OMWATSI W’ERIGHA 33
Yehova akateghaya abandu biwe
‘Yehova akategaya abakamubaha.’—ESY. 33:18.
OLWIMBO 4 “Yehova ni mulisya waghe”
EBIKENDIKANIBWAKOa
1. Niki kyo kyaleka Yesu inyasaba Tata wiwe ati ateghaye abigha biwe?
EMBERE sy’oluholo lwiwe omo kiro, Yesu mwasaba Tata wiwe w’elubula y’omwatsi w’embaghane. Mwasaba Yehova ati ateghaye abigha biwe. (Yoa. 17:15, 20) Okw’ibugha ekwenene, erilua kera Yehova abya inianemuteya—inianemutsomana n’erilanda oko—bandu biwe. Aliwe, Yesu mwaminya ngoko Sitani angalwire n’abigha biwe kutsibu kulenga embere. Kandi mwaminya ngoko babya balaghire oko buwatikya bwa Yehova imo batoka erikinda amalwa awakalire wa Diabolo.
2. Erikwamana na Esyonyimbo 33:18-20, busanaki siritolere tukasagha amaligho?
2 Munabwire, ekihugho kino ekikasondolawa na Sitani kinemuletera aBakristo b’ekwenene b’amaligho mangyi. Tunemuhikirwa n’amaligho mangyi awangatubuna mutima n’awangaleka obutaleghula bwetu oko Yehova ibwalengwako. Aliwe, ngoko tukendilangira omo mwatsi ono, situtolere erisagha. Yehova anemututeya—analangire amaligho awakatuhikira, kandi anayiteghekire erituwatikya erikindagho. Tulebaye eby’erileberyako bibiri erilua omo Biblia ebikakanganaya ngoko Yehova “akateghaya abakamubaha.”—Soma Esyonyimbo 33:18-20.
OMUGHULU TUKAYOWA NGA TULI ITW’IBENE
3. Twanganayowa nga tuli itw’ibene mughulu wahi?
3 Nomo tune omo kihanda kinene ky’abaramya ba Yehova, hanganabya endambi itwayowa nga tuli itw’ibene. Ng’eky’erileberyako, abakiri balwana banganayowa nga bali ibobene omughulu bakakaniraya abo bakasoma nabo ekalasi oko ebyo bikirirye, kutse omughulu bakahumira omo yindi ndeko. Abaghuma b’okw’itwe banganayowa muhanda, kutse eribunika mutima bakalengekania bati sihali oyo wangatuwatikya eriyiyinia oko myatsi eyi. Twanganasagha erikanirya abandi ngoko tukayowa busana n’eryubaha tuti sibangowa ebyo tulimo. Nibya n’oko sindi ndambi twanganayibulya nga hane omundu oyututsomene. Omwatsi mulebe amabileka itwayowa nga tuli itw’ibene—ekyo kyanganaleka—itwahangya-hangya n’erilangira nga sihali oyo wangatuwatikya. Yehova syanzire tukayowa tutya n’ahake. Niki kyo kyangaleka itwabugha tutya?
4. Niki kyo kyaleka omuminyereri Eliya iniabugha ati: “Ingye nyikinasiya”?
4 Tukanaye oko ky’erileberyako ky’omulume mutaleghula yo Eliya. Yezebeli mwabugha ati akendimwita, kyo kyaleka inyabugha ebiro ebilabire oko 40 akasagha busana n’obuyingo bwiwe. (1 Bam. 19:1-9) Oko nduli, inyane omo mwangalu mw’iyuwene, mwabwira Yehova ati: “Ingye nyikinasiya” oko baminyereri. (1 Bam. 19:10) Omo kihugho mwabya imukine abandi baminyereri; Obadia mwabisa abaminyreri 100 Yezebeli akasy’itabo. (1 Bam. 18:7, 13) Neryo, busanaki Eliya abya akayowa ng’ali iyuwene? Abya akalengekania ati abaminyereri bosi abo Obadia abisa babirihola. Alinga abya akayowa ng’ali iyuwene kundi mohatabya oghundi mundu oyo watsuka eriramya Yehova yo haghuma naye, nibya n’enyuma sya Yehova erikangania ngoko yo Mungu w’ekwenene oko kitwa kye Karmeli. Anganabya imwabya akalangira nga sihali omundu oyo wasi obwiko obwalimo, kutse anganabya imwabya akayibulya nga hane omundu oyumutsomene kwenene. EBiblia siyibughire ebyosi okw’iyowa lya Eliya. Aliwe ekyo twasi ly’eriminya ngoko Yehova abya inyanasi ekikaleka Eliya iniayowa ng’ali iyuwene, kandi ngoko mwaminya ng’angamuwatikya ati kwenene-kwenene.
