Kitekite Mai a Iehova ma e Mitaki Ni ha Tautolu
“Ko e tau fofoga a Iehova kua o tafeliuaki ai ke he lalolagi oti, ke lagomatai kia lautolu kua katoatoa ha lautolu a tau loto kia ia.”—2 NOFO. 16:9.
1. Ko e ha ne kamatamata e Iehova a tautolu?
KO IEHOVA ko e Matua Taane mitaki katoatoa. Ne iloa mitaki e ia a tautolu ti mailoga foki e ia e “tau fatuakiloto oti he tau manatu [ha tautolu].” (1 Nofo. 28:9) Pete ia, ne nakai kamatamata teao e ia a tautolu ke kitia e tau hehē. (Sala. 11:4; 130:3) Ka e manako lahi a ia ke puipui a tautolu mai he ha mena ne liga moumou e fakafetuiaga ha tautolu mo ia po ke fakahagahaga kelea e tau amaamanakiaga ha tautolu ke moua e moui tukulagi.—Sala. 25:8-10, 12, 13.
2. Kua fakakite e Iehova e malolō haana ke lata mo hai?
2 Ne mua ue atu e malolō ha Iehova ti kitia e ia e tau mena oti kana. Ma e kakano ia, kua lagomatai e ia haana a tau tagata fakamooli ka ui atu a lautolu ki a ia, mo e maeke ia ia ke lalago a lautolu he magaaho ka kamatamata a lautolu. “Ko e tau fofoga a Iehova kua o tafeliuaki ai ke he lalolagi oti, ke lagomatai kia lautolu kua katoatoa ha lautolu a tau loto kia ia” he talahau he 2 Nofoaga he Tau Patuiki 16:9. Mailoga ne fakaaoga e Iehova e malolō haana ke lata mo lautolu ne fekafekau ki a ia mo e loto katoatoa, ko e loto ne meā mo e fakamooli e tau manatu. Ne nakai fai manamanatuaga a ia ki a lautolu ne fakafualoto po ke fakatupua.—Iosua 7:1, 20, 21, 25; Fakatai 1:23-33.
Ō Fano mo e Atua
3, 4. Ko e heigoa e kakano ke ‘o fano mo e Atua,’ ti ko e heigoa e tau fakataiaga he Tohi Tapu ne lagomatai a tautolu ke maama e matakupu nei?
3 Ke he tokologa, kua nakai maeke he ha tautolu a Tufuga he lagi mo e lalolagi katoatoa ke fakaatā e tau tagata ke o fano mo ia he puhala fakaagaaga. Ka ko e mena tonu ia ni ne manako a Iehova ke taute e tautolu. He vahā Tohi Tapu, ko Enoka mo Noa ne ‘o fano mo e Atua.’ (Kene. 5:24; 6:9) Ko Mose ne “fakauka a ia tuga ne mena kua kitia e ia a ia nakai kitia.” (Hepe. 11:27) Ne moua ai e Patuiki ko Tavita kua fano fakatokolalo ai ke he tapa he haana a Matua he lagi. Ne pehē a ia: “Ko e mena ha ha he tapa matau haku a [Iehova], nakai fagahuatia ai au.”—Sala. 16:8.
4 Kua nakai tōtō mooli e tautolu e lima a Iehova he ō mo ia. Ka e taute e tautolu he puhala fakatai. Fēfē? Ne tohi he salamo ko Asafo: “Kua fakalataha agaia a taua mo koe; ne toto e koe haku lima matau. To takitaki e koe au he hāu a pule.” (Sala. 73:23, 24) He tuku fakamukamuka ai, kua o a tautolu mo Iehova ka muitua fakatata ke he fakatonuaga haana, ne moua pauaki e tautolu he puhala he Kupu tohia haana mo e puhala mai he “fekafekau fakamoli mo e loto matala.”—Mata. 24:45; 2 Timo. 3:16.
5. Kitekite fakamatua fēfē a Iehova ke he tau tagata fakamooli haana, ti kua lata ke fēfē e logonaaga ha tautolu ki a ia?
