Ko e Tau Ekepoa Fakapatuiki kua Aoga ke he Tau Tagata Oti Kana
“Ko mutolu, ko e hau fifili a mutolu, ko e tau patuiki mo e tau ekepoa, ko e motu tapu, mo e motu kua moua māna.”—1 PETE. 2:9.
1. Ko e ha e ‘kaiaga afiafi he Iki,’ ne ui foki ko e Fakamanatuaga, ti ko e heigoa foki e kakano?
KE HE afiafi he Nisana 14 he tau 33 V.N., ne fakamanatu fakahiku e Iesu Keriso mo e haana tau aposetolo 12 e Paseka Iutaia. He fekau a Iuta Isakariota afokau ke fano kehe, ne fakatū e Iesu e fakamanatuaga kehe, ne ui ai fakamui ko e ‘kaiaga afiafi he Iki.’ (1 Kori. 11:20) Ne lagaua e pehē a Iesu: “Kia eke . . . e mena nai mo fakamanatuaga kia au.” Ko e mena nei kua iloa ai foki ko e Fakamanatuaga, ko e fakamanatuaga he Keriso ne peehi ke he mate haana. (1 Kori. 11:24, 25) He omaoma ke he poakiaga nei, kua fakamanatu he Tau Fakamoli a Iehova e Fakamanatuaga he tau tau takitaha. He 2012, ko e Nisana 14 he kalena faka-Tohi Tapu kua kamata he toaga laā, he Aho Tuloto, Aperila 5.
2. Ko e heigoa ne talahau e Iesu hagaao ke he tau mena fakatai ne fakaaoga e ia?
2 Ne fakakatoatoa he tutaki ko Luka ke he ua e kupu tohi e mena ne taute mo e talahau e Iesu he mogoia: “Ati toto ai e ia e areto, mo e fakaaue, ti tofitofi, mo e age kia lautolu, kua pehe age, Ko e haku a tino a enei, kua foaki atu ma mutolu; kia eke e mutolu e mena nai mo fakamanatuaga kia au. Kua pihia foki e kapiniu, ka kua oti he kai mena, kua pehe atu, Ko e kapiniu nai, ko e maveheaga fou ia ke he haku a toto, kua fakamaligi ma mutolu.” (Luka 22:19, 20) To maama fēfē he tau aposetolo e tau kupu nei?
3. To maama fēfē he tau aposetolo e kakano he tau mena fakatai?
3 Ko e tau Iutaia, ne mahani lahi e tau aposetolo mo e tau poa manu ne foaki he tau ekepoa ke he Atua he faituga i Ierusalema. Ne taute e tau poa pihia ke moua e taliaaga a Iehova, ti loga ai ne eke mo fakamailoga ke ufitia aki e agahala. (Levi. 1:4; 22:17-29) Ke maeke e tau aposetolo ke maama e mena ia kua pehē a Iesu ko e tino mo e toto haana ne ‘age mo e fakamaligi ke lata mo lautolu,’ kakano a ia na foaki e ia e tino mitaki katoatoa ni haana ko e poa. To mua atu e aoga he poa ia ke he tau poa manu.
4. Ko e heigoa e kakano ha Iesu he pehē a ia: “Ko e kapiniu nai, ko e maveheaga fou ia ke he haku a toto”?
4 Ka e kua e tau kupu a Iesu “ko e kapiniu nai, ko e maveheaga fou ia ke he haku a toto”? Na iloa he tau aposetolo e perofetaaga hagaao ke he maveheaga foou ne fakamau ia Ieremia 31:31-33. (Totou.) Fakakite he tau kupu a Iesu kua fakatū e ia mogonei e maveheaga foou, ka hukui e maveheaga he Fakatufono ne fakatū e Iehova mo Isaraela puhala ia Mose. Matutaki kia e tau maveheaga ua ia?
5. Ko e heigoa e tau amanakiaga ne foaki he maveheaga he Fakatufono ki a Isaraela?
5 E, ko e tau kakano ua ia ne matutaki tata. He fakatū e maveheaga he Fakatufono, ne tala age a Iehova ke he motu: “Kaeke ke fanogonogo [omaoma] fakamakutu a mutolu ke he haku tau kupu mo e omaoma ke he haku a maveheaga, ti eke ni a mutolu mo koloa uho maku, ke mua ke he tau motu oti, ha ko e haku ni e lalolagi oti. To eke ni a mutolu maku mo kautu he tau ekepoa, mo e motu tapu.” (Esoto 19:5, 6) Ko e heigoa e kakano he tau kupu nei ke he tau Isaraela?
