Ko e Mesia! Puhala he Atua ma e Fakamouiaga
“Ha ko e mena tuga he mamate e tau tagata oti kia Atamu, to pihia foki e fakamomoui mai oti kia Keriso.”—1 KORI. 15:22.
1, 2. (a) Tali atu fēfē a Aneterea mo Filipo he feleveia mo Iesu? (e) Ko e ha ne talahau e tautolu kua loga lahi e fakamooliaga ne moua e tautolu hagaao ke he tuaga faka-Mesia ha Iesu ke he tau Kerisiano he senetenari fakamua?
“KUA moua tuai e mautolu e Mesia,” he tala age e Aneterea ke he matakainaga haana ko Peteru, he talitonu ko Iesu ha Nasareta ko Ia ne Fakauku he Atua. Ne omoomoi a Filipo ti kumi e kapitiga haana ko Natanielu, he tala age ki a ia: “Kua moua e mautolu a ia ne tohia e Mose ke he fakatufono, katoa mo e tau perofeta; ko Iesu haia, ko e tama a Iosefa, ko e Nasareta.”—Ioane 1:40, 41, 45.
2 Kua talitonu katoatoa nakai a koe ko Iesu e Mesia ne mavehe, ko e ‘Iki Hukui he fakamouiaga’ ha Iehova? (Hepe. 2:10) He vahā nei, kua loga lahi e fakamooliaga ne ha ha ia tautolu hagaao ke he tuaga faka-Mesia haana ke he haana tau tutaki he senetenari fakamua. Mai he fanauaga ha Iesu ke he fakaliu tu mai haana, ne foaki mai he Kupu he Atua e fakamooliaga mauokafua ko ia e Keriso. (Totou Ioane 20:30, 31.) Fakakite foki he Tohi Tapu to matutaki a Iesu ke fakamooli mai he lagi e matagahua haana ko e Mesia. (Ioane 6:40; totou 1 Korinito 15:22.) Ke he puhala fakaagaaga, maeke foki ia koe ke talahau kua “moua tuai e [koe] e Mesia” he vahā nei. Ka e manamanatu mua ke he puhala ne talahau mooli he tau tutaki fakamua atu ia kua moua e lautolu e Mesia.
Fakakite Fakahaga e ‘Mena Galo’ ke he Mesia
3, 4. (a) Puhala fe he tau tutaki he senetenari fakamua ne ‘moua e Mesia’? (e) Ko e ha ne talahau e koe ko Iesu hokoia kua maeke ke fakamooli oti e tau perofetaaga faka-Mesia?
3 Maeke fēfē he tau tutaki ha Iesu he senetenari fakamua ke talahau fakamooli ko Ia e Mesia? Puhala he tau perofeta, ne fakakite fakahaga e Iehova e tau fakamailoga ka kitia aki e Mesia ka hoko mai. Ne fakatai he taha pulotu Tohi Tapu e puhala nei ke he talaga he fakatino ne taute aki e tau vala takitaha he maka kikila. Manamanatu la ke he tau tagata taane tokologa, ne nakaila fematutaki he magaaho fakamua, ne igatia mo e tamai e vala he maka kikila ia ke he poko. Kaeke kua mau e fakatino maka kikila he tukutuku fakalataha e tau valavala ia, to manatu mooli a koe kua liga fai tagata ne tālaga ai ti fakafano ke he tau tagata taane takitaha. Tuga e tau vala takitaha he fakatino, to foaki he tau perofetaaga faka-Mesia oti e tau vala tala aoga lahi hagaao ke he Mesia.
4 Kua maeke kia e tau perofetaaga oti hagaao ke he Mesia ke fakamooli noa ni he tagata tokotaha? Ne talahau he taha tagata kumikumi kua nakai fakaai ha tagata ke fakamooli noa ni e tau perofetaaga faka-Mesia oti, ha kua nakai maeke e mena ia ke taute. “Ko Iesu—ti ko Iesu hokoia tali mai he fakamauaga tuai—ne maeke ke taute ai.”
5, 6. (a) To fakahoko fēfē e fakafiliaga ki a Satani? (e) Fakakite fakahaga fēfē he Atua e laini ke he “tega” ne mavehe?
