Fiafia ke he Amaamanakiaga ha Tautolu
“[Ha ha i ai e] amaamanaki he moui tukulagi, kua talahau mai he Atua kua nakai maeke ke pikopiko, ka e nakaila kamata ai e tau hau.”—TITO 1:2.
KO E PUHALA HE FAKAMANATU
Ko e ha kua iloa e tautolu kua fiafia e lagi ka taha ia lautolu kua fakauku ne fakatumau e puhala moui mahani fakamooli?
Matutaki fēfē e mailogaaga he amaamanakiaga he tau mamoe kehe ke he ha lautolu kua fakauku?
Ke kitia kua fakamooli e amaamanakiaga ha tautolu, ko e heigoa e “tau mahani mitaki” mo e “tau mahani Atua” kua lata ia tautolu ke fakakite?
1. Maeke fēfē e amaamanakiaga kua foaki e Iehova ki a tautolu ke lagomatai a tautolu ke fakauka?
KO IEHOVA ko e ‘Atua foki hana e amaamanaki.’ Pihia he talahau he aposetolo ko Paulo, ti talahau foki kua maeke ia Iehova ke ‘fakapuke a tautolu ke he olioli oti, katoa mo e mafola, ha ko e tua; kia ha ha ia tautolu e amaamanaki kua lahi ue atu ke he mana he Agaga Tapu.’ (Roma 15:13) Ka puke e amaamanakiaga ha tautolu i loto ha tautolu, to maeke a tautolu ke fakauka ke he ha tuaga ka tupu, kua puke e tau loto ha tautolu he fiafia mo e mafola. Ke lata mo e tau Kerisiano fakauku, ko e amaamanakiaga pihia to eke mo “amaamanaki ia tuga ne taula he agaga, kua nakai matoho mo e mauokafua” ma e falu Kerisiano. (Hepe. 6:18, 19) Ko e amaamanakiaga ha tautolu ko e taha mena ka pipiki mau a tautolu ki ai he tau magaaho lekua he moui, ko e taha mena ke lagomatai a tautolu ke nakai tafia ke he fakauaua po ke tote e tua.—Totou Heperu 2:1; 6:11.
2. Ko e heigoa e tau amaamanakiaga ua kua moua ke he tau Kerisiano he vahā nei, ti ko e ha kua fiafia e ‘tau mamoe kehe’ ke he amaamanakiaga ne moua e lautolu ne fakauku?
2 Ko e tau Kerisiano ne nonofo he magaaho nei he fakaotiaga kua hagaao ke he taha he ua e amaamanakiaga ha lautolu. Ko e tau tagata ne toe he “fuifui mamoe gahoa” he tau Kerisiano fakauku ne moua e amaamanakiaga he moui nakai mate ke he lagi ko e tau patuiki mo e tau ekepoa mo Keriso ke he Kautu haana. (Luka 12:32; Fakakite. 5:9, 10) Ko e numera lahi he “moto tagata tokologa” he ‘tau mamoe kehe’ kua fakalataha ke he amaamanakiaga he moui tukulagi ke he parataiso he lalolagi ko e tau tagata he Kautu faka-Mesia. (Fakakite. 7:9, 10; Ioane 10:16) Ko e tau mamoe kehe kua lata ke nakai nimo ko e fakamouiaga ha lautolu kua fakavē ke he lalagoaga mauokafua he “tau matakainaga” fakauku he Keriso ne ha ha agaia he lalolagi. (Mata. 25:34-40) Ko lautolu ne fakauku to moua e palepale ha lautolu, ka ko e amaamanakiaga he tau mamoe kehe to fakamooli pihia foki ni. (Totou Heperu 11:39, 40.) Fakamua, kia kumikumi a tautolu ke he amaamanakiaga ne fakatoka ki mua ha lautolu ne fakauku.
“AMAAMANAKI KUA MOUI” HE TAU KERISIANO FAKAUKU
3, 4. Maeke fēfē he tau Kerisiano fakauku ke ‘fanau fakafou ke he amaamanaki kua moui,’ ti ko e heigoa e amaamanakiaga ia?
