Astrologie in synagogen?

In Biblical Archaeology Review van mei/juni 1984 werd bericht dat bij archeologische opgravingen op de plaats waar zich in de oudheid een synagoge had bevonden, een goed bewaard gebleven mozaïekwerk was ontdekt. De vindplaats ligt bij Hammat Tiberias, aan de rand van het Meer van Galiléa. De desbetreffende laag in de vindplaats wordt vagelijk gedateerd op ergens tussen de tweede en vijfde eeuw G.T. Zoals het artikel zegt: „Er heerst onder geleerden een uitzonderlijke verwarring betreffende de datering van oude synagogen.”

Maar wat maakt het mozaïek zo ongewoon? „Het stelt de Griekse god Hèlios [de zonnegod] voor, omgeven door een dierenriem. . . . De tekens van de twaalf maanden staan afgebeeld in een fries rondom de cirkel van Hèlios.” Na een verhandeling over de kwestie of het werk door een jood of een niet-jood vervaardigd was, verklaart het artikel: „Het grotere raadsel is echter: Wat doen een dierenriem en een Griekse god in een synagoge? . . . Het raadsel wordt nog ingewikkelder gemaakt door het feit dat de dierenriem en Hèlios een thema vormen dat wordt aangetroffen in verscheidene oude synagogen, waarvan Hammat Tiberias slechts de oudste is.”

Maar zou dit de eerste keer zijn dat de joden uit oude tijden hun aanbidding hebben vermengd met heidense symbolen en goden? Neen, want de bijbel laat zien dat reeds omstreeks de tijd van koning Manasse (716-661 v.G.T.) de astrologie in de joodse aanbidding was binnengeslopen. Het bijbelse verslag deelt ons mee: „Zo bouwde hij opnieuw de hoge plaatsen die zijn vader Hizkía had vernield, en richtte altaren op voor Baäl en maakte een heilige paal, net zoals Achab, de koning van Israël, had gedaan; voorts boog hij zich neer voor heel het heerleger van de hemel en diende ze.” — 2 Koningen 21:3.

Later roeide de ijverige koning Josía deze vals-religieuze praktijken uit. „Vervolgens gebood de koning de hogepriester Hilkía en de priesters van de tweede rang en de deurwachters om al het gerei dat gemaakt was voor Baäl en voor de heilige paal en voor heel het heerleger van de hemel, uit de tempel van Jehovah naar buiten te brengen. Toen verbrandde hij het buiten Jeruzalem op de Kidronterrassen, en hij bracht het stof ervan naar Bethel. En hij ontsloeg de priesters van buitenlandse goden, die door de koningen van Juda waren aangesteld om offerrook te brengen op de hoge plaatsen in de steden van Juda en in de omgeving van Jeruzalem, en ook degenen die offerrook brachten aan Baäl, aan de zon en aan de maan en aan de sterrenbeelden van de dierenriem en aan heel het heerleger van de hemel.” — 2 Koningen 23:4, 5.

Welke lessen vallen er uit deze historische gebeurtenissen te leren? Ten eerste dat er geen plaats is voor astrologie, horoscopen en andere spiritistische praktijken in de aanbidding van de ware God, Jehovah. Ten tweede dat het heel gemakkelijk is ongemerkt tot deze gebruiken te vervallen als iemand zijn verhouding tot Jehovah verwaarloost en aandacht schenkt aan menselijke filosofie en zogenaamde wijsheid. Voorts is het gemakkelijk ’de schepping te vereren en er heilige dienst voor te verrichten in plaats van dit te doen jegens Degene die schiep’. Wij kunnen tegen zulke praktijken een barrière opwerpen door „aan een nauwkeurige kennis van God vast te houden”, door Jehovah, de Soevereine Heer van het universum, en zijn Zoon, Christus Jezus, werkelijk te kennen. — Romeinen 1:20-25, 28; Johannes 17:3.