Wat ’instinctief wijze’ schepselen ons kunnen leren

AIRCONDITIONING, antivries, ontzilting en sonar zijn uitvindingen waarmee de mensheid in de twintigste eeuw goed bekend is geraakt. Toch bestonden ze al duizenden jaren eerder in de dierenwereld. Ja, de mensheid heeft er baat bij zulke ’instinctief wijze’ schepselen te bestuderen (Spreuken 30:24-28; Job 12:7-9). Het lijkt wel of bepaalde dieren stille leermeesters voor de mensheid zijn geworden, en het kan heel interessant voor ons zijn ze te bestuderen.

Kunnen wij er profijt van trekken de eigenschappen van bepaalde dieren te beschouwen? Welnu, Jezus Christus vergeleek zijn volgelingen met schapen, slangen, duiven en zelfs sprinkhanen. Wat had hij in gedachten toen hij zijn volgelingen met deze schepselen vergeleek? Laten wij eens zien.

„Mijn schapen luisteren naar mijn stem”

Schapen worden meer dan 200 keer in de bijbel genoemd. Zoals Smith’s Bible Dictionary verklaart, „is het schaap een symbool van zachtmoedigheid, geduld en onderworpenheid”. In Jesaja hoofdstuk 53 werd Jezus zelf profetisch met een schaap vergeleken. Wat was het passend dat hij zijn volgelingen met hetzelfde dier vergeleek! Maar welke specifieke eigenschappen van schapen had Jezus in gedachten?

„Mijn schapen luisteren naar mijn stem, en ik ken ze, en zij volgen mij”, zei Jezus (Johannes 10:27). Aldus vestigde hij de aandacht op de zachtmoedigheid van zijn discipelen en hun verlangen om hem te volgen. Letterlijke schapen luisteren naar hun herder en volgen hem gewillig. De herder heeft ook een hechte band met de kudde.

Een kudde kan tijdens het grazen verspreid zijn over de wei, maar elk schaap houdt contact met de groep als geheel. Op die manier kunnen de dieren, wanneer ze zich niet veilig voelen of bang zijn, „zich snel verzamelen”, zegt het boek Alles für das Schaf. Als schapen wegrennen om aan gevaar te ontkomen, doen ze dat als kudde, waarbij ze af en toe stilstaan om de situatie opnieuw te beoordelen. „Door in etappes te vluchten, kunnen lammeren en zwakkere dieren bijblijven. De kudde biedt ze zelfs speciale bescherming.” Wat kunnen wij van dit gedrag leren?

Ware christenen in deze tijd zijn niet verspreid over de denominaties en sekten van de christenheid. In plaats daarvan zijn zij in één kudde bijeenvergaderd. Iedere christen heeft een hechte persoonlijke band met deze kudde van God, en dit draagt bij tot de eenheid van de organisatie van Jehovah’s Getuigen. Waar zoekt iedere aanbidder leiding en bescherming wanneer zich een crisis voordoet — of het nu een ernstige ziekte, oorlogvoering of een natuurramp betreft? In Jehovah’s organisatie, die geestelijke veiligheid biedt.

Hoe wordt bijbelse raad beschikbaar gesteld? Door middel van publikaties als De Wachttoren en het zustertijdschrift, Ontwaakt! Deze tijdschriften en christelijke vergaderingen bieden zelfs speciale hulp aan degenen die extra zorg nodig hebben, net als de lammeren en de zwakkere schapen in een kudde. Zo wordt er bijvoorbeeld aandacht geschonken aan alleenstaande ouders en personen die aan depressiviteit lijden. Wat is het dus verstandig om elk tijdschrift te lezen, elke gemeentevergadering te bezoeken en toe te passen wat wij leren! Daardoor geven wij blijk van zachtmoedigheid en een sterke verknochtheid aan de kudde Gods. — 1 Petrus 5:2.

„Zo omzichtig als slangen en toch zo onschuldig als duiven”

Smith’s Bible Dictionary zegt: „De slang werd overal in het Oosten gebruikt als symbool van het kwaad als beginsel, van de geest der ongehoorzaamheid.” „Mijn duif” was daarentegen een uitdrukking van genegenheid (Hooglied 5:2). Wat had Jezus dan in gedachten toen hij zijn volgelingen ertoe aanmoedigde „zo omzichtig als slangen en toch zo onschuldig als duiven” te zijn? — Mattheüs 10:16.

Jezus gaf instructies voor het prediken en onderwijzen. Zijn discipelen konden verschillende reacties verwachten. Enkelen zouden belangstelling tonen, terwijl anderen het goede nieuws zouden verwerpen. Sommigen zouden deze ware dienstknechten van God zelfs vervolgen (Mattheüs 10:17-23). Hoe moesten de discipelen op vervolging reageren?

