Is reïncarnatie de sleutel tot de raadsels van het leven?

Hebt u al eerder geleefd?

Zult u na uw dood opnieuw in de een of andere bestaansvorm leven?

Deze vragen zullen u misschien doen denken aan de reïncarnatieleer.

The New Encyclopædia Britannica definieert „reïncarnatie” als volgt: „Het geloof in de wedergeboorte van de ziel in een of meer achtereenvolgende bestaanswijzen, die menselijk, dierlijk of, in sommige gevallen, plantaardig kunnen zijn.”

Reïncarnatie speelt een belangrijke rol in oosterse godsdiensten, vooral in die welke uit India stammen, zoals het boeddhisme, het hindoeïsme, het jainisme en de Sikh-religie. Bij de hindoes in India bijvoorbeeld wordt het leven gezien als een voortdurende kringloop van dood en wedergeboorte.

In recenter tijden echter is het reïncarnatiedenkbeeld veel mensen gaan boeien die op het westelijk halfrond wonen, onder wie heel wat jonge mensen. Volgens een columnist bij de Canadese Sunday Star is veel van deze belangstelling „het resultaat van de in de jaren ’60 begonnen invloed van oosterse godsdienstige denkbeelden op onze westerse samenleving”.

Nog een reden voor de belangstelling voor reïncarnatie is, dat enkele beroemdheden publiekelijk in alle ernst hebben verklaard dat zij al één of meer levens achter de rug hebben. Ook radio, tv, tijdschriften en andere nieuwsmedia hebben belangstelling voor reïncarnatie getoond, evenals talrijke mensen met een hogere opleiding, zoals artsen en leraren.

Dit alles heeft veel nieuwsgierigheid gewekt. Volgens enkele enquêtes heeft dan ook een vierde van de bevolking van Canada en de Verenigde Staten te kennen gegeven min of meer in reïncarnatie te geloven.

Zogeheten ervaringen uit vorige levens

De actrice Shirley MacLaine beweerde in een interview met Phyllis Battelle in Ladies’ Home Journal dat zij verscheidene „reisjes” terug in de stroom des tijds heeft gemaakt. „Ik herinner me veel van mijn vroegere levens — soms was ik een man, dan weer een vrouw”, zei ze.

In het boek Coming Back beschreef dr. Raymond Moody experimenten die hij onder zijn studenten en anderen deed. Hij zei dat hij hen via hypnose mee terugnam naar de tijd voor hun geboorte, en zij beweerden dat zij herinneringen aan vorige levens hadden. Eén van hen zei dat hij als Eskimo in een Eskimogemeenschap had geleefd. Een ander betoogde dat hij in een ’stenen tijdperk’, duizenden jaren geleden had geleefd.

Dr. Moody zelf beweerde dat hij negen vorige levens had gehad. Die varieerden van een leven in de boomtoppen als een soort „prehistorische uitgave van de mens” tot een leven in de dagen van het Romeinse Rijk, waarin hij volgens zijn zeggen in de arena door een leeuw werd aangevallen en gedood.

Het gebruik van hypnose om nieuwsgierige mensen terug te voeren naar een vermeende tijd voor hun geboorte is ook bestempeld als nuttig voor anderen. Artsen hebben hypnose gebruikt bij de behandeling van emotionele stoornissen. Beweerd wordt dat mysterieuze fobieën zijn verholpen door het probleem terug te voeren tot een gebeurtenis in een vorig leven. Hoe gefundeerd is dat denkbeeld?

Verslagen van bijna-dood-ervaringen

Door de bijna-dood-ervaringen die sommige mensen hebben verteld, is de reïncarnatiegedachte populair geworden. In het boek Leven na dit leven brengt dr. Moody verslag uit over zijn bevindingen naar aanleiding van bijna-dood-ervaringen van ongeveer vijftig mensen.

Hoewel hun ervaringen verschillend zijn geweest, denkt Moody dat ze een patroon vertonen. Deze mensen hadden het gevoel door een lange, donkere tunnel te gaan. Zij voelden zich alsof zij los van hun lichaam waren en vrij zweefden. Zij hadden de gewaarwording zich snel door de tunnel naar boven te bewegen, naar een zeer helder licht, en aan het eind van de tunnel zagen zij familieleden die lang geleden gestorven waren. Uiteindelijk werden zij wakker in hun eigen lichaam. Niet allen echter hebben elk van deze fases ervaren.

Beweerd wordt dat zulke ervaringen een positieve uitwerking hebben gehad op degenen die ze hadden. Als dat zo is, dan hadden ze hen moeten helpen hun angst voor de dood kwijt te raken en hun het vertrouwen moeten geven dat het leven zin heeft. Dat is echter niet altijd het geval geweest. Velen zijn nog steeds bang voor de dood en missen de overtuiging dat het leven werkelijk zin heeft.

Personen die in reïncarnatie geloven, zeggen dat zij in zulke ervaringen een ondersteuning vinden voor het denkbeeld dat de menselijke ziel in verschillende levensvormen wordt wedergeboren. Maar kan er enig geloof aan die leer worden gehecht? Vormt reïncarnatie werkelijk de sleutel tot de raadsels van het leven? Kunnen wij wel een antwoord vinden op de vragen: Hebt u al eerder geleefd? Zult u opnieuw leven? Bezitten mensen een ziel die het lichaam bij de dood verlaat? Deze vragen zullen in de volgende artikelen worden besproken.

[Inzet op blz. 4]

Reïncarnatie is een grondbeginsel van oosterse godsdiensten

[Illustratie op blz. 4]

Het hindoeïstische rad des levens