Filémon — Bewijs van christendom in de praktijk
BRENG wat u predikt in praktijk! Hoe krachtig maakt Jezus dit punt duidelijk wanneer hij de religieuze leiders van zijn tijd openlijk veroordeelt! (Matth. hfdst. 23) Maar hoe stond het met de leraren in de vroege christelijke gemeente? Brachten zij datgene wat zij predikten in praktijk? Dat zij dit deden, blijkt duidelijk uit het bijbelboek Filémon.
De brief aan Filémon is niet tot een gemeente maar tot een specifieke persoon gericht, en hij handelt over een persoonlijke kwestie. De persoonlijke aard ervan wordt nog versterkt door het feit dat Paulus hem met zijn eigen hand schreef in plaats dat hij een secretaris gebruikte.
Waarom schreef Paulus deze persoonlijke brief aan Filémon? Welnu: Paulus zond Filémon diens slaaf Onésimus terug. Onésimus was weggelopen en had misschien zelfs geld van Filémon gestolen om zijn reis naar Rome te kunnen bekostigen. Op de een of andere manier was Onésimus in Rome met Paulus in contact gekomen; hij had naar zijn prediking geluisterd en was een christen geworden. In die hoedanigheid was hij bijzonder nuttig voor Paulus doordat hij dienst voor hem verrichtte, en de apostel was erg aan hem gehecht geraakt. Maar Paulus wilde Onésimus daar niet houden zonder Filémons toestemming. Met goedkeuring van Onésimus zond Paulus hem derhalve naar Filémon terug — niet langer als louter een slaaf, maar nu als een geliefde broeder in de Heer.
Dat Onésimus nu een gewaardeerde en betrouwbare broeder was, blijkt uit het feit dat Paulus zijn brieven aan de gemeenten in Efeze en Kolosse behalve aan Onésimus’ metgezel Tychikus, ook aan Onésimus zelf toevertrouwde (Ef. 6:21, 22; Kol. 4:7-9). In beide brieven geeft Paulus aan slaven de raad gehoorzaam te zijn aan hun meesters (Ef. 6:5-7; Kol. 3:22, 23). Paulus handelde dus in overeenstemming met zijn raad door Onésimus terug te sturen. Hij respecteerde datgene wat aan anderen toebehoorde en handelde in overeenstemming met zijn raad zich aan de bestaande overheidsregeling te onderwerpen. — Rom. 13:1-7; 1 Kor. 7:20-24.
Paulus gaf ook het voorbeeld door zijn eigen raad om nederigheid, liefde en bezorgdheid jegens anderen ten toon te spreiden, toe te passen (Ef. 4:1-3; Fil. 2:3, 4; Kol. 3:12-14). In plaats dat hij Filémon op grond van zijn apostolische autoriteit dwong Onésimus te vergeven en hem als een broeder te ontvangen, smeekte Paulus hem nederig dit op grond van christelijke liefde en hun persoonlijke vriendschap te doen (Filem. 8, 9, 17). Wat een schitterend voorbeeld voor christelijke opzieners in deze tijd!
Filémon was Paulus veel verschuldigd, want via Paulus had hij het goede nieuws leren kennen en was hij van slavernij aan het heidendom bevrijd. Toch had hij het wettelijke recht Onésimus slecht en hardvochtig te behandelen. En hij had beslist redenen om boos op hem te zijn. Paulus moedigde niet alleen Filémon ertoe aan vriendelijkheid, vergevensgezindheid en barmhartigheid aan de dag te leggen, maar hij was hier ook zelf toe bereid. „Mocht [Onésimus] u enig onrecht hebben aangedaan of u iets schuldig zijn”, schreef Paulus, „zet het dan op mijn rekening. . . . Ik zal het terugbetalen.” — Filem. 18, 19.
Zoals uit het boek Filémon blijkt, leefden de vroege schrijvers en leraren van het christendom beslist zelf overeenkomstig christelijke beginselen. Zij brachten datgene wat zij predikten in praktijk.