KO E MAVEHEAGA HE TAU EKEPOA FAKAPATUIKI
6. Ko e heigoa ne mavehe he fakalaulahiaga foki he maveheaga he Fakatufono?
6 Ne maama he tau Isaraela e kupu “maveheaga,” ha ko Iehova ne fakamau e tau maveheaga mauokafua mo e ha lautolu a tau tupuna ko Noa mo Aperahamo. (Kene. 6:18; 9:8-17; 15:18; 17:1-9) Ko e vala he haana a maveheaga mo Aperahamo, ne mavehe e Iehova: “Ko e hau a [“tega,” NW] foki ke monuina ai e tau motu oti kana he lalolagi.” (Kene. 22:18) Ko e maveheaga he Fakatufono ko e fakalaulahiaga foki he mavehe nei. He fakavē ki ai, ne eke a Isaraela mo ‘koloa uho ha Iehova ke mua ke he tau motu oti.’ Ko e heigoa e kakano? Ke ‘eke a lautolu ma Iehova mo kautu he tau ekepoa.’
7. Ko e heigoa e kakano he talahauaga “kautu he tau ekepoa”?
7 Ne mahani e tau Isaraela ke he tau patuiki mo e tau ekepoa, ka ko Mekisateko ni e tagata i tuai ne taute e tau matagahua ua he magaaho taha mo e taliaaga ha Iehova. (Kene. 14:18) Ne foaki mogonei e Iehova ke he motu e magaaho he fakatū e “kautu he tau ekepoa.” Fakakite he tau tohiaga tapu omoomoi he mogo fakamui, ne kakano e mena nei ko e puhala ke fakatū e tuaga ekepoa fakapatuiki, ko e tau patuiki ka eke foki mo tau ekepoa.—1 Pete. 2:9.
8. Ko e heigoa e tau matagahua ne foaki he tau ekepoa ne kotofa faka-Atua?
8 Mooli, kua pule e patuiki. Ka ko e heigoa kua taute he ekepoa? Ko e Heperu 5:1 ne fakamaama: “Ko e tau ekepoa ne mua oti kana kua fifili mai he tau tagata, kua kotofa a lautolu ma e tau tagata ke he tau mena he Atua, kia eke ai e lautolu e tau poa mo e tau poa tamate ha ko e tau hala.” Ti ko e ekepoa ne kotofa e Iehova kua hukui e tau tagata agahala ki mua he Atua puhala he tau poa ne kua talia, he olelalo ki a Ia ke lata mo lautolu. Taha faahi, kua hukui foki he ekepoa a Iehova ki mua he tau tagata, he fakaako a lautolu ke he fakatufono faka-Atua. (Levi. 10:8-11; Mala. 2:7) He tau puhala nei, ko e ekepoa ne kotofa faka-Atua kua gahua ke fakafeilo e tau tagata ke he Atua.
9. (a) Ko e heigoa e tuaga ka mailoga e Isaraela e mavehe he fakatū e “kautu he tau ekepoa”? (e) Ko e ha kua fakatū e Iehova e tuaga ekepoa ki Isaraela? (i) Ko e heigoa ne taofi a Isaraela mai he fakatū e “kautu he tau ekepoa” i lalo he maveheaga he Fakatufono?
9 Ko e maveheaga he Fakatufono ne foaki ki a Isaraela e magaaho ke fakatū e tuaga ekepoa fakapatuiki ke aoga ai e “tau motu oti.” Ka ko e amaamanakiaga ofoofogia nei ne hau mo e fakatonuaga: “Kaeke ke fanogonogo fakamakutu a mutolu ke he haku tau kupu mo e omaoma ke he haku a maveheaga.” To omaoma katoatoa nakai e tau Isaraela ke he leo a Iehova? E, ke he taha tuaga. Maeke nakai a lautolu ke taute katoatoa ai? Nakai. (Roma 3:19, 20) Ma e kakano ia, ne fakatū e Iehova he magaaho nei e tuaga ekepoa ki Isaraela, vevehe kehe mai he ha tuaga patuiki, ke foaki e tau poa manu ma e tau agahala ka taute mooli he tau tagata Isaraela. (Levi. 4:1–6:7) Ko e tau agahala nei ne putoia ai foki e tau ekepoa. (Hepe. 5:1-3; 8:3) Ne talia e Iehova e tau poa pihia, ka e nakai totogi katoatoa ma e tau agahala he tau tagata ne foaki ai. Ko e tuaga ekepoa i lalo he maveheaga he Fakatufono ka nakai fakafeilo katoatoa pihia foki e tau Isaraela fakamooli ke he Atua. Ne tuku pehē ai he aposetolo ko Paulo: “Ko e mena nakai maeke ke he toto he tau povi tane mo e tau koti ke uta kehe e tau hala.” (Hepe. 10:1-4) Ha kua moumou he tau Isaraela e Fakatufono, ne ulaafia po ke malaia ai a lautolu. (Kala. 3:10) Nakai maeke a lautolu ke fekafekau ke he lalolagi he ekepoa fakapatuiki he tuaga pihia.
