Jonge mensen vragen . . .

Waarom kan ik niet de dingen krijgen die ik hebben wil?

„Er zijn een paar dingen die heel leuk zijn en die ik graag zou willen hebben; maar mijn ouders kunnen ze niet betalen.” — Mike.

ZIJN er dingen die je graag zou willen hebben maar die je niet krijgt? Misschien heb je je zinnen gezet op die nieuwe stereo-installatie, die schoenen die alle andere kinderen dragen of gewoon een nieuwe spijkerbroek van een bekend merk. Sommige van je leeftijdgenoten hebben die dingen vaak wel en lopen ermee te pronken. Als je dus te horen krijgt dat jouw ouders zich zoiets niet kunnen veroorloven, ben je misschien teleurgesteld.

Maar hoewel het normaal is om bepaalde materiële dingen te willen hebben, is het verlangen ze te bezitten voor veel jongeren bijna een obsessie geworden. Veel hiervan blijkt het resultaat te zijn van reclame in de media. Slimme radio- en tv-spotjes en advertenties in de bladen brengen de boodschap over dat als je niet bepaalde kleding draagt of producten gebruikt van bepaalde merken, je een zielige mislukkeling bent. Alleen al in de Verenigde Staten geven tieners per jaar meer dan 100 miljard dollar uit!

Je hebt ook te maken met de druk van leeftijdgenoten. Een artikel in het tijdschrift Marketing Tools zegt: „Als je in de meedogenloos naïeve wereld van de adolescenten door de sociale groep waar je bij wilt horen, beschouwd wordt als niet ’cool’, is dat niet gewoon een kwestie van niet aan de eisen voldoen of zelfs niet van afgewezen worden: het is het merkteken van De Verliezer.” Wat bepaalt of je „cool” bent? In veel kringen wordt dat bepaald door het hebben van het beste en het nieuwste op het gebied van materiële dingen. En als je je dat niet kunt veroorloven? „Het is echt heel, heel moeilijk”, geeft een christelijke jongere toe. „Je gaat naar school in merkloos spul en wordt door iedereen geplaagd.” Een andere jongere zegt: „Ik voel me soms buitengesloten.”

Een soortgelijke druk kan ervaren worden door jongeren die in ontwikkelingslanden wonen, waar mensen lange dagen zwoegen om niet meer dan het hoogstnoodzakelijke bijeen te scharrelen. Als dat voor jouw familie geldt, kan het haast niet anders of je verlangt naar betere leefomstandigheden. Wanneer je televisieprogramma’s en films uit rijkere landen hebt gezien, is er bij jou misschien ook een verlangen ontstaan naar de dure kleding, huizen en auto’s die in zulke programma’s en films worden gepromoot. Omdat die dingen hopeloos onbereikbaar kunnen lijken, ben je misschien verbitterd geraakt of moedeloos zelfs.

Of je nu in een arm land of in een welvarend land woont, het kan alleen maar schadelijk voor je zijn wanneer je boos of gefrustreerd bent omdat je bepaalde dingen niet kunt krijgen. Het kan er ook toe leiden dat je voortdurend met je ouders overhoopligt. De vraag is: Hoe kun je ermee omgaan?

Een evenwichtige kijk op materiële dingen

Besef ten eerste dat het niet Jehovah’s wil is dat zijn volk in armoede leeft of het zonder de dingen moet stellen die het echt nodig heeft. God plaatste Adam en Eva per slot van rekening niet op een vuilnisbelt maar in een prachtige tuin vol bomen die er aantrekkelijk uitzagen (Genesis 2:9). Naderhand hadden enkele dienstknechten van God, zoals Abraham, Job en Salomo, veel materiële bezittingen (Genesis 13:2; Job 1:3). En Salomo had zelfs zo veel goud dat tijdens zijn regering zilver als „volkomen niets” geacht werd! — 1 Koningen 10:21, 23.

Over het algemeen waren de meesten van Gods volk echter mensen met bescheiden middelen. Jezus Christus zelf was arm; hij had zelfs „geen plaats om zijn hoofd neer te leggen” (Mattheüs 8:20). Toch lezen wij nergens dat Jezus klaagde dat hij zich de dingen die hij wilde hebben niet kon veroorloven. In plaats daarvan leerde hij: „Weest . . . nooit bezorgd en zegt niet: ’Wat zullen wij eten?’ of: ’Wat zullen wij drinken?’ of: ’Wat zullen wij aantrekken?’ . . . Want uw hemelse Vader weet dat gij al deze dingen nodig hebt. Blijft dan eerst het koninkrijk en Zijn rechtvaardigheid zoeken, en al deze andere dingen zullen u worden toegevoegd.” — Mattheüs 6:31-33.

Dat wil niet zeggen dat God verplicht is aan iemands hunkering naar merkkleding of elektronische snufjes te voldoen. God voorziet in onze behoeften — niet noodzakelijkerwijs in onze wensen. Daarom spoort de bijbel ons aan tevreden te zijn met enkel „voedsel, kleding en onderdak” (1 Timotheüs 6:8). Maar laten we eerlijk zijn, tevreden blijven is niet makkelijk. „Het is een voortdurend gevecht tussen je wensen en je behoeften”, bekent een jongere die Mike heet. Niet alleen tegen onze eigen zelfzuchtige neigingen moeten wij vechten, maar ook tegen de invloed van Gods aartsvijand, Satan de Duivel (1 Johannes 5:19). En een van zijn oudste trucs is mensen het gevoel te geven dat zij iets missen. Zo werd Eva ertoe verleid te denken dat zij iets tekortkwam — ook al leefde zij in een volmaakt paradijs! — Genesis 3:2-6.

