Vermijd de ziekten van de geest en het hart
„Ons hart is niet achterwaarts gekeerd, noch onze gang geweken van Uw pad.” — Ps. 44:19.
1. Welke situatie heerst er thans op aarde met betrekking tot geestelijke ziekten, en wie is er verantwoordelijk voor?
ER WAREN over de aarde grotere moordenaars rond dan dodelijke ziekten als kanker en hartkwalen. Die moordenaars brengen een geestelijke dood teweeg waarvan nu noch in het komende samenstel van dingen genezing mogelijk is. Satan en zijn demonengebroed zijn die moordenaars. Zij zijn naar de aarde geworpen en brengen in geestelijke moeilijkheden bestaande weeën over de mensheid. Boosaardig houdt dokter Satan de meeste aardbewoners geestelijk ziekelijk om hen dan buiten Gods gunst te laten sterven. Met al het hem ter beschikking staande tracht hij ’s mensen geest te verblinden en hun hart te verontreinigen. Zijn streven is, hun hart van Jehovah af te keren zodat hun pad niet langer naar de nieuwe wereld van rechtvaardigheid zal leiden. Satans specialiteit is, de mensen in het algemeen en persoonlijk recepten te geven, welke geestelijke slaapziekte en andere verschrikkelijke ziekten van de geest veroorzaken. Zij die aan zulk een ziekte ten prooi vallen, zijn er niet licht toe te brengen de diensten van de ware dokters te zoeken die het juiste geneesmiddel toedienen, dat een werkelijke geestelijke genezing bewerkstelligt. — Matth. 12:32; Openb. 12:12, NW.
2. Wie zijn de ware dokters gebleken?
2 Wie zijn die ware dokters? Niemand meer of minder dan Jehovah God en zijn loyale helper, Christus Jezus. Zij beiden kennen alle sluipgangen van ’s mensen wonderbaarlijke geest en diens hartsgeheimen omdat zij de eerste man en vrouw hebben geschapen. Jehovah deelde de Israëlieten mede: „Ik ben Jehovah, die u gezond maak.” Jezus bezat de roep gezondmakingen te kunnen verrichten, en daarover staat geschreven: „En hij ging door het land goeddoende en gezond makende allen die door de Duivel waren onderdrukt.” „En er was kracht van Jehovah zodat hij gezond kon maken.” — Ex. 15:26; Hand. 10:38; Luk. 5:17, NW.
3, 4. (a) Hoe en in welke mate is Jehovah’s volk geestelijk gezond gemaakt? (b) Welke dwaze handelwijze dient te worden vermeden, en waarom?
3 Door Jehovah’s onverdiende goedgunstigheid zijn zijn getuigen er in geslaagd uit te breken uit Satans verlammende religieuze gevangenschap en voor hulp naar de juiste dokters te snellen. Hebben dezen hen als door een wonder eensklaps geestelijk gezond gemaakt? Wel neen! Het heeft hen jaren gekost eer zij zover waren dat hun geest was hervormd en hun hart door de waarheid gesterkt. Dit is noodzakelijk geweest ten einde het vals-religieuze gif waarvan hun geest en hart doortrokken waren, te verwijderen. Onder het bekwame toezicht van deze meesterdokters hebben zij jarenlang een geestelijke kuur gevolgd van studie en geestelijke verkwikking. Zij hebben zich onderworpen aan een voortdurend gezondmakingsprogramma en zijn daardoor wat hun geestelijke gezondheid betreft, achtereenvolgens in steeds betere toestanden komen te verkeren. Hun streven is, in de nieuwe wereld na Armageddon geestelijk volmaakt te worden. Hoe staat het met u? Houdt gij gelijke tred met dit thans aan de gang zijnde grote geestelijke hernieuwingsprogramma?
