Jehovah wil dat iedereen berouw krijgt

1. Wat houdt berouw in?

ALS je iets verkeerds doet, is het essentieel dat je berouw hebt. Volgens de Bijbel toont iemand berouw als hij spijt heeft van wat hij verkeerd heeft gedaan, er anders over gaat denken, ermee stopt en vastbesloten is het niet meer te doen. (Zie Woordenlijst ‘Berouw’.)

2. Waarom moeten we allemaal leren wat berouw is? (Nehemia 8:9-11)

² Elk mens moet leren wat berouw is. Waarom? Omdat we allemaal dagelijks zondigen. We stammen van Adam en Eva af en hebben dus allemaal zonde en de dood geërfd (Rom. 3:23; 5:12). Niemand van ons ontkomt eraan. Zelfs mannen met een groot geloof, zoals Paulus, worstelden met zonde (Rom. 7:21-24). Maar moeten we ons dan constant ongelukkig voelen vanwege onze zonden? Nee, Jehovah is barmhartig en wil dat we gelukkig zijn. Denk maar aan de Joden in de tijd van Nehemia. (Lees Nehemia 8:9-11.) Jehovah wilde niet dat ze diepbedroefd zouden zijn over zonden uit het verleden. Ze moesten hem vreugdevol aanbidden. Jehovah weet dat berouw tot geluk leidt. Daarom onderwijst hij ons erover. Als je berouw hebt van je zonden, kun je erop vertrouwen dat je barmhartige Vader je zal vergeven.

3. Wat laat dit artikel uitkomen?

³ In dit artikel zullen we meer leren over berouw. Er zijn drie hoofdpunten. Eerst gaan we bekijken wat Jehovah Israël over berouw leerde. Daarna gaan we onderzoeken hoe Jehovah zondaars tot berouw probeert te brengen. Ten slotte zullen we zien wat Jezus zijn volgelingen over berouw leerde.

WAT JEHOVAH ISRAËL OVER BEROUW LEERDE

4. Wat leerde Jehovah Israël over berouw?

⁴ Toen Jehovah de Israëlieten tot een natie organiseerde, sloot hij een verbond met ze, een officiële overeenkomst. Als ze zijn wetten naleefden, zou hij ze beschermen en zegenen. Over die wetten zei hij: ‘Dit gebod dat ik je vandaag geef, is niet te moeilijk voor je en ligt niet buiten je bereik’ (Deut. 30:11, 16). Maar als ze tegen hem in opstand kwamen, bijvoorbeeld door andere goden te aanbidden, zou hij zijn zegen wegnemen waardoor ze veel ellende zouden meemaken. Toch konden ze dan weer zijn goedkeuring krijgen. Ze konden ‘bij Jehovah (...) terugkomen en hem gehoorzamen’ (Deut. 30:1-3, 17-20). Met andere woorden, ze konden berouw hebben. Dan zou Jehovah zich weer aan ze hechten en ze weer zegenen.

5. Waaruit blijkt dat Jehovah zijn volk niet afschreef? (2 Koningen 17:13, 14)

⁵ Jehovah’s uitverkoren volk kwam steeds weer tegen hem in opstand. Ze aanbaden afgoden en deden nog meer vreselijke dingen. Het gevolg was dat ze het moeilijk kregen. Maar Jehovah schreef zijn opstandige volk niet af. Hij stuurde steeds weer profeten om zijn volk aan te sporen berouw te hebben en terug te keren. (Lees 2 Koningen 17:13, 14.)

6. Wat leerde Jehovah zijn volk via zijn profeten over berouw? (Zie ook de afbeelding.)

⁶ Jehovah gebruikte vaak zijn profeten om zijn volk te waarschuwen en te corrigeren. Zo liet hij Jeremia zeggen: ‘Kom terug, afvallig Israël (...). Ik zal jullie niet boos aankijken, want ik ben loyaal (...). Ik zal niet altijd kwaad blijven. Alleen, erken je schuld, want je bent in opstand gekomen tegen Jehovah’ (Jer. 3:12, 13). Via Joël zei Jehovah: ‘Kom bij mij terug met heel je hart’ (Joël 2:12, 13). Hij liet Jesaja zeggen: ‘Reinig je. Stop met jullie slechte daden, ik wil ze niet meer zien. Houd op met kwaaddoen’ (Jes. 1:16-19). En via Ezechiël zei Jehovah: ‘Geeft de dood van een slecht mens mij vreugde? (...) Heb ik niet liever dat hij zich afkeert van zijn wegen en in leven blijft? Het maakt me helemaal niet blij als iemand sterft (...). Kom dus terug en blijf in leven’ (Ezech. 18:23, 32). Het maakt Jehovah blij als mensen berouw hebben, want hij wil dat ze voor eeuwig blijven leven. Hij wacht niet passief af tot zondige mensen veranderen voordat hij ze hulp biedt. Laten we eens stilstaan bij nog een paar voorbeelden.