Omughulu tukayowa nga tuli itw’ibene, ni somo yahi eyikasikaya mutima yo twang’igha omo nzira eyo Yehova awatikayamo Eliya? (Lebaya enungu 5-6)
5. Yehova mwawatikya Eliya y’ati eriminya ngoko syali iyuwene?
5 Yehova mwawatikya Eliya y’omo nzira nyingyi. Mwahira omo Eliya mw’omuhwa w’eribugha. Mwabulya Eliya yo ngendo ibiri ati: “Ukakola hano hoki kwehi?” (1 Bam. 19:9, 13) Obuli ngendo, Yehova abya akahulikirira omughulu Eliya abya akamubwira ebiri oko mutima. Omw’isubirya Eliya, Yehova mwamukangania ngoko ane naye, kandi ngoko awite amaka manene kutsibu. Kandi mwamukangania ngoko hakine abandi Baisraeli bangyi omo kihugho abakinamuramaya nga ye. (1 Bam. 19:11, 12, 18) Ahate eritika-tika, Eliya mwatulera abibwira Yehova y’ebiri oko mutima n’erihulikirira ekisubiryo kiwe. Yehova mwaha Eliya y’emibírí mingyi y’omughaso. Mwamubwira ati ahire oko Hazaeli kw’amaghuta eribya mwami w’eSuria, na Yehu eribya mwami w’aBaisraeli, na Elisa eribya muminyereri. (1 Bam. 19:15, 16) Yehova mwawatikya Eliya erihira amalengekania w’oko myatsi eyangamuhimba omughulu amuha emibírí eyi. Kandi Yehova mwamuha Elisa mo mwira oyuwene kundu ow’erikola naye omubírí. Wangasunga wuti obuwatikya bwa Yehova omughulu ukayowa nga uli iwuwene?
6. Ni myatsi yahi yo wangahira omo musabe omughulu ukayowa ng’uli ighuwene? (Esyonyimbo 62:8)
6 Yehova akabugha ati iwabya ukamusaba. Analangire amaligho agho ukalabamo, kandi akakukanganaya ndeke-ndeke ngoko akendisubirya oko misabe yaghu oko ndambi yosi-yosi. (1 Tes. 5:17) Akatsemera erihulikirira emisabe y’abaramya biwe. (Emi. 15:8) Ni myatsi yahi yo wangahira omo misabe omughulu ukayowa ng’uli ighuwene? Ubwire Yehova y’ebyosi ebiri oko mutima, ngoko Eliya anakola. (Soma Esyonyimbo 62:8.) Umubwire ebikakuhanga-hangaya kandi nga bikaleka iwayowa wuti. Usabe Yehova akuwatikaye eriminya ekyo wangakola omughulu ukayowa ng’uli ighuwene kutse omughulu ukahanga-hangaya. Ng’eky’erileberyako, wamabya ighukayowa ng’uli ighuwene n’er’ikwa obuba omughulu ukatulira ekalasi, usabe Yehova akuhe obutubuha bw’eritulira. Nibya wanganamusaba akuhe amenge w’eritulira. (Luka 21:14, 15) Wamabya iwabiribunika mutima, usabe Yehova akuwatikaye erikania n’oMukristo oyukulire bunya-kirimu oko mwatsi oyo. Wanganasaba Yehova uti awatikaye oMukristo oyo ahike okw’iminya ndeke ngoko ukayowa. Ubwire Yehova y’ebyosi ebiri oko mutima, uyiteghereraye ngoko akasubiraya oko misabe yaghu, n’eriligha obuwatikya bw’abandi; ekyo ikikendileka ighutayowa ng’uli ighuwene.
