Ko Hai a Ia ne Mua Atu e Aoga he Moui Haau?
“Hoko koe ni kua Mua ue atu ke he lalolagi oti.”—SALA. 83:18.
1, 2. Hagaao ke he fakamouiaga fakatagata ha tautolu, ko e ha kua nakai kuenaia ke iloa e higoa a Iehova?
LIGA kitia mua e koe e higoa a Iehova he mogo ne fakakite atu ki a koe ia Salamo 83:18. Tuga kua ofo a koe ke totou e tau kupu ia: “Ti iloa ai e lautolu a koe, ko e hāu a higoa ko Iehova, hoko koe ni kua Mua ue atu ke he lalolagi oti.” Tali mai he mogoia, kua nakai fakauaua a koe he fakaaoga e kupu tohi taha nei ke lagomatai e falu ke iloa ha tautolu a Atua fakaalofa ko Iehova.—Roma 10:12, 13.
2 Pete kua aoga ma e tau tagata ke iloa e higoa a Iehova, kua nakai kuenaia ke iloa ai. Mailoga e puhala ne fakamaama he salamo foki taha mena mooli he latatonu ke he fakamouiaga ha tautolu he pehē a ia: “Hoko koe ni kua Mua ue atu ke he lalolagi oti.” E, ko Iehova ko Ia ne mua atu e aoga he lagi mo e lalolagi katoatoa. Ha ko e Tufuga he tau mena oti kana, ha ha ia ia e tonuhia ke amanaki ke he omaoma katoatoa mai he tau tufugatia oti haana. (Fakakite. 4:11) Ma e kakano mitaki mogoia, kua lata ia tautolu ke hūhū hifo, ‘Ko hai a ia ne mua atu e aoga he moui haaku?’ Latatonu ia tautolu ke kumikumi fakamatafeiga e tali ha tautolu ke he hūhū ia!
Ko e Matakupu he Kaina ko Etena
3, 4. Maeke fēfē a Satani ke fakahehē a Eva, ti ko e heigoa e fua?
3 Ko e aoga lahi he hūhū nei ka kitia maaliali ke he tau mena ne tutupu he kaina ko Etena. I ai, ko e agelu totoko ne eke fakamui mo Satani ko e Tiapolo ne fakahehē e fifine fakamua ko Eva, ke tuku mua haana tau manako ke he poakiaga a Iehova ke nakai kai e fua he akau pauaki. (Kene. 2:17; 2 Kori. 11:3) Ne tō a ia ke he matahele nei ti fakakite e nakai fakalilifu ke he pule katoatoa a Iehova. Ne nakai mailoga e Eva ko Iehova ko Ia ne mua atu e aoga he moui haana. Ka e maeke fēfē a Satani ke fakahehē a Eva?
4 Fakaaoga e Satani loga e lagatau halahū he tutalaaga haana mo Eva. (Totou Kenese 3:1-5.) Fakamua, ne nakai fakaaoga e Satani e higoa a Iehova. Ne hagaao ni a ia ke he “Atua.” Kehe ai, ko e tagata ne tohi e Kenese ne fakaaoga e higoa a Iehova he kupu fakamua he veveheaga ia. Uaaki, ne hūhū noa ni a Satani hagaao ke he mena ne “tala age” he Atua, ka e nakai talahau hagaao ke he “poaki” he Atua, tuga ne tohi he vagahau Heperu fakamua. (Kene. 2:16) He puhala halahū nei, ne liga lali a Satani ke utakehe e aoga he poaki ia. Toluaki, pete he vagahau ni ki a Eva, ne fakaaoga e ia e kakano he kupu ne putoia ai e tokologa.” He taute pihia, ne liga lali a Satani ke moua e fakaikaluga ha Eva, he eketaha ke taute a ia ke logona hifo e aoga lahi haana—ke tuga ko ia e gutuvagahau ma haana mo e taane haana. Ko e fua? Ne fifili ni e Eva ke vagahau ma laua tokoua he tala age ke he gata: “Mena kai e maua e tau fua he tau akau he kaina.”
5. (a) Ke he heigoa ne hagaaki e Satani e onoonoaga ha Eva ki ai? (e) Ko e heigoa ne fakakite e Eva he kai e fua akau tapu?
