Tupu ki Mua e Maama Mitaki mo e “Loto Makutu”
KUA kumi he tau fekafekau oti ha Iehova e taliaaga haana. He manako ke moua ai, kua makai a tautolu ke fakaholo ki mua e mitaki he tua ha tautolu mo e taute fakamakutu e fekafekauaga tapu. Ne fakakite he aposetolo ko Paulo ki a tautolu e hagahaga kelea ka tupu, tuga ne lauia e falu Iutaia he vahā haana: “Ha ha ia lautolu e fakamakutu ke he tau mena he Atua, ka e nakai lata mo e maama.” (Roma 10:2) Maaliali ai, kua lata e tua mo e tapuakiaga ha tautolu ki a Iehova ke nakai fakavē teao ke he tau logonaaga. Kua lata a tautolu ke moua e maama mitaki ke he Tufuga ha tautolu mo e haana finagalo.
He falu vala he tau tohi ha Paulo, ne matutaki e ia e mahani ne moua e taliaaga he Atua mo e makai ha tautolu ke moua e maama. Ne liogi a ia ma e tau tutaki ha Keriso ke ‘puke ai ke he maama mitaki’ he finagalo he Atua he ‘mahani ai ke lata mo e Iki, kia fiafia mai a ia ke he tau mena oti’ ha kua ‘fua mai ai a lautolu ke he tau gahua mitaki oti; kia tupu foki e maama mitaki ke he Atua.’ (Kolo. 1:9, 10) Ko e ha ne aoga lahi ma tautolu ke moua e “maama mitaki”? Ti ko e ha kua lata ia tautolu ke tupu ki mua e maama pihia?
Ko e Kei ke he Tua
Ko e maama mitaki, po ke iloilo tonu, he Atua mo e finagalo haana ne kua fakakite i loto he Tohi Tapu ko e fakavēaga he tua ha tautolu. He nakai fai maama mauokafua pihia, ko e tua ha tautolu ki a Iehova to tuga e fale ne tā aki e tau lau pelē ne liga malolo he tama havili tote. Ne fakamalolō e Paulo a tautolu ke ‘lata ke eke’ mo e ke ‘liu foki fakafou e tau loto ha tautolu’ he taute e fekafekauaga tapu ke he Atua. (Roma 12:1, 2) Ko e fakaako tumau ke he Tohi Tapu kua maeke ke lagomatai a tautolu ki ai.
Ko Ewa, ko e paionia tumau i Polani, ne talahau: “Ka nakai fakaako tumau e au e Kupu he Atua, to liga nakai tupu au ke he maama mitaki ha Iehova. To tokolalo mafiti e tuaga Kerisiano haaku, mo e to lolelole e tua haaku ke he Atua—to gutu atu au ke he lolelole fakaagaaga.” Kia nakai tupu e mena ia ki a tautolu! Manamanatu ke he fakafifitakiaga he tagata taane ne tupu ki mua e maama mitaki ki a Iehova mo e fakahiku ke moua e taliaaga Haana.
“Lahi Ni Haku a Manako ke he Hāu a Fakatufono”
Ko e lologo fakapoueme ne tohi he Salamo 119 he tau Tohi Tapu ha tautolu kua fakakite e tau logonaaga he salamo hagaao ke he tau fakatufono, tau talahau, tau fekau, tau poaki, mo e tau fakafiliaga tonu ha Iehova. Ne tohi he salamo: “Kua fiafia ni au ke he hāu a tau fakatufono. . . . Ko e hāu a tau talahau ko e haku a fiafia ni a ia.” Ne tohi foki e ia: “Kua lahi ni haku a manako ke he hāu a fakatufono; kua manamanatu au ki ai ke he aho oti.”—Sala. 119:16, 24, 47, 48, 77, 97.
