Talahau Tuai e Mesia
HE ILOA e tau mena ne tohi e Isaia mo e falu perofeta hagaao ke he Mesia, ne leva tigahau e amaamanaki e motu Iutaia ke he hoko maiaga haana. He vahā ha Iesu, ne tokologa e tau Iutaia “ne talifaki” ke hoko vave mai e Mesia. (Luka 3:15) Mua atu ai, kua putoia he tau perofetaaga he Tohi Tapu e tau vala tala matafeiga ofoofogia ke he moui he Mesia. Nakai fai tagata noa ke maeke ke talahau tuai e tau mena tutupu pihia po ke fakatokatoka a Iesu ke iloa e tau mena ia.
Tau Vala Tala ne Takatakai he Fanauaga he Mesia. Ne talahau tuai e Isaia ko e Mesia, po ke Keriso, to fanau mai he tamafine tote. He mole e fakamaama e tau tuaga fakamana he fanauaga ha Iesu, ne tohi he aposetolo ko Mataio: “Kua hoko e tau mena oti nai ke fakamoli aki e kupu ne talahaua mai [e Iehova] ke he perofeta, kua pehe mai, Kitiala, to fatu e tamafine tote, mo e fanau mai e tama tane.” (Mataio 1:22, 23; Isaia 7:14) Ne talahau tuai foki e Isaia to tupu mai e Keriso he mataohi ha Tavita, ti talahau pauaki a Iese, ko e matua ha Tavita. Ne tupu mai mooli a Iesu he mataohi a Tavita. (Mataio 1:6, 16; Luka 3:23, 31, 32) Ato fanau mai a Iesu, ne tala age e agelu ko Kaperielu ke he matua fifine ha Iesu, ko Maria: “To foaki atu he Iki ko e Atua kia ia e nofoaiki a Tavita hana matua.”— Luka 1:32, 33; Isaia 11:1-5, 10; Roma 15:12.
Tau Matafeiga he Moui he Mesia. He sunako i Nasareta, ko Iesu kua lahi tuai, ne totou fakaleo lahi mai he perofetaaga ha Isaia, putoia e tau kupu nei: “Ha ha i luga ia au e [a]gaga [a Iehova], ha kua fakauku e ia a au ke fakamatala e vagahau mitaki kia lautolu kua nonofogati.” He fakahagaao e perofetaaga ki a ia ni, ne pehē a Iesu: “Ko e aho nai kua fakamoli ai e tohi nai he fanogonogo ki ai a mutolu.” (Luka 4:17-21; Isaia 61:1, 2) Ne talahau tuai foki e Isaia a Iesu to totonu, mahani molu, mo e taute fakamitaki a lautolu ne lata ke fakamaulu. Ne tohi e Mataio: “Kua mumui foki kia ia e lanu tagata tokologa, ati fakamalolo ai e ia a lautolu oti; ti hataki e ia a lautolu, neke talahau fakapuloa a lautolu a ia; kia fakamoli ai e kupu he perofeta ko Isaia, . . . Nakai fetoko a ia, ti nakai hea foki a ia . . . nakai papaki e ia e kaho kua maihiihi.”—Mataio 8:16, 17; 12:10-21; Isaia 42:1-4; 53:4, 5.
Tau Matafeiga he Matematekelea he Mesia. Ne perofeta mai e Isaia to nakai talia he tau tagata tokologa i Isaraela e Mesia ka e to eke mo “maka ke tupetupe ai” a lautolu. (1 Peteru 2:6-8; Isaia 8:14, 15) Ti mooli ni, pete ne loga he mana ha Iesu, ko e tau tagata ne “nakai talia e lautolu a ia, Kia fakamoli ai e kupu he perofeta ko Isaia, ne pehe mai, Ko e Iki [Iehova] na e, ko hai kia kua talia ha mautolu a tala?” (Ioane 12:37, 38; Isaia 53:1) Lafi ke he nakai talia, po ke, tua he tau Iutaia ko e taofiaga talahaua ka e hepe, ne pehē to utakehe vave he Mesia e motu Roma ne pule ti liuaki mai e kautu faka-Tavita ko e pule tokotaha ni ke he lalolagi. Ha kua matematekelea a Iesu ti mate, ne laulahi he tau Iutaia ne nakai talia a ia ko e Mesia. Ka ko e mooli, ne talahau tuai e Isaia to matematekelea e Mesia ato eke a ia mo Patuiki.
