TAU VALA TALA I MUA | KO E HA NE TUTUPU E TAU MENA KELEA KE HE TAU TAGATA MITAKI?
Tutupu e Tau Mena Kelea ke he Tau Tagata Mitaki—Ko e Ha?
Ha ko Iehova ko e Atuaa e Tufuga he tau mena oti kana mo e malolō mua ue atu a ia, tokologa e tagata kua hihiga ke tukupau aki a ia e tau mena oti ne tutupu he lalolagi, putoia e tau mena kelea oti. Ka e manamanatu la ke he talahauaga he Tohi Tapu hagaao ke he Atua mooli:
“Kua tututonu a Iehova ke he hana tau mahani oti.”—Salamo 145:17.
“Kua tonu hana [Atua] tau puhala oti ni . . . ko e Atua kua fakamoli, nakai ha ha ia ia ha mahani kelea, ko e mahani tututonu mo e mahani hakohako ni a ia.”—Teutaronome 32:4.
“Kua fakaalofa fakalahi mai e lki [Iehova] mo e hofihofi noa.”—Iakopo 5:11.
Nakai fakatupu he Atua e tau mena kelea ke tutupu. Ka e fakaohooho nakai e ia falu ke taute e tau mena kelea? Nakai. Pehē e tau Tohiaga Tapu: “Aua neke pehe mai taha ka kamatamata a ia; Kua kamatamata au mai he Atua.” Ko e ha? Kakano “ko e mena nakai kamatamata ai e Atua ke he mena kelea, nakai kamatamata foki e ia ke he taha.” (Iakopo 1:13) Nakai kamatamata he Atua e ha tagata he fakaohooho a ia ke mahani kelea. Nakai fakatupu he Atua e tau mena kelea po ke fakaohooho falu ke taute mena kelea. Ko hai po ke heigoa mogoia ka tukupau aki ka tutupu e tau mena kelea?
HAIA HE MATAKAVI HEPE HE MAGAAHO HEPE
He kumikumi ke he taha kakano ati matematekelea e tau tagata, ne talahau he Tohi Tapu: “Ko e vaha mo e tau mena ke tutupu ai kua hoko ia kia lautolu oti.” (Fakamatalaaga 9:11) Ka tutupu e tau mena fakaofo po ke tau pakia, pete he lauia po ke nakai kua fakavē ni ke he matakavi mo e magaaho ne tutupu ai. Teitei 2,000 e tau kua mole, ne tutala a Iesu Keriso hagaao ke he matematekelea ne toko 18 e tagata ne mamate he to e kolo ki luga ia lautolu. (Luka 13:1-5) Ne nakai mamate a lautolu ha ko e puhala moui ha lautolu; ka kua haia a lautolu i lalo he kolo he magaaho ne to ai. He nakaila leva ia, ne to e mafuike matematekelea lahi ki Haiti ia Ianuari 2010; pehē e fakatufono Haiti ne molea e 300,000 tagata ne mamate. Ko e tau tagata oti ia ne mamate pete ko hai mo e heigoa e tuaga ha lautolu. Maeke foki e tau gagao ke lauia ha tagata he ha magaaho.
Ko e ha e Atua ne nakai puipui e tau tagata mitaki neke matematekelea?
Liga hūhū falu: ‘Nakai kia maeke e Atua ke taofi e tau matematekelea pihia neke tutupu? Nakai kia maeke a ia ke puipui e tau tagata mitaki mai he matematekelea?’ Ka lalago pihia mai e Atua, tuga kua kakano na fitā e iloa tuai e ia to tutupu e tau mena kelea. Pete na maeke mooli e Atua ke iloa tuai e vahā anoiha, ko e hūhū kua lata ia tautolu ke manamanatu ki ai ko e: Fifili kia e Atua ke fakagahuahua e malolō katoatoa haana ke iloa tuai e tau mena pihia?—Isaia 42:9.