Ukanasondekanaya esyonzira esyo wangakolamo kutsibu omo mubírí w’eritulira n’erikolagho haghuma n’abandi? (Lebaya enungu 7)
7. Eky’erileberyako kya Mauricio kyamakw’ighisyaki?
7 Yehova abiriha obuli mughuma w‘okw’itwe y’omubírí w’omughaso. Wanganikirirya ngoko akalangira n’eritsemera ebyosi ebyo ukakola omo ndeko n’omo mubírí w’eritulira. (Esy. 110:3) Eribya n’ebingyi by’erikola omo mubírí oyu lyangakuwatikya liti omughulu ukayowa ng’uli ighuwene? Tukanaye oko ky’erileberyako ky’omughala wetu mulere oyukahulawa mo Mauricio.b Mauricio abere abinabatisibwa, omughuma w’oko bira biwe ba hakuhi mwatsuka erisighania ekwenene yo lyolo-lyolo. Akabugha ati: “Erimulangira akasighania Yehova molyaleka inasagha. Monayibulya nga nyinemwendisyatoka eriberererya erilagha lyaghe ly’erikolera Yehova n’erisighala omo kihanda kiwe. Monayowa nga nyiri ingyuwene n’erilangira nga sihali oyo wangaminya ngoko ngayowa.” Niki kyo kyawatikaya Mauricio? Akabugha ati: “Monatsuka erikola kutsibu omo mubírí w’eritulira.” Ekyo mokyanyiwatikya erileka erihira amalengekania waghe wosi w’oko mibere eyo nyirimo. Erikola haghuma n’abandi omo mubírí w’eritulira molyaleka inabya n’obutseme n’eritsuka eriyowa ngoko sindi ingyuwene.” Nibya n’omughulu tutetwangatulira kibiri-biri haghuma n’abaghala n’abali betu, tukabana amaka omughulu tukatulira haghuma nabo erilabira esyobaruha n’etelefone. Ni kindi kyahi kyo kyawatikaya Mauricio? Akatasyabugha ati: “Monabya n’ebingyi by’erikola n’omo ndeko. Monayikasa eribya ngateghekania n’erilabya oko bihindi by’abakolo oko mihindano. Emibírí eyi moyaleka inalangira ko nyiri w’omughaso embere sya Yehova n’embere sy’abandi.”
OMUGHULU TUKAYOWA ITUBUNIKIRE MUTIMA BUSANA N’AMALIGHO AWAKALIRE
8. Amaligho awakalire anganaleka itwayowa tuti?
8 Tunasi ngoko tukendihikirwa n’amaligho omo biro by’enduli bino. (2 Tim. 3:1) Aliwe, obuligho bulebe n’endambi eyo bwamahikirako byanganatutsumbukania. Eribulirwa esyofranga, erikwa obukoni obukalire kutse eriherya omundu oyo twanzire omo luholo, byanganatsumbukania. Oko mighulu eyiri ng’eyo twanganayibula kutse itwahangya-hangya, kutsibu-tsibu twamahikirwa n’obuligho obundi oko bundi kutse amaligho mangyi kughumerera. Wibuke ngoko, Yehova anasi ebyosi ebikatuhikira, n’erilabira obuwatikya bwiwe twanganatoka eriyiyinia oko buligho bosi-bosi itune n’eriyiketera.
9. Amaghuma w’oko maligho awahikira Yobu ni wahi?
9 Terilengekania ngoko Yehova awatikaya omulume mutaleghula Yobu. Omo katambi kake mwahikirwa n’amaligo mangyi awakabuna mutima. Omo kiro kighuma kisa Yobu mwabwirwa esyongulu esituwene, ngoko ebihangulo biwe byabir’ibwa n’ebindi byabir’itibwa, ngoko abaghombe biwe babirit’ibwa, kandi ngoko abana biwe babirihola. (Yobu 1:13-19) Enyuma syaho inyakine omo bulighe bunene, Yobu mwalwala obukoni obukaluma kutsibu kandi obukasosaya omundu yo muhanda. (Yobu 2:7) Yobu mwaghalwa kutsibu amahika n’oko kika ky’eribugha ati: “Ngapona engebe yaghe; Sinanzire n’eribyaho.”—Yobu 7:16, NWT.
Erikangania Yobu ngoko amwanzire n’erimutsomana, Yehova mwakania naye oko syonzira nyingyi esyo akatsomanamo ebihangyikwa biwe (Lebaya enungu 10)
10. Yehova mwaha Yobu y’ati ebyabya alaghireko atoke eriyiyinia oko maligho awamuhikira? (Ulebaye epitsa eyiri oko kijalada.)