5 Ko e ‘mena galo’ ko e matapatuaga he tau perofetaaga faka-Mesia ne aoga lahi ke he lagi mo e lalolagi katoa. (Kolo. 1:26, 27; Kene. 3:15) Putoia ke he mena galo ia e fakafiliaga ki a Satani ko e Tiapolo, “ko e gata tuai,” ne fakatupu e agahala mo e mate ke he tau tagata. (Fakakite. 12:9) To fakahoko fēfē e fakafiliaga ia? Ne talahau tuai e Iehova ko e [“tega,” NW] ka fanau he “fifine” to tatuki a Satani ke he ulu. To tatuki he “tega” ne talahau tuai e ulu he gata, utakehe e tupuaga he totokoaga, gagao, mo e mate. Ka e, he fakaatāaga he Atua, to taholi fakatai mua e Satani e muihui he “tega” he fifine.
6 Ne fakakite fakahaga e Iehova ko hai e “tega” ne mavehe. Ne omonuo e Atua ki a Aperahamo: “Ko e hau a [“tega,” NW] ke monuina ai e tau motu oti kana he lalolagi.” (Kene. 22:18) Ne talahau tuai e Mose to eke a Ia nei mo “perofeta” ne mua atu ia Mose. (Teu. 18:18, 19) Ne fakamafana ki a Tavita, mo e fakamooli he tau perofeta fakamui, to tupu mai e Mesia he hologa haana ti to nofo tukulagi he nofoaiki ha Tavita.—2 Samu. 7:12, 16; Iere. 23:5, 6.
Tau Fakamooliaga ko Iesu e Mesia
7. Puhala fe ne hau a Iesu mai he “fifine” he Atua?
7 Ne fakafano mai he Atua haana a Tama, ko e haana tufugatia fakamua, mai he fakatokatokaaga he tau mena momoui fakaagaaga he lagi ne tuga e hoana Haana ke eke mo “tega” ne mavehe. Lata ai he Tama fuataha he Atua ke “fakatokolalo e ia a ia” he moui he lagi ti fanau mai mo tagata mitaki katoatoa. (Filipi 2:5-7; Ioane 1:14) Ha kua “fakamalu” he agaaga tapu a Maria ati fakamooli e mena ka fanau mai to “talahaua ai e tama tapu, ko e Tama he Atua.”—Luka 1:35.
8. Fakamooli fēfē e Iesu e perofetaaga faka-Mesia he magaaho ne tuku atu ne ia a ia ke papatiso he vai?
8 Fakakite he tau perofetaaga faka-Mesia e matakavi mo e magaaho ka hau a Iesu. Ne fanau a Iesu i Petelehema tuga ne talahau tuai. (Mika 5:2) He senetenari fakamua, ne talifaki e tau tagata Iutaia. He amaamanaki ke he hau he Mesia, ne pehē e falu hagaao ki a Ioane ko e Papatiso: “Po ke Keriso a ia.” Ka e tali a Ioane: “Ko ia ka haele mai, kua homo atu a ia ia au.” (Luka 3:15, 16) He hau ki a Ioane he vahā mateafu he 29 V.N. ke papatiso he 30 e tau he moui, ne foaki ne Iesu a ia ko e Mesia he magaaho tonu. (Tani. 9:25) Ati kamata ai e fekafekauaga mahuiga haana, he talahau: “Kua hoko mai e vaha, kua tata mai tuai e kautu he Atua.”—Mare. 1:14, 15.
9. Pete he nakai moua e tau vala tala katoatoa, ko e ha ati mauokafua katoatoa e tau tutaki ha Iesu?
9 Ka kua lata ke fai hikiaga e talifaki he tau tagata. Ne latatonu a Iesu ke fakapuloa ko e Patuiki, ka e to pule lā a ia he vahā anoiha mo e mai he lagi, ti to fakamaama katoatoa ai he magaaho fakamui. (Ioane 12:12-16; 16:12, 13; Gahua 2:32-36) Pete ia, ne hūhū a Iesu, “Po ke heigoa e kupu ha mutolu kia au, po ko hai?” Ne tali mauokafua age a Peteru: “Ko koe ko e Keriso, ko e Tama he Atua moui.” (Mata. 16:13-16) Ne pihia foki e tali ha Peteru he magaaho ne fuluhi kehe e tokologa he tupetupe ke he fakaakoaga.—Totou Ioane 6:68, 69.