10. Ko e heigoa e amanakiaga ne taute he maveheaga he Fakatufono?
10 Mavehe kia a Iehova to maeke a lautolu ke fakatū e “kautu he tau ekepoa” ne teao noa? Nakai pihia. Ka lali fakamooli a lautolu ke omaoma, to moua e lautolu e magaaho nei—ka e nakai i lalo he Fakatufono. Nakai pihia he ha? (Totou Kalatia 3:19-25.) Ma lautolu ne eketaha fakamooli ke muitua ki ai, kua maeke e Fakatufono ke fakatumau e tapuakiaga meā. Ne fakamataala ai e tau Iutaia ke he tau agahala ha lautolu mo e lata ma e poa ne mua atu ke he tau poa ka foaki he ha lautolu a tau ekepoa ne mua. Ko e faiaoga ka takitaki a lautolu ke he Keriso, po ke Mesia, ko e tau matahigoa ne kakano ko ‘Ia ne Fakauku.’ Ka e, he mogo ne hau e Mesia, to fakamaama e ia e maveheaga foou ne talahau tuai e Ieremia. Ko lautolu ne talia e Keriso ne uiina ke fai vala ke he maveheaga foou ti eke mooli mo “kautu he tau ekepoa.” Kitekite la tautolu ke he mena ne tupu.
TUPU MAI HE MAVEHEAGA FOOU E EKEPOA FAKAPATUIKI
11. Eke fēfē a Iesu mo fakavēaga he ekepoa fakapatuiki?
11 He 29 V.N., ne hau e Mesia ko Iesu i Nasareta. He kavi ke he 30 e tau he moui, ne foaki e ia a ia ke taute e finagalo pauaki a Iehova ma haana, he fakamailoga e mena nei ke he papatiso he vai. Ne pehē a Iehova hagaao ki a ia ko e “haku a tama fakahele hanā,” ne fakauku a ia, nakai ke he lolo ka ke he agaaga tapu. (Mata. 3:13-17; Gahua 10:38) Ko e fakaukuaga na ne kotofa a ia mo Ekepoa ne Mua ma lautolu ne talitonu he magafaoa katoa he tau tagata mo e ha lautolu a Patuiki anoiha. (Hepe. 1:8, 9; 5:5, 6) To eke a ia mo fakavēaga he ekepoa fakapatuiki mooli.
12. Ko e heigoa ne maeke he poa a Iesu?
12 Ha ko e Ekepoa ne Mua, ko e heigoa e poa ka foaki e Iesu ke maluia katoatoa e agahala ne lauia ai a lautolu ne tua? He fakakite e ia he mogo ne fakatū e Fakamanatuaga he mate haana, ko e moui tagata mitaki katoatoa haana e poa. (Totou Heperu 9:11, 12.) Mai he mogo ne papatiso a ia he 29 V.N., ko Iesu e Ekepoa ne Mua, ne putoia ke he tau kamatamata mo e fakamahani ato hoko e magaaho he mate mooli haana. (Hepe. 4:15; 5:7-10) He mole e fakaliu tu mai haana, ne hake a ia ke he lagi ti foaki e uho he poa haana ki a Iehova. (Hepe. 9:24) Mogo fakamui, ne olelalo a Iesu ki a Iehova ke lata mo lautolu ne fakagahua e tua ke he haana a poa mo e lalago a lautolu ke fekafekau ke he Atua mo e onoonoaga he moui tukulagi. (Hepe. 7:25) Ko e poa haana kua eke foki mo fakamooliaga ke he maveheaga foou.—Hepe. 8:6; 9:15.