5 Ne fakakeukeu foki e Satani e tau tala mooli. Ne hagaao a ia kua nakai tonu e Atua he peehi malolō ki a Atamu mo Eva ke “aua neke kai . . . ke he tau akau oti he kaina.” Matutaki atu, ne taute e Satani a Eva ke manamanatu hagaao ki a ia ni mo e puhala ka liga fakaholo ki mua e ia e moui haana ‘ke tuga ne Atua.’ Fakahiku ai, ne hagaaki atu e Satani a Eva ke he akau mo e fua i ai ka e nakai ke he fakafetuiaga haana mo Iehova ne foaki ki a ia e tau mena oti kana. (Totou Kenese 3:6.) Momoko ai, he kai e fua he akau, ne fakakite e Eva, ko Iehova ne nakai ko Ia ne mua atu e aoga he moui haana.
Ko e Matakupu he Magaaho a Iopu
6. Paleko fēfē e Satani e fakamauaga he mahani fakamooli a Iopu, ti ko e heigoa e tuaga ne tuku age ki a Iopu?
6 Fai senetenari he mole, ko e tagata mahani fakamooli ko Iopu ne moua e magaaho ke fakakite e Tagata ne mua atu e aoga he moui haana. He fakafeao a Iehova mo Satani ha ko e kitiaaga he mahani fakamooli a Iopu, ne tali e Satani: “Kua matakutaku noa kia a Iopu ke he Atua?” (Totou Iopu 1:7-10.) Ne nakai fakatikai e Satani na omaoma a Iopu ke he Atua. Ka e tuahā a ia ke he tau logonaaga a Iopu. Ne tukupau fakavai e ia a Iopu he fekafekau ki a Iehova, nakai ha ko e fakaalofa, ka ko e manako lotokai. Ko Iopu ni ka tali e tukupau ia, ti age ki a ia e magaaho ke taute pihia.
7, 8. Ko e heigoa e tau kamatamata kua fahia a Iopu ki ai, ti ko e heigoa ne fakakite e ia he fakauka mauokafua haana?
7 Ne fakaatā e Iehova a Satani ke fakahoko e tau fufuta matematekelea takitaha ki a Iopu. (Iopu 1:12-19) Tali atu fēfē a Iopu ke he matalekua nei he tau tuaga? Ne tala mai ki a tautolu kua “nakai hala a [ia] he tau mena oti na, ti nakai pehe foki a ia kua goagoa e Atua.” (Iopu 1:22) Ka e nakai ni fakamate a Satani. Ne liu a ia hohā: “Ko e kili ke totogi aki e kili; ko e tau mena oti foki ha ha he tagata, to ta age e ia ke totogi aki hana moui.”a (Iopu 2:4) Ne fakalata e Satani ka matematekelea fakatino a Iopu, to fifili a ia ke nakai eke a Iehova ko Ia ne mua atu e aoga he moui haana.
8 Kua popo e tino a Iopu he gagao fakalialia ti peehi he hoana haana ke vagahau kelea ke he Atua ti mate. Fakahiku, tokotolu e tagata fakamafana fakavai ne tukupau a ia kua mahani kelea. (Iopu 2:11-13; 8:2-6; 22:2, 3) Pete ia, he tau matematekelea oti nei, ne nakai tiaki e Iopu e mahani fakamooli haana. (Totou Iopu 2:9, 10.) Ne fakakite e ia ha ko e fakauka fakamooli haana ko Iehova ko Ia ne mua atu e aoga he moui haana. Ne fakakite foki e Iopu kua maeke e tagata nakai mitaki katoatoa ke tali, he puhala tote foki, ke he tau tukupau fakavai he Tiapolo.—Fakatatai Tau Fakatai 27:11.
Tali Mitaki Lahi a Iesu
9. (a) Lali fēfē a Satani ke kamatamata a Iesu hagaao ke he manako fakatagata? (e) Ko e heigoa e tali atu ha Iesu ke he kamatamata nei?
9 Nakai leva he mole e papatiso a Iesu, ne lali a Satani ke fakahehē a Iesu ke foli ke he tau manako lotokai ka e nakai fakatumau ki a Iehova ko Ia ne mua atu e aoga he moui haana. Tolu la e kamatamata ne fakakite he Tiapolo ki a Iesu. Fakamua, ne lali a ia ke kamatamata e manako ha Iesu ke he tau mena kai ke fakafaliu e tau maka ke he tau areto. (Mata. 4:2, 3) He mole laia e fakamatehoge ha Iesu ke 40 e aho ti kua hoge lahi ai. Kua fakaohooho he Tiapolo a ia ke fakaaoga hehē e tau malolō mana haana ke fakamakona e matehoge haana. Tali atu fēfē a Iesu? Nakai tuga a Eva, ne hagaaki a Iesu ke he Kupu he Atua mo e mafiti ke totoko e kamatamata.—Totou Mataio 4:4.