7. Wat leerde Jehovah zijn volk met het verslag van de profeet Hosea en zijn vrouw?

⁷ Jehovah gebruikte een voorbeeld uit de praktijk om zijn volk iets te leren. Gomer, de vrouw van de profeet Hosea, pleegde overspel en verliet hem voor andere mannen. Was ze niet meer te helpen? Jehovah, die het hart kan lezen, zei tegen Hosea: ‘Ga opnieuw, heb de vrouw lief die door een andere man wordt bemind en die overspel pleegt, net zoals Jehovah de Israëlieten liefheeft terwijl ze zich tot andere goden keren’ (Hos. 3:1; Spr. 16:2). Merk op dat Hosea’s vrouw zich op dat moment nog schuldig maakte aan een ernstige zonde. Toch zei Jehovah dat Hosea haar moest vergeven en zich met haar moest verzoenen.a Met dat voorbeeld wilde Jehovah zijn koppige volk duidelijk maken dat hij ze niet had afgeschreven. Hij hield nog steeds van ze, ook al waren ze in vreselijke zonden verwikkeld. Hij bleef moeite doen om ze tot berouw te brengen zodat ze hun leven zouden beteren. Is uit dit voorbeeld op te maken dat Jehovah, die ‘het hart onderzoekt’, iemand te hulp komt terwijl hij zich nog schuldig maakt aan een ernstige zonde en hem tot berouw probeert te brengen? (Spr. 17:3) Laten we eens kijken.

HOE JEHOVAH ZONDAARS TOT BEROUW BRENGT

8. Hoe probeerde Jehovah Kaïn tot berouw te brengen? (Genesis 4:3-7) (Zie ook de afbeelding.)

⁸ Kaïn was de eerste zoon van Adam en Eva. Hij erfde de zondige neigingen van zijn ouders. Bovendien zegt de Bijbel dat ‘zijn eigen daden slecht waren’ (1 Joh. 3:12). Dat verklaart misschien waarom Jehovah toen Kaïn een offer bracht ‘Kaïn en zijn offer niet goedkeurde’. Maar Kaïn veranderde zijn gedrag niet. Hij ‘werd woedend en zijn gezicht betrok’. Wat deed Jehovah vervolgens? Hij sprak met Kaïn. (Lees Genesis 4:3-7.) Merk op dat Jehovah vriendelijk met Kaïn redeneerde, hem hoop gaf en hem voor het gevaar van zonde waarschuwde. Helaas wilde hij niet luisteren. Hij liet niet toe dat Jehovah hem tot berouw bracht. Besloot Jehovah na die negatieve reactie dat hij verder niemand meer tot berouw zou proberen te brengen? Zeker niet!

9. Hoe bracht Jehovah David tot berouw?

⁹ Jehovah hield veel van koning David. Hij noemde hem zelfs een man naar zijn hart (Hand. 13:22). Maar David beging ernstige zonden, waaronder overspel en moord. Volgens de wet van Mozes verdiende hij de dood (Lev. 20:10; Num. 35:31). Maar Jehovah kwam tussenbeide.b Hij stuurde zijn profeet Nathan naar David, ook al had de koning nog geen enkel teken van berouw vertoond. Nathan vertelde een verhaal dat bedoeld was om Davids hart te raken. Diepgeroerd kreeg David berouw (2 Sam. 12:1-14). Hij schreef vanuit zijn hart een psalm waaruit zijn berouwvolle houding blijkt (Ps. 51, opschrift). Die psalm heeft heel wat zondaars getroost en gemotiveerd om berouw te tonen. Is het niet mooi dat Jehovah David liefdevol tot berouw bracht?

10. Wat doet het met jou dat Jehovah geduld met ons heeft en ons vergeeft?

¹⁰ Zonde is iets dat Jehovah haat en in geen enkele vorm goedkeurt (Ps. 5:4, 5). Maar hij weet dat we allemaal zondaars zijn. Uit liefde kiest hij ervoor ons te helpen in ons gevecht tegen zonde. Hij probeert zelfs de ergste zondaars tot berouw te brengen en dichter tot hem te laten komen. Wat is het geweldig dat te weten! Als je over Jehovah’s geduld en vergevingsgezindheid nadenkt, motiveert dat je hem trouw te blijven en snel berouw te tonen als je zondigt. Laten we nu eens kijken wat de christelijke gemeente over berouw leerde.

WAT JEZUS ZIJN VOLGELINGEN OVER BEROUW LEERDE

11-12. Hoe leerde Jezus mensen dat vergeven in Jehovah’s aard ligt? (Zie ook de afbeelding.)

¹¹ In de eerste eeuw brak de tijd aan dat de Messias zou komen. Zoals het vorige artikel liet zien, gebruikte Jehovah zowel Johannes de Doper als Jezus Christus om mensen te leren hoe belangrijk het is berouw te hebben (Matth. 3:1, 2; 4:17).