13. Ko e heigoa e tau amanakiaga ha lautolu ne uiina ke he maveheaga foou?
13 Ko lautolu ne uiina ke he maveheaga foou ne fakauku foki ke he agaaga tapu. (2 Kori. 1:21) Ko e tau Iutaia tua fakamooli ti pihia mo e tau Tagata Motu Kehe ne putoia ai. (Efeso 3:5, 6) Ko e heigoa e tau amanakiaga ha lautolu he maveheaga foou? To moua e lautolu e fakamagaloaga mooli he tau agahala ha lautolu. Ne mavehe tuai mai e Iehova: “Ko e mena to fakamagalo e au ha lautolu a tau mahani kelea, mo e nakai tuai manatu e au ha lautolu a tau hala.” (Iere. 31:34) He utakehe matafakatufono e tau agahala ha lautolu, to haia a lautolu he tuaga mo “kautu he tau ekepoa.” Hagaao ke he tau Kerisiano fakauku, ne tohi e Peteru: “Ko mutolu, ko e hau fifili a mutolu, ko e tau patuiki mo e tau ekepoa, ko e motu tapu, mo e motu kua moua māna, kia fakakite atu e mutolu e mitaki hana ne ui a mutolu ke o mai he pouli ke he hana maama ke ofo lahi ai.” (1 Pete. 2:9) Ne fatiaki e Peteru he mena nei e tau kupu a Iehova ki a Isaraela he magaaho ne fakatū e Fakatufono mo e fakahagaao ai ke he tau Kerisiano he maveheaga foou.—Esoto 19:5, 6.
TAMAI HE EKEPOA FAKAPATUIKI E TAU AOGA KE HE TAU TAGATA OTI KANA
14. I fe ka fekafekau e tau ekepoa fakapatuiki?
14 I fe ka fekafekau a lautolu he maveheaga foou? He lalolagi, kua eke mo matakau, to fekafekau a lautolu ko e tau ekepoa ne hukui a Iehova ke he tau tagata he ‘fakakite atu e mitaki hana’ mo e foaki e tau mena kai fakaagaaga. (Mata. 24:45; 1 Pete. 2:4, 5) He mole e mamate mo e liliu tu mai ha lautolu, to fakalataha a lautolu mo Keriso ke he lagi he eke mo tau patuiki mo e tau ekepoa, he taute katoatoa e tau matagahua ua ia. (Luka 22:29; 1 Pete. 1:3-5; Fakakite. 1:6) He fakamooli e mena nei, ne kitia he aposetolo ko Ioane e fakakiteaga ne loga e tau mena momoui fakaagaaga ne tata ke he nofoaiki a Iehova he lagi. He “lologo fou” ne hagaao ke he “Punua mamoe,” ne lologo a lautolu: “Ti fakafua foki e koe a mautolu ma e Atua ke he toto hau, mai he tau magafaoa oti, mo e tau vagahau kehekehe, mo e tau motu, katoa mo e atu motu; kua eke foki e koe a mautolu mo tau patuiki, mo tau ekepoa ke he Atua ha mautolu; kua eke foki a [la]utolu mo tau patuiki ke he lalolagi.” (Fakakite. 5:8-10) He fakakiteaga fakamui, ne pehē a Ioane hagaao ke he tau pule nei: “[To] eke a lautolu mo tau ekepoa he Atua mo Keriso, ti eke foki a lautolu mo tau patuiki fakalataha mo ia ke he tau tau ne taha e afe.” (Fakakite. 20:6) Fakalataha mo e Keriso, ne fakatū e lautolu e tau ekepoa fakapatuiki ke aoga ai e tau tagata oti kana.
15, 16. Ko e heigoa e tau aoga ka tamai he ekepoa fakapatuiki ke he tau tagata?