4 Wanneer wij er gelijke tred mede houden, dienen wij niet zo dwaas te handelen als sommigen, die na een korte tijd de geestelijke gezondmakingskuur te hebben gevolgd, de misleidende gedachte bij zich laten opkomen dat zij al volledig zijn hersteld, en zich daardoor losmaken van Jehovah’s genezing brengende organisatie. Het duurt niet lang of zij krijgen een ernstige instorting en zijn dan geestelijk nog zieker. De dood aanbrengende Satansdokters hebben hen al spoedig weer in hun greep te pakken en stellen het zich ten doel hen geestelijk als vijanden van God te laten sterven. Aarzelt iemand nu dus doordat hij geen vorderingen maakt in Jehovah’s gezondmakingsprogramma, dan kan hij straks verongelukken voor zover het zijn eeuwige welzijn in de nieuwe wereld betreft.
5. Wat is het juiste geneesmiddel, en hoe werkt het?
5 Het door de grote dokters, Jehovah God en Christus Jezus, voorgeschreven juiste geneesmiddel, wordt verschaft door middel van de heilige geest, de van God uitgaande werkzame kracht. Dit geopenbaarde Woord Gods wordt met „ogenzalf” vergeleken, waarmede iemands ogen des verstande worden ingewreven ten einde zijn geestelijke gezichtsvermogen terug te brengen. Deze balsem van Gods toegepaste Woord is verre superieur aan elk door het menselijk kunnen ontdekte „wondermiddel” of „wondervaccin” (Openb. 3:18). Satan, de pseudo-dokter, noch een van zijn religieuze handlangers die zogenaamd aan „goddelijke gezondmaking” doen, beschikt over dit goddelijke geneesmiddel, en zij kunnen het dus ook niet toedienen. Door deze doeltreffende, geneeskrachtige balsem van Gods zich ontvouwende Woord, ook bekend als „de waarheid,” gaat men door de juiste „kennis . . . van u, de enige waarachtige God, en van hem die gij hebt uitgezonden, Jezus Christus,” juist denken. Door zijn genezingswerk en zijn woorden toonde Jezus Christus aan dat hij een der ware dokters was door wier bemiddeling dit juiste geestelijke geneesmiddel wordt toegediend. Hij zeide: „Gij zult de waarheid kennen, en de waarheid zal u vrijmaken. . . . Ik ben de weg en de waarheid en het leven.” Toen Jezus de aarde verliet, gaf hij de verzekering dat zijn volgelingen eveneens over deze geneeskrachtige waarheidsbalsem zouden beschikken. Hij zeide dat hij hun als helper „de geest der waarheid” zou zenden, „welke de wereld niet kan ontvangen, omdat ze hem ziet noch kent. Gij kent hem, omdat hij bij u blijft en in u is.” — Joh. 17:3; 8:32; 14:6, 16, 17, NW.
6. Hoe hebben de ware dokters de eerste mens geschapen, waardoor hij gunstig kon reageren op een geestelijke genezing?
6 De ware dokters die precies weten hoe de mens is samengesteld, weten hoe zij de geestelijke geneeskracht bezittende waarheidsbalsem moeten toedienen. Zij hebben de mens op wonderbaarlijke manier naar het beeld van God geschapen. Dit wil niet alleen maar zeggen dat de mens van nature in beperkte mate begiftigd is met eigenschappen als liefde, wijsheid, macht en gerechtigheid, maar het houdt eveneens in dat hij over verstandelijke vermogens beschikt waarmede hij die eigenschappen kan waarderen en tot zijn welzijn kan gebruiken. In de bijbel worden deze verstandelijke vermogens met de woorden geest en geweten aangeduid. Ons gehele zenuwstelsel bestaande uit de hersenen, de ruggegraat en het uitgebreide zenuwnetwerk ter overbrenging van de gezichts-, gehoors-, reuk-, gevoels- en smaakwaarnemingen, is het door onze verstandelijke vermogens gebruikte fysieke instrument om gedachten en boodschappen te ontvangen en over te brengen en handelingen te leiden.
