Feaki ke he Tau Fanau Haau e Fiafia ke Totou mo e Kumikumi

GAHOA e laliaga ne aoga lahi ke he feakiaga he vahā anoiha he tau tama haau ke he fakaako a lautolu ke totou mo e kumikumi. Kua fiafia mooli e tau matagahua nei! Ko e tau mena ne manatu lahi mahaki he falu he vahā tama ha lautolu ko e totou age e tau matua ki a lautolu. Maeke e totou ke moua e fiafia ti maeke ke fua pihia foki. Kua mooli lahi e mena nei ke he tau fekafekau he Atua, ha kua fakatupu lahi ki mua e tupuaga fakaagaaga mai he kumikumi ke he Tohi Tapu. Taha e matua Kerisiano ne talahau: “Ko e tau mena ne mua atu e aoga ki a mautolu ko e tau mena kua matutaki ke he totou mo e kumikumi.”

Ko e tau puhala mitaki ke kumikumi ka lagomatai e fanau haau ke atihake e fakafetuiaga tata lahi mo e Atua. (Sala. 1:1-3, 6) Ka ko e iloa e puhala ke totou ne nakai ko e fakatokaaga ma e fakamouiaga, kua matutaki he Tohi Tapu e totou ke he tau mena aoga lahi fakaagaaga. Ma e fakatai, kua pehē e Fakakiteaga 1:3: “Uhoaki a ia kua totou, katoa mo lautolu kua fanogonogo ke he tau kupu he perofetaaga nai.” Mua atu, ko e aoga he hagaaki fakatonu, ko e vala aoga he kumikumi, ne fakakite fakamaali he fakatonuaga omoomoi he aposetolo ko Paulo ki a Timoteo: “Kia manamanatu a koe ke he tau mena na, kia fakamahani a koe ki ai.” Ko e ha? “Kia kitia ai he tau tagata oti hāu a mafiti.”—1 Timo. 4:15.

Mooli, he iloa ni ke totou mo e kumikumi to nakai fai maveheaga ko e tau lotomatala nei ka aoga ai e tagata. Tokologa ne moua e puhala nei ne nakai fakaaoga ai; ka kua tutuli e lautolu e tau gahua ne aoga tote. Ti maeke fēfē he tau matua ke feaki e manako lahi he iloilo aoga ke he tau fanau ha lautolu?

Haau a Fakaalofa mo e Haau a Fakafifitakiaga

Kua fakaako e tau fanau ke fiafia ke he tau magaaho kumikumi ka ha ha i ai e fakaalofa. Ko Owen mo Claudia, ko e hoa Kerisiano, ne manatu e tau tama tokoua ha laua: “Ne amanaki lahi a laua ke he magaaho fakaako ha ko e magaaho pauaki—ne logona hifo e laua e puipuiaga mo e hagahaga mitaki. Kua matutaki e laua e matagahua nei mo e takatakaiaga mafanatia.” Pete he hohoko e tau fanau ke he magahala uka he vahā fuata mui ha laua, ko e takatakaiaga fiafia he tau matagahua he kumikumi he magafaoa to matutaki ke fakahakohako e onoonoaga ha laua. Ko e tau fanau ha Owen mo Claudia mogonei ko e tau paionia ti matutaki ke aoga mai he fiafia ke totou mo e fakaako ne feaki ki a laua.

Ko e lagomatai lahi mahaki he fakaalofa ko e fakafifitakiaga. Ko e tau fanau ne kitia e tau matua ha lautolu ne totou mo e kumikumi kua liga lahi ke onoono ke he tau matagahua nei ko e vala pauaki he tau momoui ni ha lautolu. Ka e maeke fēfē a koe e matua ke fakatoka e fakafifitakiaga pihia kaeke kua nakai mukamuka e totou ki a koe? Liga lata mogoia ke hikihiki haau a tau mena ne tuku fakamua po ke aga haau ke he totou. (Roma 2:21) Kaeke ko e mena mua e totou ke he fakaholoaga haau he tau aho takitaha, to hokotia e mena nei ke he tau loto he fanau haau. Ko e makutu haau—mua atu ke he totou Tohi Tapu, tauteute ma e tau feleveiaaga, mo e kumikumi fakamagafaoa—to fakakite fakamaaliali e aoga he tau matagahua pihia.

Ti ko e fakaalofa mo e fakafifitakiaga haau e matapatu he feaki ke he tau fanau haau e manako ke totou. Ka ko e heigoa e tau lakaaga aoga kua maeke ia koe ke taute ke fakamalolō a lautolu?

Ko e Fakaalofa ne Kamata he Totou

Ko e heigoa falu lakaaga aoga he tau puhala he tau fanau haau ke fiafia ke totou? Age ki a lautolu e tau tohi he vahā tote. Taha e motua Kerisiano ne feaki he tau matua e fiafia haana ke totou, ne talahau: “Taute e tau tama haau ke mahani mo e tau tohi. Ke he puhala ia, to eke e tau tohi mo kapitiga ha lautolu mo e vala he moui ha lautolu.” Ko e tau tohi ne fakavē ke he Tohi Tapu, tuga e Tagata Mua Ue Atua ne Moui, kua moua he tokologa he tau tama ato iloa a lautolu ke totou. Ka totou e koe e tohi ia mo e tau fanau haau, kua fakaako e koe a lautolu ke he puhala ke vagahau ti pihia mo e ‘tau mena fakaagaaga’ mo e ‘tau kupu fakaagaaga.’—1 Kori. 2:13.