He tohi a Isaia, ne talahau fakaperofeta he Mesia: “Ne tuku atu e au haku tua kia lautolu ne fahi, . . . ti nakai ufiufi e au haku mata he mā mo e tauanu.” Ne talahau e Mataio e mena ne tupu he magaaho ne fakafili a Iesu: “Ti tauanu ai a lautolu ke he hana fofoga, ti taumoto foki kia ia; ka e taupoki atu ni he falu.” (Isaia 50:6; Mataio 26:67) “Ne fakamamahi a ia, ti fakatokolalo e ia a ia, ka e nakai vagahau a ia,” he tohi e Isaia. Ko e mena ia, he magaaho ne hūhū a Pilato ki a Iesu hagaao ke he tau hokotaki kelea he tau Iutaia, ko Iesu ne “nakai tali atu ai e ia ha kupu taha; ati ofo lahi ai e iki.”—Isaia 53:7; Mataio 27:12-14; Gahua 8:28, 32-35.
Tau Matafeiga he Mate he Mesia. Ne matutaki e fakamooliaga he perofetaaga ha Isaia he mate ha Iesu ti pihia foki he magaaho fakamui. Ne talahau tuai e Isaia: “Ne kotofa a ia ke eke hana tukuaga fakalataha mo e tau tagata mahani kelea, ka e fakalataha a ia mo e maukoloa ke he hana matulei.” (Isaia 53:9) Maeke fēfē e perofetaaga nei ne fekehekeheaki ke fakamooli? He magaaho ne mate a Iesu, ne fakatautau a ia he lotouho he tokoua e tagata fofō mena. (Mataio 27:38) Ka e he magaaho fakamui, ko e tagata maukoloa ko Iosefa i Arimataia ne tuku e tino ha Iesu he haana tukuaga foou ne tuki he kaumaka. (Mataio 27:57-60) Fakahiku, ko e mate ha Iesu ne fakamooli ai e taha he tau vala aoga lahi he perofetaaga ha Isaia. He tutala hagaao ke he Mesia, ne pehē a Isaia: “To talahaua tututonu ai e tau tagata tokologa, he haku a fekafekau, kua tututonu, to uta fano foki e ia ha lautolu a tau mahani kelea.” Mooli, ne foaki mai he mate ha Iesu e lukutoto ke maeke e lauiaaga he agahala ke utakehe mai he tau tagata fakamooli oti.—Isaia 53:8, 11; Roma 4:25.
Tau Perofetaaga ne Mooli ke Fakamooli
Ke fakatū e kitiaaga he Mesia i loto he Tohi Tapu, ne fatiaki lagaloga he tau aposetolo mo Iesu ni mai he perofetaaga ha Isaia ka fakatatai ke he falu tohi he Tohi Tapu. Ka e nakai ko e tohi ni a Isaia ne talahau tuai e vahā anoiha. Loga atu foki e tau perofetaaga ne moua he Tohiaga Tapu Heperu ne fakamooli hagaao ki a Iesu, haana Kautu, mo e tau mena mitaki ka fakakatoatoa he Kautu he vahā anoiha.a (Gahua 28:23; Fakakiteaga 19:10) Iloa tonu fēfē to fakamooli e tau perofetaaga nei? Ne tala age a Iesu ke he tau tagata fanogonogo Iutaia haana: “Aua neke manatu a mutolu kua hau au ke fakahui e fakatufono po ke tau perofeta [tau Tohiaga Tapu Heperu]; nakai hau au ke fakahui, ka kia fakamoli ai. Ha ko e moli ke tala atu e au kia mutolu, ke mole atu e lagi mo e lalolagi, ka e nakai mole taha iota po ke taha maga matatohi he fakatufono, ato fakamoli e tau mena oti.”—Mataio 5:17, 18.
Ne tuhi foki a Iesu ke he fakamooliaga he tau perofetaaga he Tohi Tapu he tau mena tutupu ki a ia mo e tau mena ne tatali. (Tanielu 9:27; Mataio 15:7-9; 24:15) Lafi ki ai, ne talahau tuai ni e Iesu mo e tau tutaki haana e tau mena tutupu ka hohoko ka momole a lautolu, putoia e tau mena loga ne kitia e tautolu kua tutupu he vahā nei. To fakatutala e vala tala ka mui mai ke he tau mena nei mo e falu foki ne ha ha i mua, tau fakamooliaga he perofetaaga he Tohi Tapu.
[Matahui Tala]
a Ma e falu vala foki ke he tau perofetaaga ne fakamooli ki a Iesu, kikite e tohi Ko e Heigoa ne Fakaako Moli he Tohi Tapu? lau 200, ne taute fakailoa he Tau Fakamoli a Iehova.
[Fakatino he lau 4]
Ko e ‘tamafine tote, to fanau mai e tama tane’
[Fakatino he lau 5]
“Ti nakai ufiufi e au haku mata he mā”