Kua hagaao e tau talahauaga “fiafia” mo e “manamanatu” ke he onoonoaga fakahokulo ke he Kupu he Atua, kakano ko e manako lahi ke he onoonoaga pihia. Ko e tau talahauaga ia kua peehi e manako mooli he salamo ke fakaako e fakatufono faka-Atua. Ne nakai puna e manako ia mai he logonaaga teao ne tupu hake he loto he salamo. Ka kua moua ai e manako mooli ke ‘manamanatu a ia’ ke he fakatufono, ke iloa e tau kupu ha Iehova. Maeke ai ke kitia e tautolu mai he aga haana kua manako a ia ke iloa e Atua mo e finagalo haana ke he puhala kua mua atu e hako.
Kua maaliali ai ko e manako he salamo ke he Kupu he Atua kua mai he fatuakiloto haana. Maeke ia tautolu ke hūhū hifo: ‘Pihia mooli nakai au? Fiafia nakai au he totou mo e kumikumi e vala he Tohi Tapu ke he tau aho takitaha? Kua totou nakai e au e Kupu he Atua ke he puhala fakamakai mo e liogi?’ Ka hokotia a tautolu ke tali ē ke he tau hūhū ia, kua liga ke “tupu foki ha [ta]utolu a maama mitaki ke he Atua.”
Ne talahau e Ewa: “Ne lali tumau au ke holo ki mua e tuaga he fakaakoaga fakatagata haaku. Tali mai he moua e porosua ‘See the Good Land,’ ne teitei fakaaoga tumau e au he tau magaaho oti ka fakaako au. Ne lali tumau au ke kumikumi ki loto he Insight on the Scriptures mo e falu tohi foki kua lata.
Manamanatu foki ke he fakafifitakiaga ha Wojciech mo Małgorzata, ne loga lahi e tau matagahua fakamagafaoa. Maeke fēfē ia laua ke fai magaaho he fakaholoaga ha laua ke fakaako fakatagata e Tohi Tapu? “Ne kumi magaaho a maua ke igatia mo e fakaako e Kupu he Atua ka maeke ai. Ti ko e fakaakoaga fakamagafaoa mo e tau fakatutalaaga ha maua he tau aho takitaha, ne tutala a maua ke he tau manatu ne fiafia po ke atihake.” Ko e hokulo he fakaakoaga fakatagata ne tamai ki a laua e olioli lahi mo e lagomatai ai ke ‘tupu e maama mitaki.’
Fakaako mo e Loto kua Talia
Ko e tau Kerisiano, kua talitonu a tautolu ko e finagalo he Atua “ke fakamomoui e tau tagata oti kana, mo e hokotia [ke] he maama ke he kupu moli.” (1 Timo. 2:3, 4) Kua peehi he mena nei e aoga he totou e Tohi Tapu mo e eketaha ke ‘logona ai.’ (Mata. 15:10) Ko e taha lagomataiaga ke he mena ia ko e fakaako mo e loto kua talia. Ko e aga anei ne fakatātā he tau Perea i tuai he magaaho ne tala age e Paulo e tala mitaki ki a lautolu: “Kua talia e lautolu e kupu mo e loto makutu, kua kumikumi ke he tau Tohi ke he taha aho mo e taha aho, po ke moli e tau mena ia.”—Gahua 17:11.
Muitua nakai a koe ke he fakafifitakiaga he tau Perea ke loto makutu mo e fakaatā e loto haau mai he tau fakatauhele ne nakai aoga ka fakaako a koe ke he Tohi Tapu? Kua maeke e Kerisiano ke lali ke fifitaki e tau Perea, pete he nakai fiafia a ia ke fakaako he magaaho fakamua. Lafi ki ai, ne hihiga falu tagata ke tote e mena ka totou mo e fakaako he tau vahā motua ha lautolu, ka e nakai lata ke pihia e Kerisiano. Pete ne tau tau moui he tagata, na maeke ke kalo mai he tau fakatauhele. Ti ka totou a koe, maeke ia koe ke kumi fakamakutu ke he tau vala tala ke tutala mo e falu. Ma e fakatai, kua fakamahani nakai a koe ke tala age ke he hoa po ke kapitiga Kerisiano e tau mena haau ne totou po ke ako he tau magaaho fakaako haau? He taute pihia ka tokamau mooli ke he manamanatuaga mo e loto haau e tau mena ia ti kua lauia mitaki ai ke he falu.
