Tau Kei ke Fiafia e Magafaoa
Fehagai mo e Tau Matua Fugavai
Pehē a Jennya: Nakai fuafuakelea e matua fifine ha Ryan ke fakakite e nakai talia haana ki a au. Ka e nakai kehe foki ma Ryan he fehagai mo e tau matua haaku. Nakaila kitia ia au ia laua kua hemu lahi pihia ke he ha tagata! Ko e ahiahi ke he tau matua he tau faahi ne ua he tau magafaoa ne fakatupetupe lahi ki a maua.
Pehē a Ryan: Nakai fai he manatu he matua fifine haaku kua latatonu ma e tau fanau haana, ti fakatupu lekua a ia ki a Jenny tali mai he kamataaga. Ti pihia foki e tau matua ha Jenny ki a au—ne tuhituhi tumau a laua ki a au. Ko e lekua, he mole e tupu e tau lekua ia, ne igatia ni a maua mo Jenny ke lago haana matua ti fetuhituhiaki mogoia.
KO E taufetoko mo e tau matua fugavai ka taute tala he tau tagata tala vaiga, ka e nakai ko e mena vaiga ke he moui mooli. “Ke he tau tau loga, ne tauhele e matua fifine fugavai haaku ke he mau ha maua,” he talahau e Reena, ko e hoana i Initia. “Ne fa pā e ita haaku ke he taane haaku ha kua nakai maeke au ke taute e mena ia ke he matua fifine haana. Tuga na fa fifili tumau a ia he eke mo taane mitaki mo e tama taane mitaki.”
Ko e ha e falu matua fugavai ne tauhele e tau momoui he tau fanau ha lautolu kua fai tokoua? Ko Jenny, ne fatiaki he kamataaga, ne talahau e taha kakano. “Liga uka ia laua ke kitia taha tagata kua fuata mo e nakai lotomatala kua latatonu ke leveki e tama taane po ke tama fifine ha laua,” he talahau e ia. Ko Dilip, ko e taane ha Reena, ne matutaki atu ke talahau. “Ko e tau matua ne foaki katoatoa mo e leveki e tama ha laua ne liga manatu kua fakaheu tuai a laua ke he mafoa,” he talahau e ia. “Kua liga tupetupe mooli foki a laua neke temotemoai e iloilo he tama taane po ke tama fifine ha laua ke kautū e fakamauaga.”
Maeke ke talahau foki, kua uiina e tau matua fugavai he falu magaaho ke tauhele. Ma e fakatai, onoono ki a Michael mo Leanne, ko e taane mo e hoana i Ausetalia. “Na tupu mai a Leanne he magafaoa ne tata lahi e fakafetui ti atāina e tau tagata oti ke tutala,” he talahau e Michael. “He mole e mau ha maua, ne tutala a ia ke he matua taane haana ke he tau fifiliaga ne lata mooli ia ia mo au ke taute. Lahi e iloilo he matua taane haana ne foaki, ka e mamahi au ha kua fano a ia ke he matua taane haana ka e nakai hau ki a au!”
Maaliali ai, ko e tau lekua mo e tau matua fugavai ka fakapehia e fakamauaga. Mooli nakai e mena ia ke he tuaga haau? Fēfē e fakafetuiaga haau mo e tau matua he tokoua haau, mo e fēfē e fakafetuiaga he tokoua haau mo e tau matua haau? Fakatutala ke he ua e paleko ka lagā mai ti ko e heigoa haau ka taute hagaao ki ai.
PALEKO 1:
Liga piki mau e tokoua haau ke he tau matua haana. “Manatu e hoana haaku ka nakai nonofo tata a maua ke he tau matua haana, to nakai fakamooli a ia ki a laua,” he talahau e Luis ko e taane i Sepania. “Ke he taha faahi,” ne lafi e ia, “he fanau e tama taane ha maua, ne teitei ō mai tumau e tau matua haaku he tau aho oti ke ahiahi, ti tupetupe ai e hoana haaku. Fakatupu he mena nei e tau taufetoko ha maua.”