10. Ko e ha ne kamatamata e Satani a Iesu ke hopo hifo he tapitapi he faituga?
10 Ne lali foki a Satani ke omoomoi a Iesu ke mahani lotokai. Ne paleko e ia a Iesu ke hopo hifo he tapitapi ki luga he faituga. (Mata. 4:5, 6) Ko e heigoa ha Satani ne amanaki ke moua? Ne tuahā a Satani ka nakai pakia a Iesu he hopo hifo, to mooli ai ko ia ko e “Tama he Atua.” Maaliali ai, ne manako e Tiapolo ke tupetupe lahi mahaki a Iesu ke he matahigoa ni haana, ke hoko foki ke fia kitia po ke, hula. Iloa e Satani na liga talia he tagata e paleko hagahaga kelea ha ko e fakaikaluga mo e manako ke matalahi ki mua he falu. Ne fakaaoga hehē e Satani e kupu tohi, ka e fakakite e Iesu kua maama katoatoa e Ia e Kupu a Iehova. (Totou Mataio 4:7.) He totoko e paleko ia, ne liu a Iesu fakakite ko Iehova ko Ia ne mua atu e aoga he moui haana.
11. Ko e ha ne tiaki e Iesu e foakiaga he Tiapolo ke he tau kautu oti he lalolagi?
11 He foliaga fakahiku lahi mahaki ha Satani, ne foaki e ia ki a Iesu e tau kautu oti he lalolagi. (Mata. 4:8, 9) Ne totoko mafiti e Iesu e foakiaga. Mailoga e ia ko e talia ai to kakano kua tiaki e pule katoatoa a Iehova—ko e tonuhia he Atua ke eke mo Mua Ue Atu. (Totou Mataio 4:10.)b He tau kamatamata takitaha, ne tali a Iesu ki a Satani he fatiaki e tau kupu tohi ne tu ai e matahigoa he Atua.
12. Ko e heigoa e fifiliaga uka ne fehagai mo Iesu he tata a ia ke he fakahikuaga he moui haana he lalolagi, ti ko e heigoa ne iloa e tautolu mai he puhala ne tali atu a ia ke he fifiliaga ia?
12 He tata atu a Iesu ke he fakaotiaga he moui haana he lalolagi, ne fehagai a ia mo e fifiliaga uka lahi. He fekafekauaga katoa haana, ne fakakite e ia e makai haana ke foaki e moui haana mo poa. (Mata. 20:17-19, 28; Luka 12:50; Ioane 16:28) Pete ia, ne mailoga e Iesu to fakafili fakakelea ki a ia mo e fakahala i lalo he fakatufono Iutaia mo e kelipopo ai ko e tagata vagahau kelea. Ko e vala nei he mate haana ne fakatupetupe lahi mahaki ki a ia. Ne liogi a ia: “Hoku Matua na e, kaeke kua maeke, kia uta kehe e kapiniu nai ia au.” Ka e matutaki e ia: “Aua neke eke hoku loto, ka ko e hau a finagalo.” (Mata. 26:39) E, ko e mahani fakamooli a Iesu ke hoko ke he mate haana ne fakakite moolioli a Ia ne mua atu e aoga he moui haana!
Ha Tautolu a Tali ke he Hūhū
13. Ko e heigoa e tau fakaakoaga kua iloa e tautolu mogonei mai he fifitakiaga a Eva, Iopu, mo Iesu Keriso?
13 Ko e heigoa ha tautolu kua iloa mogonei? He mena ne tupu ki a Eva, ne iloa e tautolu ko lautolu ne mahala ke he tau manako lotokai po ke tau logonaaga matalahi fakatagata kua fakakite nakai ko Iehova ko Ia ne mua atu e aoga he tau momoui ha lautolu. Kehe mai he fakamauaga mahani fakamooli a Iopu, kua iloa e tautolu na maeke foki he tau tagata nakai mitaki katoatoa ke tuku fakamua a Iehova he fakauka mauokafua ke he tau matematekelea—pihia foki ka nakai iloa katoatoa e lautolu e tupuaga he tau lekua pihia. (Iako. 5:11) Fakahiku, kua fakaako he fifitakiaga a Iesu ki a tautolu ke makai he matematekelea fakamā mo e nakai ke tuku fakalahi foki e aoga ke he matahigoa ni ha tautolu. (Hepe. 12:2) Ka e fakaaoga fēfē e tautolu e tau fakaakoaga nei?
