Fifitaki a Iesu he Fakaako ke he Puhala Fakaalofa
“Kua nakai fai tagata taha ke vagahau ke tuga e tagata na.”—IOANE 7:46.
1. Tali atu fēfē e tau tagata ke he puhala fakaako ha Iesu?
MANAMANATU la ke he ofoofogia he logona a Iesu ne fakaako! Kua foaki he Tohi Tapu e tau kitiaaga kū ne lauia a lautolu ne feleveia mo ia. Tuga anei, ne talahau he tagata tohia Evagelia ko Luka ko e tau tagata he maaga a Iesu “[ne kamata ke] ofo he tau kupu fakaalofa ne hopo mai he hana fofoga.” Ne talahau e Mataio ko lautolu ne fanogonogo ki a Iesu he fakaako a ia ke he Lauga he Mouga ne ‘ofomate ai ke he hana tau kupu.’ Ne mailoga foki e Ioane ne liliu mai noa e tau fekafekau ne fakafano atu ke tapaki a Iesu, he pehē: “Kua nakai fai tagata taha ke vagahau ke tuga e tagata na.”—Luka 4:22; Mata. 7:28; Ioane 7:46.
2. Ko e heigoa e tau puhala fakaako ne fakaaoga e Iesu?
2 Kua nakai hepe e tau fekafekau ia. Ko Iesu ko e Faiaoga mua ue atu mooli ne moui. Ne fakaako a ia ke he puhala maama, mukamuka, mo e kakano lahi mahaki. Ne lotomatala a ia he fakaaoga e tau fakataiaga mo e tau hūhū. Ne hikihiki e ia e fakaakoaga haana ki a lautolu ne vagahau a ia ki ai, pete kua tū tokoluga po ke tū tokolalo a lautolu. Ko e tau kupu mooli ne fakaako e ia kua mukamuka ke maama ka e uho lahi agaia. Pete ia, kua nakai ni taute he tau mena nei a Iesu mo Faiaoga ne mua.
Ko e Matapatu Mahani e Fakaalofa
3. He eke mo faiaoga, kehe fēfē a Iesu mai he tau takitaki lotu he vahā haana?
3 Liga ha ha ke he tau tohikupu mo e tau Farasaio e tau tagata taane pulotu ne iloilo mo e lotomatala ke fakaako. Ko e heigoa ne taute e puhala fakaako a Iesu ke kehe lahi mai he ha lautolu? Ko e tau takitaki lotu he magahala ia ne nakai fai fakaalofa ke he tau tagata noa. Ti vihiatia ki a lautolu, he onoono “kua ulaafia ni a lautolu.” (Ioane 7:49) Kehe ai, ne fakaalofa hofihofi a Iesu ki a lautolu, ha kua “fakafita a lautolu, mo e tiaki atu ai, tuga e tau mamoe nakai fai leveki a lautolu.” (Mata. 9:36) Kua mafanatia, hofihofi noa, mo e totonu a ia. Lafi ki ai, ne nakai ha ha he tau takitaki lotu e fakaalofa mooli ke he Atua. (Ioane 5:42) Ka e fakaalofa a Iesu ke he Matua haana ti fiafia lahi ke taute e finagalo Haana. Ne fakakeukeu he tau takitaki lotu e tau kupu he Atua ke felauaki ni mo lautolu, ka e ofania e Iesu e “kupu he Atua”—ne fakaako ai, fakamaama ai, lalago ai, mo e moui fakatatau ai a ia ki ai. (Luka 11:28) E, kua hufia katoa a Keriso ke he fakaalofa, takitaki aki e tau mena ne fakaako e ia, puhala ne fehagai a ia mo e tau tagata, mo e puhala ne fakatonu e ia a lautolu.
4, 5. (a) Ko e ha kua aoga ke fakaako ke he puhala fakaalofa? (e) He fakaako, ko e ha kua aoga foki e iloilo mo e lotomatala?
4 Ka e kua a tautolu? Ko e tau tutaki he Keriso, kua manako a tautolu ke fifitaki ki a ia he fekafekauaga ha tautolu mo e he tau momoui ha tautolu. (1 Pete. 2:21) Ti, ko e foliaga ha tautolu ne nakai ni ke foaki atu e iloilo he Tohi Tapu ka e pihia foki ke fakakite e tau mahani a Iehova, mua atu haana fakaalofa. He lahi po ke tote e iloilo ha tautolu, olatia po ke gahoa e tau puhala fakaako, ka ko e fakaalofa kua fakakite e tautolu to hokotia ke he tau loto ha lautolu ne fakamatala ki ai a tautolu. Ke lauia mitaki mooli e gahua taute tutaki ha tautolu, kua lata ia tautolu ke fifitaki a Iesu he fakaako ke he puhala fakaalofa.