7. Laat aan de hand van de bijbel zien wat één betekenis van het woord „geest” is.
7 In de bijbel wordt het woord geest in verschillende betekenissen gebruikt in verband met de verstandelijke vermogens van de mens. Ten eerste in de zin van ’s mensen vermogen informatieve feiten tot zich te nemen, die feiten te beredeneren en dienaangaande of met betrekking tot veronderstelde feiten tot bepaalde conclusies te komen. Wanneer wij gaan studeren, zouden wij bijvoorbeeld kunnen zeggen: ’Ik zal mijn geest bij die studie uit De Wachttoren houden.’ Hiermede bedoelen wij dat wij onze geest oplettend en waakzaam zullen houden ten einde alle daarin vervatte inlichtingen in ons op te nemen. Paulus merkte over de personen die hij in Berea aantrof op, dat hun geest ontvankelijk was voor de ware bijbelse feiten, zij deze tot zich wilden nemen en wilden beredeneren. „Want zij namen het woord met de grootste bereidwilligheid des geestes aan, terwijl zij dagelijks de Schrift zorgvuldig onderzochten om na te gaan of dit zo was.” Merk tevens op hoe Maria in haar geest de aan haar door de engel gegeven boodschap ’beredeneerde.’ „Maar zij werd diep verontrust bij dit gezegde en begon te beredeneren wat voor soort van begroeting dit zou kunnen zijn.” — Hand. 17:11 en Luk. 1:29, NW.
8. Laat aan de hand van de bijbel zien welke tweede betekenis „geest” kan hebben.
8 Het woord geest wordt eveneens vaak gebruikt met betrekking tot het vermogen om de feiten welke wij voordien tot ons hebben genomen en welke wij beredeneerd hebben, in het geheugen te bewaren. Dikwijls zeggen wij: ’Ik zal dit in mijn geest prenten,’ terwijl wij bedoelen dat wij het in ons geheugen wegbergen om het ons in de toekomst te kunnen herinneren. Af en toe is het goed die herinneringen wederom op te halen ten einde onze wellicht laks geworden handelingen weer daarmee te doen overeenstemmen. Paulus schreef aan Titus: „Blijf hen er aan herinneren onderworpen te zijn.” Jehovah, de Grote Meester-Intelligentie, heeft eveneens een geheugen. „Heeft Jehovah hen niet gedacht, en is het niet in zijn geest opgekomen?” — Titus 3:1, NW; Jer. 44:21, AS.
9. Hoe helpt de geest bij het nemen van beslissingen?
9 In de geest beredeneert men de verworven kennis ten einde tot bepaalde definitieve gevolgtrekkingen te komen. Wanneer deze gevolgtrekkingen eenmaal zijn gemaakt, kunnen wij verstandige beslissingen nemen. Paulus doet een beroep op alle broeders en zusters te Korinthe om tot dezelfde kennis der waarheid te komen. Dit zou er immers toe leiden dat zij eensgezind en juist dachten, en aldus verdeeldheid vermeden: Opdat ’er geen verdeeldheid onder u heerst, maar gij op passende wijze verenigd moogt worden in dezelfde geest en in dezelfde gedachtengang’ (1 Kor. 1:10, NW). Wanneer iemand zijn gedachten dus op verkeerde wijze bezighoudt met het gevallen vlees, gaat hij verkeerde verlangens koesteren hetgeen een nadelige invloed op zijn staan en gaan heeft. „Want zij die in overeenstemming met het vlees zijn, richten hun geest [de aandacht van hun verstandelijke vermogens] op de dingen des vleses” (Rom. 8:5, NW). Koesteren wij eenmaal een zekere tijd verkeerde verlangens en nemen wij dan gebrekkig besluiten, dan zal blijken dat wij onze beslissingen volgens een bepaald schema, een vast model of een patroon nemen. Dit gehele patroon volgens hetwelk wij gevolgtrekkingen maken en waardoor onze persoonlijke gedragslijn wordt bepaald, kan zover afwijken van de standaard voor een juist gedrag dat wij ons genoodzaakt zien ons gedrag radicaal te veranderen. In een dergelijke situatie bevindt men zich wanneer men een ware christen wordt. Men moet een volkomen nieuw denkpatroon ontwikkelen om zich tot een nieuwe persoonlijkheid te hervormen. Hierover schreef de apostel Paulus: „Wordt niet langer naar dit samenstel van dingen gevormd, maar wordt veranderd door uw geest te hervormen, opdat gij voor u zelf de goede en aangename en volledige wil van God moogt beproeven.” — Rom. 12:2 en Kol. 3:9, 10, NW.