15 Ko e heigoa e tau aoga ka tamai he 144,000 ki a lautolu he lalolagi? Ne fakatino he Fakakiteaga veveheaga 21 a lautolu ko e Māga Tapu ko Ierusalema Fou, ne ui ko e ‘hoana he Punua mamoe.’ (Fakakite. 21:9) He kupu 2 ke he 4 ne pehē: “Ne kitia e au e māga tapu ko Ierusalema fou, kua hifo mai he Atua mai he lagi, kua taute tuga ne kitofaitane kua taute mo e tane hana. Ne logona foki e au e leo lahi mai he lagi; kua pehe mai, Kitiala, kua fakalataha mo e tau tagata e fale uta fano he Atua, to nofo a ia mo lautolu; to eke a lautolu mo motu hana, to ha ia lautolu e Atua ni, ko e ha lautolu a Atua haia. To holoholo kehe he Atua e tau hihina mata oti mai he tau mata ha lautolu; ti nakai tuai fai mate, po ke fakatutuku, po ke tagi, ti nakai tuai fai matematekelea; ha kua mole atu e tau mena fakamua.” Ko e tau monuina homo ue atu mooli! Ko e utakehe he mate to holoholo kehe e matapatu tupuaga he tau hihina mata, maanu, tagi, mo e mamahi. To kakano ai kua lagaki hake e tau tagata tua fakamooli ke he mitaki katoatoa, he fakafeilo a lautolu ke he Atua.
16 He fakamaama fakalaulahi e tau monuina ka tamai he tau ekepoa fakapatuiki nei, ko e Fakakiteaga 22:1, 2, ne pehē: “Ti fakakite mai ai e ia kia au e vailele tavana ko e vai he moui, kua tavana tuga ne tioata, kua lele mai he nofoaiki he Atua mo e Punua mamoe. Ha i ai ke he vaha loto he hana [Ierusalema Fou] hala tu, mo e na fahi takitaha he vailele e akau he moui, kua fua mai ke he tau fua ne hogofulu ma ua, kua takitaha e mahina mo e fua mai ai hana fuaaga; ko e tau lau foki he akau ke fakamalolo ai e tau motu.” Mo e tau foakiaga fakatai nei, ko e “tau motu,” po ke tau matakau magafaoa he tau tagata, to fakamaulu katoatoa he nakai mitaki katoatoa ne tupu mai ia Atamu. Mooli, ‘to mole atu e tau mena fakamua.’
FAKAKATOATOA HE EKEPOA FAKAPATUIKI E GAHUA I AI
17. Ko e heigoa ka fakahiku e ekepoa fakapatuiki ke fakamooli?
17 He matahiku he 1,000 tau he matagahua aoga lahi, to lagaki hake he ekepoa fakapatuiki e tau tagata he lalolagi ke he mitaki katoatoa. Ha ko e Ekepoa ne Mua mo e Patuiki, to foaki he Keriso e magafaoa tagata mitaki katoatoa ki a Iehova. (Totou 1 Korinito 15:22-26.) Ko e ekepoa fakapatuiki to fakamooli katoatoa e finagalo i ai.
18. He mole e fakakatoatoa he tau ekepoa fakapatuiki e gahua i ai, to fakaaoga fēfē e Iehova e tau ekegahua he Keriso?
18 Fakahiku ai, to fakaaoga fēfē e Iehova e tau ekegahua lilifu lahi nei he Keriso? Hagaao ke he Fakakiteaga 22:5, “to eke a lautolu mo tau patuiki tukulagi tukumuitea.” Ki a hai? Nakai talahau he Tohi Tapu. Ka ko e tuaga he moui kua moua e lautolu mo e tau iloaaga ha lautolu he lagomatai e lalolagi he tau tagata nakai mitaki katoatoa to mauokafua a lautolu ke moua e tuaga fakapatuiki he tau finagalo a Iehova tukumalagi.
19. Ko e heigoa ka fakamanatu ki a lautolu ka fakalataha ke he Fakamanatuaga?
19 He fakapotopoto a tautolu ke taute e Fakamanatuaga he mate a Iesu he Aho Tuloto, Aperila 5, 2012, to tokaloto e tautolu e tau fakaakoaga nei he Tohi Tapu. Ko e matakau tote ne toe he tau Kerisiano fakauku ne haia agaia he lalolagi to kai mo e inu ke he tau mena fakatai he areto nakai fakaea mo e uaina kula, ne fakamailoga e fai vala ha lautolu ke he maveheaga foou. Ko e tau mena fakatai nei he poa he Keriso to fakamanatu ki a lautolu e tau kotofaaga mo e tau matagahua ofoofogia ha lautolu he finagalo tukulagi he Atua. Kia igatia a tautolu oti mo e fakalataha loto fakaaue lahi mahaki ke he foakiaga ha Iehova ko e Atua he ekepoa fakapatuiki ke aoga ai e tau tagata oti kana.
[Fakatino he lau 29]
To tamai he ekepoa fakapatuiki e tau aoga tukulagi ke he tau tagata