5 Mooli, ke eke mo tau faiaoga mitaki, kua lata ke iloilo a tautolu ke he matakupu ha tautolu mo e kua lata ke moua e tautolu e lotomatala ke talahau e iloilo ia. Ne lagomatai e Iesu e tau tutaki haana ke moua e tau mena ua ia, ti puhala mai e Iehova he fakatokatokaaga haana, kua lagomatai a tautolu ke taute pihia he vahā nei. (Totou Isaia 54:13; Luka 12:42.) Kua lata agaia ia tautolu ke foli ke fakaako mo e tau manamanatuaga ha tautolu ti putoia foki e tau loto ha tautolu. Ka gahua auloa e iloilo, lotomatala, mo e fakaalofa, to maeke ke moua mai e fiafia lahi. Ke he tau puhala fe mogoia kua maeke ke fakakite e tautolu e fakaalofa ka fakaako a tautolu? Taute fēfē e Iesu mo e tau tutaki haana e mena ia? Kia kitekite la tautolu ki ai.
Kua Lata a Tautolu ke Fakaalofa ki a Iehova
6. Tutala fēfē a tautolu hagaao ke he taha tagata kua ofania e tautolu?
6 Kua fiafia a tautolu ke tutala hagaao ke he tau mena ne loto lahi a tautolu ki ai. Ka tutala a tautolu ke he taha mena ne loto lahi a tautolu ki ai, kua alaala e tau fofoga katoa ha tautolu ti kitia ai e hakahakau mo e mafanatia. Kua mooli pauaki e mena nei ka tutala a tautolu hagaao ke he tagata kua ofania e tautolu. Fa mahani, kua makai a tautolu ke talahau ke he falu e tau mena ne iloa e tautolu hagaao ke he tagata ia. Kua fakaheke, fakalilifu, mo e lalago e tautolu a ia. Kua taute e tautolu e mena ia ha kua manako a tautolu ke he falu ke logona e mafanatia ke he tagata ia mo e haana tau mahani tuga a tautolu.
7. Ko e heigoa he fakaalofa ke he Atua kua omoomoi a Iesu ke taute?
7 Ato maeke ia tautolu ke feaki i loto he falu e fakaalofa ki a Iehova, kua latatonu foki ia tautolu ke iloa mo e fakaalofa ki a Ia. Ko e tapuakiaga mooli hokoia kua fakavē ma e fakaalofa ke he Atua. (Mata. 22:36-38) Ne fakatoka e Iesu e fifitakiaga mitaki katoatoa. Ne fakaalofa a ia ki a Iehova mo e haana loto, manatu, agaaga, mo e malolō katoa. He liga loga e tau tau ne fakalataha a ia mo e haana Matua ke he lagi, ne iloa mitaki e Iesu a Ia. Ko e fua? “Kua fakaalofa au ke he Matua,” he ui e Iesu. (Ioane 14:31) Ko e fakaalofa ia kua fakakite ke he tau mena ne talahau mo e taute e Iesu. Ne fakalagalaga tumau a ia ke taute e tau mena ne kua mitaki ke he Atua. (Ioane 8:29) Kua fakaohooho a ia ke fakahala e tau takitaki lotu ne talahau fakatupua ke hukui e Atua. Ne omoomoi foki a ia ke tutala hagaao ki a Iehova mo e ke lagomatai e falu ke iloa mo e fakaalofa ke he Atua.
8. Ko e heigoa he fakaalofa ke he Atua kua omoomoi e tau tutaki ha Iesu ke taute?
8 Tuga a Iesu, ko e tau tutaki haana he senetenari fakamua ne fakaalofa ki a Iehova, ti ko e fakaalofa nei ne omoomoi a lautolu ke fakamatala fakamalolō mo e fakamakutu e tala mitaki. Ne puke a Ierusalema ke he fakaako ha lautolu, pete he totoko he tau takitaki lotu malolō a lautolu. Ne nakai ni maeke e tau tutaki ke fakamamate he tutala ke he tau mena ne kitia mo e logona e lautolu. (Gahua 4:20; 5:28) Ne iloa e lautolu kua fakalataha a Iehova mo lautolu mo e to fakamonuina ki a lautolu—ti fakamonuina mooli e Ia a lautolu! He nakaila 30 e tau he mole e mate a Iesu, ne maeke he aposetolo ko Paulo ke tohi kua fakamatala e tala mitaki “ke he tau tagata oti ke he lalolagi.”—Kolo. 1:23.
