BIJBEL.
De Heilige Schrift, het geïnspireerde Woord van Jehovah, geldt als het grootste boek aller tijden vanwege zijn ouderdom, zijn verbreiding, het aantal talen waarin hij is vertaald, zijn grote waarde als literair meesterwerk en vanwege zijn enorme belangrijkheid voor de gehele mensheid. De bijbel staat volkomen op zichzelf, want hij is geen nabootsing noch een kopie van een ander werk. De bijbel beveelt zichzelf aan door zijn absoluut originele inhoud. Alle eer gaat naar de unieke Auteur ervan. De bijbel onderscheidt zich ook door het feit dat hij heviger controversen heeft doorstaan dan enig ander boek, want hij heeft talloze vijanden die hem haten.
Het Nederlandse woord „bijbel” komt via het Latijn van het Griekse woord biʹbli·a, dat op zijn beurt weer is afgeleid van biʹblos, een woord dat het merg van de papyrusplant aanduidt, waarvan een primitieve vorm van papier werd gemaakt.
ONDERVERDELING
De bijbelcanon wordt gevormd door 66 afzonderlijke boeken, van Genesis tot Openbaring. Dat juist deze boeken werden uitgekozen terwijl vele andere werden verworpen, bewijst dat de goddelijke Auteur niet alleen het schrijven van deze boeken inspireerde, maar ook zorgvuldig over hun bijeenbrenging en bewaring in de heilige catalogus waakte. Driekwart van de inhoud van de bijbel, d.w.z. 39 van de 66 boeken, staat bekend als de Hebreeuwse Geschriften, aangezien ze oorspronkelijk in die taal werden geschreven, met uitzondering van enkele kleine gedeelten in het Aramees (Ezra 4:8–6:18; 7:12-26; Jer. 10:11; Dan. 2:4b–7:28). Doordat de joden enkele van deze boeken combineerden, hadden zij in totaal slechts 22 of 24 boeken, maar deze bevatten hetzelfde materiaal. Het schijnt ook hun gewoonte te zijn geweest de Schriften in drie onderdelen te verdelen, namelijk ’de wet van Mozes, de Profeten en de Psalmen’ (Luk. 24:44). Het laatste gedeelte van de bijbel staat als de christelijke Griekse Geschriften bekend, zo genoemd omdat de 27 boeken van dit gedeelte in het Grieks werden geschreven. Het schrijven, bijeenbrengen en ordenen van deze boeken in de bijbelcanon vormt eveneens een bewijs dat Jehovah hier van het begin tot het eind toezicht op heeft gehouden.
De onderverdeling van de bijbel in hoofdstukken en verzen (de Engelse King James-vertaling heeft 1189 hoofdstukken en 31.173 verzen) is niet het werk van de oorspronkelijke schrijvers, maar werd pas eeuwen later gemakshalve ingevoerd. De masoreten verdeelden de Hebreeuwse Geschriften in verzen; vervolgens werd in de 13de eeuw G.T. de onderverdeling in hoofdstukken toegevoegd. In het jaar 1555 werd ten slotte Robert Estienne’s uitgave van de Latijnse Vulgaat als de eerste complete bijbel met de huidige hoofdstuk- en versindeling gepubliceerd.
De 66 bijbelboeken vormen te zamen één enkel werk, een compleet geheel. Net zoals de indeling in hoofdstukken en verzen slechts een praktisch hulpmiddel voor bijbelstudie is en niet bedoeld is om afbreuk te doen aan de eenheid van het geheel, zo staat het ook met de indeling van de bijbel naar de belangrijkste talen waarin de handschriften tot ons gekomen zijn. Wij hebben derhalve zowel de Hebreeuwse als de Griekse Geschriften, en aan laatstgenoemde werd de aanduiding „christelijk” toegevoegd om ze te onderscheiden van de Septuaginta-vertaling, het in het Grieks vertaalde Hebreeuwse gedeelte van de Schrift.