3 Ko e aposetolo ko Peteru ne tohia ua e tohi ke he tau Kerisiano fakauku, ne fakahigoa e ia “ko lautolu kua fifili.” (1 Pete. 1:1, 2) Ne foaki e ia e tau vala tala ke he amaamanakiaga homo ue atu ne tuku atu ke he fuifui mamoe gahoa. He tohi fakamua ha Peteru, ne tohia e ia: “Fakaaue ke he Atua ko e Matua he Iki ha tautolu ko Iesu Keriso, ko ia kua fanau fakafou ai a tautolu ha ko e hana fakaalofa lahi, kia moua e tautolu e amaamanaki kua moui, ha ko e liu tu mai a Iesu Keriso mai ia lautolu kua mamate. Kia moua e tufaaga nakai tuai popo, nakai fai kelea nakai tuai fifigo, kua toka ke he lagi ma tautolu. Ko tautolu kua leoleo he mana he Atua ke he tua, ke hoko ke he fakamouiaga kua taute ke fakakite mai ke he tau aho ke fakahiku ai. Kua fiafia ai a mutolu.”—1 Pete. 1:3-6.
4 Ko e numera tokogahoa he tau Kerisiano ne fifili e Iehova ke fakalataha mo Keriso he fakatufono he Kautu he lagi ne “fanau fakafou” ko e tau fanau fakaagaaga he Atua. Ko lautolu ne fakauku he agaaga tapu ke eke mo tau patuiki mo e tau ekepoa mo Keriso. (Fakakite. 20:6) Ne pehē a Peteru ko e “fanau fakafou” nei kua hafagi ki a lautolu e “amaamanaki kua moui,” ne fakahigoa e ia ko e “tufaaga nakai tuai popo, nakai fai kelea nakai tuai fifigo” ne toka ma lautolu “ke he lagi.” Ko e mena ia ne ‘fiafia lahi’ a lautolu ne fakauku ke he ha lautolu a amaamanaki kua moui! Ka ko e mooli he amaamanakiaga ia, kua fakavē ke he ha lautolu a tua fakamooli.
5, 6. Kua lata he ha e tau Kerisiano fakauku ke eketaha ke mauokafua ha lautolu a uiaga ke he lagi?
5 He tohi ke uaaki ha Peteru, ne tomatoma e ia e tau Kerisiano fakauku ke ‘au atu ai he lalilali a lautolu ke fakamau ha lautolu a uiaga mo e ha lautolu a fifiliaga.’ (2 Pete. 1:10) Kua lata ia lautolu ke fakamakamaka a lautolu ke feaki e tau mahani Kerisiano tuga e tua, mahani Atua fakamooli, fakaalofa fakamatakainaga, mo e fakaalofa. Pehē a Peteru: “Ha ko e mena ka ha ia mutolu e tau mena ia, mo e fakaloga, ti uta ai a mutolu mo tau tagata kua nakai teva, po ke teao.”—Totou 2 Peteru 1:5-8.
6 He fekau haana ke he tau motua ne fakauku he agaaga he fakapotopotoaga Filatelefaia i Asia Tote he senetenari fakamua, ne pehē e Keriso ne liu tu hake: “Kua taofi e koe e kupu he haku a fakauka, ko e mena ia ke taofi ai foki e au a koe ke he magaaho kamatamata ko e hoko mai ne fai ke he lalolagi oti, ke kamatamata ai a lautolu kua nonofo ke he lalolagi. Kitiala, to fina atu vave au; kia taofi mau e tau mena ha ha ia koe, neke uta he taha hau a foufou.” (Fakakite. 3:10, 11) Ane mai nakai fakamooli e Kerisiano fakauku, to nakai moua e ia “e foufouiki lilifu nakai tuai popo” ne mavehe ki a lautolu kua fifili ne fakatumau ke fakamooli ato hoko ke he mate.—1 Pete. 5:4; Fakakite. 2:10.