9. Maeke fēfē ia tautolu ke fakamalolō e fakaalofa ha tautolu ke he Atua?
9 Ka manako a tautolu ke eke mo tau faiaoga lauia mitaki mooli, kua lata foki ia tautolu ke iloa tonu kua fakatumau a tautolu ke fakamalolō e fakaalofa ha tautolu ke he Atua. Maeke fēfē ia tautolu ke taute e mena ia? He fa tutala tumau ke he Atua he puhala he liogi. Kua fakamalolō foki e tautolu e fakaalofa ha tautolu ke he Atua he fakaako haana Kupu, he totou e tau tohi ne fakavē ke he Tohi Tapu, mo e o atu ke he tau feleveiaaga Kerisiano. He tupu a tautolu ke he iloilo he Atua, kua puke e tau loto ha tautolu ke he fakaalofa ki a ia. Ti, he fakakite e tautolu e fakaalofa ke he Atua he tau kupu mo e tau gahua, to kitia he falu ti liga futiaki atu ki a Iehova.—Totou Salamo 104:33, 34.
Kua Lata ke Ofania e Tautolu e Tau Mena kua Fakaako e Tautolu
10. Ko e heigoa e fakamailoga he faiaoga mitaki?
10 Ko e fakamailoga he faiaoga mitaki kua ofania e ia e tau mena haana ne fakaako. Kua lata ia ia ke talitonu kua mooli, aoga, mo e uho ai. Ka manamanatu e faiaoga ke he tau mena ne fakaako e ia, to kitia maali e hakahakau haana he foaki e fakaohoohoaga malolō ki a lautolu ne fakaako e ia. Ke he taha faahi, ka nakai loto fakaaue mooli e faiaoga ke he tau mena ne fakaako e ia, amanaki fēfē a ia ke he tau tagata fakaako haana ke aoga mai he tau mena hane logona e lautolu? Kia nakai fakateaga ke he fifitakiaga haau ko e faiaoga he Kupu he Atua. Pehē a Iesu: “Kua takitaha mo e tuga hana akoako [po ke, faiaoga] a lautolu kua fakaako fakamitaki.”—Luka 6:40.
11. Ko e ha kua fiafia a Iesu ke he tau mena ne fakaako e ia?
11 Ne fiafia a Iesu ke he tau mena ne fakaako e ia. Ne iloa e ia kua fai mena uho lahi a ia ke talahau—ko e mena mooli hagaao ke he haana Matua he lagi, ko e “tau kupu he Atua” mo e ko e “tau kupu he moui tukulagi.” (Ioane 3:34; 6:68) Tuga e molī kikila, ne fakatapakupaku he tau kupu mooli ne fakaako e Iesu e tau mena kua kelea mo e fakamaama e tau mena kua mitaki. Ne tamai he tau kupu mooli e amaamanakiaga mo e fakamafanaaga ki a lautolu ne fakatokolalo kua fakahehē he tau takitaki lotu fakavai mo e fakamatematekelea he Tiapolo. (Gahua 10:38) Ko e fiafia ha Iesu ke he kupu mooli kua nakai ni moua ke he tau fakaakoaga haana ka e he tau mena oti foki ne taute e ia.
12. Fēfē e logonaaga he aposetolo ko Paulo hagaao ke he tala mitaki?
12 Tuga a Iesu, ne fiafia mo e uho lahi mahaki ke he tau tutaki haana e kupu mooli hagaao ki a Iehova mo Keriso ti nakai maeke he tau tagata totoko ke tautaofi a lautolu he tutala ke he falu hagaao ki ai. Ne tohi e Paulo ke he tau matakainaga Kerisiano i Roma: “Kua amaamanaki ai au, kia fakamatala atu au e tala mitaki . . . Ha kua nakai ma au ke he tala mitaki; ha ko e mana [po ke, malolō] he Atua ia ke momoui ai a lautolu oti kana kua tua.” (Roma 1:15, 16) Ne manamanatu a Paulo ki ai ko e lilifu ke fakapuloa e kupu mooli. Ne tohi e ia: “Kia au, [ko] e fakaalofa noa nai ke fakamatala atu e au ke he tau motu kehe e koloa lahi a Keriso kua nakai maeke ke totou.” (Efeso 3:8) Kua nakai uka ke manamanatu ke he hakahakau a Paulo he fakaako e ia e falu hagaao ki a Iehova mo e Haana tau finagalo.