10 Yehova abya inianemuteya Yobu. Kundi Yehova abya amwanzire, mwamuha ebyabya alaghireko atoke erihanda omutima n’erisighala mutaleghula. Yehova mwakania naye erimukangania ngoko awite amenge manene kandi ngoko akatsomana ebihangyikwa biwe omo lwanzo. Mwakania oko syonyama nyingyi esikaswekaya. (Yobu 38:1, 2; 39:9, 13, 19, 27; 40:15; 41:1, 2) Kandi Yehova mwakolesya omulwana mutaleghula yo Elihu erisikya Yobu yo mutima n’erimukirania. Elihu mwamukangania ndeke-ndeke ngoko mughulu wosi Yehova akahemba abaramya biwe busana n’eriyiyinia lyabo. Aliwe kandi, Yehova mwakolesya Elihu eriha Yobu y’amahano malebe w’olwanzo. Elihu mwawatikya Yobu aleke eriyilengekaniako kutsibu omw’imubukya ngoko tuli bandu b’ahisi kutsibu omw’ilingiriranibwa na Yehova oMuhangyiki w’ekihugho n’ekyanya kyosi. (Yobu 37:14) Kandi Yehova mwaha Yobu y’omubírí; mwamubwira ati asabire abira biwe basatu ababya ibabirikola erilolo. (Yobu 42:8-10) Munabwire Yehova akatuwatikaya ati omughulu tukahikirawa n’amaligho awakalire?
11. EBiblia ikatuha obuwatikya bwahi omughulu tukalaba omo maligho?
11 Yehova syalikanaya netu burora-rora ngoko akanaya na Yobu, aliwe akakanaya netu erilabira eKinywa kiwe eBiblia. (Rom. 15:4) Akatukiranaya omw’ituha amaha w’ebiro ebikasa. Tulebaye emyatsi milebe erilua omo Biblia eyikatukiranaya omughulu tukalaba omo maligho. Erilabira aMasako, Yehova akatukanganaya ndeke-ndeke ngoko sihali ekindu kyosi-kyosi—erihirako n’amaligho awakalire—“ekyangatoka eritugabula oko lwanzo [lwiwe].” (Rom. 8:38, 39) Kandi akatukanganaya ndeke-ndeke ngoko ali hakuhi n’“abosi abakumubirikira” erilabira omusabe. (Esy. 145:18) Yehova akatubwira ngoko twamabiyiketera ye itwanganatoka erihanda omutima omo buligho bosi-bosi obukatuhikira n’eribya n’obutseme nibya n’omughulu tukaghalawa. (1 Kor. 10:13; Yak. 1:2, 12) Kandi eKinywa ky’oMungu kikatw’ibukaya ngoko amaligho agho tukalabamo ni w’akatambi kake erilingiriraniagho n’emiyisa ya kera na kera eyo akasyatuha. (2 Kor. 4:16-18) Yehova akatuha amaha awasikire ngoko akasyatoghotaya enzuko y’amaligho wetu—ni bughambu Sitani Diabolo n’abosi abakakwama esyonzira siwe nyibi. (Esy. 37:10) Wanabirihamba omo bwenge mw’amasako malebe awakasyakuwatikaya erihanda omutima omo maligho w’omo biro ebikasa?
12. Yehova akatusaba erikolaki twamanza eribana endundi yo ndeke omo Kinywa kiwe?
12 Yehova akatusaba eriyihiriraho endambi y’eryigha eBiblia n’erilengekania kutsibu oko ebyo tukasoma. Omughulu tukakolesaya ebyo tukigha, obwikirirya bwetu bukawata kutsibu kandi tukayitunda hakuhi na Tata wetu w’elubula. Ekyo kikaleka itwabya n’akaghala k’eriyiyinia omo maligho. Kandi Yehova akaha ekirimu kiwe kibuyirire ky’abandu abakayiketera eKinywa kiwe. N’ekirimu kibuyirire ekyo kyanganatuha “obutoki bunene” tutoke erihanda omutima.—2 Kor. 4:7-10.
13. Akalyo k’obunya-kirimu ako “omugombe oyuteregula n’ow’amenge” akateghekanaya kakatuwatikaya kati erihanda omutima omo maligho?
13 Erilabira obuwatikya bwa Yehova, “omugombe oyuteregula n’ow’amenge” akateghekanaya emyatsi, esyovideo, n’esyonyimbo erituwatikya eriwatya obwikirirya bwetu n’eribya itunateghirye bunya-kirimu. (Mat. 24:45) Litolere itwakolesya ndeke obuli mwatsi ogho Yehova akatuha. Mwali wetu oyo wikere eAmerika mwakanganirye ngoko akasima kutsibu busana n’akalyo k’obunya-kirimu. Mwabughire ati: “Omo myaka 40 eyo namabugha inyinemukolera Yehova, obwikirirya bwaghe bwabirilengwako kangyi-kangyi.” Mwalola oko maligho awakalire. Omusofere oyutamire mwagonga sokulu wiwe, ababuti biwe mobakwa obukoni obukalire n’erihola, naye mwakwa akasere ko ngendo ibiri. Niki kyo kyamuwatikaya erihanda omutima? Akabugha ati: “Ebiro byosi Yehova akabya inyanemunyisugha. Amakangirirya aw’abya akateghekania erilabira omughombe oyutereghula n’ow’amenge mwangwatikya eriyiyinia. Busana n’ekyo, nanganabugha nga Yobu nyiti: ‘Erihika okw’ihola, sindiendisyagana eritunganene lyage!’”—Yobu 27:5.
