IBULUNGELO-THUNGELELWANO LesiThala
LesiThala
IBULUNGELO-THUNGELELWANO
IsiNdebele
  • IBHAYIBHELI
  • IINCWADI
  • IMIHLANGANO
  • ijwhf isihloko 28
  • Ungaba Njani Ngubaba Olungileko

Ncancabe asinayo ividiyo

Ncancabe, kube nomtjhapho nakufakwa ividiyo

  • Ungaba Njani Ngubaba Olungileko
  • Isizo Lomndeni
  • Iinhlokwana
  • Ubaba udlala yiphi indima?
  • Khuyini eyenza indima kababa iqakatheke?
  • Abobaba namadodakazi
Isizo Lomndeni
ijwhf isihloko 28
Ubaba ukhamba nendodakazakhe eseminyakeni yobutjha.

ISIZO LOMNDENI | UKUBAMBELETHI

Ungaba Njani Ngubaba Olungileko

Okusesihlokweni

  • Ubaba udlala yiphi indima?

  • Khuyini eyenza indima kababa iqakatheke?

  • Abobaba namadodakazi

  • Isiyeleliso esiya kibobaba

Ubaba udlala yiphi indima?

  • Ngaphambi kokubelethwa komntwana. Indlela ongayo nje itjengisa ukuthi uzokuba ngubaba onjani. Incwadi ethi, Do Fathers Matter? Ithi:

    “Ubaba osiza umkakhe ozithweleko, athenge izinto ezitlhogekako amuse kwadorhodere abone umntwana eskeneni ezwe nokubetha kwehliziyo yakhe kanengi utlhogomela umkakhe nomntwana ngemva kobana abelethwe.”

    “Lokha umkami nakazithweleko bengingafuni bona azizwe ayedwa, yeke bengimsiza ngendlela engingakghona ngayo. Salungiselela ikamura yomntwana ndawonye. Bekusikhathi esimnandi khulu leso, ukulungiselela ukufika komntwana.”—James.

    Ikambisolawulo yeBhayibheli: “Ningatshwenyeki ngehlalakuhle yenu kwaphela kodwana nitshwenyeka nangehlalakuhle yabanye.”—Filipi 2:4.

  • Ngemva kokubelethwa komntwanakho. Ungatjhidelana khulu nomntwanakho ngokuthi umguge bewudlale naye. Siza umkakho ngokutlhogomela umntwana. Ukuzibandakanya kwakho kuqakathekile ekukhuleni komntwana. Indima oyidlalako itjengisa ukuthi uqala umntwanakho njengoligugu kuwe.

    “Zehlise ube sebujamweni bomntwanakho. Dlala. Hlekisa. Ngeneka ungazibumbi khulu. Khumbula ithando lokuthoma umntwana ulifumana ebabelethini.”—Richard.

    Ubaba osesemutjha uguge umntwanakhe.

    Ikambisolawulo yeBhayibheli: “Abantwana balilifa elivela kuJehova;Isithelo sesibeletho simvuzo.”—IRhubo 127:3, umtlolo waphasi.

  • Njengombana umntwanakho akhula. Irhubhululo litjengisa bona umntwana otjhidelene khulu noyise wenza kuhle esikolweni, abanamiraro eminengi yomkhumbulo begodu akusikanengi bona bangasebenzisa iindakamizwa namkha bazibandakanye ebugebengwini. Ziphe isikhathi esaneleko sokutjhidelana nomntwanakho.

    “Indodanami yangitjela bona into azoyikhumbula khulu nakaphuma ekhaya yikulumiswano ebesiba nayo nasinekhambo namkha ngesikhathi sokudla kwantambama. Eminye imikhulumiswano eqakathekileko beyizifikela. Kungebanga lokuthi besiba nesikhathi esinengi ndawonye.”—Dennis.

    Ubaba nendodanakhe eseminyakeni yobutjha bacoca kamnandi esikepeni.

    Ikambisolawulo yeBhayibheli: “Tjhejisisani bona indlela enikhamba ngayo ayisinjengeyabantu abangakahlakaniphi kodwana injengeyabahlakaniphileko, nisisebenzise kuhle isikhathi senu.”—Efesu 5:15, 16.

Khuyini eyenza indima kababa iqakatheke?