13. Ko e heigoa e tau kakano ke ofania e tala mitaki?
13 Ko e tala mitaki i loto he Kupu he Atua kua fakamalolō a tautolu ke iloa e Tufuga mo e ke moua e fakafetuiaga mitaki lahi mo Ia. Kua foaki he tala mitaki ia e tau tali makona ke he tau hūhū aoga he moui ti ha ha i ai e malolō ke hiki e tau momoui ha tautolu, ke foaki e amaamanakiaga ki a tautolu, mo e ke foaki e mauokafua ki a tautolu ke he tau magaaho tupetupe. Lafi ki ai, kua fakakite ai e puhala ke he moui kakano lahi ka nakai fai fakaotiaga. Nakai fai iloilo kua uho lahi po kua aoga lahi ke he tala mitaki. Ko e mena fakaalofa mua ue atu kua foaki ki a tautolu, ti moua e tautolu e olioli lahi. Ti moua foki e tautolu e olioli ka talahau e tautolu e mena fakaalofa ia ke he falu.—Gahua 20:35.
14. Fakamalolō fēfē ha tautolu a fiafia ke he tau mena ne fakaako e tautolu?
14 Ko e heigoa haau ka taute ke fakamalolō fakalahi atu e fiafia haau ke he tala mitaki? He totou e Kupu he Atua, fakamanou he tau magaaho ke manamanatu ke he tau mena ne totou e koe. Ma e fakatai, manamanatu ko koe hane fakatauō mo Iesu ke he fekafekauaga haana ke he lalolagi po ke ō fakalataha mo e aposetolo ko Paulo. Fakatino ko koe he lalolagi foou, ti manamanatu ke he puhala mitaki he moui. Fakaata e tau monuina kua moua e koe ha ko e omaoma haau ke he tala mitaki. Ka fakatumau e malolō he fiafia haau ke he tala mitaki, to mailoga e lautolu ne fakaako e koe e fiafia ia. Ma e kakano mitaki mogoia, kua lata ia tautolu ke manamanatu fakamitaki ke he tau mena ne iloa e tautolu ti muitua ke he tau mena ne fakaako e tautolu.—Totou 1 Timoteo 4:15, 16.
Kua Lata ia Tautolu ke Fakaalofa ke he Tau Tagata
15. Ko e ha e faiaoga kua lata ke fakaalofa ke he tau tagata fakaako haana?
15 Kua taute he faiaoga mitaki e tau tagata fakaako haana ke logona e hagahaga mitaki ke maeke ia lautolu ke makai ke putoia ke he tau mena ne fakaako e lautolu ti fiafia ke tutala ki ai. Ko e faiaoga fakaalofa kua foaki e iloilo ha kua leveki mooli e ia e tau tagata fakaako haana. Ne hikihiki e ia e fakaakoaga haana ke lata mo e tau manako ha lautolu mo e ke he tuaga he maamaaga ha lautolu. Kua manamanatu fakahokulo a ia ke he tau iloaaga mo e tau tuaga he tau tagata fakaako haana. Ka ha ha he tau faiaoga e fakaalofa pihia, to mailoga ai he tau tagata fakaako, ti fiafia e fakaakoaga.
16. Ko e heigoa e tau puhala ne fakakite e Iesu e fakaalofa ke he tau tagata?
16 Ne fakakite e Iesu e fakaalofa pihia. Ko e fakaalofa mua ue atu haana ne fakakite ko e foaki haana moui mitaki katoatoa ke maeke he falu ke momoui. (Ioane 15:13) He fekafekauaga ha Iesu, ne leveki tumau e ia e tuaga fakatino ka e mua atu ke he tuaga fakaagaaga he tau tagata. He nakai amanaki ke o mai e tau tagata ki a ia, ne fano hui a ia ke he loga e tau kilomita ke folafola e tala mitaki ki a lautolu. (Mata. 4:23-25; Luka 8:1) Ne fakamanavalahi mo e maama a ia. He magaaho ne lata e tau tutaki haana ke fakatonu, ne foaki ai e ia ke he puhala fakaalofa. (Mare. 9:33-37) Ne fakamalolō e ia a lautolu he fakakite e mauokafua to eke a lautolu mo tau tagata fakamatala lauia mitaki he tala mitaki. Nakaila fai tagata ia ne eke mo faiaoga ne mua atu e fakaalofa ke tuga a Iesu. Ko e fakaalofa ne fakakite e ia ke he tau tutaki haana ne fakalagalaga a lautolu ke fakaalofa age ki a ia mo e omaoma tumau ke he tau poakiaga haana.—Totou Ioane 14:15.