In Das Evangelium des Matthäus zegt Fritz Rienecker over Mattheüs 10:16: „Schranderheid moet . . . gepaard gaan met zuiverheid, oprechtheid en eerlijkheid, opdat er niets gebeurt wat vijanden een geldige reden tot klagen geeft. De gezanten van Jezus bevinden zich te midden van meedogenloze tegenstanders, die geen pardon kennen en zich genadeloos en bij de eerste de beste gelegenheid op de apostelen storten. Daarom moeten zij net als een slang de tegenstander scherp in de gaten houden, de situatie met een waakzaam oog en een nuchter verstand overzien en dan zonder list en bedrog, zuiver en waarachtig in woord en daad, de situatie de baas blijven en zich aldus met duiven te vergelijken personen betonen.”

Wat kunnen Gods hedendaagse dienstknechten leren van Jezus’ woorden in Mattheüs 10:16? In deze tijd reageren de mensen veelal op dezelfde manier op het goede nieuws als in de eerste eeuw. Wanneer ware christenen met vervolging te maken krijgen, dienen zij de schranderheid van de slang te combineren met de zuiverheid van de duif. Christenen maken nooit gebruik van bedrog of oneerlijkheid maar zijn onbedorven, oprecht en eerlijk in het bekendmaken van de Koninkrijksboodschap aan anderen.

Ter illustratie: Collega’s op het werk, jongeren op school of zelfs uw eigen gezinsleden kunnen hatelijke opmerkingen maken over uw geloofsovertuigingen als een getuige van Jehovah. Uw eerste reactie is misschien met gelijke munt terugbetalen door net zo scherp te zijn over hun geloof. Maar is dat onschuldig? Beslist niet. Als u degenen die kritiek op u hebben, toont dat hun opmerkingen geen invloed hebben op uw vriendelijke manier van doen, zouden zij wel eens ten goede kunnen veranderen. U zou dan zowel schrander als onberispelijk zijn — ’zo omzichtig als een slang en toch zo onschuldig als een duif’.

„De sprinkhanen geleken op ten strijde toegeruste paarden”

Het tijdschrift GEO bericht dat Zuid-Afrika in 1784 werd geteisterd door „de grootste zwerm [sprinkhanen] die ooit in de opgetekende geschiedenis is geregistreerd”. De zwerm bedekte een gebied van 5200 vierkante kilometer, wat ongeveer vijf keer zo groot is als Hong Kong. Smith’s Bible Dictionary zegt dat de sprinkhaan „de vegetatie in de landen die hij aandoet verschrikkelijke schade toebrengt”.

In zijn van God afkomstige openbaring van dingen die gedurende „de dag des Heren” zouden plaatsvinden, gebruikte Jezus een visioen van een zwerm sprinkhanen. Daarover werd gezegd: „De sprinkhanen geleken op ten strijde toegeruste paarden” (Openbaring 1:1, 10; 9:3-7). Wat was de betekenis van deze symboliek?

Jehovah’s Getuigen begrijpen al lange tijd dat de sprinkhanen uit Openbaring hoofdstuk 9 de gezalfde dienstknechten van God op aarde in deze eeuw afbeelden.a Deze christenen hebben een speciale taak als toewijzing — de Koninkrijksboodschap overal op aarde prediken en discipelen maken (Mattheüs 24:14; 28:19, 20). Dit vereist dat zij hindernissen overwinnen en in hun werk volharden. Wat zou dit beter kunnen illustreren dan de onbedwingbare sprinkhaan?

Hoewel hij maar iets meer dan vijf centimeter lang is, legt de sprinkhaan gewoonlijk afstanden van zo’n 100 tot 200 kilometer per dag af. De woestijnsprinkhaan kan dit zelfs tot zo’n 1000 kilometer uitbreiden. GEO verklaart dat „hij achttien keer per seconde en wel zeventien uur per dag met zijn vleugels slaat — iets wat geen enkel ander insekt klaarspeelt”. Wat een enorme opgave voor zo’n klein diertje!

Als groep zijn Jehovah’s Getuigen vastberaden in het verbreiden van het goede nieuws van het Koninkrijk. Zij prediken nu in ruim 230 landen. Deze dienstknechten van God overwinnen veel moeilijkheden om een aandeel te hebben aan het werk. Met wat voor problemen worden zij geconfronteerd? Vooroordeel, wettelijke beperkingen, ziekte, ontmoediging en tegenstand van familieleden, om er maar enkele te noemen. Maar niets heeft hun vooruitgang kunnen tegenhouden. Zij volharden in hun door God opgedragen werk.

Ga ermee voort christelijke hoedanigheden aan de dag te leggen

Ja, Jezus vergeleek zijn volgelingen met schapen, slangen, duiven en sprinkhanen. Dit is heel toepasselijk voor onze tijd. Waarom? Omdat het einde van dit samenstel van dingen nabij is en de problemen drukkender zijn dan ooit.

Met Jezus’ figuurlijke woorden in gedachten blijven ware christenen dicht bij de kudde Gods en aanvaarden zachtmoedig raad van Jehovah’s organisatie. Zij blijven op hun hoede en zijn bedacht op situaties die een belemmering zouden kunnen vormen voor hun christelijke activiteiten, terwijl zij in alle dingen onberispelijk blijven. Bovendien volharden zij ondanks belemmeringen in het doen van Gods wil. En zij blijven van enkele ’instinctief wijze’ schepselen leren.

[Voetnoot]