui he tau takape mo e he tau tama nakai fai matua, kia kau auloa a tautolu mo Ia he taute e mena kua maeke ia tautolu ke lagomatai fakaagaga mo e fakakoloa a lautolu. (Teutaronome 10:17, 18) Kua kakano foki e tapuaki moli ke “leveki foki e ia a ia neke ilaila a ia he lalolagi,” ko e kaufakalatahaaga nakai tututonu he tagata ne ha ha he malolo a Satani. (Ioane 17:16; 1 Ioane 5:19) Ati o mai a a tautolu ke fakatumau ke tokanoa mai he puhala nakai mahani Atua he lalolagi ati maeke agataha a tautolu ke fakaheke atu ki a Iehova mo e ke aoga he hana fekafekauaga.​—2 Timoteo 2:20-22.

21. He matutaki atu ke he tohi ha Iakopo, ko e heigoa falu he tau huhu ne kua lata ke manamanatu ki ai a tautolu?

²¹ Ko e fakatonuaga ha Iakopo ne kikite a tautolu ki ai kia lagomatai ai a tautolu ke fakauka ke he tau kamatamata mo e pipiki mau ke he ha tautolu a tua. Kua lata ai ke fakatokoluga ha tautolu a loto fakaaue ke he tau mena mitaki ne foaki noa he Foaki fakaalofa. Ti kua lagomatai he tau kupu ha Iakopo a tautolu ke taute e tapuakiaga mea. Ko e heigoa foki ne fakamataala mai e ia ki a tautolu? Ko e heigoa e tau lakaaga atu foki kua maeke ia tautolu ke uta ke fakakite moli kua ha ia tautolu e tua moli ki a Iehova?

[Matahui Tala]

To Tali Fefe e Koe?

◻ Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke fakauka ke he tau kamatamata?

◻ Pete ko e tau kamatamata, ko e ha kua maeke e tau Kerisiano ke hula?

◻ Maeke fefe a tautolu ke eke mo tau tagata omaoma ke he kupu?

◻ Kua putoia e tapuakiaga mea ke he heigoa?

[Fakatino he lau 7]

Ka kamatamata ai, kia fakagahuahua e tua ke he malolo ha Iehova ke tali e tau liogi

[Tau Fakatino he lau 8]

Kua fakapuloa he “tau tagata omaoma ke he kupu” e Kautu he Atua ke he lalolagi katoa