DE AUTEUR
Uit de bijgaande tabel blijkt dat ongeveer 40 menselijke secretarissen of schrijvers door de ene Auteur gebruikt werden om het geïnspireerde Woord van Jehovah op te tekenen. „De gehele Schrift is door God geïnspireerd”, en daartoe behoren zowel de boeken van de christelijke Griekse Geschriften als „de overige Schriften” (2 Tim. 3:16; 2 Petr. 3:15, 16). Deze uitdrukking „door God geïnspireerd” is een vertaling van het Griekse woord the·o·pneusʹtos, wat „door God geademd” betekent. Door op getrouwe mannen te ’ademen’, zorgde God ervoor dat zijn geest of werkzame kracht ten aanzien van hen werkzaam werd en hen actief leidde om datgene op te tekenen wat Jehovah wilde laten optekenen, want, zoals er staat geschreven, „nooit werd profetie door de wil van een mens voortgebracht, maar mensen hebben van Godswege gesproken zoals zij door heilige geest werden meegevoerd”. — 2 Petr. 1:21; Joh. 20:21, 22; zie INSPIRATIE.
Geen enkel ander boek vergde voor zijn voltooiing zo veel tijd als de bijbel. In 1513 v.G.T. begon Mozes met het schrijven van de bijbel. Tot enige tijd na 443 v.G.T., toen Nehemia en Maleachi hun boeken voltooiden, werden er andere heilige geschriften aan de geïnspireerde Schrift toegevoegd. Toen volgde er een hiaat in het schrijven van de bijbel van bijna 500 jaar, totdat de apostel Mattheüs zijn geschiedkundige verslag optekende. Bijna 60 jaar later schreef Johannes, de laatste der apostelen, zijn evangelie en drie brieven en sloot daarmee de bijbelcanon af. In totaal verstreken er dus zo’n 1610 jaar voordat de bijbel voltooid was. Alle schrijvers van de bijbel waren Hebreeën en behoorden dus tot het volk aan wie „de heilige uitspraken Gods werden toevertrouwd”. — Rom. 3:2.
INHOUD
Het Boek der Boeken onthult het verleden, verklaart het heden en voorzegt de toekomst — inlichtingen die alleen afkomstig kunnen zijn van Degene die van het begin af het einde weet (Jes. 46:10). De bijbel begint met een verslag over de schepping van de hemel en de aarde in het onbepaalde verleden; vervolgens vertelt hij in korte trekken wat er gebeurde in de meer dan 42.000 jaar waarin de aarde als woonplaats voor de mens werd toebereid. Dan wordt de werkelijk wetenschappelijke verklaring van de oorsprong van de mens geopenbaard — dat leven slechts afkomstig is van een Levengever — feiten die alleen de Schepper, nu in de rol van Auteur, kon verklaren (Gen. 1:26-28; 2:7). Met het verslag over de reden waarom de mensen sterven, werd het overheersende thema dat in de gehele bijbel terug te vinden is, geïntroduceerd. Dit thema, de heiliging en rechtvaardiging van Jehovah’s naam, lag opgesloten in de eerste profetie omtrent ’het zaad van de vrouw’ (Gen. 3:15). Er verstreken meer dan 2000 jaar voordat deze belofte van een „Zaad” werd herhaald, namelijk toen God tot Abraham zei: „Door bemiddeling van uw zaad zullen alle natiën der aarde zich stellig zegenen” (Gen. 22:18). Meer dan 800 jaar later werd aan een nakomeling van Abraham, koning David, een hernieuwde verzekering gegeven, en in de loop van de tijd zorgden Jehovah’s profeten ervoor dat deze vlam van hoop helder bleef branden (2 Sam. 7:12, 16; Jes. 9:6, 7). Nog eens 1000 jaar na David, meer dan 4000 jaar na de oorspronkelijke profetie in Eden, verscheen het Beloofde Zaad zelf, Jezus Christus, de wettelijke erfgenaam van „de troon van zijn vader David” (Luk. 1:31-33; Gal. 3:16). Toen deze „Zoon van de Allerhoogste” door