Fanogonogo ke he Mesia
10. Ko e ha ne peehi e Iehova e lata ke fanogonogo ke he Tama haana?
10 I luga he lagi, ko e tagata fakaagaaga malolō ue atu e Tama fuataha he Atua. He lalolagi, ko Iesu ko e ‘hukui he Atua.’ (Ioane 16:27, 28) Ne pehē a ia: “Ko e haku a tau kupu, nakai ko e haku, ka ko e hana ne fakafano mai au.” (Ioane 7:16) He fakamooli e tuaga faka-Mesia ha Iesu he fakafaliuaga, ne hataki a Iehova: “Kia fanogonogo a mutolu kia ia.” (Luka 9:35) E, kia fanogonogo, po ke omaoma, ki a Ia nei ne Fifili. Kua latatonu ai ke tua mo e tau gahua mitaki—ne aoga lahi ke fakafiafia e Atua ti moua e moui tukulagi.—Ioane 3:16, 35, 36.
11, 12. (a) Ko e heigoa e tau kakano ne tiaki he tau Iutaia he senetenari fakamua a Iesu ko e Mesia? (e) Ko hai ne tua ki a Iesu?
11 Pete kua loga lahi e tau fakamooliaga ha Iesu ke fakakite ko ia e Mesia, ne nakai talia he laulahi he tau Iutaia he senetenari fakamua a ia. Ko e ha? Ha kua fai manatu tuai a lautolu hagaao ke he Mesia, putoia e manatu to eke a ia mo mesia he politika ka fakatokanoa e lautolu mai he pule kelea he tau Roma. (Totou Ioane 12:34.) Ti nakai maeke a lautolu ke talia e Mesia ne fakamooli e tau perofetaaga ne talahau ko ia to vihiatia, tiaki he tau tagata, ko e tagata fa fakatutuku ti mahani foki mo e matematekelea he gagao, ti fakahiku kelipopo. (Isaia 53:3, 5) Ne hogohogo manava foki e falu tutaki fakamooli ha Iesu he nakai taute e ia e laveakiaga fakapolitika. Ka e fakatumau na lautolu ke fakamooli, ti fai magaaho, ne foaki ki a lautolu e maamaaga tonu.—Luka 24:21.
12 Taha kakano ne tiaki he tau tagata a Iesu ko e Mesia ne mavehe ha ko e haana tau fakaakoaga ne uka he tokologa ke talia. Ke hū atu ke he Kautu ki a “aua neke oma e ia a ia,” “kai” e tino mo e toto ha Iesu, ke “liu foki fanau,” mo e “nakai ko e tagata he lalolagi.” (Mare. 8:34; Ioane 3:3; 6:53; 17:14, 16) Ko e tau tagata loto fakatokoluga, muhukoloa, mo e fakatupua ne mailoga e tau fakatufono nei kua uka lahi ke muitua ki ai. Pete ia, ne talia he tau Iutaia loto fakatokolalo a Iesu ko e Mesia, tuga ne taute he falu Samaria ne pehē: “Ko e moli ni ko e Fakamoui hanei he lalolagi.”—Ioane 4:25, 26, 41, 42; 7:31.
13. Taholi fakatai fēfē e muihui a Iesu?
13 Ne talahau tuai e Iesu to fakahala he tau ekepoa ne mua a ia ti fakatautau he tau Tagata Motu Kehe, ka ko e aho ke toluaki, to matike, po ke fakatū hake, a ia. (Mata. 20:17-19) He talahau fakamooli e ia ki mua he Saneheturini ko ia e ‘Keriso, ko e Tama he Atua,’ ne fakafili e lautolu ke vagahau kelea. (Mata. 26:63-66) Ne mailoga e Pilato kua “nakai eke e [Iesu] ha mena ke lata ai ke mate,” ka e ha kua fakahala he tau Iutaia a Ia he fakafualoto, ne “tuku atu e [Pilato] a Iesu ke he manako ha lautolu.” (Luka 23:13-15, 25) Ati “fakatikai” mo e lali a lautolu ke kelipopo e ‘Iki Hukui he fakamouiaga,’ pete kua loga lahi e tau fakamooliaga na fakafano mai he Atua a ia. (Gahua 3:13-15) Ne “kelipopo ai” e Mesia tuga ne talahau tuai, he fakatautau he akau he Aho Paseka he 33 V.N. (Tani. 9:26, 27; Gahua 2:22, 23) Ha ko e mate mamahi lahi nei, ne matematekelea a ia he taholi e “muihui” ne talahau tuai ia Kenese 3:15.
