Zoekt u verontschuldigingen?

ER ZIJN veel manieren waarop de mensen verontschuldigingen blijven zoeken voor het aanvaarden van verantwoordelijkheid. In de New York Times van 3 februari 1969 werd bijvoorbeeld bericht dat volgens het departement van sociale zaken van de stad New York, meer dan 15.000 echtgenoten en vaders schuldig waren bevonden aan plichtsverzuim. Deze mannen hebben de afgelopen paar jaar verzuimd te betalen voor het onderhoud van hun vrouw en kinderen, zoals dit door de rechtbank gelast was. Zij waren bij elkaar meer dan 93 miljoen gulden achterstallig. Zij zochten verontschuldigingen voor het nakomen van hun verplichtingen.

Er zijn vele andere voorbeelden. Zo zijn er ongehuwde moeders die hun pasgeboren baby bij de deur van een ziekenhuis of weeshuis te vondeling leggen, hetgeen een algemeen voorkomend voorbeeld is van het ontwijken van de verantwoordelijkheid die men krijgt als men een kind ter wereld brengt. De talloze ongehuwde vaders die tiener zijn, hebben over het algemeen verontschuldigingen gezocht voor het aanvaarden van ook maar enige verantwoordelijkheid die men krijgt als men een menselijk schepsel verwekt.

Er bestaat thans zelfs een beweging die het zich onttrekken aan verplichtingen wettelijk tracht te maken. Sommige verzekeringsmaatschappijen willen het begrip „schuld” in het geval van auto-ongelukken laten varen. Zoals het tijdschrift Trial van februari/maart 1969 echter berichtte, heeft de Amerikaanse Juristenvereniging tijdens een onlangs gehouden vergadering openlijk verklaard dat ze deze neiging veroordeelt. Ze bevestigde opnieuw dat, naar de mate waarin een automobilist schuldig is aan een ongeluk, hij aansprakelijk gesteld kan worden voor de erdoor veroorzaakte schade.

Wij dienen allemaal op onze hoede te zijn voor de neiging verontschuldigingen te zoeken. Waarom? Omdat de gevallen menselijke aard geneigd is de weg van de minste weerstand te kiezen, wat onder andere tot uiting komt in het zich onttrekken aan het nakomen van zijn verplichtingen of het aanvaarden van verantwoordelijkheid. Soms weten wij misschien alleen zelf dat wij verontschuldigingen zoeken — en God. Het is heel goed mogelijk dat de Hebreeuwse profeet Jona alleen zelf wist dat hij zich trachtte te onttrekken aan de opdracht de grote stad Ninevé te waarschuwen voor de dreigende ondergang, zoals hem door zijn God Jehovah geboden was. Maar God zorgde ervoor dat hij hier niet in slaagde! — Jona 1:1–3:10.

Het was het voornemen van de Schepper dat mensen verantwoordelijkheid op zich zouden nemen. Daarom heeft hij ons begiftigd met een verstand, met het vermogen om te redeneren en met een geweten dat in staat is onderscheid te maken tussen goed en kwaad. Er zou gezegd kunnen worden dat wij verantwoordelijk zijn voor al het goede dat wij kunnen doen.

Het huwelijk biedt talloze uitdagingen met betrekking tot plichten. In een huwelijk kan zich veel meer tegenspoed voordoen dan elk van de partners verwacht zou hebben. Wat zal men dan doen? De weg van de minste weerstand kiezen door verontschuldigingen te zoeken en een eis tot scheiding van tafel en bed of echtscheiding in te stellen? Het zou vaker wel dan niet de juiste en liefdevolle handelwijze zijn acht te slaan op de raad van de apostel Paulus: „Zijt gij aan een vrouw gebonden? Zoek niet langer vrij te komen” (1 Kor. 7:27). Zij die in deze of in welke andere verhouding maar ook, trouw blijven aan hun woord, worden door de psalmist David geprezen: „HERE, wie mag verkeren in uw tent? . . . hij [die] tot zijn schade [heeft] gezworen, hij verandert het niet.” Ja, God schenkt zijn goedkeuring aan hen die zich ongeacht de kosten aan hun woord houden, hen die niet gemakkelijk verontschuldigingen zoeken. — Ps. 15:1, 4.