het aardse zaad van de „slang” in de dood werd vermorzeld, verschafte hij de losprijs voor het recht op leven dat voor Adams nakomelingen verloren was gegaan, en voorzag aldus in het enige middel waardoor de mensheid eeuwig leven kan ontvangen. Vervolgens werd hij verhoogd en wachtte de bestemde tijd af waarin hij „de oorspronkelijke slang, die Duivel en Satan wordt genoemd”, naar de aarde zou slingeren, waar deze uiteindelijk voor altijd vernietigd zal worden. Op deze wijze wordt het luisterrijke thema, dat in Genesis wordt aangekondigd en door de gehele bijbel heen wordt ontwikkeld en uitgebreid, in de laatste hoofdstukken tot een glorierijke climax gebracht, doordat onthuld wordt hoe Jehovah’s grootse voornemen door middel van zijn koninkrijk verwezenlijkt wordt. — Openb. 11:15; 12:1-12, 17; 19:11-16; 20:1-3, 7-10; 21:1-5; 22:3-5.
Dit koninkrijk onder Christus, het Beloofde Zaad, is het middel waardoor Gods naam Jehovah geheiligd en gerechtvaardigd wordt. In overeenstemming met dit thema stelt de bijbel Jehovah’s naam meer op de voorgrond dan enig ander boek; de naam komt in de Nieuwe-Wereldvertaling in de Hebreeuwse Geschriften 6973 maal voor, nog afgezien van de verkorte vorm „Jah” en de talloze gevallen waarin de naam een onderdeel vormt van andere namen, zoals „Jezus” (Jehosua), wat „Jehovah is redding” betekent. (Zie JEHOVAH [Belangrijkheid van de naam].) Wij zouden de naam van de Schepper niet kennen en ook niets weten omtrent de grote strijdvraag die door de opstand in Eden werd opgeworpen en waarbij deze naam betrokken was, of omtrent Gods voornemen om die naam ten overstaan van de gehele schepping te heiligen en te rechtvaardigen, indien dat alles niet in de bijbel was geopenbaard.
In deze bibliotheek van 66 boeken zijn het Koninkrijksthema en Jehovah’s naam nauw verweven met inlichtingen over vele andere onderwerpen. Terreinen van kennis zoals architectuur, astronomie, chemie, dichtkunst, handel, hygiëne, landbouw, muziek, staatsbestuur, taalkunde, tactische oorlogvoering, techniek en volkenkunde, worden slechts terloops vermeld en niet specifiek behandeld. Niettemin bevat de bijbel een ware schat aan informatie voor archeologen en paleografen. In grote lijnen kan men dit uitgestrekte terrein van informatie in vier onderwerpen verdelen: (1) Geschiedenis en profetie; (2) Grondwaarheden en leringen; (3) Fundamentele beginselen; (4) Christelijke bediening.
Als een nauwkeurig en ver in het verleden teruggrijpend geschiedkundig werk overtreft de bijbel alle andere boeken. Maar hij is van nog veel grotere waarde op het gebied van profetieën, want hij voorzegt de toekomst op een wijze zoals alleen de Koning der Eeuwigheid die nauwkeurig kan openbaren. De opmars der wereldmachten in de loop der eeuwen, ja zelfs de opkomst en uiteindelijke ondergang van huidige stelsels, werden voorzegd in de profetieën van de bijbel die betrekking hadden op de verre toekomst.
Gods Woord der Waarheid maakt mensen op een zeer praktische wijze vrij van onwetendheid, bijgeloof, filosofieën en zinloze tradities van mensen (Joh. 8:32). „Het woord van God is levend en oefent kracht uit” (Hebr. 4:12). Zonder de bijbel zouden wij Jehovah niet kennen, zouden wij niets weten omtrent de wonderbaarlijke zegeningen die Christus’ loskoopoffer afwerpt en zouden wij niet begrijpen aan welke vereisten wij moeten voldoen om in of onder Gods rechtvaardige koninkrijk eeuwig leven te ontvangen.