10. Welke van de verschillende geestesgesteldheden dienen wij na te bootsen?
10 Er bestaat dus verschil in geestesgesteldheid. Wij kunnen een persoon bijvoorbeeld beschrijven als een ’hoogmoedige geest,’ dat wil zeggen iemand die een hoge dunk van zich zelf heeft. Wij zouden daarentegen ook kunnen zeggen dat een bepaald persoon ’nederig van geest’ is, dat wil zeggen iemand die zich zelf niet te hoog aanslaat. Zulk een geestesgesteldheid had Christus Jezus. Paulus geeft de raad dat alle christenen dienen te trachten dezelfde nederige geestesgesteldheid en gezindheid te bewaren als hun voorbeeld Jezus: „Bewaar de geestestoestand in u welke ook Christus Jezus had.” Petrus bevestigt deze raad. „Bewapent . . . gij u, daar Christus in het vlees heeft geleden, daarom met dezelfde geestesgesteldheid” (Fil. 2:5 en 1 Petr. 4:1, NW). Het woord geest verwijst soms naar iemands impulsieve aard of neiging, welke hogelijk wordt beïnvloed door het brein. „Een man, die zijn geest [aard, temperament] niet wederhouden kan, is een opengebrokene stad zonder muur.”. — Spr. 25:28.
11. Laat zien hoe de bijbel aangeeft wat „geweten” is en wat er in verband mede dient te worden gedaan.
11 Een ander geestesvermogen waarmede Jehovah, de alwijze Schepper, de mens op doordachte wijze heeft toegerust, wordt in de bijbel geweten genoemd. Het geweten is een innerlijk besef of gevoel van goed en kwaad, waardoor iemand wordt verontschuldigd of beschuldigd. De christen moet zijn vermogen om goed en kwaad te onderscheiden voortdurend aan de hand van Gods Woord der waarheid ontwikkelen, zodat hij er van overtuigd zal zijn dat hij steeds weer de juiste beslissingen neemt. Doordat de beslissingen voor zulk een dienstknecht op Jehovah’s Woord zijn gebaseerd, zal hij te allen tijde een zuiver en goed geweten hebben. Zijn innerlijk zal hem niet beschuldigen van een verkeerd gedrag. Paulus toont aan dat een zwak geweten te wijten is aan een gebrek aan kennis. „Deze kennis [is] niet in alle personen; maar daar sommigen tot nu toe gewoon zijn aan afgoden, eten zij het voedsel als iets wat aan een afgod is geofferd, en daar hun geweten zwak is, wordt het bezoedeld.” „Reine personen [personen die zich laten leiden door een door de bijbel gevormd geweten] is alles rein. Maar niets is rein voor verontreinigde en trouweloze personen, doch zowel hun geest [verstandelijke vermogens] als hun geweten is verontreinigd.” — 1 Kor. 8:7 en Titus 1:15, NW.
HET HART BEWAREN
12. Wat is het algemene bijbelse gebruik van het woord „hart,” en hoe kan het worden ontwikkeld?
12 Wij zullen hier nu een aanverwant onderwerp aansnijden, dat in de bijbel het hart wordt genoemd. In deze algemeenste bijbelse betekenis is het hart de zetel van liefde en genegenheid, vandaar de zetel der beweegreden, en het leidings- en stuwingscentrum. Doordat de geest mediteert, studeert en overdenkt, doordat er voortdurend invloeden van buitenaf werkzaam zijn en door de omgang met anderen kan het „hart” worden bereikt en getroffen of aangedaan. De langdurige ontwikkeling van deze toestand van iemands aandoeningen of genegenheden wordt beschreven als zijn „hartsgesteldheid.” Daarom kan iemand een „goede hartetoestand” of een „slechte hartetoestand” ontwikkelen, wat er van afhangt of zijn hart welwillend jegens Jehovah is of dat het zich ten opzichte van hem verhardt.
