Kua Fakatokihala e Tau Lotu
“Ne Uta he Pope e Lotu ke he Hopo.” “Hopo Fakafili Katolika mo e Totoko ke he Faka-Semite—Kua Tauteute he Lotu Hana a Fakailoaaga he Hepe.”a “Fakailoa e Hepe ma e Matematekelea Muitui.” “Fakamolemole Atu e Lotu Mefotisi ke he Tau Initia he Fahi Lalo Mamao.” Ko e Tau Evagelia a Italia—“Kua Ole a Mautolu ke Fakamagalo.”
KUA totou nakai e koe e tau mataulu tala pehenei? Tuga he kua tolomaki ki mua e tau mena tutupu, kua talia ai he tau lotu e hepe mo e kua fakamolemole ma e tau mena ne taute e lautolu mai he tau senetenari loga. Kua fakatumau e puhala fematutaki ke fakakite e tau fakailoaaga he hepe fou mai he pope.
Magaaho ne Ole e Pope ma e Fakamagaloaga
He lotouho he 1980 mo e 1996, ne ‘mailoga [e John Paul II] e tau hepehepe he Lotu mai he vaha i tuai po ke ole ma e fakamagaloaga’ ke laga 94, he talahau he tagata fakahokohoko tala he Vatikana ko Luigi Accattoli i loto he hana tohi Quando il papa chiede perdono (Magaaho ne Ole e Pope ma e Fakamagaloaga). Hagaao atu ki a Accattoli, “i loto he Lotu Katolika, ko e pope ni hokoia ne moua e tonu ke taute e fakailoaaga he hepe.” Mo e kua taute ai e ia e mena nei, he hagaao atu ke he tau lau tohi fetokoaki he fakamauaga tuai he lotu Katolika—ko e tau Kautau Fakalotu, tau felakutaki, lago he tau pule okooko, mavehevehe i loto he tau lotu, ko e totoko ke he faka-Semite, ko e Hopo Fakafili Katolika, ko e Mafia, mo e fili lanu tagata. He tohi ne fakafano he 1994 ke he tau takitaki faifeau (ne kitia ai he falu ko e tohi aoga lahi mai he ofisa he pope), ne foaki e John Paul II “e fakatokihalaaga ha ko e tau hala loga ne taute.”
Loga e faifeau ne mumuitua ke he fakafifitakiaga he pope. Ia Tesemo 1994 ne hokotaki he tohitala Italia Il Giornale: “Tokologa e tau epikopo Amerika ne o mai he televisoni mo e ole ke he tau tagata ma e fakamagaloaga.” Ke he heigoa? He teao e onoonoaga ke he lekua he tau faifeau ne fakakelea e tau tama ikiiki ke he mahani fakatane mo e fifine, ati fakamatematekelea ai e tokologa he fanau ikiiki. Ia Ianuari 1995 ne hokotaki mai e tohitala La Repubblica ke he “talahauaga nakai fai fakafifitakiaga he fakamauaga tuai he faka-Katolika fou nei”—kua fehagai ai tuai e lekua he fakanonoiki e Pope Pius XII he hagaao atu ke he Matematekelea Muitui. Ia Ianuari 1995 ne hokotaki he tohitala taha ia kua ole e kau epikopo Sihamani ma e fakamagaloaga ha ko e “tau hepehepe loga” he tau Katolika Roma ne lago ke he holifono he tau Nasi. Loga foki e tau lotu Porotesano ne akonaki ni e lautolu a lautolu.
Ko e Ha?
Nukua fakamalolo mai e Tohi Tapu ki a tautolu ke ole ma e fakamagaloaga ka hepe a tautolu, mo e kua tokologa ne nava ke he tau lotu he magaaho ne akonaki ni e lautolu a lautolu. (Iakopo 5:16) Ka kua taute he ha he tau lotu e mena nei? Kia lauia fefe e puhala ne kitia e tautolu a lautolu?
[Matahui Tala]
a Ko e faka-Latini ma e “hepe ni haku,” vala he liogi Katolika (ko e Confiteor po ke, “kua fakatokihala au”), ne fa talahau lagaloga ai he tau tagata tua fakamoli e talahauaga nei.