Vragen van lezers

● Is het juist voor een christen een medische behandeling te aanvaarden waarbij gebruik wordt gemaakt van een serum dat uit bloed is bereid? — Duitsland.

De bijbel is duidelijk met betrekking tot Gods hoge achting voor bloed, want daarin wordt getoond dat het bloed in Gods ogen de ziel of het leven vertegenwoordigt (Lev. 17:11, 12, 14). Het is dan ook begrijpelijk dat in het goddelijke gebod dat aan onze gemeenschappelijke voorvader Noach werd gegeven, het volgende werd vermeld: „Alleen vlees met zijn ziel — zijn bloed — moogt gij niet eten” (Gen. 9:4). Noach en zijn nakomelingen, met inbegrip van ons allemaal, mochten hun leven niet in stand houden door bloed als voedsel te gebruiken. En deze belangrijke zienswijze werd zelfs herhaald, waaruit blijkt dat ze van toepassing is op ware aanbidders in deze tijd, want tot christenen werd gezegd zich „te onthouden . . . van bloed en van al wat verstikt is” (Hand. 15:29). Om die reden kunnen wij de vele moderne medische praktijken waarbij gebruik wordt gemaakt van bloed, niet onderschrijven. En wij hebben herhaaldelijk aangetoond dat het aanvaarden van een bloedtransfusie ontegenzeglijk in strijd zou zijn met het bijbelse verbod inzake het gebruik of het eten van bloed om het leven in stand te houden.

Bij sommige christenen is er evenwel zo nu en dan op aangedrongen zich te laten inspuiten met een serum dat uit een kleine hoeveelheid van een bloedfractie is bereid. Om deze aangelegenheid naar waarde te kunnen schatten, is het nuttig te beseffen wat serums precies zijn en waarom ze worden gebruikt. Het is ook nuttig te beseffen hoe serums van vaccins verschillen.

In de normale gang van het leven komen mensen in contact met virussen of bacteriën die ziekten veroorzaken. Zo kan een persoon te eniger tijd blootgesteld worden aan de bof, de mazelen of tuberculose. Om de aanval door virussen of bacteriën te bestrijden, produceert het lichaam stoffen, antilichamen genaamd, die de schade welke door deze binnendringende ziekteverwekkers wordt aangericht, trachten op te heffen of te verminderen. Iemand die deze antilichamen voor een bepaalde ziekte in zijn bloed heeft, is er tijdelijk of blijvend voor gevrijwaard deze ziekte op te lopen.

Ten einde van tevoren bescherming te verschaffen, hebben geleerden vaccins (toxoïden) of entstoffen ontwikkeld die het lichaam van een persoon ertoe aanzetten antilichamen tegen bepaalde ziekten te produceren. Pokken, polio, tetanus, cholera, hondsdolheid, tyfus en gele koorts zijn enkele van de ziekten waartegen vaccins of entstoffen zijn bereid. Deze vaccins, die bedoeld zijn om iemand immuun tegen zulke ziekten te maken, worden niet uit bloed bereid. (Zie voor details de Ontwaakt! van 8 januari 1966, de bladzijden 17 en 18.) Inentingen met vaccins, die niet uit bloed worden bereid, worden dikwijls vereist wanneer kinderen naar school gaan of wanneer toeristen of zendelingen naar het buitenland reizen. Het doel dat men hiermee beoogt is, van tevoren de vorming van antilichamen te stimuleren ten einde te voorkomen dat een persoon een bepaalde ziekte oploopt als hij daaraan blootgesteld zou worden.

Maar wat gebeurt er indien een persoon onlangs aan een ziekte blootgesteld is geweest of definitief difterie, tetanus, virushepatitis, hondsdolheid of een andere ziekte heeft opgelopen? Voordat zijn lichaam de tijd heeft om de benodigde antilichamen te produceren, zou hij ernstig ziek kunnen worden. Daarom hebben doktoren een manier bedacht om onmiddellijk de antilichamen te verschaffen die iemand zullen helpen de aanval van de ziekte te weerstaan. Er worden serums of antitoxinen gebruikt. Deze worden verkregen uit het bloed van mensen of dieren die reeds de antilichamen voor het bestrijden van de ziekte hebben gevormd. Gewoonlijk ondergaat het bloed een bewerking en wordt de bloedfractie (gammaglobuline) die de antilichamen bevat, geïsoleerd en tot een serum verwerkt. Wanneer de patiënt hiermee wordt ingespoten, geeft het hem een tijdelijke passieve immuniteit.a Deze immuniteit is tijdelijk, want de antilichamen worden geen blijvend deel van zijn bloed; wanneer ze zijn lichaam verlaten, is hij niet langer immuun tegen de ziekte. Men kan derhalve zien dat serums (in tegenstelling tot vaccins) een, zij het ook zeer geringe, bloedfractie bevatten.

Zoals in het begin is vermeld, onthouden wij ons ervan — uit volkomen respect voor wat de bijbel over bloed zegt — elk gebruik van bloed buiten het lichaam van het dier of de mens waaraan het van nature toebehoort, te onderschrijven. Wij geloven dat het gebruik van bloed voor transfusiedoeleinden, of het gebruik van een bloedbestanddeel om een soortgelijk doel te bereiken, duidelijk in strijd is met het schriftuurlijke gebod „zich te onthouden . . . van bloed” (Hand. 15:20). Wat valt er dan te zeggen over het gebruik van een serum, dat slechts een geringe bloedfractie bevat en toegediend wordt om een hulpverdediging tegen een infectie te verschaffen en niet om de levenonderhoudende functie te verrichten die normaal door het bloed wordt uitgeoefend?

Wij geloven dat in dit geval iedere christen volgens zijn eigen geweten moet handelen. Sommigen kunnen van mening zijn dat het aanvaarden van zo’n serum geen minachting ten aanzien van de heiligheid van het leven en van God als de Bron van het leven vormt en dat het niet in strijd is met Gods uitdrukkelijke wil betreffende het gebruik van bloed als voedsel voor het lichaam. Daarentegen kan het zijn dat anderen op grond van hun geweten al dergelijke serums verwerpelijk achten. Iedereen moet aan God als zijn of haar rechter verantwoording afleggen met betrekking tot de reden voor de beslissing die men op grond van zijn geweten heeft genomen. — 1 Kor. 4:4; 2 Kor. 5:10.b

Wij hebben het vertrouwen dat deze beschouwing van bijbelse beginselen nuttig zal zijn en een hulp zal vormen om de in het begin gestelde vraag en daarmee verband houdende vragen op een weloverwogen wijze te bezien. Ofschoon wij ons noch goedkeurend noch veroordelend wensen uit te laten op terreinen waarbij de beslissing ons inziens aan het geweten van de persoon overgelaten moet worden, dringen wij er niettemin bij allen op aan ernaar te streven een zuiver geweten voor het aangezicht van God te behouden en nimmer moedwillig van minachting jegens zijn Woord blijk te geven. — 1 Petr. 3:16; 1 Tim. 1:19.

[Voetnoten]