¹² Toen Jezus op aarde was, leerde hij mensen dat vergeven in Jehovah’s aard ligt. Dat deed hij heel treffend toen hij de gelijkenis van de verloren zoon vertelde. Die jonge man koos ervoor een tijdlang een zondig leven te leiden. Maar hij ‘kwam tot bezinning’ en ging terug naar huis. Hoe reageerde zijn vader? Jezus zei: ‘Toen hij nog ver weg was, zag zijn vader hem al aankomen en kreeg medelijden met hem. Hij rende naar zijn zoon toe, omhelsde hem en kuste hem teder.’ De zoon wilde vragen of hij een bediende in zijn huis kon worden, maar zijn vader noemde hem ‘zoon van mij’ en nam hem weer in het gezin op. ‘Hij was verloren en is teruggevonden’, zei de vader (Luk. 15:11-32). In de hemel had Jezus ongetwijfeld heel vaak gezien hoe zijn Vader net zo’n medegevoel toonde met zondaars die berouw hadden. Wat een hartverwarmend en geruststellend beeld schetste Jezus van onze barmhartige Vader Jehovah!

13-14. Wat leerde Petrus over berouw, en wat onderwees hij anderen erover? (Zie ook de afbeelding.)

¹³ Petrus leerde van Jezus veel over berouw en vergeving. Hij had vaak vergeving nodig maar Jezus vergaf hem altijd graag. Petrus ging bijvoorbeeld zwaar gebukt onder schuldgevoel nadat hij drie keer had gezegd dat hij zijn Heer niet kende (Matth. 26:34, 35, 69-75). Maar kennelijk is Jezus na zijn opstanding een keer aan Petrus alleen verschenen (Luk. 24:33, 34; 1 Kor. 15:3-5). Ongetwijfeld heeft Jezus zijn berouwvolle apostel toen liefdevol gerustgesteld dat hij was vergeven. (Zie Markus 16:7 en de aantekening bij ‘en Petrus’.)

¹⁴ Petrus wist dus uit eigen ervaring hoe het voelde berouw te hebben en te worden vergeven. Daarom kon hij anderen leren wat hij wist. Na het pinksterfeest maakte Petrus een grote groep Joden duidelijk dat ze de Messias ter dood hadden gebracht. Maar hij spoorde ze liefdevol aan: ‘Heb daarom berouw en keer je om, zodat je zonden worden uitgewist. Dan zullen er tijden van verademing komen van Jehovah zelf’ (Hand. 3:14, 15, 17, 19). Petrus liet dus zien dat berouw een zondaar ertoe beweegt zich om te keren: zijn verkeerde manier van denken en doen te veranderen en een nieuwe weg in te slaan door zich te gedragen op een manier die God goedkeurt. De apostel liet ook zien dat Jehovah hun zonden zou uitwissen, oftewel doen verdwijnen. En tientallen jaren later verzekerde Petrus christenen: ‘Jehovah (...) heeft geduld met jullie. Hij wil namelijk niet dat er iemand vernietigd wordt maar dat iedereen berouw krijgt’ (2 Petr. 3:9). Als je zondigt, en vooral als je ernstige fouten hebt gemaakt, biedt die geruststellende gedachte echt hoop!

15-16. (a) Wat leerde Paulus over vergeving? (1 Timotheüs 1:12-15) (b) Waar gaat het volgende artikel over?

¹⁵ Berouw en vergeving waren voor weinig mensen zo belangrijk als voor Saulus van Tarsus. Hij had Christus’ dierbare volgelingen wreed vervolgd. De meeste christenen dachten waarschijnlijk dat hij een hopeloos geval was, iemand die nooit zou veranderen. Maar de opgestane Jezus stond ver boven zo’n gebrekkige menselijke kijk. Hij en zijn Vader zagen goede eigenschappen in Saulus. Jezus zei: ‘Ik heb deze man uitgekozen als instrument’ (Hand. 9:15). Jezus deed zelfs een wonder om hem tot berouw te brengen (Hand. 7:58–8:3; 9:1-9, 17-20). Nadat Saulus, oftewel Paulus, christen was geworden, uitte hij vaak zijn waardering voor de goedheid en barmhartigheid die hem waren bewezen. (Lees 1 Timotheüs 1:12-15.) De dankbare apostel zei: ‘God probeert je in zijn goedheid tot berouw te brengen’ (Rom. 2:4).

¹⁶ Op een gegeven moment kreeg Paulus te horen dat de gemeente in Korinthe een schandalig geval van immoraliteit tolereerde. Hoe pakte hij het aan? Wat hij zei leert ons hoe Jehovah zijn aanbidders uit liefde corrigeert en hoe belangrijk barmhartigheid is. In het volgende artikel gaan we dieper op dat verslag in.