De invloed der oude wereld op kinderen ongedaan maken
1. Waarom dient aan kinderen niet te worden toegestaan zich overeenkomstig hun eigen neigingen te ontwikkelen?
SOMMIGE moderne opvoeders leren dat kinderen toegestaan dient te worden zich overeenkomstig hun eigen neigingen en remmingen te ontwikkelen. Deze handelwijze is verkeerd en in strijd met de Schrift. Gedurende de jaren dat het kind voor indrukken vatbaar is, heeft het strenge ouderlijke leiding nodig. Ten einde het dwaalbegrip van moderne opvoeders aan de kaak te stellen, zeide Paulus dat toen hij een klein kind was, zijn redeneringen verkeerd en onvolledig waren. Hij schreef: „Toen ik een klein kind was, placht ik te spreken als een klein kind, te denken als een klein kind, te redeneren als een klein kind; doch nu ik een man ben geworden, heb ik de trekken van een klein kind afgeschaft” (1 Kor. 13:11, NW). Om deze reden dus dienen kinderen niet overgelaten te worden aan hun dwaze redeneringen en het uithalen van kattekwaad dat zij doen. Hier is de „roede der terechtwijzing” nodig ten einde de geest van het kind in de juiste richting te leiden.
2. Hoe ontwikkelt zich heerschappij door de jeugd, en wat dient in verband hiermede te worden gedaan?
2 De bovengenoemde onjuiste theorie van de moderne opvoeders leidt tot nog meer moeilijkheden in de huisgezinnen. Dat wil zeggen, kinderen willen bazen worden en beginnen heerschappij te oefenen. Het gaat werkelijk zover dat zij hun ouders vertellen wat er moet worden gedaan. Dit betekent ook dat kinderen wordt toegestaan dat zij hun eigen zelfzuchtige zin krijgen, dat zij alles krijgen waarom zij vragen en ten slotte bedorven en onhandelbaar worden. Deze situatie is uiterst gevaarlijk, daar het hart van het kind is geoefend zich op zijn eigen onrijpe, onervaren begrip te verlaten. Als nieuweling wordt hij gemakkelijk het slachtoffer van elke glinsterende valstrik van de grote tegenstander Satan (1 Tim. 3:6, NW). De wijze koning Salomo waarschuwde er voor dat rijpe mensen zich niet door een kind, dat nog slechts een knaap was, moesten laten regeren, toen hij schreef: „Wee u, land welks koning een knaap is en welks vorsten in den morgenstond maaltijd houden” (Pred. 10:16, LV). Paulus toont aan dat een kind, hoewel het een erfgenaam is en een regeerder zal worden, toch terwijl hij minderjarig is, onder mensen staat die met de leiding zijn belast, en dat het hem niet is toegestaan te regeren. „Nu zeg ik dat zolang de erfgenaam een klein kind is, hij in het geheel niet van een slaaf verschilt, hoewel hij heer van alle dingen is, doch hij staat tot op de dag die vooraf door zijn vader is bepaald, onder mensen die met de leiding belast zijn, en onder rentmeesters” (Gal. 4:1, 2, NW). Zo was het met Jezus. Hoewel hij er toe bestemd was de koning van de nieuwe wereld te zijn, onderwierp hij zich gedurende de jaren dat hij als een manlijk kind minderjarig was, toch aan zijn nederige aardse ouders, Maria en Jozef. Heerschappij door de jeugd in Christelijke huisgezinnen is ten zeerste onjuist en de „roede der terechtwijzing” dient daaraan prompt een einde te maken.
3. Welke verstandige handelwijze wordt gevolgd door minderjarigen die onder de hoede van theocratische ouders staan?
3 Tot de kinderen zegt de Bijbel duidelijk: „Eert uw vader en moeder.” Paulus onderricht ook: „Kinderen, weest gehoorzaam aan uw ouders in eendracht met de Heer” (Ef. 6:1, 2, NW). Weest niet zoals de kinderen in Satans maatschappij van de oude wereld waar zij hun eigen zelfzuchtige zin doordrijven en als een soort van omkoperij een kleine gift verwachten om goed te zijn en te gehoorzamen. Dit herinnert ons aan een klein verhaaltje over dit punt. Een moeder die zich niet laat leiden door Bijbelse beginselen, zegt tot haar kind: „Kind, waarom moet ik je altijd geld geven, wil je goed zijn. Waarom ben je niet goed voor niets zoals je vader?” Terwijl dit de wegen zijn die in de maatschappij der oude wereld worden bewandeld, zijn kinderen die onder de hoede van theocratische ouders staan, zeer gelukkig en zij zijn rijk in de gunsten van de Heer. Theocratisch opgeleide kinderen scheppen er behagen in hun vader en moeder te gehoorzamen. Zij willen graag goed zijn omdat het juist is dit te zijn. Op deze wijze leren zij gehoorzaam te zijn aan hun grote Vader in de hemel, Jehovah.