13. Hoe luidt de verklaring van Spreuken 4:23?
13 Salomo schreef: „Behoed uw hart boven al wat te bewaren is, want daaruit zijn de uitgangen des levens.” Het letterlijke orgaan het hart is ongeveer in het centrum van ons organisme gelegen. Als een inwendig, centraal gelegen pomp ontvangt het een onafgebroken bloedstroom uit de grote vena cava, zendt het bloed vervolgens door de longcirculatie en stuurt het ten slotte door de aorta weg. Precies zo blijft onze zetel van genegenheid gedachten en indrukken uit de geest en het zenuwstelsel opnemen en in tegenovergestelde richting wellen er uit deze innerlijke diepte bijna aanhoudend liefdes- of haatgevoelens en -betuigingen naar buiten op, waardoor de ware innerlijke persoonlijkheid van het schepsel wordt weerspiegeld. Inderdaad vloeien dus uit dit figuurlijke hart de „uitgangen des levens,” omdat per slot de afloop van iemands bestaan zuiver het resultaat is van de uitingen van dit hart; vandaar dat de opgebouwde hartetoestand invloed kan hebben op de eeuwige bestemming van het schepsel (Spr. 4:23). Wenst hij het leven, dan dient hij zijn zetel der genegenheid te bewaken en hem geestelijk gezond te houden.
14, 15. (a) Wie kunnen werkelijk het hart van de mens lezen, en waarom? (b) Hoe sterkt iemand zijn hartetoestand?
14 Vele zogenaamde „psychiaters” beweren dat zij ’s mensen geest kunnen lezen, doch alleen Jehovah God en Christus Jezus kunnen in de diepste schuilhoeken van het menselijke hart kijken. David zeide: „Salomo, mijn zoon, ken de God van uw vader en dien hem met een volledig hart en een blijde ziel, want Jehovah doorzoekt alle harten en hij onderscheidt elke gedachtenneiging” (1 Kron. 28:9, NW). Ook Jezus beschikte over het vermogen te onderscheiden wat er omgaat in het hart of de zetel der genegenheid van het schepsel, welke zijn geest aanzet tot een bepaalde denk- of redenatiewijze. „Maar Jezus, hun redeneringen onderscheidend, antwoordde hen: ’Wat beredeneert gij in uw hart?’” — Luk. 5:22, NW.
15 Daar Jehovah slechts de mensen van goede wil zoekt, wier hartetoestand goed is, is het van levensbelang dat ons hart snel voor Jehovah klopt wanneer het gaat om onze beweegredenen, liefde, bedoelingen, energie en genegenheid. Alleen wanneer wij de waarheidszaden welke bij het bestuderen van Jehovah’s Woord der waarheid in onze geest vallen, diep in de „goede soort van aarde” van onze genegenheden of ons hart laten doordringen, zullen wij worden gesterkt. Ja, dat ze zich daar stevig wortelen opdat er een overvloed van rechtvaardige vruchten van de geest voortgebracht mag worden! Eveneens moeten wij op dat rechtvaardige fundament van verzamelde geestelijke schatten zich een genegenheid laten ontwikkelen om juiste beginselen van harte te aanvaarden. Niet louter waarheidswoorden maar vooral ervaringen in Jehovah’s dienst en ook beproevingen op rechtschapenheid laten een blijvende indruk op de geest achter. De uitwerking hiervan is dat iemands hartetoestand onmetelijk wordt versterkt. ’Weest sterk en uw hart zij onversaagd, gij allen, die op Jehovah hoopt’ (Ps. 31:25, NBG). Hoe langer een getrouwe dienstknecht die zich aan God heeft opgedragen, dient, een des te onversaagder strijder voor Jehovah’s naam hij wordt. — Matth. 13:23, NW; Gal. 5:22.
16, 17. (a) Waarmede kan een sterke hartetoestand worden vergeleken en welk voordeel heeft het dit te hebben? (b) Hoe trekt Satan voordeel van flauwhartigen, en wat is het gevolg?