14, 15. Kehe fēfē e tali atu a Iesu ke he kamatamata mai he ha Eva, ti maeke fēfē a tautolu ke fifitaki a Iesu? (Fai manatu ke he fakatino he lau 18.)
14 Ua fakaatā e tau kamatamata ke fakanimo e koe a Iehova. Ne fakaatā e Eva e onoonoaga haana ke takitaki ke he kamatamata mafiti i mua haana. Ne kitia e ia e fua akau “ko e akau mitaki ni ke kai, mo e fulufuluola mai, ti ko e akau aoga foki ke moua ai e iloilo.” (Kene. 3:6) Kua kehekehe mooli mo e tali ha Iesu ke he tolu e kamatamata! He tau magaaho takitaha, ne kitia tuai e ia e kamatamata mafiti mo e manamanatu ke he tau fua he tau mahani haana. Ne falanaki a ia ke he Kupu he Atua ti fakaaoga foki e ia e higoa he Atua ko Iehova.
15 Ka fehagai a tautolu mo e tau kamatamata ke taute e tau mena ne nakai fakafiafia ki a Iehova, ko e heigoa kua lata ke hagaaki a tautolu ki ai? Ko e hagaaki lahi ha tautolu ke he kamatamata, to malolō lahi e tau manako hehē ia ha tautolu. (Iako. 1:14, 15) Lata ia tautolu ke gahua fakamafiti ke huo kehe e manako ia, pete kua hagahaga kelea ke tuga e hio kehe he taha vala he tino ha tautolu. (Mata. 5:29, 30) Tuga a Iesu, kua lata ia tautolu ke hagaaki ke he tau fua he tau gahua ha tautolu—puhala ka lauia ai ha tautolu a fakafetuiaga mo Iehova. Kua lata ia tautolu ke manatu e mena ne talahau he haana Kupu ko e Tohi Tapu. He puhala nei ni ka fakakite e tautolu ko Iehova ko Ia ne mua atu e aoga he tau momoui ha tautolu.
16-18. (a) Ko e heigoa ka fakatupu e tau loto ha tautolu ke pehia? (e) Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke fahia ke he tau tuaga fakatupetupe?
16 Ua fakaatā e tau matematekelea fakatagata ke ita lahi mahaki a koe ki a Iehova. (Fakatai 19:3) He tata lahi atu a tautolu ke he moumouaga he lalolagi kelea nei, tokologa lahi e tau tagata a Iehova kua lauia he tau lekua mo e tau matematekelea. Nakai amanaki a tautolu ke he puipuiaga fakamana he mogonei. Pihia foki, tuga a Iopu, kua liga pehia e tau loto ha tautolu ka mamate e tau fakahelehele ha tautolu po ke matematekelea he tau tuaga uka fakatagata.
17 Nakai maama e Iopu e kakano ne fakaatā e Iehova e tau mena pauaki ke tutupu, ti ko e falu mogo ne liga nakai maama e tautolu e kakano ne tutupu e tau mena kelea. Liga logona e tautolu e tau matakainaga fakamooli ne mamate he mafuike, tuga a lautolu i Haiti, po ke falu lekua ne tutupu pauaki. Po ke liga iloa e tautolu e matakainaga ne mahani fakamooli kua pakia noa he aga vale po ke mate ha ko e pakia lahi. Po ke liga moua e tautolu a tautolu he falu tuaga tupetupe lahi po ke lauia he tau mahani nakai fakafili tonu. Ko e tau loto ita ha tautolu kua liga tagi: ‘Ko e ha, Iehova na e? Ko e ha kia au? Ko e heigoa e mena kelea ne taute e au?’ (Hapa. 1:2, 3) Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke fahia he tau mogo pihia?
18 Kua lata a tautolu ke fakaeneene ke nakai tali manatu ko e tau mena tutupu pihia ne fakakite kua nakai talia e Iehova. Ne fakamaama e Iesu e mena nei he hagaao a ia ke he ua e mena ne hohoko he vahā haana. (Totou Luka 13:1-5.) Loga e matematekelea kua fua mai ai ha ko e “vaha mo e tau mena ke tutupu ai.” (Fakama. 9:11) Ka e pete ne tutupu e tau lekua ha tautolu, kua maeke ia tautolu ke fahia ka hagaaki atu a tautolu ke he “Atua [he] tau fakamafanaaga oti.” To foaki e ia ki a tautolu e malolō kua lata ke fakatumau e mahani fakamooli.—2 Kori. 1:3-6.