De bijbel is ook in andere opzichten een zeer praktisch boek, want hij geeft christenen gezonde raad hoe zij thans moeten leven, hoe zij hun bediening moeten verrichten en hoe zij dit tegen God gekante, genotzuchtige samenstel van dingen kunnen overleven. Christenen worden ertoe aangespoord „niet langer naar dit samenstel van dingen gevormd [te worden]”, maar de denkwijze van wereldse mensen te laten varen en hun geest te hervormen. Dit kunnen zij doen door dezelfde nederige geesteshouding te bezitten „welke ook in Christus Jezus was”, en door de oude persoonlijkheid af te leggen en de nieuwe persoonlijkheid aan te doen (Rom. 12:2; Fil. 2:5-8; Ef. 4:23, 24; Kol. 3:5-10). Dit betekent dat zij de vrucht van Gods geest voortbrengen: „Liefde, vreugde, vrede, lankmoedigheid, vriendelijkheid, goedheid, geloof, zachtaardigheid, zelfbeheersing” — onderwerpen waarover in het gehele boek zo veel geschreven wordt. — Gal. 5:22, 23; Kol. 3:12-14; zie HANDSCHRIFTEN VAN DE BIJBEL.
[Tabel op blz. 204-205]
TABEL VAN DE BIJBELBOEKEN IN DE VOLGORDE WAARIN ZE VOLTOOID ZIJN
(De volgorde waarin de bijbelboeken werden geschreven en in welke verhouding ze tot elkaar staan, kan slechts bij benadering worden aangegeven; sommige datums en plaatsen zijn onzeker. De afkorting c. betekent „circa”, n. „na” en v. „vóór”.)
Hebreeuwse Geschriften (v.G.T.)
Boek Genesis
Schrijver Mozes
Geschrift voltooid 1513
Beschreven periode „In het begin” tot 1657
Waar geschreven Wildernis
Boek Exodus
Schrijver Mozes
Geschrift voltooid 1512
Beschreven periode 1657–1512
Waar geschreven Wildernis
Boek Leviticus
Schrijver Mozes
Geschrift voltooid 1512
Beschreven periode 1 maand (1512)
Waar geschreven Wildernis
Boek Job
Schrijver Mozes
Geschrift voltooid c. 1473
Beschreven periode Meer dan 140 jaar, tussen 1657–1473
Waar geschreven Wildernis
Boek Numeri
Schrijver Mozes
Geschrift voltooid 1473
Beschreven periode 1512–1473
Waar geschreven Wildernis en vlakten van Moab
Boek Deuteronomium
Schrijver Mozes
Geschrift voltooid 1473
Beschreven periode 2 maanden (1473)
Waar geschreven Vlakten van Moab
Boek Jozua
Schrijver Jozua
Geschrift voltooid c. 1450
Beschreven periode 1473–c. 1450
Waar geschreven Kanaän
Boek Rechters
Schrijver Samuël
Geschrift voltooid c. 1100
Beschreven periode c. 1450–c. 1120
Waar geschreven Israël
Boek Ruth
Schrijver Samuël
Geschrift voltooid c. 1090
Beschreven periode 11 jaar gedurende tijd der rechters
Waar geschreven Israël
Boek 1 Samuël
Schrijver Samuël, Gad, Nathan
Geschrift voltooid c. 1077
Beschreven periode c. 1180–1077
Waar geschreven Israël
Boek 2 Samuël
Schrijver Gad, Nathan
Geschrift voltooid c. 1040
Beschreven periode 1077–c. 1040
Waar geschreven Israël
Boek Hooglied
Schrijver Salomo
Geschrift voltooid c. 1020
Beschreven periode
Waar geschreven Jeruzalem
Boek Prediker
Schrijver Salomo
Geschrift voltooid v. 1000
Beschreven periode
Waar geschreven Jeruzalem
Boek Jona
Schrijver Jona
Geschrift voltooid c. 844
Beschreven periode
Waar geschreven
Boek Joël
Schrijver Joël
Geschrift voltooid c. 820 (?)