5 Ha kua tokiofa e Iehova a lautolu ne ō mo Ia, ne fakatumau e onoonoaga fakamatua haana ki a lautolu, he leveki a lautolu, puipui a lautolu, mo e fakaako a lautolu. “To fakaako e au a koe, mo e fakakite kia koe e puhala ke fano ai a koe,” he talahau he Atua. “To fakatonu e au kia koe, mo e kitekite au kia koe.” (Sala. 32:8) Hūhū hifo ki a koe: ‘Kitia nakai e au a au hane totō atu e lima ha Iehova he ō mo ia, tuga anei, he fanogonogo ke he pulotu haana mo e iloa ko e tau mata fakaalofa haana kua ha ha ai ki luga haaku? Ko e mailoga kia haaku ke he faihoani haana kua fakaohooho e tau manatu, tau kupu, mo e tau gahua haaku? Ti ka hepehepe au, kua kitia nakai e au a Iehova, ko e Matua Taane kua mafanatia mo e fakaalofa noa ka e nakai ko e Atua pāpā maō mo e vale, ne manako ke lagomatai a lautolu kua fakatokihala he lopoti mafanatia a lautolu ki a ia?’—Sala. 51:17.
6. Ko e heigoa ati mua atu a Iehova ke he matua tagata?
6 He falu magaaho, to liga lagomatai e Iehova a tautolu ato hokotia a tautolu ke taute e puhala hehē. Tuga anei, kua liga mailoga e ia kua kamata e loto fakavai ke hihiga atu ke he tau mena nakai hakohako. (Iere. 17:9) He tuaga pihia, maeke a ia ke taute taha mena fakamafiti, nakai tuga e tau matua tagata, ha ko e “tau tuamata” haana kua maeke ke onoono hifo muatua ki loto ha tautolu, ke kamatamata e tau fatuakiloto ha tautolu. (Sala. 11:4; 139:4; Iere. 17:10) Manamanatu ke he tali he Atua ke he tuaga ne tupu ke he moui a Paruka, ko e tohikupu he perofeta ko Ieremia mo e kapitiga tata.
Ko e Matua Taane Mooli ki a Paruka
7, 8. (a) Ko hai a Paruka, ti ko e heigoa e tau manako nakai atihake ne liga kamata ke tupu he loto haana? (e) Fakatātā fēfē e Iehova e manamanatuaga fakamatua taane haana ki a Paruka?
7 Ko Paruka ko e tohikupu lotomatala ne fekafekau tua fakamooli he tapa a Ieremia ke he kotofaaga uka lahi—he fakailoa e tau fakafiliaga a Iehova ki a Iuta. (Iere. 1:18, 19) He taha magaaho, ko Paruka ne liga feaki he magafaoa talahaua, ne kamata ke kumi e ‘tau mena lalahi’ ma haana ni. Liga kua kamata a ia ke feaki e tau foliaga fakatagata po ke manako ma e mautū ke he tau koloa. Ko e heigoa ne mena ne tupu, ne kitia e Iehova kua hagahaga kelea e manamanatuaga nei ne tupu he loto a Paruka. He tutala atu he puhala ia Ieremia, ne taute fakamafiti e Iehova e lekua he tala age ki a Paruka: “Kua pehe a koe, Oi te fakaalofa kia au! ha kua lafilafi e Iehova e mānu ke he haku a mamahi; kua oti haku manava he tauoi au, nakai moua e au ha okiokiaga.” Ti pehē foki e Atua: ‘Kua kumi e koe e tau mena lalahi māu. Aua neke kumi.’—Iere. 45:1-5.
8 Pete ne vagahau malolō a Iehova ki a Paruka, ne nakai fakakite e Ia e ita, ka e manamanatu mooli fakamatua taane. Maaliali ai, ne mailoga he Atua e tau manako he tagata ne nakai kitia ai e loto kelea po ke hehē. Ne iloa foki e Iehova ko Ierusalema mo Iuta kua teitei fakaotioti tuai, ti nakai manako a ia ke mahala a Paruka ke he tau magaaho uka ia. Ke liuaki mai e kitiaaga hako he fekafekau haana, ne fakamanatu he Atua ki a ia to ‘fakahoko e Ia e malaia ki luga he tau tagata oti,’ ti lafi foki kaeke ke gahua fakailoilo a Paruka, to moui a ia. (Iere. 45:5) Tuga kua pehē e Atua: ‘Kia mataala ma Paruka. Manatu e mena ka tupu ki a Iuta mo Ierusalema ne agahala. Tumau ke tua fakamooli ti moui ai! To puipui e au a koe.’ Kua liga hokotia a Iehova ke he loto ha Paruka ha kua tali mitaki a ia ti hao he moumouaga ha Ierusalema, ne tupu ai he 17 e tau he magaaho fakamui.
