Een wereldtentoonstelling richt de aandacht op energie
GEOTHERMISCHE energie, kernenergie, hydro-elektrische energie, zonne-energie, windenergie, getijdenenergie . . . iedereen die de Wereldtentoonstelling 1982 in Knoxville (Tennessee, VS) bezocht, werd daar gebombardeerd met dit soort termen die met elkaar een idee geven van de grote verscheidenheid van energiebronnen die de mens in zijn behoefte aan energie probeert aan te boren.
Gedurende de zes maanden die de tentoonstelling heeft geduurd, hebben miljoenen haar kunnen bezoeken. Het thema, „De wereld draait op energie”, werd belicht in een reeks van paviljoens en tentoongestelde objecten op een terrein van 29 hectare. Tweeëntwintig landen hebben aan de tentoonstelling deelgenomen.
Het thema „Energie” is beslist een actueel thema. Sinds de oliecrisis van de jaren zeventig zijn vele landen zich scherp bewust geworden van de noodzaak van zowel energiebesparende maatregelen alsook nieuwe energiebronnen. In de ongegronde overtuiging dat ’onze energiebronnen onbeperkt zijn’, hebben regeringen goedgevonden dat er enorme hoeveelheden energie zijn verspild. Zelfs nu nog wordt, zoals een grote kaart in het Amerikaanse paviljoen liet zien, meer dan de helft van de verbruikte energie in de VS ten gevolge van ondoelmatigheid verspild. ’We hebben nog enorme rijkdommen aan energie’, zullen sommigen beweren. ’De Verenigde Staten hebben immers nog meer dan twee biljoen ton steenkool die gewonnen kunnen worden.’ ’Maar’, zal iemand anders daartegen inbrengen, ’als je kolen stookt, krijg je luchtvervuiling, een heleboel kanker, een heleboel longziekten. Dat betekent dat er een hoge prijs betaald moet worden voor die energie!’
Bepaalde afdelingen van de tentoonstelling beklemtoonden de voordelen van kernenergie. De nieuwe kweekreactor Super-Phoenix, waaraan in het Franse paviljoen aandacht werd besteed, zal volgens zeggen honderd maal meer energie leveren uit een bepaalde hoeveelheid uranium dan een conventionele kweekreactor. Naar verluidt zou op deze manier de wereldvoorraad uranium toereikend zijn voor eeuwen in plaats van slechts tientallen jaren. Critici van kernenergie wijzen echter op de hoge kans van menselijke fouten, mechanische gebreken en ontwerpfouten en voorspellen dat een ongeluk in een kerncentrale nog eens op een enorme ramp zal uitlopen.
Overal op het tentoonstellingsterrein bleek hoeveel vooruitgang men had geboekt met het dienstbaar maken van de energie van de zon. In verscheidene gebouwen was gebruik gemaakt van zonnecellen om zonne-energie voor verwarming en air-conditioning aan te wenden. Vele landen willen meer zonne-energie gaan gebruiken en vergroten hun inspanningen op het gebied van research. Naar wordt toegegeven is het probleem echter dat het met de huidige stand van de technologie nog te duur is om alle energie te produceren die nodig is.
Een aantal landen liet zien hoe ze op grote schaal gebruik maken van geothermische energie uit stoom en heet water in de aarde. Aangezien de temperatuur van de aarde met drie graden Celsius toeneemt voor iedere honderd meter diepte, kan men door 2000 meter diep te graven water verkrijgen dat 60 graden heter is. Sommige regeringen hopen dit hete water en de stoom te kunnen gebruiken voor het produceren van elektriciteit. Dit vormt natuurlijk niet dé oplossing. Niet alle gebieden beschikken over onderaardse reservoirs van thermisch water voor een dergelijke energievoorziening. Gebieden met vulkanische activiteit lenen zich er niet toe. Ook kan een toepassing op grote schaal van geothermische energie een nadelig effect op het milieu hebben, en dit heeft vele bedrijven ervan weerhouden de mogelijkheden op dit gebied actiever te onderzoeken.
Een andere bron van energie die kan worden aangeboord, is de wind. Verscheidene landen toonden hoe ze windturbines gebruiken om elektriciteit te produceren en waterpompen aan te drijven. In sommige gebieden waait een gestage bries die heel goed benut kan worden. Dat het mogelijk is de energie van de oceanen aan de mens dienstbaar te maken, blijkt uit het feit dat verscheidene landen beschikken over getijdencentrales. Het is alleen jammer dat er slechts ongeveer twintig gebieden bekend zijn die zich lenen voor de bouw van een getijdencentrale.
Ja, er was heel wat te zien en te leren op deze tentoonstelling over energie. Er deden zich echter een aantal problemen voor. Met een bevolking van nog geen tweehonderdduizend was Knoxville feitelijk niet in staat de vele duizenden op te vangen die de tentoonstelling wilden zien. Een aantal ondernemende lieden zetten trailerparken op om overnachting te verschaffen aan duizenden gasten. Het tentoonstellingsbestuur had een maximum van slechts 60.000 bezoekers per dag verwacht. Toen de bezoekersaantallen echter toenamen tot meer dan 80.000 per dag, was het begrijpelijke gevolg dat het uren ging duren voordat de rijen bezoekers zich door de paviljoens hadden bewogen. Vanwege de lange rijen zagen velen in een hele dag toch slechts een deel van de tentoonstelling. Wat het probleem verergerde was dat sommige paviljoens slechts een beperkt aantal voorstellingen per dag boden. Met een capaciteit van slechts een paar honderd toeschouwers per keer zou het weken duren voordat het bezoekersaantal van alleen al één dag de gelegenheid had gekregen alles te zien.
Een bezoeker van de tentoonstelling houdt daaraan de ontnuchterende gedachte over dat de mensheid zich momenteel nog heel duidelijk in een energiecrisis bevindt. Hoewel de inspanningen om het probleem op te lossen worden verdubbeld en verdrievoudigd, zijn er nog steeds heel wat tegenkrachten werkzaam. Hebzucht speelt nog steeds een sterke rol in het beheersen van gebieden van de wereld waar een rijkdom aan energiebronnen bestaat. Eén paviljoen zinspeelde op de energieproblemen die voortsproten uit een olie-embargo van een bepaald land. Datzelfde land wees er in een ander paviljoen op dat het in werkelijkheid stappen onderneemt om het energieprobleem te verlichten. Zolang er nog sprake is van dermate verschillende zienswijzen en doelstellingen onder deze landen, is het niet waarschijnlijk dat op het terrein van energie door een verenigde aanpak successen behaald zullen worden.
De mens probeert natuurlijk het energietekort goed te maken, maar vele van de methoden die hij gebruikt om de energieproduktie te vergroten, hebben een ruïneus effect op de ecologie van de aarde. Wij kunnen daarom stellig met verlangen uitzien naar de tijd dat de Schepper zorg zal dragen voor de energiebehoeften van de mensheid. Er is beslist geen limiet aan de energie die hij tot welzijn van de mens kan verschaffen (Jes. 40:26). Ja, moge Jehovah, voordat de mens in zijn jacht naar energie de aarde ruïneert, ingrijpen met zijn juiste bestuur en oneindige wetenschappelijke kennis om tot onbepaalde tijd in al onze energiebehoeften te voorzien! — Openb. 11:15, 18.
[Illustratie op blz. 12]
Voordracht over energiebesparing waarbij de spreker wordt bijgestaan door een ’sprekende’ robot naast hem