TERREINEN VAN OPVOEDING
4, 5. (a) Welke terreinen van opvoeding bestaan er tegenwoordig? (b) In welke mate maken Jehovah’s getuigen van de niet-theocratische scholen van het land gebruik?
4 Wanneer wij de zeer vele mogelijkheden bezien die er tegenwoordig zijn op het gebied der opvoeding, zowel goede als slechte opvoeding, welke praktische handelwijze kan dan worden voorgesteld ten einde de jeugd toe te rusten voor de meest nuttige toekomst in de maatschappij der nieuwe wereld? Reeds bij het begin schijnt het dat wij moeten inzien dat er twee terreinen beschouwd kunnen worden: ten eerste, het niet-theocratische terrein, en, ten tweede, het theocratische terrein der opvoeding. Van deze twee is het theocratische terrein superieur en er moet meer aandacht aan worden geschonken.
5 Het terrein der niet-theocratische opvoeding omvat het gebruik van onze moderne openbare en bijzondere scholen. Vele van deze scholen worden bestuurd door de regering en de wet eist dat de kinderen de school bezoeken tot op de leeftijd van 14 jaar. Jehovah’s getuigen kunnen zich veilig naar deze onderwijswetten schikken. Jehovah’s getuigen maken echter alleen van deze scholen gebruik voor een fundamentele wereldse studie in lezen, schrijven, wiskunde en sommige vakken. Wanneer er een keuze wordt geboden, zullen andere studiën, zoals muziek, typen, stenograferen en vreemde talen zeer nuttig blijken te zijn. Voor meisjes tussen de 12 en 20 jaar die middelbare scholen bezoeken, zou het goed zijn er cursussen bij te volgen in de huishoudkunde. Voor jongens tussen de 12 en 20 jaar die een middelbare school bezoeken, zou het wellicht goed zijn, zich op het een of andere terrein van technisch werk te specialiseren. Een vak leren of bedreven worden in de een of andere opbouwende branche zal altijd een bepaald voordeel voor hen zijn. Denk aan de apostel Paulus, die toen hij een jongeling was, voor tentenmaker heeft geleerd (Hand. 18:3). Wanneer Paulus te weinig geld had om zijn bediening te vervullen, kon hij altijd zijn toevlucht nemen tot het maken van tenten ten einde aan het nodige geld te komen.
6. Waarom is het goed dat jongens en meisjes zich specialiseren in de ambachten en vakken van onze tijd?
6 Dit zal de jongeren niet alleen helpen in hun eigen onderhoud te voorzien en later de pioniersdienst tot een succes te maken, maar zulk een gespecialiseerde opleiding in de vakken en ambachten van onze tijd zal hen in staat stellen op praktische wijze mede te werken aan het bouwen van het Paradijs op de aarde na Armageddon. Het gaat onze verbeeldingskracht te boven wanneer wij beschouwen welk een behoefte er na Armageddon aan geschoolde krachten zal zijn. Ja, de constructie-werken en de landbouwprojecten zullen in die tijd kolossaal zijn. Niet alleen zal er een bijna eindeloos bouwprogramma zijn voor de beschaving van de overlevenden, maar denk eens aan de menigten die in de opstanding zullen terugkomen en die van huizen, voedsel en kleding voorzien zullen moeten worden. Het schijnt redelijk te zijn dat al deze noodzakelijke dingen van tevoren geproduceerd zullen moeten worden ten einde degenen die worden opgewekt, een behoorlijke ontvangst te geven in een land van overvloed. Derhalve wordt aan iedere jongeman en jonge vrouw de raad gegeven zich nu intellectueel en praktisch te oefenen niet alleen voor de jaren die nog resten voordat deze oude wereld verdwijnt, maar bereidt u voor opdat gij een volledig aandeel kunt hebben in het bouwen van de blijvende Paradijs-beschaving, die voor altijd als een huldeblijk voor Jehovah’s goedheid zal staan.