Totou fakaleo lahi tumau. Fakamalolō e fakaholoaga totou mo e tau fanau haau he tau aho takitaha. He taute pihia kua fakaako a lautolu ke fakaleo fakahako mo e omoomoi e aga totou. Ko e puhala totou haau kua aoga foki. Kia fakamakaukau, to pihia foki a lautolu. Liga to ole e tau tama haau ki a koe ke totou lagaloga e tala taha ia ni. Taute e ole ha lautolu! Fai magaaho, to manako a lautolu ke onoono ke he tau vala tala foou. Ka e fakaeneene ke nakai eke e totou mo poakiaga malolō. Ne fakatoka e Iesu e fakafifitakiaga he fakaako ni e tau tagata fanogonogo haana “fakalata ke he mena kua maeke ia lautolu ke logona.” (Mare. 4:33) Ka nakai peehi e koe e fanau haau, to fakalataha fakamakai a lautolu ke he tau magaaho totou, mo e to tata lahi fakahaga a koe ke he foliaga haau ke foaki ki a lautolu e fiafia he totou.

Fakamalolō ke fai vala ki ai, ti fakatutala e mena ne totou e mutolu. Ke he fiafia haau to nakai leva ti maeke e fanau ikiiki haau ke mailoga, fakaleo, mo e maama e kakano he tau kupu loga. He fakatutala ke he tau mena ha mutolu ne totou ka fakalaulahi e holo ki mua ha lautolu. Ko e tutala ka lagomatai e tau fanau ke “ako e tau kupu kua lata ia lautolu he magaaho fakamui ke mailoga mo e maama ka totou,” he fakamaama he tohi ke he vala tala he puhala ke lagomatai e tau fanau ke eke mo tau tagata totou mitaki. “Ma e tau fanau ikiiki ne tupu agaia e tau loto manamanatu kua eketaha ke lotomatala,” ne matutaki he tohi taha ia, “ka lahi e tutala ha mutolu ke he tau manatu aoga—kua mua atu he mitaki.”

Fekau e tau fanau ke totou ki a koe, ti fakamalolō a lautolu ke talahau e tau hūhū. Liga manako a koe ke tala age e tau hūhū ti talahau falu tali. Ke he puhala ia, to iloa he tau fanau ko e tau tohi ko e punaaga he tau vala tala ti fai kakano ke he tau kupu ha lautolu fa e totou. Kua mua atu e aoga he puhala nei ka totou a koe he tau mena ne fakavē ke he Kupu he Atua, ko e tohi kua mua ue atu e kakano.—Hepe. 4:12.

Ua nimo, ko e puhala uka e totou. Kua lata ke fai magaaho mo e fakamahani ke iloa e puhala.a Ti eketaha ke atihake e manako lahi ke he totou ha lautolu ne ikiiki he nava fakalahi ai. Ko e nava e tau fanau haau ka fakamalolō a lautolu ke fiafia ke totou.

Aoga Lahi mo e Fiafia Lahi

Ko e fakaako e tau fanau haau ke he puhala kumikumi ka fai kakano ke he totou. Putoia he kumikumiaga e iloa he tau mena mooli mo e maama e fematutakiaki he tau manatu. Kua lata mogoia ke iloa ke fakatokatoka, ke manatu, mo e fakaaoga e tau vala tala. Ka iloa he tama e puhala ke kumikumi mo e maeke ke kitia e uho lahi he kumikumi, ti eke mogoia e fakaako mo mena aoga lahi mo e fiafia lahi.—Fakama. 10:10.

Fakakite e tau fua mitaki he kumikumi. Ko e tau afiafi Tapuakiaga he Magafaoa, tau fakatutalaaga ke he lauga he aho, mo e tau fakaakoaga pihia ka foaki e tau magaaho mitaki lahi mahaki ke fakakite e tau puhala kumikumi ke he tau fanau haau. He nofo taha mo e manamanatu ke he vala tala pauaki ke he magaaho kū ka fakaako a lautolu ke hagaaki fakatonu, ne kua lata mo e fakaakoaga. Lafi atu, kua maeke ia koe ke fakamalolō e tama taane haau ke tala atu ki a koe e puhala kua matutaki e mena haana ne iloa laia ke he mena kua fitā he iloa e ia. Kua fakaako he mena nei a ia ke fakatatai. Ka e kua he hūhū ke he tama fifine haau ke fakatōtō ke he tau kupu ni haana e mena ne totou laia e ia? To lagomatai he mena nei a ia ke iloa e kakano mo e manatu ai. Ko e liu fakamanatu, kakano ke fatiaki e tau matapatu manatu he oti e totou e vala tala, ko e taha puhala a ia ke manatu ka fakakite e koe ki a lautolu. Maeke foki e tau tama ikiiki ke fakaako ke tohi hifo e tau manatu kūkū he tau magaaho kumikumi po ke tau feleveiaaga he fakapotopotoaga. Kua aoga mooli e mena nei ke he hagaaki fakatonu ha lautolu! Ko e tau puhala mukamuka nei ka fakatumau e puhala fakaako ke hakahakau mo e kakano lahi ma haau mo e tau fanau haau.