Pehē e tau Tohiaga Tapu: “Ko e ha mautolu a Atua, ha he lagi ni a ia; kua eke e ia e tau mena oti kua finagalo a ia ki ai.” (Salamo 115:3) Taute he Atua e tau mena kua lata ia ia—nakai ko e tau mena oti ne maeke ia ia ke taute. Lauia pihia foki ke he tau mena kua fifili a ia ke iloa tuai. Ma e fakatai, he mole e holofa lahi e mahani kelea he tau maaga i tuai ha Sotoma mo Komora, ne tala age e Atua ke he tupuna ko Aperahamo: “Ko e mena ia ko e hifo ne fai au, ke kitia ai po ke ne mahani fakaoti a lautolu tuga ne tagi kua hoko mai kia au; kaeke kua nakai, ti iloa ni e au.” (Kenese 18:20, 21) Fai magaaho, ne fifili a Iehova ke nakai iloa e lahi he mahani kelea he tau maaga ia. Pihia foki mogoia, kua maeke a Iehova ke fifili ke nakai iloa tuai e tau mena oti kana. (Kenese 22:12) Nakai fakakite he mena nei kua nakai mitaki katoatoa po ke lolelole a ia. Ha kua “katoatoa ni e mitaki hana gahua,” ne fakalagotatai he Atua e pulotu haana ke iloa tuai e vahā anoiha mo e finagalo haana; ne nakai fakaohooho e ia e tau tagata ke mumui ke he ha puhala.b (Teutaronome 32:4) Ko e heigoa mogoia ha tautolu a tau manatu fakahiku? Hanei: Ko e maeke he Atua ke iloa tuai kua fifili mo e pulotu.
Ko e ha e Atua ne nakai puipui e tau tagata mitaki mai he matahavala?
TUKU AKI KIA E TAU TAGATA?
Fai vala e mahani kelea ne fakalago ke he tau tagata. Mailoga e fakamaamaaga he Tohi Tapu ke he puhala kua maeke ke takitaki atu ke he tau gahua kelea. “Takitokotaha mo e kamatamata a ia ka toho mo e hele a ia he hana tau manako lahi; Ka fatu e manako lahi ti fanau mai ai e ia, ko e hala; ka motua foki e hala ti fanau mai ai, ko e mate.” (Iakopo 1:14, 15) Ka taute he tau tagata e tau manako kelea po ke mahala ke he tau manako hepe, to moua e lautolu e tau fua matematekelea. (Roma 7:21-23) Kitia ke he fakamauaga tuai, ne taute he tau tagata e tau gahua kelea muitui mo e fakatupu e mamahi lahi mahaki. Lafi ki ai, kua maeke e tau tagata kelea ke fakaohooho e falu ke matahavala, ti tupu lahi e mahani kelea.—Tau Fakatai 1:10-16.
Ne taute he tau tagata e tau gahua kelea muitui mo e fakatupu e mamahi lahi mahaki
Lata kia e Atua ke fakalago mai mo e taofi e tau tagata he taute e tau mena kelea? Manamanatu la ke he puhala ne tufuga e tagata. Pehē e tau Tohiaga Tapu ne tufuga he Atua e tagata ke he fakatai ni he Atua. Ti kua maeke e tau tagata ke fakaata e tau mahani he Atua. (Kenese 1:26) Kua foaki ke he tau tagata e mena fakaalofa ko e atāina ke fifili, ti maeke ke fifili ke fakaalofa ke he Atua mo e pipiki ki a ia he taute e tau mena kua hako he haana fofoga. (Teutaronome 30:19, 20) Ka fakaohooho he Atua e tau tagata ke mumui ke he puhala pauaki, kua utakehe kia e ia e mena fakaalofa he atāina ke fifili? Ko e tau tagata mogoia to tuga e tau masini, he taute ni he tau mena kua polokalama a lautolu ke taute! To pihia foki ka fakavē e tau gahua mo e tau mena oti ka tutupu ki a tautolu ke he talahauaga na kotofa tuai ni pihia. Ko e fiafia ha ia ha kua fakalilifu he Atua a tautolu he fakaatā a tautolu ke fifili e puhala ha tautolu ni! Ka e nakai kakano ai ko e matematekelea ha ko e hepe ni he tagata mo e tau fifiliaga kelea to fakamamahi tukulagi e tau tagata.
FAKATUPU KIA HE KARMA E MATEMATEKELEA?