7. Welke raad wordt gegeven met betrekking tot sport?
7 Een kort woord over sport. Op moderne scholen wordt er te veel de nadruk gelegd op sport. Er wordt veel tijd verspild die beter besteed kon worden aan het leren van nuttige dingen of aan de predikingsactiviteit. Sport zoals deze tegenwoordig is georganiseerd, bevordert de heldenaanbidding, hetgeen gevaarlijk en onchristelijk is. Een enkele keer kan men zuiver als ontspanning aan een balspel of een andere sport meedoen, wat onschuldig en nuttig is. Maar wanneer jongemensen hun geest zeven dagen van de week voortdurend vol hebben van sport, is dit onverstandig en ongezond. De raad die 1900 jaar geleden door Paulus werd gegeven aan de jonge Timotheüs, die te midden van de Griekse wereld leefde, welke krankzinnig was van sport, is actueel voor ons in deze tijd. „Want lichamelijke oefening is heilzaam voor weinig, maar godvruchtige toewijding is heilzaam voor alle dingen, daar ze de belofte heeft van het tegenwoordige en het toekomstige leven.” — 1 Tim. 4:8, NW.
VIER SCHRIFTUURLIJKE CATEGORIEËN
8, 9. (a) Welke vier categorieën van theocratische opvoeding zijn er? (b) Wie dient thuis de leiding te nemen bij het opleiden van kinderen?
8 Tot zover over het niet-theocratische terrein der opvoeding. Maar nu over het theocratische terrein der opleiding, dat het belangrijkste is en kinderen werkelijk voorbereidt voor eeuwig leven in goddelijke gunst. De tegenwoordige theocratische opvoeding wordt onderverdeeld in vier categorieën welke overeenkomen met die welke in Bijbelse tijden bestonden en in het kort zijn beschreven. De vier verdelingen zijn namelijk, ten eerste, thuis; ten tweede, op het werk; ten derde, in de gemeente, en ten vierde, op bijeenkomsten.
9 Evenals Jehovah de grote Leraar van zijn huisgezin is, dient de vader als hoofd van het gezin de leiding te nemen in de theocratische opvoeding thuis (1 Thess. 2:11). Evenals Gods op een vrouw gelijkende organisatie als een moeder haar geestelijke nakomelingen onderwijst, zal ook de menselijke moeder dienen als mede-opvoedster. Dagelijks dienen de theocratische vader en moeder hun kinderen mondeling onderricht te geven. Hoe kan dit beter worden gedaan dan tijdens de maaltijden? Vooral tijdens de ochtend- en avondmaaltijden. Tijdens de ochtendmaaltijd dient de dagtekst en het commentaar, waarin door het Genootschap wordt voorzien, het middelpunt te zijn van het mondelinge onderricht. De commentaren bevatten altijd ruimschoots materiaal waarover de vader en de moeder kunnen uitweiden aan de hand van hun eigen theocratische ervaringen. Deze kunnen worden verhaald, hetgeen veel praktisch nut voor de kinderen zal afwerpen.
10. Welke wenken worden gegeven voor een doeltreffende opleiding thuis?
10 Daar kinderen in Bijbelse tijden Schriftuurplaatsen van buiten leerden, wordt als een goed idee voorgesteld dat de kinderen elke dagtekst van buiten leren. ’s Morgens zou voordat de tekst door het gezin wordt besproken, een korte grondige herhalingsoefening gehouden kunnen worden ten einde er op toe te zien dat de kinderen de tekst op de juiste wijze van buiten hebben geleerd. Wanneer vader dan thuiskomt voor de avondmaaltijd, zou men kunnen nagaan of zij zich de tekst nog steeds herinneren. Timotheüs, om een voorbeeld aan te halen, heeft van kindsbeen af ongetwijfeld heel veel van de heilige geschriften uit het hoofd geleerd (2 Tim. 3:15). Tijdens de avondmaaltijden kan er zowel door de vader als de moeder nog meer nuttige opleiding worden geboden; zij kunnen nuttige theocratische ervaringen vertellen die zij gedurende de dag hebben opgedaan doordat zij de Koninkrijksboodschap „in gunstige tijd” en „in moeilijke tijd” hebben gepredikt (2 Tim. 4:2, NW). Wanneer de kinderen ouder worden, kunnen zij gedurende de maaltijd een aandeel hebben in deze Bijbelse besprekingen en het vertellen van ervaringen. Er kan niet te veel de nadruk op worden gelegd hoe gebiedend noodzakelijk het is thuis een dagelijks programma van theocratisch onderricht te hebben. Bovendien dienen dagelijks juiste manieren, tucht en achting voor oudere personen te worden ingescherpt. Moeders en vaders dienen kameraadschappelijk met hun kinderen om te gaan. Weest hun beste kameraden. Verkrijgt en behoudt te allen tijde hun vertrouwen.