Fakatoka e tau tuaga ka fakaholo ki mua e kumikumi. Ko e hauhau mo e mena maama mitaki, fakalataha mo e ogoogo noa mo e hagahaga mitaki ka fakamukamuka lahi mahaki ke hagaaki fakatonu. Mooli, kua aoga lahi mahaki e puhala ne onoono e tau matua ke he kumikumi. “Kua aoga lahi ki a koe ke fakatumau mo e nakai hiki e magaaho totou mo e kumikumi,” he talahau he taha matua fifine. “Lagomatai he mena nei e tau fanau haau ke fakatokatoka. Kua iloa e lautolu ko e mena nei po ke mena kō kua lata ke oti he taute he magaaho fafati.” Tokologa e tau matua ne nakai fakaatā falu gahua he tau magaaho kumikumi. Hagaao ke he taha tagata pulotu, ko e puhala nei kua fakaohooho lahi mahaki ke he fakaako e tau fanau ke he tau aga kumikumi mitaki.

Fakamaama e aoga he kumikumi. Fakahiku, lagomatai e tau fanau haau ke kitia e tau kakano aoga he kumikumi. Ko e fakagahua he tau vala tala kua peehi e kakano mooli he kumikumi. Taha e matakainaga taane fuata ne talahau: “Ka nakai kitia e au ha kakano aoga he mena haaku ne kumikumi, ne taufetului au ke manako ke kumikumi ai. Kaeke ke fakagahua e au ki a au ni, to eke ai mo mena kua manako au ke iloa.” Ka kitia e lautolu ne ikiiki e kakano aoga he kumikumi, to manamanatu fakahokulo a lautolu ki ai. To kamata a lautolu ke amaamanaki fakalahi ke he kumikumi, tuga ne taute e lautolu ke he totou.

Ko e Palepale Mitaki Lahi Mahaki

To loga e pepa ka fakaaoga kaeke ke tohi oti e tau fua mitaki he feaki ke he tau fanau haau e fiafia ke totou. Ko e kautū he aoga, he gahuaaga, he tau fakafetuiaga mo e tau tagata, he maama e lalolagi kua nonofo ai a tautolu, mo e atihake e tau matutakiaga tata lahi he fakaalofa he vahāloto he tau matua mo e tama, ko e falu aoga ni a ia, nakai la totoku ia e olioli lahi ne moua mai he totou mo e kumikumi.

Mua atu ke he tau mena oti, ko e fiafia ke totou ka lagomatai e tau fanau haau ke eke mo tau tagata manamanatu fakaagaaga. Ko e fiafia ke kumikumi ko e matapatu ke hafagi e tau manamanatuaga mo e tau loto ha lautolu ke moua e “laulahi, mo e loa, mo e hokulo, mo e tokoluga” he kupu mooli he tau Tohiaga Tapu. (Efeso 3:18) Mooli, kua loga e mena he tau matua Kerisiano ke fakaako ke he tau fanau ha lautolu. He foaki fakalahi he tau matua e magaaho mo e onoonoaga ke he tau fanau ha lautolu ti taute e tau mena oti kua maeke ki ai ke moua e lautolu e kamataaga mitaki he moui, kua amanaki a lautolu ke he tau fanau ha lautolu ke fifili ke eke mo tau tagata tapuaki ha Iehova. Ko e fakaako e tau fanau ha mutolu ke he tau aga kumikumi mitaki ka tamai ki a lautolu e tau puhala ke puipui e tuaga fakaagaaga ha lautolu mo e atihake e fakafetuiaga mitaki mo e Atua. Ha ko e tau kakano oti ia, liogi he kumi e fakamonuinaaga a Iehova he eketaha a koe ke fakalagalaga ke he fanau haau e fiafia he totou mo e kumikumi.—Fakatai 22:6.

[Matahui Tala]

[Puha/Tau Fakatino he lau 26]

Totou . . .

• Age ki ai e tau tohi

• Totou fakaleo lahi

• Fakamalolō ke fai vala ki ai

• Fakatutala e mena ne totou e mutolu

• Fekau e tau fanau ke totou ki a koe

• Fakamalolō a lautolu ke talahau e tau hūhū

Kumikumi . . .

• Fakatoka e fakafifitakiaga mitaki he matua

• Fakamahani e tau tama haau ke . . .

○ hagaaki fakatonu

○ fakatatai

○ fakatōtō

○ liu fakamanatu

○ tohi hifo e tau manatu

• Fakatoka e tau tuaga ka fakaholo ki mua e kumikumi

• Fakamaama e aoga he kumikumi