17. Fakakite fēfē he tau tutaki ha Iesu e fakaalofa ke he falu?
17 Tuga a Iesu, ne fakakite he tau tutaki haana e fakaalofa hokulo mo e hofihofi noa ke he tau tagata ne fakamatala ki ai a lautolu. He fakauka ke he favale mo e teitei ke mamate, ne fekafekau a lautolu ke he falu mo e kautū he fakamatala e tala mitaki. Ko e hofihofi noa mooli ne logona e lautolu ma e tau tagata ne lagomatai fakaagaaga e lautolu! Kua omoomoi mooli e tau kupu he aposetolo ko Paulo, ne tohia: “Kua mahani molu a mautolu he nofo ai a mautolu ia mutolu, tuga ne fifine fakahuhu tama kua leveki fakamitaki hana ni a fanau. Ne hofihofi pihia ha mautolu a fakaalofa kia mutolu, ne fiafia a mautolu ke ta atu kia mutolu, nakai kuenaia e vagahau [po ke, tala] mitaki he Atua, ka e katoa foki mo e moui ha mautolu, ha kua ofania e mautolu a mutolu.”—1 Tesa. 2:7, 8.
18, 19. (a) Ko e ha kua fakamakai a tautolu ke foaki noa ke taute e gahua fakamatala? (e) Talahau e fakataiaga ke fakakite ko e fakaalofa ne fakatātā e tautolu kua mailoga he falu.
18 Pihia foki he vahā nei, ne gahua fakamatafeiga e Tau Fakamoli a Iehova ke he lalolagi he kumi a lautolu kua manako ke iloa mo e fekafekau ke he Atua. Ti, ke he 17 e tau kua mole, kua fakaaoga e tautolu molea e taha e piliona tulā he tau tau takitaha ke he gahua fakamatala mo e taute tutaki—ti matutaki e tautolu e gahua ia. Kua taute fakamakai ai e tautolu, pete kua lata e gahua fakamatala ke foaki noa ha tautolu a tau magaaho, tau malolō mo e tau koloa fakatino. Tuga a Iesu, kua maama e tautolu kua manako e Matua fakaalofa ha tautolu he lagi ke he tau tagata ke moua e iloilo kua takitaki ke he moui tukulagi. (Ioane 17:3; 1 Timo. 2:3, 4) Kua omoomoi he fakaalofa a tautolu ke lagomatai a lautolu ne loto fakamooli ke maeke ke iloa mo e fakaalofa ki a Iehova tuga a tautolu.
19 Kua mailoga he falu e fakaalofa ne fakakite e tautolu. Tuga anei, ne tohia he matakainaga fifine paionia he Tau Faahi Kaufakalataha e tau tohi ke fakamafana aki a lautolu ne mamate e tau fakahele. Ne tali atu he taha tagata taane, he tohi: “Ko e mena mua ne tupu kua ofo au ha kua maeke he tagata ke tohia e tohi ke he tagata kehe ke maeke ke lagomatai a ia ke fakauka ke he tau magaaho tupetupe. Maeke ni au ke fakahiku kua fakaalofa a koe ke he katofia haau mo e ke he Atua ne takitaki a ia ke he tau puhala he moui.”
20. Aoga fēfē ke fakaako ke he puhala fakaalofa?
20 Kua fitā he talahau ka gahua fakalataha e fakaalofa mo e lotomatala, to mua ue atu e fua ka moua e koe. He fakaako ha tautolu, kua lali a tautolu ke lagomatai e tau tagata fakaako ha tautolu ke feaki e manamanatuaga kua iloa a Iehova mo e loto kua ofania a ia. E, ke eke mo tau faiaoga lauia mitaki mooli, kua lata ia tautolu ke moua tolu e fakaalofa—fakaalofa ke he Atua, fakaalofa po ke fiafia ke he kupu mooli, mo e fakaalofa ke he tau tagata. He feaki e tautolu e fakaalofa pihia mo e fakakite ai ke he fekafekauaga ha tautolu, kua moua e tautolu e olioli he foaki atu ti pihia foki mo e makona he iloa kua fifitaki e tautolu a Iesu mo e fakafiafia a Iehova.
To Tali Fēfē e Koe?
• He fakaako e tautolu e tala mitaki ke he falu, ko e ha kua aoga ke moua e . . .
fakaalofa ke he Atua?
fiafia ke he tau mena ne fakaako e tautolu?
fakaalofa ki a lautolu ne fakaako e tautolu?
[Fakatino he lau 15]
Ko e heigoa ne taute e puhala fakaako ha Iesu ke kehe mai he tau tohikupu mo e tau Farasaio?
[Fakatino he lau 18]
Lata e fakaako mitaki ke moua e iloilo, lotomatala, mo e mua atu ke he fakaalofa