Bent u een ouder? Dan hebt u in dit opzicht een tweevoudige verplichting. Aan de ene kant hebt u de verplichting uw kinderen juiste beginselen en gewoonten, zoals eerlijkheid en ordelijkheid, in te prenten. Sta hun niet toe verontschuldigingen te zoeken; laat hen niet ergens onderuit komen wanneer zij smeken: „Moet ik dat wel doen?” Aan de andere kant rust op u de verplichting een goed voorbeeld te stellen. Misschien is het feit dat ouders hun onderricht niet vergezeld laten gaan van het juiste voorbeeld, wel meer dan iets anders de oorzaak van de generatiekloof.

De christelijke bedienaar van het evangelie dient er in het bijzonder voor op zijn hoede te zijn verontschuldigingen te zoeken, door òf in gebreke te blijven zijn verplichtingen na te komen, òf te weigeren verantwoordelijkheid te aanvaarden. Hij heeft de verplichting Gods Woord te bestuderen, op gemeentevergaderingen met medechristenen samen te komen en een aandeel te hebben aan de velddienst. Hij mag zich vanwege liefde voor genoegens, liefde voor een gemakkelijk leventje of mensenvrees, niet aan deze fundamentele verplichtingen onttrekken. Hij is een beheerder van zijn bekwaamheden, krachten en gelegenheden, en hij moet in dit opzicht getrouw bevonden worden. — 1 Kor. 4:1, 2.

Dan zijn er ook oproepen voor de volle-tijdprediking, zowel in uw eigen land als elders. Er zijn gelegenheden daar te gaan dienen waar de behoefte aan christelijke bedienaren van het evangelie sterker wordt gevoeld. Ook is er de oproep, de christelijke broeders in de een of andere hoedanigheid te dienen. Velen reageren hierop, maar er zijn er nog steeds die blijkbaar zonder goede reden verontschuldigingen zoeken. Zou u gehoor kunnen geven aan de oproep, vollediger te dienen? Hebt u zich om een onbeduidende of ongegronde reden verschoond van het aanvaarden van verantwoordelijkheid? Dit zijn vragen die tot een zelfonderzoek nopen, en veel christelijke bedienaren zouden er goed aan doen zichzelf deze vragen te stellen. Thans kan er zelfs nog meer dan in Jezus’ tijd gezegd worden: „De oogst is groot, maar er zijn weinig werkers” (Matth. 9:37). Wees niet als hen die zich lieten verontschuldigen een „groot avondmaal” bij te wonen, waarover Jezus in een gelijkenis sprak. — Luk. 14:16-24.

Het kan ernstige gevolgen hebben toe te geven aan de neiging verontschuldigingen te zoeken, zoals het verlies van geluk, indien niet eveneens het verlies van leven. Daarom waarschuwde de apostel Paulus: „Ziet toe dat gij hem die spreekt, niet vraagt u te willen verontschuldigen. Want indien zij niet zijn ontkomen die verontschuldigd vroegen te worden bij hem die een goddelijke waarschuwing op aarde gaf, dan nog veel minder wij, als wij ons afkeren van hem die uit de hemelen spreekt. Laten wij daarom . . . onverdiende goedheid blijven hebben, waardoor wij heilige dienst voor God kunnen verrichten op een hem welgevallige wijze, met godvruchtige vrees en ontzag.” — Hebr. 12:25, 28.

Wat zal u helpen u niet aan verplichtingen te onttrekken? Liefde voor God, met uw gehele hart, verstand, ziel en kracht, en liefde voor uw naaste als voor uzelf, zal de grootste hulp blijken te zijn. Voorts zal een besef van de dringendheid van de tijd waarin wij leven, een hulp zijn, alsook het besef dat er onmiddellijke en uiteindelijke zegeningen uit voortvloeien wanneer wij geen verontschuldigingen zoeken. En wat zijn die zegeningen wel? Vrede des geestes, voldoening, tevredenheid en Gods goedkeuring, die tot eeuwig leven leidt. — Mark. 12:29-31.