KO E GUTUHALA KE HE KAUTU
7. Ko e heigoa e amaamanakiaga homo ue atu ne talahau e Iuta he tohi haana?
7 Kavi ke he tau 65 V.N., ko e matakainaga a Iesu ko Iuta ne tohia e tohi ke he tau Kerisiano fakauku haana ne hagaao ki a lautolu ko e “tau tagata ne uiina.” (Iuta 1; fakatatai Heperu 3:1.) Ne foli a ia ke tohia ki a lautolu e tohi ne fakamatapatu ke he amaamanakiaga mua ue atu he fakamouiaga ke he tau Kerisiano ne moua e uiaga ke he kautu he Atua he lagi ne “tuku fakalapalapa.” (Iuta 3) Pete ne ha ha i ai e falu matakupu mafiti ke hagaaki ki ai, he matahiku he tohi kū haana, ne hagaao a ia ke he amaamanakiaga homo ue atu ne moua he tau Kerisiano fakauku, he tohi: “Hanai, kia ha ia ia kua maeke ke leveki a mutolu neke veveli, mo e tuku atu a mutolu nakai fai kelea ki mua he hana lilifu mo e fiafia lahi, Kia ha he Atua iloilo tokotaha, ko e Fakamoui [Iesu Keriso] ha tautolu, e fakahekeaga mo e lilifu, ko e malolo mo e pule, ke he vaha nai katoa mo e tukulagi tukumuitea.”—Iuta 24, 25.
8. He fakatatau mo e Iuta 24, ko e heigoa ne fakakite kua ha ha ai e fiafia he lagi ka taha ia lautolu ne fakauku kua fakakatoatoa e mahani fakamooli haana?
8 Mooli, ko e tau Kerisiano fakauku fakamooli kua manako ke puipui e tau tagata takitaha neke mokulu atu ke he moumouaga. Ko e amaamanakiaga ha lautolu ne fakavē ke he Tohi Tapu to fakaliu tu mai e Iesu Keriso a lautolu mai he mate, he fakaatā a lautolu ke moua e mitaki katoatoa fakaagaaga ki mua he Atua mo e fiafia lahi. Ka mate taha ia lautolu ne fakauku mo e mahani fakamooli, to ha ha ai e amaamanakiaga mauokafua he “fakatu mai foki ko e tino kua omaoma ke he agaaga,” ne fakaliu tu mai ke he “nakai popo [ke he] fulufuluola.” (1 Kori. 15:42-44) Ka ha ha he “lagi e fiafia [lahi] pihia . . . ka tokihala e tagata hala tokotaha,” manamanatu la ke he fiafia he lagi ka taha he tau matakainaga fakauku he Keriso kua fakakatoatoa e moui mahani fakamooli. (Luka 15:7) To fiafia a Iehova mo e tau mena moui fakaagaaga tua fakamooli fakalataha mo ia ne fakauku ati moua e palepale “fiafia lahi” haana.—Totou 1 Ioane 3:2.
9. “Tuku mai” fēfē ki a lautolu ne fakauku kua fakamooli e gutuhala he Kautu, ti lauia fēfē e amaamanakiaga nei ki a lautolu ne fakauku ne haia agaia ke he lalolagi?
9 He puhala taha, ne tohi e Peteru ke he tau Kerisiano fakauku ka fakamooli e lautolu e uiaga ha lautolu ha ko e mahani tua fakamooli, “ti tuku mai kia mutolu ke hao mo e atā ke he hala he kautu tukulagi he Iki ha tautolu ko e Fakamoui ia ko Iesu Keriso.” (2 Pete. 1:10, 11) Ko e gutuhala ha lautolu ke he palepale he lagi to “tuku mai,” ti fakamaama lahi e ha lautolu a tau mahani Kerisiano. Ko e “tuku mai” a ia kua liga hagaao ke he fakatokaaga lahi ue atu he fakamonuinaaga, to fiafia a lautolu nei kua eketaha ke he poitufi ma e moui. Maeke ia lautolu ke liu ono ki tua ke he puhala moui fakamooli ha lautolu mo e tau loto kua katoatoa he fakaaue mo e nava. Ko e amaamanakiaga nei kua foaki mooli ke he tau Kerisiano fakauku ne haia agaia he lalolagi ke fakamalolō ke pipi hake e tau tokupu he tau loto ha lautolu ke he gahua.—1 Pete. 1:13.
‘HA KO E AMAAMANAKI’ MA E TAU MAMOE KEHE
10, 11. (a) Ko e heigoa e amaamanakiaga kua fakatoka ki mua he tau mamoe kehe? (e) Matutaki fēfē e mailogaaga he amaamanakiaga he lalolagi ki a Keriso mo e ke “fakakite e tau tama he Atua”?