9. To tali fēfē e koe e tau hūhū ne talahau he paratafa?
9 He manatu e koe e tala hagaao ki a Paruka, manamanatu la ke he tau hūhū mo e tau kupu tohi ne mui mai: Ko e heigoa he puhala fehagai he Atua mo Paruka kua fakakite hagaao ki a Iehova mo e tau logonaaga haana ke he tau fekafekau haana? (Totou Heperu 12:9.) He kitia e tau aho uka ne nonofo ai a tautolu, ko e heigoa kua ako e tautolu mai he fakatonuaga he Atua ki a Paruka mo e mai he tali ha Paruka? (Totou Luka 21:34-36.) He fifitaki ki a Ieremia, maeke fēfē he tau motua Kerisiano ke fakaata e manamanatuaga a Iehova ma e tau fekafekau haana?—Totou Kalatia 6:1.
Fakaata he Tama e Fakaalofa he Matua Taane
10. Kua mautali fēfē a Iesu ke felauaki mo e tuaga ko e Ulu he fakapotopotoaga Kerisiano?
10 He magahala ato vahā Kerisiano, ne fakakite e fakaalofa a Iehova ma e tau tagata haana he puhala he tau perofeta mo e falu fekafekau tua fakamooli haana. Mogonei, kua kitia ai, ki luga he tau mena oti kana ko e Ulu he fakapotopotoaga Kerisiano, ko Iesu Keriso. (Efeso 1:22, 23) Ti ko e tohi a Fakakiteaga, ne fakatino a Iesu ko e punua mamoe fakalataha mo e “fitu foki hana tau mata, ko e tau [a]gaga haia he Atua ne tokofitu kua fakafano atu ke he lalolagi oti.” (Fakakite. 5:6) E, he fakakamalolō he puke ke he agaaga tapu he Atua, ne lotomatala katoatoa a Iesu. Kua kitia foki e ia e tagata he loto ha tautolu, ti nakai fai mena ne galo noa ki a ia.
11. Ko e heigoa e matagahua ne taute e Keriso, ti maeke fēfē he aga haana ki a tautolu ke fakaata e mena ia ke he Matua Taane haana?
11 Tuga a Iehova mogoia, kua nakai ko e leoleo mai he lagi a Iesu. Ne kamatamata e ia a tautolu ke he puhala fakaalofa. Ko e taha he tau matahigoa a Iesu, ko e “Matua tukulagi,” kua fakamanatu ki a tautolu e matagahua ne taute e ia he foaki e moui tukulagi ke he tau tagata oti kua fakagahuahua e tua ki a ia. (Isaia 9:6) Mua atu ko e Ulu he fakapotopotoaga Kerisiano, kua maeke he Keriso ke fakalagalaga e tau Kerisiano makai mo e motua fakaagaaga, mua atu ke he tau motua, ke foaki e mafanatia po ke fakatonuaga ki a lautolu kua lata.—1 Tesa. 5:14; 2 Timo. 4:1, 2.
12. (a) Ko e heigoa he tau tohi ke he tau fakapotopotoaga ne fitu i Asia Tote ne fakakite hagaao ki a Iesu? (e) Fakaata fēfē he tau motua e aga he Keriso ke he fuifui he Atua?
12 Ko e fiafia lahi mahaki he Keriso ke he fuifui kua fakaata e tau tohi ke he tau motua he tau fakapotopotoaga ne fitu i Asia Tote. (Fakakite. 2:1–3:22) I loto, ne fakakite e Iesu e mataala haana ke he mena ne tupu ke he tau fakapotopotoaga takitaha mo e manamanatuaga hokulo haana ke he tau tutaki haana. Kua aoga lahi mahaki foki ke he vahā nei—ha kua fakamooli ai e mena ne tupu he Fakakiteaga ke he “aho he Iki.”a (Fakakite. 1:10) Kua fa fakakite e fakaalofa he Keriso ke he puhala he tau motua, ne fekafekau ko e tau leveki fakaagaaga he fakapotopotoaga. Kua fakaohooho e ia e “tau mena fakaalofa ke he tau tagata” nei ke fakamafana, fakamalolō, po ke fakatonu ke he mena kua lata. (Efeso 4:8; Gahua 20:28; totou Isaia 32:1, 2.) Kua onoono nakai a koe ke he tau laliaga ha lautolu ko e fakakiteaga he fiafia he Keriso ki a koe fakatagata?