11. Welke erfenis kan de kinderen worden nagelaten? Hoe kan dit worden gedaan?
11 De grootste erfenis die men zijn kinderen kan nalaten, is het verlangen een actieve dienaar van Jehovah te worden. Het voornaamste beroep van alle getuigen Jehovah’s is dat van de bediening. Zij dienen derhalve de tweede methode van onderricht die in Bijbelse tijden werd gebruikt, aan te wenden, namelijk, kinderen onderrichten tijdens het getuigeniswerk. Dit betekent dat het goed is wanneer de ouders hun kinderen meenemen in de verscheidene takken van de velddienst. Toen Timotheüs nog zeer jong was, nam Paulus deze geestelijke „zoon” van hem mee in de zendingsdienst opdat hij door ervaring uit de eerste hand zou leren (Hand. 16:1-3). Laat uw zoon en uw dochter een leerling worden in de bediening. Wanneer uw kinderen horen dat gij de naam van Jehovah verdedigt en het goede nieuws uiteenzet van de nieuwe wereld, die haar intrede doet, zal ook in hun hart het verlangen opkomen ijverige getuigen voor Jehovah te zijn. Laat hen van tijd tot tijd gedurende de predikingsactiviteit van huis tot huis enige woorden aan uw getuigenis tegenover de huisbewoner toevoegen. Dit kan worden gedaan door uw getuigenis te onderbreken doordat gij tot uw kind iets zegt wat op het volgende neerkomt: „Vertel mevrouw eens wie Jehovah is,” of stel een andere fundamentele vraag waarover het kind zich kan uiten. Neem uw kind mee naar uw huis-Bijbelstudiën en misschien kan het een aandeel hebben aan het opzoeken van enige der bewijsteksten. Het geheim van het opleiden van het kind in de bediening is, het een of ander klein aandeel geven in het werkelijke predikingswerk.
12. Welke theocratische loopbaan kan voor kinderen worden bedacht, en hoe?
12 Wanneer de kinderen ouder worden, is het goed hen niet ledig te laten. Moedig hen langzamerhand aan hun eigen getuigenissen aan de deuren of op de straten te geven of hun eigen huis-Bijbelstudiën te hebben. Stel voor dat zij gedurende hun zomervacantie vacantiepionier worden. Wellicht kan in de loop der jaren in hun hart het verlangen worden geprent een zendeling in het buitenland te worden. Dit zou betekenen dat zij, nadat zij twee jaar in de volle-tijd pioniersdienst zijn geweest, bekwaam zouden zijn de Wachttoren Bijbelschool Gilead te bezoeken ten einde zich voor te bereiden op de zendingsdienst in het buitenland. De verhevenste loopbaan die gij voor uw kinderen kunt bedenken, is die van de volle-tijd dienst als een bedienaar van het evangelie. Werk en maak plannen om hen te helpen tot die vreugdevolste en meest succesvolle loopbaan te geraken.