Hagaao ke he tau magaaho fakaako haau, muitua ke he fakafifitakiaga ha Esera, ko e fekafekau i tuai he Atua ne “taute . . . hana loto ke kumi ke he fakatufono a Iehova.” (Esera 7:10) Taute pihia fēfē e koe? Fakatoka e koe e takatakaiaga ke maeke ke fakaako. Ti nofo ki lalo mo e liogi ki a Iehova ma e haana takitakiaga mo e iloilo. (Iako. 1:5) Hūhū hifo ki a koe, ‘Ko e heigoa haaku ne amanaki ke iloa he magaaho fakaako nei?’ He totou e koe, kia mataala ke he tau matapatu manatu. Liga manako a koe ke fakamaumau hifo e tau mena nei po ke fakamailoga e tau vala ne loto pauaki a koe ke manatu. Manamanatu ke he puhala ka fakaaoga e koe e vala tala ia ka fakamatala, ka taute e tau fifiliaga, po ke fakamalolō e tau matakainaga talitonu. Ka teitei oti e magaaho fakaako haau, liu ke fakamanatu fakakū e tau mena ne kua fakaako e koe. To fakamalolō he mena ia a koe ke manatu e tau mena haau ne fakaako.
Ne fakamaama e Ewa e puhala haana: “He totou e au e Tohi Tapu, ne fakaaoga e au e tau cross-reference, ko e Watch Tower Publications Index, mo e Watchtower Library he CD-ROM. Ne fakamaumau hifo e au e tau manatu mo e amanaki ke fakaaoga ai he fekafekauaga haaku.”
Ne leva e olioli he falu e fakaako fakahokulo ti kua hufia ai ke he tau mena fakaagaaga. (Fakatai 2:1-5) Ka e loga foki e tau matagahua ha lautolu ti kua uka ke fakatoka e magaaho ma e fakaako fakatagata. Ka pihia foki a koe, ko e heigoa e tau hikihiki ka taute e koe ke he fakaholoaga haau?
Moua Fēfē e Au e Magaaho?
Liga talia e koe na mukamuka ke kumi magaaho ke taute e tau mena ne fiafia a koe ki ai. Ne mailoga he falu ko e taha lagomataiaga ke hufia ke he fakaako fakatagata ko e fakatoka e foliaga ne maeke ke taute, tuga e totou he Tohi Tapu katoa. Mooli, na tuga kua uka lahi ke totou e tau matohiaga loloa, tau fakamaamaaga fakamatafeiga ke he faituga i tuai, po ke tau perofetaaga uka ne nakai hihiga ke lauia e moui he tau aho takitaha. Lali ke taute e tau lakaaga ke hokotia ke he foliaga haau. Ma e fakatai, ato kumikumi a koe ke he vala he Tohi Tapu ne liga uka, maeke ia koe ke totou e fakatokaaga he tala ia po ke puhala ne aoga ai. Maeke ke moua e tau vala tala pihia he tau porosua ‘Tau Tohiaga Tapu Oti Kana’—Tonutika mo e Aoga.
Kua omoomoi ke fakaaoga e manamanatuaga haau ka totou e Tohi Tapu. Ti maeke he mena nei ke lagomatai a koe ke fakatino e tau tagata mo e tau mena tutupu he tala. He fakaaoga e falu manatu gahoa nei ka taute e tau magaaho fakaako haau ke mua atu e fiafia mo e palepale mitaki. Ke pihia, to makutu lahi a koe ke kumi magaaho ke taute ai. To mukamuka lahi ke fakatumau e aga ke totou e Tohi Tapu he tau aho oti.