Lagomatai he Magaaho Tonu
13-15. Liga fifili fēfē e Atua ke tali e tau liogi ha tautolu? Talahau e tau fakataiaga.
13 Kua liogi fakamakama nakai a koe ma e lagomatai mo e moua e tali he puhala he aahi mai he Kerisiano motua fakaagaaga? (Iako. 5:14-16) Liga ko e lagomatai ne hau he puhala he lauga he feleveiaaga Kerisiano po ke vala tala he taha he tau tohi ha tautolu. Fa mahani a Iehova ke tali e tau liogi ha tautolu ke he tau puhala nei. Ma e fakatai, he oti e lauga, ne fina atu e matakainaga fifine ke he motua, he tau faahi tapu fakamua ato lauga ne lauia noa e matakainaga fifine he nakai fakafili tonu hagahaga kelea. He nakai gugū hagaao ke he lekua haana, ne fakakite he matakainaga fifine e loto fakaaue ke he falu manatu faka-Tohi Tapu ne totoku he lauga. Ne hagaao ai ke he tuaga haana ti foaki ki a ia e mafanatia. Ko e fiafia ha ia kua fina atu a ia ke he feleveiaaga ia!
14 He moua e lagomatai he puhala he liogi, manamanatu ke he fakataiaga ke he tolu e pagotā ne moua e iloilo he kupu mooli he Tohi Tapu, ne tuku he fale puipui ti eke ai mo tau tagata fakailoa nakaila papatiso. Ha ko e favaleaga ne tupu, ne loga e kotofaaga ne utakehe mai he tau pagotā oti he fale puipui. Ne fakalagā he mena ia e totokoaga. Ne fifili e tau pagotā ka oti e kai pogipogi he aho hake, ko e totokoaga, he fakaheu ke liuaki e tau kapiniu lapalapa ha lautolu. Ko e tau tagata fakailoa nakaila papatiso tokotolu kua tū hagahaga kelea mogonei. Ka fakalataha a lautolu ke he totokoaga, to moumou e lautolu e fakatonuaga a Iehova ne tohi ia Roma 13:1. Ka nakai fakalataha a lautolu, to amanaki a lautolu ke favale atu e falu pagotā.
15 He nakai maeke ke fetutalaaki a lautolu, ne liogi e tau tagata taane tokotolu ma e pulotu. He pogipogi hake, ne fifili a lautolu tokotolu ke he taha e tali—to nakai talia e lautolu e kai pogipogi. He o mai e tau leoleo he magaaho fakamui ke oko e tau kapiniu lapalapa, ne nakai fai e tau tagata taane tokotolu. Ko e fiafia ha ia ha lautolu kua tata atu e “[F]anogonogo liogi” ki a lautolu!—Sala. 65:2.
Onoono Atu ke he Vahā Anoiha mo e Mauokafua
16. Fakakite fēfē he gahua fakamatala kua manamanatu a Iehova ki a lautolu ne tuga e tau mamoe?
16 Ko e gahua fakamatala he lalolagi katoa e taha fakamooliaga nukua manamanatu a Iehova ki a lautolu ne loto fakamooli, ke he ha matakavi ne nonofo ai a lautolu. (Kene. 18:25) Fa mahani ke fakaaoga e Iehova e takitakiaga fakaagelu ke takitaki e tau fekafekau haana ki a lautolu ne tuga e tau mamoe—pete he nonofo a lautolu nei he tau matakavi ne nakaila hokotia e tala mitaki ki ai. (Fakakite. 14:6, 7) Ma e fakatai, he puhala he agelu, ne takitaki he Atua a Filipo, ko e tagata fakamatala he senetenari fakamua, ke feleveia mo e fekafekau ne mua i Aitiope mo e fakamaama e tau Tohiaga Tapu ki ai. Ko e fua? Ne talia he tagata e tala mitaki mo e eke ai mo tutaki papatiso a Iesu.b—Ioane 10:14; Gahua 8:26-39.