Kakano ne Lata e Mesia ke Mate
14, 15. (a) Ko e heigoa e ua e kakano ne fakaatā e Iehova a Iesu ke mate? (e) Ko e heigoa ne taute e Iesu he mole e fakaliu tū mai?
14 Ne fakaatā e Iehova a Iesu ke hokotia ke he mate ha ko e ua e kakano aoga lahi. Fakamua, ha kua tua fakamooli a Iesu ke hoko ke he mate ati moua e tali ke he vala aoga he ‘mena galo.’ Ne fakakite fakamaaliali e ia kua maeke he tagata mitaki katoatoa ke fakatumau e “mahani Atua” mo e fakatokoluga e pule katoatoa he Atua, pete ko e tau kamatamata velagia ne fakatupu e Satani. (1 Timo. 3:16) Uaaki, ne talahau e Iesu, ko e “Tama he tagata [kua] hau . . . kia foaki atu foki hana moui mo lukutoto ke hukui aki e tau tagata tokologa.” (Mata. 20:28) Kua totogi he “lukutoto [kua lata]” nei e fakahala he agahala ne moua he hologa ha Atamu, ati maeke ai ke foaki e moui tukulagi ki a lautolu oti ne talia ko Iesu e puhala he Atua ma e fakamouiaga.—1 Timo. 2:5, 6.
15 Mole e tolu e aho i loto he tukuaga, ne fakaliu tū mai e Keriso, ti 40 e aho ne fakakite atu a ia ke he tau tutaki haana, he fakamooli kua moui a ia ti fai fakaakoaga foki ne foaki ki a lautolu. (Gahua 1:3-5) Ti haele hake a ia ke he lagi ke foaki ki a Iehova e aoga he poa uho haana ti fakatali ke he magaaho kotofa ka kamata e ha ha hinei he Patuiki faka-Mesia haana. He magaaho ia, kua lahi e gahua haana ke taute.
Fakakatoatoa e Matagahua Haana ko e Mesia
16, 17. Fakamaama e matagahua ha Iesu ko e Mesia he mole e haele hake haana ke he lagi.
16 Ke he tau senetenari tali mai he liu tū mai haana, kua leveki fakamooli e Iesu e tau matagahua he fakapotopotoaga Kerisiano ne pule a ia ki ai, ko e Patuiki. (Kolo. 1:13) He magaaho kotofa, to kamata a ia ke fakaaoga e pule haana ko e Patuiki he Kautu he Atua. Kua fakamooli he tau perofetaaga he Tohi Tapu mo e tau mena tutupu he lalolagi na kamata e haele mai, po ke ha ha hinei, haana ko e Patuiki he 1914, pihia foki e “fakaotiaga he lalolagi.” (Mata. 24:3; Fakakite. 11:15) Nakai leva he mole, ne takitaki e ia e tau agelu tapu ke tolo hifo a Satani mo e tau temoni haana mai he lagi.—Fakakite. 12:7-10.
17 Ko e gahua fakamatala mo e fakaako atu ne kamata e Iesu he 29 V.N. kua teitei hoko ke he tapunu mua ue atu. Nakai leva to fakafili e ia e tau tagata momoui oti kana. To pehē mogoia a ia ki a lautolu ne tuga e tau mamoe ti talia ko ia e puhala he Atua ma e fakamouiaga ‘kia eke e kautu kua taute ma lautolu ka e nakaila fakave e lalolagi.’ (Mata. 25:31-34, 41) To fakamahakava a lautolu ne tiaki a Iesu ko e Patuiki he magaaho ka takitaki e ia e tau kau ha he lagi ke totoko ke he tau mena kelea oti kana. Mogoia ka līlī e Iesu a Satani ti tolo a ia mo e tau temoni haana “ke he pahua.”—Fakakite. 19:11-14; 20:1-3.
18, 19. Ko e heigoa ne taute e Iesu he fakakatoatoa e matagahua haana ko e Mesia, ti ko e heigoa e tau fua ka moua he tau tagata omaoma?