Beschreven periode
Waar geschreven Juda
Boek Amos
Schrijver Amos
Geschrift voltooid c. 803
Beschreven periode
Waar geschreven Juda
Boek Hosea
Schrijver Hosea
Geschrift voltooid n. 745
Beschreven periode v. 803–n. 745
Waar geschreven Samaria (district)
Boek Jesaja
Schrijver Jesaja
Geschrift voltooid c. 732
Beschreven periode c. 778–732
Waar geschreven Jeruzalem
Boek Micha
Schrijver Micha
Geschrift voltooid v. 716
Beschreven periode c. 777–716
Waar geschreven Juda
Boek Spreuken
Schrijver Salomo, Agur, Lemuël (misschien dezelfde als Salomo, of Hizkia)
Geschrift voltooid c. 716
Beschreven periode
Waar geschreven Jeruzalem
Boek Zefanja
Schrijver Zefanja
Geschrift voltooid v. 648
Beschreven periode
Waar geschreven Juda
Boek Nahum
Schrijver Nahum
Geschrift voltooid v. 632
Beschreven periode
Waar geschreven Juda
Boek Habakuk
Schrijver Habakuk
Geschrift voltooid c. 628 (?)
Beschreven periode
Waar geschreven Juda
Boek Klaagliederen
Schrijver Jeremia
Geschrift voltooid 607
Beschreven periode
Waar geschreven Bij Jeruzalem
Boek Obadja
Schrijver Obadja
Geschrift voltooid c. 607
Beschreven periode
Waar geschreven
Boek Ezechiël
Schrijver Ezechiël
Geschrift voltooid 591
Beschreven periode 613–c. 591
Waar geschreven Babylon
Boek 1 en 2 Koningen
Schrijver Jeremia
Geschrift voltooid 580
Beschreven periode c. 1040–580
Waar geschreven Juda en Egypte
Boek Jeremia
Schrijver Jeremia
Geschrift voltooid 580
Beschreven periode 647–580
Waar geschreven Juda en Egypte
Boek Daniël
Schrijver Daniël
Geschrift voltooid c. 536
Beschreven periode 618–c. 536
Waar geschreven Babylon
Boek Haggaï
Schrijver Haggaï
Geschrift voltooid 520
Beschreven periode 112 dagen (520)
Waar geschreven Jeruzalem
Boek Zacharia
Schrijver Zacharia
Geschrift voltooid 518
Beschreven periode 520–518
Waar geschreven Jeruzalem
Boek Esther
Schrijver Mordechai
Geschrift voltooid c. 474
Beschreven periode c. 484–474
Waar geschreven Susan
Boek 1 en 2 Kronieken
Schrijver Ezra
Geschrift voltooid c. 460
Beschreven periode Na 1 Kronieken 9: 1077–537
Waar geschreven Jeruzalem (?)
Boek Ezra
Schrijver Ezra
Geschrift voltooid c. 460
Beschreven periode 537–c. 467
Waar geschreven Jeruzalem
Boek Psalmen
Schrijver David, Mozes en anderen
Geschrift voltooid c. 460
Beschreven periode
Waar geschreven
Boek Nehemía
Schrijver Nehemía
Geschrift voltooid n. 443
Beschreven periode 456–n. 443
Waar geschreven Jeruzalem
Boek Maleachi
Schrijver Maleachi
Geschrift voltooid n. 443
Beschreven periode
Waar geschreven Jeruzalem
Christelijke Griekse Geschriften (G.T.)