13. Welk deel kan de gemeente van Jehovah’s getuigen bijdragen tot een Christelijke opleiding van de kinderen?
13 Behalve het opleiden van kinderen terwijl men het getuigeniswerk verricht, is er nog een derde kracht voor het grootbrengen van kinderen. Die derde kracht is de plaatselijke gemeente van Jehovah’s getuigen. Er dient te worden verwacht dat de kinderen direct van het begin af hun ouders vergezellen naar alle vergaderingen. Zij die naar Jezus kwamen luisteren, brachten hun kinderen mee (Matth. 15:38). Zij dienen te leren rustig te zitten en te luisteren naar alles wat er geschiedt. Evenals de kleine Davids en de kleine Sara’s in de dagen van het Israël uit de oudheid, die vergaderingen in de synagoge bijwoonden, dienen ook de hedendaagse kleine Davids en kleine Sara’s er verlangend naar te zijn elke vergadering bij te wonen. De overige leden van de gemeente kunnen hun deel bijdragen door met alle jongeren in hun midden als met vrienden om te gaan en tot hen te spreken. Dit heeft een heilzame uitwerking op de kinderen en doet hen voelen dat zij een deel zijn van een groot gezin van God. Wanneer de jongens oud genoeg worden, dienen zij aangemoedigd te worden zich te laten inschrijven op de school der theocratische bediening. Er is in deze tijd geen betere opleiding in de Christelijke bediening dan die welke door het Genootschap wordt geboden op de vergaderingen van de gemeente, waar de Bijbel wordt bestudeerd, en tijdens de cursus op de school der theocratische bediening. Laat iedere zoon en dochter van Jehovah’s getuigen er behagen in scheppen volledig deel te nemen aan zulke vergaderingen van de gemeente.
14. Hoe dient er van een vierde kracht tot een theocratische opvoeding, voordeel te worden getrokken?
14 Er is nog een vierde kracht tot opvoeding waarvan theocratische ouders voordeel dienen te trekken. Dat is, uw gehele gezin meenemen naar iedere zone- en districtsvergadering en naar iedere nationale bijeenkomst waarvoor door het Genootschap regelingen zijn getroffen. Spaart uw geld voor dit doel. Weet gij dat de Israëlieten wettelijk verplicht waren hun tweede tiende of tien procent van hun inkomen opzij te leggen opdat zij de drie reizen naar Jeruzalem die zij elk jaar maakten, konden bekostigen? (Deut. 14:22-26). Bouwt weken voor de gebeurtenis een levendige belangstelling en een sterk verlangen op de vergadering bij te wonen. Onderricht uw kinderen terwijl gij op weg zijt naar de stad waar de vergadering wordt gehouden. Toont hun de plaatsen die rijk aan natuurschoon zijn, de aardrijkskundige plaatsen en andere interessante dingen. Hier hebt gij de gelegenheid het „boek der natuur” te gebruiken om door het reizen de geest van het kind te verruimen. Het theocratische kind dient er aan gewend te worden met mensen uit verafgelegen gemeenschappen om te gaan en met deze mensen kennis te maken. Zorgt er voor dat de kinderen op de vergadering met uw vele vrienden van ver en nabij kennis maken. Zorgt er voor dat zij de doopdiensten bijwonen zodat zij leren hoe dit wordt gedaan en wat de doop betekent. Wanneer zij oud genoeg zijn om hun wijding aan Jehovah’s dienst te symboliseren, moedigt hen dan aan die juiste stap te doen. Wanneer gij op de vergadering zijt, bespreekt dan in gezelschap van de kinderen en op een wijze dat zij het horen, belangrijke punten, die tijdens de lezingen naar voren zijn gekomen. Ja, gedurende weken volgende op de vergadering dient er voldoende stof te zijn voor besprekingen tijdens uw avondmaaltijden thuis.
15. Waartoe worden theocratische ouders ten slotte aangespoord?
15 „Laat de jonge kinderen tot mij komen en tracht niet hen tegen te houden” (Luk. 18:16, NW). Waarlijk, er is een overvloed van theocratische opleiding en opvoeding ter beschikking die een Christelijke ouder behulpzaam zijn bij het leiden van zijn kinderen naar Christus Jezus als Koning der nieuwe wereld. Moge ieder theocratische ouder moed vatten en met een hernieuwde belangstelling beginnen zijn kinderen op te leiden. Gij zult vele vreugden ondervinden en grote voldoening smaken wanneer gij uw kinderen grootbrengt in de weg der goddelijke gunst. Zijt God-vrezende ouders en brengt uw kinderen groot in godvruchtige toewijding. Doet alles wat in uw macht ligt om hun die glorierijke hoop te geven van eeuwig leven in de nieuwe wereld. Beschermt hen tegen de gevaren en strikken der oude wereld. Plant in hun hart het zaad der waarheid en zijt altijd druk bezig met water geven en de geestelijke groei van uw geliefde kinderen aan te kweken. Leidt uw geliefde kinderen thans op met dat vooruitzicht op de nieuwe wereld, hetgeen gezond en praktisch is en hun boven alles Jehovah’s zegen van eindeloos leven brengt.