10 Ne tohi he aposetolo ko Paulo e amaamanakiaga homo ue atu he “tau tama he Atua” ne fakauku he agaaga, ko e “tau hakeaga fakalataha” he Keriso. Ti talahau foki e ia e amaamanakiaga homo ue atu kua fakatoka mai e Iehova ki a lautolu ne tokologa he tau mamoe kehe: “Ha kua fakaneinei e tau mena ne eke [tau tagata] ti fakatalitali ni ke he fakakite mai e tau tama he Atua [ne fakauku]. Nukua mahala e tau mena ne eke ke he mena popo vave, nakai loto a ia ki ai, ka e pihia ha ko ia ne mahala ai, Ne fakamahala mo e amaamanaki, ha ko e mena to toka noa ai e tau mena ne eke mai he tupaaga ke he mena popo vave kia hoko atu ai ke he tokanoaaga ha ha he monuina he fanau he Atua.”—Roma 8:14-21.
11 “Pihia [ha ko e] amaamanaki” ma e tau tagata ne foaki e Iehova he mogo ne mavehe e ia e fakahaoaga mai he “gata tuai,” ko Satani ko e Tiapolo, he puhala he “tega” (NW) ne mavehe. (Fakakite. 12:9; Kene. 3:15) Ko e “tega” (NW) ia ne matapatu ki a Iesu Keriso. (Kala. 3:16) He mate mo e liu tu mai ha Iesu, ne foaki e ia e fakavēaga mauokafua ma e amaamanakiaga he tau tagata ka fakatoka mai he tupaaga ke he agahala mo e mate. Ko e mailogaaga he amaamanakiaga nei kua matutaki ke he “fakakite mai e tau tama he Atua.” Ko lautolu ne fakauku ne lilifu ko e vala ke uaaki he “tega.” To “fakakite” a lautolu ka fakalataha ai mo Keriso he moumou e fakatokaaga kelea ha Satani. (Fakakite. 2:26, 27) To tamai he mena nei e fakamouiaga ke he tau mamoe kehe kua o mai he matematekelea lahi.—Fakakite. 7:9, 10, 14.
12. Ko e heigoa e tau fua homo ue atu ma e tau tagata ne kua fakakite ki a lautolu kua fakauku?
12 Ko e fakatotokaaga mooli ka moua he tau tagata he “tau mena ne eke” he magahala he Pule Afe Tau he Keriso! He mogo ia, ko e “tau tama he Atua” ne fakauku to “fakakite” fakalahi mai ka eke a lautolu mo tau ekepoa mo Keriso, ka fakagahua e tau fua mitaki he poa lukutoto ha Iesu ke he tau tagata oti kana. He eke mo tau tagata i lalo he Kautu he lagi, ko e tau tagata ko e “tau mena ne eke” to kamata ke moua e fakahaoaga mai he tau lauiaaga he agahala mo e mate. Ko e tau tagata omaoma to fakahiku ke “toka noa ai e tau mena ne eke mai he tupaaga ke he mena popo vave.” Ka fakatumau a lautolu ke mahani fakamooli ki a Iehova he Meleniamu mo e kamatamata fakahiku ka hoko mai he fakaotiaga ia, ko e tau higoa ha lautolu to tohi tukulagi ke he “tohi haia he moui.” To huhū atu a lautolu “ke he tokanoaaga ha ha he monuina he fanau he Atua.” (Fakakite. 20:7, 8, 11, 12) Ko e amaamanakiaga homo ue atu mooli!
FAKAMATA TUMAU E AMAAMANAKI HA TAUTOLU
13. Ke he heigoa ne fakavē e amaamanakiaga ha tautolu i ai, ti ko e magaaho fe ka fakakite e Keriso?
13 Ko e tau tohi omoomoi ua ha Peteru kua lahi e lagomatai ki a lautolu ne fakauku mo e tau mamoe kehe ke fakatumau e tau amaamanakiaga ni ha lautolu. Ne fakakite e ia ko e amaamanakiaga ha lautolu kua nakai fakavē ke he tau gahua ha lautolu, ka ko e fakaalofa noa a Iehova. Ne tohi e ia: “Kia nonofo fakalatalata, kia amaamanaki mo e loto katoatoa, ke he fakaalofa noa ke ta mai kia mutolu ka fakakite mai a Iesu Keriso.” (1 Pete. 1:13) To fakakite e Keriso he magaaho ka hau ai ke palepale e tau tutaki fakamooli haana mo e fakahoko e tau fakafiliaga a Iehova ki luga he tau tagata nakai mahani Atua.—Totou 2 Tesalonia 1:6-10.