Maeke he tau manatu i luga ke lagomatai a tautolu takitokotaha, ka ko e heigoa ka taute he magafaoa lavelave? Ko e ha he nonofo auloa mo e fakatutala fiafia ke he tau mena aoga ka moua mai he fakaakoaga magafaoa? Mai he fakatutalaaga ia ka liga moua ai e tau manatu aoga, tuga he uhu matike tuai he tau aho takitaha po ke falu aho ke totou e vala he Tohi Tapu. Po ke liga mailoga ke he fakatutalaaga ha mutolu e lata ke hikihiki e fakaholoaga he magafaoa. Ma e fakatai, kua moua he falu magafaoa e aoga ke fakatutala ke he lauga he aho po ke totou e vala he Tohi Tapu he oti e kai he magafaoa. Ato hihi he taha tagata e laulau po ke taute taha matagahua, ne fakatutala he magafaoa e tau Tohiaga Tapu po ke taute e fakaholoaga totou Tohi Tapu ke 10 po ke 15 e minuti. Liga paleko e mena nei he magaaho fakamua, ka e nakai leva ti eke mo fakaholoaga tumau he magafaoa ti ko e mena fiafia lahi.
Ne fakamaama e Wojciech mo Małgorzata e mena ne lagomatai e magafaoa ha laua: “He magaaho fakamua, ne mole e tau magaaho ha maua he tau matagahua nakai aoga po ke fakateaga. Ne fifili e maua ke fakatote hifo e magaaho ne fakaaoga ke fakafano e tau meli hila (e-mail). Ne mumutu hifo foki e maua e tau magaaho fakafiafia mo e fakatoka e aho mo e tulā pauaki ke fakaako fakahokulo.” Ne nakai tokihala e magafaoa nei he taute e tau hikihikiaga ia, ti maeke ia koe ke moua e fiafia pihia ma e magafaoa haau.
Aoga Lahi ke Tupu e Maama Mitaki!
Ko e fakaako fakahokulo ke he Kupu he Atua ka ‘fua mai ai ke he tau gahua mitaki oti.’ (Kolo. 1:10) Ka pihia mooli e moui haau, to kitia he tau tagata oti e mafiti haau. To eke a koe mo tagata fakaagaaga ne hokulo e maamaaga ke he tau kupu mooli he Tohi Tapu. To lagotatai lahi e tau fifiliaga haau ti maeke ia koe ke lotomatala ke lagomatai e falu, mo e atāina mai he tau puhala ha lautolu ne nakai iloa. Ke he tau mena oti ia, to fakatata lahi atu a koe ki a Iehova. To hokulo lahi e loto fakaaue haau ke he tau mahani haana, mo e to kitia maali e mena nei ka tutala a koe ke he falu hagaao ki a ia.—1 Timo. 4:15; Iako. 4:8.
Pete ne tau tau moui po ke lotomatala haau, eketaha tumau ke moua e fiafia ke he Kupu he Atua ti fakaako fakalahi ki ai mo e loto ne talia. Kua maeke ia koe ke mauokafua to nakai nimo e Iehova e tau laliaga haau. (Hepe. 6:10) To liligi hifo e ia ki a koe e tau monuina loga haana.
[Puha he lau 13]
KA TUPU KI MUA A TAUTOLU KE HE “MAAMA MITAKI” . . .
Kua fakamalolō e tua ha tautolu ke he Atua mo e mahani ke lata mo Iehova.—Kolo. 1:9, 10
Totou he falu magafaoa e vala he Tohi Tapu he oti e kai Kua moua e tautolu e pulotu he maeke ke manamanatu mo e taute e tau fifiliaga kua tonu.—Sala. 119:99
Kua tupu ki mua e fiafia ha tautolu he lagomatai e falu ke fakatata atu ki a Iehova.—Mata. 28:19, 20
[Tau Fakatino he lau 14]
Ko e paleko ke moua e matakavi ogoogonoa ke fakaako ai, ka kua lata ni
[Fakatino he lau 15]
Totou he falu magafaoa e vala he Tohi Tapu he oti e kai