Unalue wasi?

Tukaminya tuti ngoko omuziki abya w’omughaso munene oko Baisraeli?

OMUZIKI inyawite omwanya w’omughaso omo mibere y’Abaisraeli. EBiblia ikakanaya kangyi-kangyi oko bandu ababya bakawata ebyambo by’omuziki n’erimba esyonyimbo. Ebitabu binene by’eBiblia ni syonyimbo. Ng’eky’erileberyako, ekitabu k’Esyonyimbo, Olwimbo lwa Solomona n’Ekiriro mubyahandikwa ng’esyonyimbo. Ekitabu kighuma ekikakanaya oko bandu ba kera kikabugha kiti, “eBiblia ikakanganaya ndeke-ndeke ngoko Abaisraeli ibakakolesaya omuziki omo mibiiri yabo mingyi.”

Omo ngebe y’obuli kiro. Abaisraeli ibakawata ebyombo by’omuziki n’erimba erikangania ngoko bakayowa. (Isa. 30:29) Abakali ibakawata ehighoma, ibakiimba n’obutseme n’erisata omughulu w’ebisendebele, ng’eky’erisingika omwami muhya, omughulu abasuda bamasinga amalwa, n’omughulu w’ebiro bikulu-bikulu bakaramya Yehova. (Abat. 11:34; 1 Sam. 18:6, 7; 1 Abam. 1:39, 40) Kandi Abaisraeli ibakimba esyonyimbo erikangania obulighe bwabo omundu mulebe abihola. (2 Emya. 35:25) Kwesi, kilangirikire ndeke-ndeke ngoko Abaisraeli ibanzire omuziki.

Omo nyumba y’omwami. Abami be Israeli ibakatsemera erihulikirira omuziki. Ng’eky’erileberya, Omwami Sauli mwabirikira Daudi y’eka wiwe, abye akamuwatira. (1 Sam. 16:18, 23) Enyuma, Daudi abere abibya mwami, mwakokotya ebyombo by’omuziki, inyakahandika esyonyimbo esyuwene, eritunga esyonyimbo esyuwene, mwatsukisya n’ekorale eyabya ikimbira Yehova y’oko hekalu. (2 Emya. 7:6; Amos. 6:5) N’omwami Solomona naye inyawite abimbi b’obukali n’ab’obulume omo nyumba yiwe.​—Omug. 2:8.

Omw’iramya. Ekikulu oko byosi, Abaisraeli ibakakolesaya omuziki eriramya Yehova. Abalume banene oko 4 000 ibakawata ebyombo by’omuziki omo hekalu ye Yerusalema. (1 Emya. 23:5) Ibakawata esyosembale, ebyombo by’esyosinga, esyonanga n’esyongunga. (2 Emya. 5:12) Aliwe, si b’abimbi basa bo babya bakaramya Yehova omo muziki. Abaisraeli bangyi ibakimba bakaya e Yerusalema oko biro bikulu. Esyonyimbo esyo isikahulawamo esyonyimbo sy’erihetuka. (Esy. 120-134) Kandi ebitabu by’Abayahudi biti, Abaisraeli ibakimba esyonyimbo sy’omo Esyonyimboa bakalya akalyo k’Ekiro kikulu ky’Erikiruka.

Erihika munabwire omuziki ni w’omughaso munene oko bandu b’oMungu. (Yak. 5:13) Tukimbira Yehova y’esyonyimbo tukamupipa. (Efe. 5:19) Omughulu tukimbira Yehova yo kughuma n’Abakristo balikyetu, tukayowa omo bughuma. (Kol. 3:16) Omughulu tukimba, erihulikirira, kutse eryowa omuziki w’Ekikristo, ekyo kikatuhiramo muhwa n’erituwatikya eriyiyinia omo maligho wetu. (Emib. 16:25) Omuziki ni nzira eyuwene eyo tukakanganayamo obwikirirya bwetu n’olwanzo lwetu oko Yehova.