14, 15. (a) Ke fakamata tumau e amaamanakiaga ha tautolu, ko e heigoa ha tautolu kua lata ke hagaaki ki ai? (e) Ko e heigoa e fakatonuaga ne foaki e Peteru?
14 Ke fakamata e amaamanakiaga ha tautolu, kua lata ia tautolu ke hagaaki e onoonoaga ha tautolu mo e fakamatapatu e tau momoui ha tautolu ke he hoko maiaga he ‘aho a Iehova.’ To tamai he mena ia e moumouaga ke he “tau lagi” mogonei, po ke pule he tagata, mo e “lalolagi,” ko e tau tagata mahani kelea mo e “tau mena kua eke aki.” Ne tohi e Peteru: “Po ke fefe ha mutolu a mahani ke lata ai . . . kua fakatalitali mo e foli atu kia hoko mai e aho he Atua, ke fakaotioti ai e lagi he vela, ke faliu puke vai foki e tau mena ke eke aki ha kua vela.”—2 Pete. 3:10-12.
15 Ko e “tau lagi” mo e “lalolagi” mogonei to hukui ai he “lagi fou [fakatufono he Kautu he Keriso] mo e lalolagi fou [ko e fakalatahaaga foou he lalolagi].” (2 Pete. 3:13) Ne foaki foki e Peteru e fakatonuaga lautonu ne fakavē ke he fakamooliaga he “fakatalitali,” po ke fakamata tumau e amaamanakiaga ha tautolu ma e lalolagi foou nei ne mavehe mai: “Haia ni, ko e tau fakahelehele na e, ha ha ne fakatalitali ke he tau mena ia, kia lalilali atu a mutolu, kia moua e ia a mutolu mo e monuina, kua nakai fai ila, mo e nakai talahaua kelea.”—2 Pete. 3:14.
Ō FAKATATAU MO E AMAAMANAKIAGA HA TAUTOLU
16, 17. (a) Ko e heigoa e “tau mahani mitaki” mo e “tau mahani Atua” kua lata ia tautolu ke fakakite? (e) To fakamooli fēfē e amaamanakiaga ha tautolu?
16 Nakai ni lata ia tautolu ke fakamata tumau e amaamanakiaga ha tautolu ka e lata foki ia tautolu ke momoui fakatatau ke he amaamanakiaga ha tautolu. Kua lata ia tautolu ke mataala fakalahi ko e tagata fēfē a tautolu fakaagaaga. Ko e “lata ai ke he tau mahani mitaki” kua putoia e ‘mitaki ha tautolu a mahani ki mua he tau motu kehe,’ ha ko e ha tautolu a mahani tututonu. (2 Pete. 3:11; 1 Pete. 2:12) Kua lata ia tautolu ke ‘feofanaki a tautolu.’ Putoia he mena ia e taute e tau mena oti kua maeke ia tautolu ke fakatumau e kaufakalatahaaga he tau matakainaga ha tautolu he lalolagi katoa ti pihia foki ki a lautolu he fakapotopotoaga he matakavi ha tautolu. (Ioane 13:35) Ko e “tau mahani Atua” ko e tau gahua kua fakamooli e fakafetuiaga tata lahi ha tautolu mo Iehova. Putoia he mena nei e tuaga he tau liogi ha tautolu, ti pihia mo e totou Tohi Tapu ha tautolu he tau aho takitaha, fakaako fakahokulo fakatagata, tapuakiaga magafaoa, mo e fakalataha fakamakutu he fakamatala e ‘tala mitaki he kautu.’—Mata. 24:14.
17 Igatia a tautolu mo e manako ke eke mo tagata kua talia e Iehova mo e to fakahao ka “vela” e fakatokaaga kelea nei. To logona mooli e tautolu e mailogaaga he amaamanakiaga ha tautolu, ko e “amaamanaki he moui tukulagi, kua talahau mai he Atua kua nakai maeke ke pikopiko, ka e nakaila kamata ai e tau hau.”—Tito 1:2.
[Fakatino he lau 22]
Ko e tau Kerisiano fakauku ne ‘fanau fakafou ke he amaamanaki kua moui’
[Fakatino he lau 24]
Fakamata tumau e amaamanakiaga he magafaoa haau