Ka hūhū e koe e hūhū he kili i mua he mekasini nei ke he taha tagata Hinitū po ke Puta, liga logona e koe e tali pehē: “Tutupu e tau mena kelea ke he tau tagata mitaki ha ko e fakatufono he Karma. Kua helehele tuai e lautolu e fua he tau gahua ha lautolu he moui fakamua.”c
Hagaao ke he fakaakoaga he Karma, kua aoga ke iloa e talahauaga he Tohi Tapu hagaao ke he mate. He kaina ko Etena, ko e matakavi ne tupu mai e tau tagata, ne tala age e Tufuga ke he tagata taane fakamua ko Atamu: “Ko e tau akau oti kana ha he kaina ke kai ai ni e koe. Ka ko e akau ke iloa ai e mitaki mo e kelea, aua neke kai ai e koe; ha ko e aho ka kai ai e koe to mate ai ni a koe.” (Kenese 2:16, 17) Ane mai nakai agahala a Atamu he liuliu ke he Atua, to moui tukulagi a ia. Ne hoko mai e mate ha ko e fakahala he liuliu ke he poakiaga he Atua. Ti ko e magaaho ne fanau mai e tau tama, “kua hoko mai ai e mate ke he tau tagata oti kana.” (Roma 5:12) Ti kua talahau ai “ko e mate ko e palepale ia he hala.” (Roma 6:23) Fakamaama foki he Tohi Tapu: “Ha ko ia kua mate kua toka noa a ia mai he hala.” (Roma 6:7) Kakano ai, kua nakai matutaki e tau tagata ke totogi e tau agahala ha lautolu he mole e mate.
Totou miliona e tau tagata he vahā nei kua fakamaama ko e lekua he matematekelea he tau tagata kua putoia e Karma. Ko e tagata ne talitonu ke he Karma ne fa talia tuli e matematekelea haana ni mo e he falu ti nakai tupetupe lahi ke he mena ia. Ka kua tumau ai, ko e taofiaga nei kua nakai fai amaamanakiaga to fakaoti e tau mena kelea he tutupu. Ne talitonu ai ko e fakatotokaaga hokoia ni ke he tagata ko e fakatokanoa mai he tau fakaholoaga he liu fanau, ka mahani mitaki mo e moua e lotomatala pauaki. Ka ko e tau manatu nei, kua kehe mamao mai he talahauaga he Tohi Tapu.d
KO E MATAPATU HE MAHANI KELEA!
Iloa nakai e koe ko e matapatu he matematekelea ko e “iki he lalolagi nei,” ko Satani ko e Tiapolo?—Ioane 14:30
Ko e matapatu he mahani kelea kua nakai ko e tagata. Ko Satani ko e Tiapolo, ko e agelu fakamooli he Atua he kamataaga, ne “nakai tumau ni a ia ke he mena moli” ti tamai ai e agahala ke he lalolagi. (Ioane 8:44) Ne fakaohooho e ia e totokoaga he kaina ko Etena. (Kenese 3:1-5) Ne fakahigoa e Iesu Keriso a ia ko e “mena kelea” mo e “iki he lalolagi nei.” (Mataio 6:13; Ioane 14:30) Laulahi he tau tagata ne mumuitua ki a Satani he omaoma ke he tau fakaohoohoaga haana mo e fakaheu e tau puhala mitaki ha Iehova. (1 Ioane 2:15, 16) “Ko e lalolagi oti ha he pule hana kua mahani kelea,” he talahau he 1 Ioane 5:19. Ha ha i ai falu mena momoui fakaagaaga ne mahani kelea foki ti fakalataha mo Satani. Fakakite mai he Tohi Tapu ko Satani mo e haana tau temoni “kua fakahehe e lalolagi oti,” ti kua “oi fakaalofa kia mutolu kua nonofo ke he fonua.” (Fakakiteaga 12:9, 12) Ti ko e tupumaiaga he mahani kelea kua latatonu ni ke tuku aki a Satani ko e Tiapolo.
Maaliali ai, nakai ko e Atua ne fakatupu e tau mena kelea ke he tau tagata; ti nakai fakamamahi foki e ia a lautolu. Kehe ai, ne mavehe e ia ke utakehe e mahani kelea, tuga ka fakakite he vala tala ka mui mai.
a Ko Iehova e higoa he Atua ne fakakite i loto he Tohi Tapu.
b Ke iloa e kakano ne fakaatā he Atua e mahani kelea ke matutaki, kikite e veveheaga 11 he tohi Ko e Heigoa ne Fakaako Mooli he Tohi Tapu? ne taute fakailoa he Tau Fakamoli a Iehova.
c Ke iloa e tupumaiaga he fakatufono he Karma, kikite e lau 8-12 he porosua What Happens to Us When We Die? ne taute fakailoa he Tau Fakamoli a Iehova.
d Ma e tau fakaakoaga he Tohi Tapu hagaao ke he tuaga ha lautolu ne mamate mo e amaamanakiaga ma lautolu ne kua mamate, kikite e veveheaga 6 mo e 7 he tohi Ko e Heigoa ne Fakaako Mooli he Tohi Tapu?