19, 20. Ko e heigoa ne lagomatai a Iesu ke fakauka ke he tau tuaga fakamā, ti ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke taute pihia?
19 Ua fakaatā e fakaikaluga po ke matakutaku he fakamā ke eke mo mena aoga lahi mahaki haau. Ko e loto holoilalo ha Iesu kua fakamalolō a ia ke “fakatokolalo e ia a ia, ne mahani a ia fakalataha mo e tupa.” (Filipi 2:5-8) Kua maeke a ia ke fakauka ke he tau tuaga fakamā loga ha ko e haana falanaki ki a Iehova. (1 Pete. 2:23, 24) He taute pihia, ne tuku fakamua e Iesu e finagalo a Iehova, ati fakamatalahi a ia ke he tuaga tokoluga. (Filipi 2:9) Ne fakamalolō e Iesu e puhala moui pihia ke he tau tutaki haana.—Mata. 23:11, 12; Luka 9:26.
20 He falu mogo, kua liga fakamā he falu kamatamata e tua ha tautolu. Kua lata agaia ia tautolu ke mauokafua tuga e aposetolo ko Paulo, ne pehē: “Ko e mena ia kua mamahi ai au ke he tau mena ia; ka e nakai mā au, ha kua iloa e au a ia kua tua au ki ai, mo e iloa mali e au kua maeke ni ia ia ke leveki e mena ne tuku atu ai e au kia ia ke hoko atu ke he aho ia ni.”—2 Timo. 1:12.
21. Pete ne aga lotokai he lalolagi, ko e heigoa e fifiliaga haau?
21 Ne talahau tuai mai he Tohi Tapu ke he magahala ha tautolu to “ofaofa he tau tagata a lautolu ni.” (2 Timo. 3:2) Ko e mena haia kua takatakai a tautolu he atuhau ne tuku mua ni he tagata a ia. Kia nakai ilaila a tautolu he aga lotokai pihia! Ka fehagai a tautolu mo e kamatamata, lauia he tau lekua, po ke fakataupā mo e tau laliaga ke fakamā a tautolu, kia eketaha a tautolu takitokotaha ke fifili ke fakakite ko Iehova moolioli ko Ia ne mua atu e aoga he tau momoui ha tautolu!
[Tau Matahui Tala]
a Falu pulotu Tohi Tapu ne logona hifo ko e talahauaga “kili ke totogi aki e kili” ne liga hagaao to lotokai a Iopu he fakaatā fakamakai haana a tau tama mo e tau manu ke galo ha lautolu a tau kili, po ke tau momoui ka e tumau a ia ke taofi haana a kili po ke, moui. Falu ne logona hifo ko e talahauaga ne fakamaama ko e tagata ka makai ke galo e falu kili ke fakahao ai haana a moui. Ma e fakatai, ko e tagata ne liga lagaki hake e lima haana ke kalo e ulu haana neke pakia, ti ko e galo falu kili ke fakahao aki haana a kili. Ko e heigoa ni e kakano he fakatai, kua hagaao maaliali ai to fiafia a Iopu ke foaki e tau mena oti kana ke fakatumau ke moui a ia.
b He tu ai e mataulu “Iki” ia Mataio 4:10 mo e falu kupu tohi, kua kakano ai ko e higoa he Atua ke he vagahau Heperu fakamua ko Iehova.
Ko e Heigoa ka Fakaako e Tautolu Mai . . .
• he puhala ne fakahehē e Satani a Eva?
• he tali atu a Iopu ke he tau matematekelea fakatagata?
• he matapatu hagaaki he onoonoaga ha Iesu?
[Fakatino he lau 17]
Kaumahala a Eva ke onoono ke he fakafetuiaga haana mo Iehova
[Fakatino he lau 18]
Totoko e Iesu e tau kamatamata a Satani mo e hagaaki ke taute e finagalo a Iehova
[Tau Fakatino he lau 20]
Fakamatala he taha fale la ke he taha fale la he mole e mafuike i Haiti
Tau magaaho fakaatukehe ka hagaaki a tautolu ke he ‘Atua he tau fakamafanaaga oti’