Ko e tau lekua:
He fakamaama e fakatokaaga he fakamauaga, ne pehē e Tohi Tapu to “toka ai he tane hana matua tane mo e hana matua fifine, ka e pipiki ke he hana hoana; ti eke ai a laua mo tino taha.” (Kenese 2:24) Kua nakai ni hagaao e “tino taha” ke he nonofo tokoua. Ka kua kakano ai ko e taane mo e hoana kua fakatū e magafaoa foou—ko e magafaoa haia ka hau mua ke he tau magafaoa ha laua ne tutupu mai ai. (1 Korinito 11:3) Mooli, kua lata agaia e taane mo e hoana ke fakalilifu e tau matua ha laua, ti fa putoia e levekiaga ki ai. (Efeso 6:2) Ka e kua ka taute he tokoua haau e matagahua ia ti logona hifo e koe kua fakaheu po ke tiaki a koe?
Mena haau ka taute:
Onoono fakailoilo ke he tuaga. Kua pipiki mooli kia e tokoua haau ki a laua, po ke nakai fai fakafetuiaga pihia a koe mo e tau matua haau? Ka tupu e mena ia, ko e heigoa ka liga lauia e feakiaga he magafaoa haau ke he onoonoaga haau ke he tuaga ia? Po ke ha ha i ai e mahekeheke haau ke he mena ne tupu?—Tau Fakatai 14:30; 1 Korinito 13:4; Kalatia 5:26.
Kua lata ke kumikumi hifo fakamooli ke tali e tau hūhū ia. Ti kua aoga ke taute pihia ai e koe. Kaeke kua fakatumau e lekua he tau matua fugavai mo punaaga he taufetoko haau mo e tokoua haau, ko e fakamauaga e matalekua mooli haau—nakai ko e lekua he tau matua fugavai.
Loga e tau lekua he fakamauaga ha kua nakai tatai tonu e tau onoonoaga he tau hoa tokoua ke he matakupu. Maeke nakai ia koe ke kitia e tuaga mai he onoonoaga he hoa haau? (Filipi 2:4; 4:5) Ko e mena ia ne taute e Adrián ko e taane i Mesikō. “Ne feaki hake e hoana haaku he takatakaiaga he magafaoa nakai mitaki,” he talahau e ia, “ti kalo au he lafi fakatata lahi mo e tau matua fugavai haaku. Fakahiku ai, ne nakai talia au ke lafi mo laua ke he tau tau loga. Ne fakatupu he mena nei e taufetoko i loto he fakamauaga ha maua ha kua manako agaia e hoana haaku ke tata atu ke he magafaoa haana, mua atu ke he matua fifine haana.”
Nakai leva ne taute e Adrián e tuaga lagotatai ke he mena ne tupu. “Pete he iloa e au ka lahi mahaki e matutakiaga mo e tau matua haana, ti lauia kelea e manamanatuaga he hoana haaku, mo e ka nakai fai matutakiaga foki mo laua ka takitaki atu ke he tau lekua,” he talahau e ia. “Ka maeke, ne lali au ke fakatumau mo e matutaki e fakafetuiaga mitaki mo e tau matua fugavai haaku.”b
LALI PEHĒ: Tohi hifo e koe mo e tokoua haau e tau mena ne talitonu a mua ko e matapatu lekua hagaao ke he tau matua fugavai. Ka maeke, kamata aki e “Logona hifo e au kua . . . ” Ti tautui e tau laupepa. Tokoua ai, ke he aga gahua tokoua, kia manamanatu fakalataha ke he tau puhala ka fefakatutalaaki ke he tau tupetupe ha mua.
PALEKO 2:
Kua tauhele tumau e tau matua fugavai haau ke he fakamauaga haau, he talahau e tau fakatonuaga nakai ole ki ai. “He tau tau fitu fakamua he fakamauaga ha maua ne nonofo mo e magafaoa he taane haaku,” he talahau e Nelya ko e hoana i Kazakhstan. “Ne tupu tumau e taufetoko ke he puhala ne feaki e maua e tau fanau ha maua pihia foki ke he tau lekua tuga e kaitunu mo e fakameā haaku. Ne tutala au ke he taane haaku mo e matua fifine fugavai haaku hagaao ki ai, ka kua fakaau atu ni he mena nei e taufetoko!”