18 He Pule Afe Tau, to fakalagotatai katoatoa e moui ha Iesu ke he tau matahigoa oti haana, tuga e ‘Fakatonuaga Mua Ue Atu, Atua Malolo, Matua Tukulagi, Iki he Mafola.’ (Isaia 9:6, 7) Ko e pule Kautu haana to fakamalagaki e tau tagata ke he mitaki katoatoa, putoia a lautolu ne fakaliu tū mai he mamate. (Ioane 5:26-29) To takitaki he Mesia e tau tagata fakamakai ke he “tau vaipuna he moui,” ti maeke e tau tagata omaoma ke olioli e fakafetuiaga mafola mo Iehova. (Totou Fakakiteaga 7:16, 17.) He mole e kamatamata fakahiku, ko lautolu oti ne totoko, putoia a Satani mo e tau temoni haana, to ‘tolo ke he loloto he afi,’ ko e tuki he ulu he “gata” ti mate tukulagi.—Fakakite. 20:10.
19 Kua homo ue atu mo e mitaki katoatoa ha ia he puhala ne fakamooli e Iesu e matagahua haana ko e Mesia! To pukeina e lalolagi parataiso he tau tagata ne laveaki, ko lautolu ka momoui tukulagi ti malolō katoatoa mo e fiafia. Ko e tau ekefakakelea oti he higoa tapu ha Iehova to utakehe ai, ti ko e tonuhia he pule katoatoa haana ke he lagi mo e lalolagi to fakatokoluga. Ko e tufaaga mitaki lahi ha ia kua tatali ma lautolu oti ne omaoma ki a Ia ne Fakauku he Atua!
Kua Moua Nakai e Koe e Mesia?
20, 21. Ko e heigoa e tau kakano ne moua e koe ke tala ke he falu hagaao ke he Mesia?
20 Tali mai he 1914 kua momoui a tautolu he magahala he pa·rou·siʹa, po ke ha ha hinei he Keriso. Pete he nakai kitia mata e haana ha ha hinei ko e Patuiki he Kautu he Atua, nukua mailoga lahi ai ha ko e tau perofetaaga ne fakamooli. (Fakakite. 6:2-8) Pete ia, ke tuga ne tau Iutaia he senetenari fakamua, kua tokologa e tagata he vahā nei kua fakaheu e fakamooliaga he ha ha hinei he Mesia. Kua manako foki a lautolu ke fai mesia he politika po ke taha tagata ke takitaki e tau tagata pule fakapolitika. Ka e iloa e koe kua pule a Iesu mogonei ko e Patuiki he Kautu he Atua. Ti nakai kia fiafia lahi a koe he magaaho ne iloa ai? Tuga ne tau tutaki he senetenari fakamua, ne omoomoi a koe ke talahau: “Kua moua tuai e mautolu e Mesia.”
21 He vahā nei, ka tala a koe hagaao ke he kupu mooli, fakamaama nakai e koe e matagahua ha Iesu ko e Mesia? He taute pihia ka fakalaulahi e loto fakaaue haau ma e tau mena ne taute e ia ma haau, tau mena ne taute e ia mogonei, mo e tau mena kua nakaila taute e ia. Tuga a Aneterea mo Filipo, nakai noa kua tutala a koe ke he tau magafaoa mo e tau kapitiga haau hagaao ke he Keriso. Ko e ha he tutala ki a lautolu mo e fakamakutu foou ti fakakite ki a lautolu ko Iesu Keriso moolioli e Mesia ne mavehe, ko e puhala he Atua ma e fakamouiaga?
Maeke Nakai a Koe ke Fakamaama?
• Moua fēfē he tau tutaki he senetenari fakamua e Mesia?
• Ko e heigoa e ua e kakano aoga ne mate a Iesu?
• Ko e heigoa kua nakaila taute e Iesu he fakamooli e matagahua haana ko e Mesia?
[Tau Fakatino he lau 21]
Maeke fēfē he tau tagata he senetenari fakamua ke iloa ko Iesu e Mesia ne mavehe?
[Fakatino he lau 23]
Ka tala a koe ke he falu, fakamaama nakai e koe e matagahua ha Iesu ko e Mesia?