Hoe kun je het vermijden in een poel van ontevredenheid terecht te komen? Het klinkt misschien als een cliché, maar er is veel te zeggen voor het tellen van je zegeningen. Raak niet verzonken in negatieve gedachten over wat je niet hebt. Denk positief en herinner jezelf aan de dingen die je wel hebt. (Vergelijk Filippenzen 4:8.) Mike zegt het zo: „Er zijn veel dingen die ik echt wil hebben, maar ik blijf er niet bij stilstaan.”

Het helpt ook wanneer je niet alles gelooft van de geraffineerde advertenties die inspelen op je emoties (Spreuken 14:15).a Probeer, voordat je overhaast de conclusie trekt dat je zonder die nieuwe gympen of cd-speler niet kunt leven, alles eens rustig op een rijtje te zetten. Vraag je af: ’Heb ik dit echt nodig? Heb ik er echt iets aan? Is dat wat ik al heb voldoende?’ Kijk vooral uit met advertenties die reclame maken voor het prestige dat het bezit van iets geeft. In 1 Johannes 2:16 staan de volgende ernstig stemmende woorden van de apostel Johannes: „Alles wat in de wereld is — de begeerte van het vlees en de begeerte der ogen en het opzichtige geuren met de middelen voor levensonderhoud die men heeft — spruit niet voort uit de Vader, maar uit de wereld.”

Wanneer je echt iets nodig hebt

En als er nu iets is wat je aantoonbaar nodig hebt? Doe wat ’huiswerk’ voordat je er met je ouders over praat. Zorg ervoor dat je precies uit kunt leggen waarom je het nodig hebt, hoe je van plan bent het te gebruiken en waarom je denkt dat het je van pas zal komen. Misschien zullen je ouders het op de een of andere manier in het gezinsbudget kunnen inpassen. Maar als dat, althans voorlopig, niet mogelijk is? Dan blijft je misschien niet veel anders over dan geduldig te zijn (Prediker 7:8). Wij leven in „kritieke tijden . . . die moeilijk zijn door te komen”, en veel ouders kunnen zich nu eenmaal niet alle dingen veroorloven waar hun kinderen misschien om vragen (2 Timotheüs 3:1). Als je het vermijdt onredelijke eisen te stellen aan je ouders, kun je hun moeilijke taak zelfs een beetje makkelijker maken.

Zelf het initiatief nemen zou tot de mogelijkheden kunnen behoren. Krijg je bijvoorbeeld zakgeld? Probeer dan te leren zuinig met je geld om te springen zodat je elke maand een deel ervan kunt wegleggen. Misschien is het zelfs mogelijk een spaarrekening te openen bij een bank in de buurt. (Vergelijk Lukas 19:23.) Dat deed een meisje dat Abigail heet. Zij zegt: „Ik maak twee stapeltjes van mijn geld — het ene is voor mijn bankrekening en het andere is om uit te geven.” Als je oud genoeg bent, kun je zelfs proberen wat bij te verdienen door af en toe een klusje te doen of door parttimewerk aan te nemen.b Hoe dan ook, als je ouders zien dat je iets echt wilt kopen en dat je gewetensvol aan het sparen bent, worden zij er misschien toe gebracht iets bij te dragen in de kosten als dit enigszins mogelijk is.

Misschien is het ook nuttig om veranderingen aan te brengen in de manier waarop je winkelt. Als een artikel bijvoorbeeld te duur voor je is, zou je wellicht over een lagere prijs kunnen onderhandelen. Lukt dat niet, wacht dan af of het artikel in de uitverkoop komt. Kijk in andere winkels of je hetzelfde artikel kunt vinden tegen een lagere prijs. Leer goed op de kwaliteit van artikelen te letten; soms zijn merkloze artikelen een uitstekende aanschaf.c

Leer tevreden te zijn

Spreuken 27:20 waarschuwt: „Sjeool en de plaats van de vernietiging raken niet verzadigd; evenmin raken de ogen van een mens verzadigd.” Net zoals het graf een onverzadigbare honger heeft, willen sommige mensen altijd meer — ongeacht hoeveel zij reeds hebben. Vermijd zo’n zelfzuchtig denkpatroon. Op de lange duur maakt hebzucht alleen maar gefrustreerd en ongelukkig. Een jongere die Jonathan heet, merkt op: „Als je geluk altijd gebaseerd is op het bezitten van dingen zul je nooit gelukkig zijn. Er zal altijd iets nieuws zijn dat je wilt hebben. Je moet leren gelukkig te zijn met wat je hebt.”

Als je tevreden bent, kun je de druk van leeftijdgenoten aan. De jonge Vincent zegt: „Het feit dat ik iemand met een paar merkgympen zie, wil nog helemaal niet zeggen dat ik ze óók moet gaan kopen.” Natuurlijk zul je het van tijd tot tijd toch vervelend vinden als je niet kunt krijgen wat je hebben wilt. Maar vergeet nooit dat Jehovah weet wat je nodig hebt (Mattheüs 6:32). En in de niet al te verre toekomst zal hij ’de begeerte verzadigen van al wat leeft’. — Psalm 145:16.

[Voetnoten]

[Inzet op blz. 13]

„Je gaat naar school in merkloos spul en wordt door iedereen geplaagd”

[Illustratie op blz. 14]

Je kunt gelukkig zijn zonder alles te hebben wat je hebben wilt