Boek Mattheüs
Schrijver Mattheüs
Geschrift voltooid c. 41
Beschreven periode 2 v.G.T.–33 G.T.
Waar geschreven Palestina
Boek 1 Thessalonicenzen
Schrijver Paulus
Geschrift voltooid c. 50
Beschreven periode
Waar geschreven Korinthe
Boek 2 Thessalonicenzen
Schrijver Paulus
Geschrift voltooid c. 51
Beschreven periode
Waar geschreven Korinthe
Boek Galaten
Schrijver Paulus
Geschrift voltooid c. 50–52
Beschreven periode
Waar geschreven Korinthe of Syrisch Antiochië
Boek 1 Korinthiërs
Schrijver Paulus
Geschrift voltooid c. 55
Beschreven periode
Waar geschreven Efeze
Boek 2 Korinthiërs
Schrijver Paulus
Geschrift voltooid c. 55
Beschreven periode
Waar geschreven Macedonië
Boek Romeinen
Schrijver Paulus
Geschrift voltooid c. 56
Beschreven periode
Waar geschreven Korinthe
Boek Lukas
Schrijver Lukas
Geschrift voltooid c. 56–58
Beschreven periode 3 v.G.T.–33 G.T.
Waar geschreven Cesarea
Boek Efeziërs
Schrijver Paulus
Geschrift voltooid c. 60–61
Beschreven periode
Waar geschreven Rome
Boek Kolossenzen
Schrijver Paulus
Geschrift voltooid c. 60–61
Beschreven periode
Waar geschreven Rome
Boek Filémon
Schrijver Paulus
Geschrift voltooid c. 60–61
Beschreven periode
Waar geschreven Rome
Boek Filippenzen
Schrijver Paulus
Geschrift voltooid c. 60–61
Beschreven periode
Waar geschreven Rome
Boek Hebreeën
Schrijver Paulus
Geschrift voltooid c. 61
Beschreven periode
Waar geschreven Rome
Boek Handelingen
Schrijver Lukas
Geschrift voltooid c. 61
Beschreven periode 33–c. 61
Waar geschreven Rome
Boek Jakobus
Schrijver Jakobus
Geschrift voltooid v. 62
Beschreven periode
Waar geschreven Jeruzalem
Boek Markus
Schrijver Markus
Geschrift voltooid c. 60–65
Beschreven periode 29–33
Waar geschreven Rome
Boek 1 Timotheüs
Schrijver Paulus
Geschrift voltooid c. 61–64
Beschreven periode
Waar geschreven Macedonië
Boek Titus
Schrijver Paulus
Geschrift voltooid c. 61–64
Beschreven periode
Waar geschreven Macedonië (?)
Boek 1 Petrus
Schrijver Petrus
Geschrift voltooid c. 62–64
Beschreven periode
Waar geschreven Babylon
Boek 2 Petrus
Schrijver Petrus
Geschrift voltooid c. 64
Beschreven periode
Waar geschreven Babylon (?)
Boek 2 Timotheüs
Schrijver Paulus
Geschrift voltooid c. 65
Beschreven periode
Waar geschreven Rome
Boek Judas
Schrijver Judas
Geschrift voltooid c. 65
Beschreven periode
Waar geschreven Palestina (?)
Boek Openbaring
Schrijver Johannes
Geschrift voltooid c. 96
Beschreven periode
Waar geschreven Patmos
Boek Johannes
Schrijver Johannes
Geschrift voltooid c. 98
Beschreven periode Na proloog: 29–33
Waar geschreven In of bij Efeze
Boek 1 Johannes
Schrijver Johannes
Geschrift voltooid c. 98
Beschreven periode
Waar geschreven In of bij Efeze
Boek 2 Johannes
Schrijver Johannes
Geschrift voltooid c. 98
Beschreven periode
Waar geschreven In of bij Efeze
Boek 3 Johannes
Schrijver Johannes
Geschrift voltooid c. 98
Beschreven periode
Waar geschreven In of bij Efeze