Ko e tau lekua:
Ka fai tokoua a koe, kua nakai nofo a koe i lalo he pule he tau matua haau. Ka kua pehē e Tohi Tapu “ko e ulu he tau tane oti ko Keriso haia, ko e ulu he hoana ko e tane haia”—kakano ko e taane haana a ia. (1 Korinito 11:3) Pete ia, tuga ne totoku fakamua, kua lata tokoua he taane mo e hoana ke fakalilifu e tau matua ha laua. Ti talahau he Tau Fakatai 23:22 ki a tautolu: “Kia fanogonogo a koe ke he hāu a matua tane, ne fanau ai a koe; ti ua fakavihia foki hāu a matua fifine ka motua a ia.” Ka e kua ka fakalava mai e tau matua haau po ke tau matua he tokoua haau ti fakaheu e takitakiaga mo e lali ke peehi mai e tau onoonoaga ha lautolu?
Mena haau ka taute:
He aga fakaalofa, lali ke maama e kakano ne tuga kua tauhele. “Falu magaaho kua latatonu he tau matua ke iloa kua aoga lahi agaia a laua ke he tau momoui he fanau ha laua,” he talahau e Ryan, ne totoku he kamataaga. Liga kua nakai taute pauaki e tau fakatauhele ia ti maeke ke fakamafola he fakagahua e tomatomaaga he Tohi Tapu ke “fefakaukaaki a mutolu, mo e fefakamagaloaki, kaeke kua mahani kelea taha kia taha.” (Kolose 3:13) Ka e kua ka fakahagahaga kelea lahi e fakatauhele he tau matua fugavai haau ke fakatupu e taufetoko haau mo e tokoua haau?
Ne iloa he falu hoa mau ke fakatoka e tau fakakaupāaga kua lata mo e tau matua ha laua. Nakai kakano e mena nei kua fakavē e koe e matafakatufono ki a laua.c Fa mahani ai, ko e fakakite fakamaali he tau gahua haau kua hau mua e tokoua haau he moui haau. Ma e fakatai, ne talahau e Masayuki ko e taane i Sapanī: “Pete he fakakite he tau matua e tau manatu ha laua, ua mafiti ke talia. Manatu, hane atihake a koe he fakalatahaaga he magafaoa foou. Ti fakamua ke kumi e tau manatu he tokoua haau hagaao ke he fakatonuaga.”
LALI PEHĒ: Fakatutala mo e tokoua haau ke he tau puhala pauaki he fakatauhele he tau matua nukua fakatupu e taufetoko he fakamauaga haau. Tokoua ai, tohi hifo e tau fakakaupāaga ka fakatoka e koe mo e puhala ka muitua ki ai ka e he magaaho taha fakalilifu e tau matua haau.
Loga e taufetoko mo e tau matua fugavai ka fakatote hifo he iloa e tau logonaaga ha laua mo e nakai fakaatā e taufetoko nei ke fakatupu e fekehekeheaki haau mo e tokoua haau. Ke he mena nei, ne talahau e Jenny: “Falu magaaho kua lauia lahi e tau logonaaga he tau tutalaaga he taane haaku mo au hagaao ke he tau matua ha maua, ti kitia maali e mamahi lahi ka lauia ha ko e tutala hagaao ke he tau kūkū he tau matua he tau faahi ne ua. Ka e fakamui, ne iloa e maua ke nakai fakaaoga e tau kūkū he tau matua fugavai ha maua ke eke mo kanavaakau, ka e lata ke fakafehagai mo e lekua ia. Ko e fua, kua tata lahi e fakafetuiaga ha maua ko e taane mo e hoana.”
a Hiki falu higoa.
b He talahau ai, ka taute he tau matua e tau mahani kelea lahi mahaki—mua atu ka matutaki ke he puhala nakai tokihala—liga to fekehekeheaki lahi mahaki e tau fakafetuiaga he magafaoa ti tote e femataaki.—1 Korinito 5:11.
c Falu tuaga, liga lata ia koe ke tutala fakamooli mai he loto mo e tau matua po ke tau matua fugavai haau. Ka eke ke pihia, kia taute ke he aga fakalilifu mo e mahani molu.—Tau Fakatai 15:1; Efeso 4:2; Kolose 3:12.
HŪHŪ KI A KOE NI . . .
Ko e heigoa e tau mahani mitaki he tau matua fugavai haaku?
Maeke fēfē au ke fakalilifu e tau matua haaku ka e nakai tiaki e tokoua haaku?