Twangabya tuti miyisa oko bandi omo ndeko? (Lebaya enungu 14)
14. Yehova akakolesaya ati abaghala n’abali betu erituwatikya omughulu tukalaba omo maligho? (1 Abanya Tesalonika 4:9)
14 Yehova abirikangirirya abandu biwe b’eryanzana n’erisikania mutima omo mighulu y’amaligho. (2 Kor. 1:3, 4; soma 1 Abanya Tesalonika 4:9.) Abaghala n’abali betu bakakwama eky’erileberyako kya Elihu kundi bakabya ibanayiteghekire erituwatikya erisighala bataleghula omughulu tukalaba omo maligho. (Emib. 14:22) Ng’eky’erileberyako, iba wa mwali wetu Diane mwakwa obukoni obukalire. Tulebaye ngoko endeko yabo yamusikaya mutima n’erimuwatikya erisighala hakuhi na Yehova. Akabugha ati: “Syabya mwatsi molo. Aliwe motwayilangirira ebyala by’amaka n’eby’olwanzo bya Yehova omo misi y’amaligho eyo. Endeko yetu moyakola emyatsi mingyi busana n’erituwatikya. Ibakasyatubana, ibakatubirikira oko telefone, n’eritukumbatira, n’ebyo mobyaleka itwatoka erihanda omutima. Kundi nabya isinditoka erighendya omutoka, abaghala n’abali betu ibakayikasa nyitoke eriya oko mihindano y’endeko n’eriyatulira omughulu kyamatokekana.” Kikatutsemesaya kutsibu eribya omo ndeko n’abaghala n’abali betu ng’abo abawite olwanzo!
ERIKANGANIA ERISIMA BUSANA N’OBUWATIKYA BWA YEHOVA B’OLWANZO
15. Niki kyo kikaleka itwikirirya ngoko twanganatoka erilwa n’amaligho?
15 Itwe bosi twasyahikirwa n’amaligho mbiriri-mbiriri. Aliwe, ngoko twamabilangira sitwendisyabya itw’ibene omughulu twasyalwa nagho. Kundi Yehova ni Tata w’olwanzo, akabya inyanatuteghirye. Ane hakuhi netu, kandi akabya inyanayiteghekire erituwatikya n’erihulikirira emisabe yetu y’erimusaba obuwatikya. (Isa. 43:2) Twikirirye ngoko twanganatoka erilwa n’amaligho kundi abirituha ebyosi ebyo tulaghireko tutoke eriyiyinia. Abirituha ekihembo ky’omusabe, eBiblia, amakangirirya mangyi awakalua muyo, n’abaghala n’abali betu ab’olwanzo busana n’erituwatikya omughulu tuli omo bwagha.
16. Twangakolaki tutoke erisighala omo buteya bwa Yehova obw’olwanzo?
16 Tukasima kutsibu kundi Tata wetu w’elubula akatuteghaya! “Emitima yetu yasyatsema busana naye.” (Esy. 33:21) Twanganakangania Yehova ngoko tukasima kundi akatutsomana omo lwanzo, omw’itsemera ebyo akatuha. Kandi litolere itwakola ekyo twangatoka tutoke erisighala omo buteya bw’oMungu. Ni bughambu twamatendileka eryowa Yehova, n’erikola ebikamutsemesaya, inyakasyalola embere erituteya kera na kera!—1 Pet. 3:12.
OLWIMBO 30 Tata waghe, Mungu waghe, mwira waghe
a Tulaghire oko buwatikya bwa Yehova imo twatoka erikinda amaligho awakatuhikira munabwire. Omwatsi ono akenditukangania ndeke-ndeke ngoko Yehova akateghaya abandu biwe. Anasi amaligho awakahikira obuli mughuma w’okw’itwe kandi akatuha ebyo tulaghireko tutoke erikindagho.
b Amena malebe mwakabindulawa.