17. Ko e ha kua nakai lata ke molea e tupetupe ha tautolu hagaao ke he vahā anoiha?
17 He tata atu e fakatokaaga nei ke he fakaotiaga, to holo ki mua e “tau mena matematekelea” ne talahau tuai mai. (Mata. 24:8) Ma e fakatai, liga kua holo hake lahi e totogi he tau mena kai ha ko e loga lahi he manako, hagahaga kelea e matagi, po ke nakai mauokafua e tuaga fakatupe. Kua liga uka lahi ke moua e tau gahua, ti liga peehi malolō ke he tau tagata gahua ke gahua loa. Ko e heigoa ni ne tupu, ko lautolu ne fakatumau ke tuku fakamua e tau mena fakaagaaga mo e fakatumau e ‘fakamukamuka he tau mata’ kua nakai lata ke molea e fakaatukehe. Iloa e lautolu kua fakaalofa e Atua ki a lautolu mo e to leveki ai ki a lautolu. (Mata. 6:22-34) Ma e fakatai, kia manamanatu la ke he puhala ne foaki e Iehova ke lata mo Ieremia he magaaho ne mole e moumouaga kelea ha Ierusalema he 607 F.V.N.
18. Kua fakamooli fēfē e Iehova haana a fakaalofa ki a Ieremia he magaaho ne pātakai a Ierusalema?
18 He matahiku he pātakai e Papelonia a Ierusalema, ne pagotā a Ieremia he Lotopa he Fale Puipui. To moua fēfē e ia e tau mena kai? Ane mai kua fakatoka noa a ia, to kumi atu a ia ki ai. Ka e, ne falanaki katoatoa a ia ki a lautolu ne takai viko ia ia, ne laulahi ia lautolu ne vihiatia a ia! Ka kua tumau ni a Ieremia ke falanaki, nakai ke he tau tagata ka ke he Atua ne mavehe ke leveki a ia. Kua fakamooli nakai e Iehova e kupu haana? E! Ne matakite a ia ki ai kua moua e Ieremia ke he tau aho takitaha e ‘areto ato oti ni e tau areto oti he maga.’ (Iere. 37:21) Ko Ieremia, ti pihia mo Paruka, Epimeleko, mo e falu ne hao mai he magahala ia he hoge, tatalu, mo e mate.—Iere. 38:2; 39:15-18.
19. He haga atu a tautolu ke he vahā anoiha, ko e heigoa kua lata ke eke mo fifiliaga ha tautolu?
19 E, “kua hagao e na fofoga [ha Iehova] ke he tau tagata tututonu, kua fanogonogo mai foki hana tau teliga ke he tau liogi ha lautolu.” (1 Pete. 3:12) Kua fiafia nakai a koe ke he matakite he ha tautolu a Matua he lagi? Kua logona hifo kia e koe e haohao mitaki he iloa ko e kitekiteaga haana ha ha i luga haau ke lata mo e mitaki ni haau? Kia fifili mogoia ke fakatumau ke o fano mo e Atua—pete ni ko e heigoa ka tupu anoiha. Maeke ia tautolu ke iloa mooli to kitekite fakamatua tumau mai a Iehova ki luga he tau tagata fakamooli oti haana.—Sala. 32:8; totou Isaia 41:13.
[Tau Matahui Tala]
a Pete kua hagaao pauaki e tau tohi ke he tau tutaki fakauku he Keriso, ka kua aoga agaia e matapatu fakaakoaga ke he tau fekafekau oti he Atua.
b Ko e taha fakataiaga he takitakiaga faka-Atua kua maeke ke moua ia Gahua 16:6-10. Ne totou e tautolu i ai kua ‘hataki he agaga tapu’ a Paulo mo e tau ekegahua haana ke fakamatala i Asia mo Pitunia. Ka kua poaki ki a lautolu ke gahua i Maketonia, ne ha ha i ai e tokologa ia lautolu ne loto molū kua talia e ogo ha lautolu.
Maeke Nakai a Koe ke Fakamaama?
• Fakakite fēfē e tautolu ko tautolu hane ‘o fano mo e Atua’?
• Fakatātā fēfē e Iehova e fakaalofa haana ki a Paruka?
• Ha ko e Ulu he fakapotopotoaga Kerisiano, fakaata fēfē e Iesu e tau mahani he Matua haana?
• Ko e heigoa e tau puhala ka fakakite e tautolu kua falanaki a tautolu ke he Atua he tau vahā uka nei?
[Tau Fakatino he lau 9]
Tuga a Ieremia mo Paruka, kua fakakite he tau motua Kerisiano he vahā nei e manamanatu a Iehova
[Fakatino he lau 10]
Liga maeke fēfē ia Iehova ke foaki e lagomatai ke he magaaho tonu?