16 Men kan een sterke, goed verschanste hartetoestand vergelijken met het vliegwiel van een motor, dat wanneer het eenmaal in beweging is, moeilijk tot stilstand is te brengen, maar dat blijft doordraaien en elke tijdelijke belemmering of traagheid overwint. Wanneer een persoon tijdelijk uit zijn evenwicht zou worden geslagen of ten gevolge van Satans verzoekingen en andere boze invloeden geneigd zou zijn een onverstandige handelwijze te volgen, is de hartetoestand van de goed verschanste, reeds lange tijd dienende dienstknecht van Jehovah sterk genoeg om hem weer onmiddellijk in het rechte spoor te brengen ten einde zulke verzoekingen het hoofd te bieden. Door een sterke hartetoestand kan iemand ook te midden van alle tegenstandsstormen zijn evenwicht bewaren en bestaat de garantie dat hij een juiste, onveranderlijke loopbaan van rechtvaardigheid zal volgen.
17 Wanneer Satan er eenmaal in is geslaagd twijfel en een verkeerde denkwijze in de geest van flauwhartigen te zaaien en zij afgeweken of uit hun evenwicht zijn, houdt hij hen een tijd lang in deze toestand en daardoor worden zij geestelijk ernstig ziek. Zulke geestelijk zieken hebben snel de diensten van de ware dokters, Jehovah en Christus Jezus, nodig om te kunnen herstellen tot een gezonde, geestelijk evenwichtige toestand. Lees de volgende schriftuurplaatsen eens en bemerk dat het Satans eeuwenoude tactiek is, de geest van de meeste mensen voor de waarheid te verblinden en die geest in plaats daarvan bezig te houden met vleselijke, aardse gedachten welke niet tot een rechtvaardige hartetoestand leiden. „De god van dit samenstel van dingen [heeft de geest der ongelovigen . . . verblind, opdat de verlichting van het glorierijke goede nieuws over de Christus, die het beeld van God is, niet zou kunnen doorschijnen” (2 Kor. 4:4, NW). „Hun god is hun buik, en hun heerlijkheid bestaat in hun schande, en zij hebben hun geest gericht op het aardse” (Fil. 3:19, NW). „U, die eens vervreemd en vijanden waart omdat uw geest gericht was op de werken die goddeloos waren, heeft hij nu wederom verzoend” (Kol. 1:21, NW). Satan heeft aldoor getracht de geest van de mensen te stelen opdat hij hun hart kon verderven en hen naar een gewisse geestelijke dood kon leiden. „Ik ben echter bevreesd dat uw geest op een of andere wijze, zoals de slang door haar arglistigheid Eva heeft verlokt, verdorven zou kunnen worden en zou kunnen afwijken van de oprechtheid en de eerbaarheid die bij de Christus passen.” — 2 Kor. 11:3, NW.
18. Wat dienen wij te doen met betrekking tot onze geest en ons hart?
18 Stellig zijn wij in deze tijd van het einde der wereld niet onwetend van Satans plannen. Eveneens zijn wij ons er niet onbewust van hoe belangrijk het is gelijke tred te houden met de waarheid. Wij zien in hoe noodzakelijk het thans is dat wij onze geest beschermd houden door de „helm der redding” en ons hart bedekken met het „borstharnas van rechtvaardigheid,” door liefde voor rechtvaardigheid te hebben (Ef. 6:14, 17, NW). Door dit alles kunnen wij Jezus’ gebod nakomen: „Gij moet Jehovah, uw God, liefhebben met geheel uw hart [zetel der liefde en beweegreden] en met geheel uw ziel [geheel uw lichaamskracht] en met geheel uw geest [het verstandelijke vermogen kennis te vergaderen en daarover te redeneren]” (Matth. 22:37, NW). De psalmist zeide: „Doorgrond mij, o God! en ken mijn hart; beproef mij, en ken mijn gedachten. En zie, of bij mij een schadelijke weg zij; en leid mij op den eeuwigen weg” (Ps. 139:23, 24). In het volgende artikel zullen wij onderzoeken hoe Jehovah het voortschrijdende waarheidslicht verschaft en hoe men zijn greep op het Woord des levens kan verstevigen. — 2 Kor. 2:11, NW.