Ngokujayelekileko, kulindeleke bona abobaba kube ngibo abondlako begodu bavikele umndeni, bese kuthi abomma kulindeleke bona kube ngibo abatjengisa umndeni ithando. (Duteronomi 1:31; Isaya 49:15) Kweminye imindeni abomma benza nemisebenzi okujayeleke ukuthi ngeyabobaba kuthi kweminye abobaba benze nemisebenzi okujayeleke ukuthi ngeyabomma. Nanyana kunjalo, irhubhululo litjengisa bona ubaba nomma badlala indima eqakatheke khulu ekukhuleni kuhle komntwana.a

UJudith Wallerstein orhubhulula ngezemindeni usitjela ngento eyamehlakalelako ezosisiza siyibone kuhle indaba le. Watlola wathi: “Ngesikhathi umntazanyanami oneminyeka elitjhumi nambili atjhayiswe yikoloyi, wafuna bona ubabakhe akhwele naye ku-ambulensi ngombana bekamthemba. Ngokukhamba kwesikhathi nakasesibhedlela, bekafuna bona ngihlale eduze kwakhe ilanga loke ngimduduze.”b

“Ubaba ukghona ukwenza umndeni ube nesithunzi okuyinto engaba budisi bona abomma bayenze babodwa. Ngakelinye ihlangothi abomma benza bona ikhaya lifuthumale ngombana banezwelo begodu bayalalelisisa. Bobabili bayabambisana ngombana basiqhema.”—Daniel.

Ikambisolawulo yeBhayibheli: “Ndodanami, lalela iseluleko sakayihlo,Ungasinyazi isinqophiso sakanyoko.”—IzAga 1:8.

Abobaba namadodakazi

Njengombana ungubaba, ufundisa indodakazakho bona indoda kufuze imphathe njani. Ufunda ngeendlela nanzi ezimbili:

  • Ngokubona indlela ophatha ngayo ummakhe. Nange uthanda umkakho begodu umhlonipha, indodakazakho ikghona ukubona ukuthi ngibuphi ubuntu ekufuze abuqala emntwini afuna ukutjhada naye. —1 Pitrosi 3:7.

    Indodakazi eseminyekeni yobutjha ibukele ababelethi bayo njengombana basetafuleni. Ubaba ubambe ummakhe ngesandla njengombana bahleka ndawonye.
  • Ngokubona indlela omphatha ngayo. Nange uyihlonipha indodakazakho, uyifundisa bona nayo izihloniphe. Begodu uzokulindela bona namanye amadoda amphathe ngendlela efanako.

    Ngokuhlukileko, nange uhlala umtjela ngemitjhapho ayenzako emenza bona azinyaze lokho kungenza athome ukufuna ithando kwabanye abantu—begodu kungenzeka abamfuneli okuhle.

    “Indodakazi efumana ithando nesekelo kuyise angekhe yazilahlela endodeni enganabuntu obuhle.”—Wayne.

a Abomma abanengi bakhulise abantwana babodwa.

b Kutjho incwadi ethi, The Unexpected Legacy of Divorce.

Isiyeleliso esiya kibobaba

uGregory, nendodakazakhe, u-Olivia, nomkakhe, u-Audrey.

“Umntwanakho nakaseminyakeni yobutjha, linga ukuba nesikhathi esinengi naye begodu mtjengise bona njengobabakhe usamthanda ngendlela ebewumthanda ngayo aseselisana. Lokho kuzomenza azizwe avikelekile begodu kuzomenza atjhaphuluke ukukhuluma nawe ngananyana yini. Nange ubambeke khulu unganasikhathi sakhe uzokubona lokho begodu uzokufuna itjhejo kwabanye abantu.”—uGregory, nendodakazakhe, u-Olivia, nomkakhe, u-Audrey.

Ukubuyekeza: Ngingaba njani ngubaba olungileko?

  • Zibandakanye ngaphambi kobana umntwana abelethwe. Indlela ongayo umkakho nakasazithweleko itjengisa bona uzokuba ngubaba onjani umntwanakho nasele abelethiwe.

  • Yiba nobudlelwano obuhle nomntwanakho njengombana akhula. Abantwana abatjhidelene naboyise benza kuhle esikolweni, abanamiraro eminengi yomkhumbulo begodu akusikanengi basebenzisa iindakamizwa.

  • Phatha umkakho kuhle. Nawuhlonipha umkakho bewumphatha kuhle ufundida abantazana abasakhulako ukuthi kufuze balindele bona amadoda abaphathe njani.

    Iincwadi ZesiNdebele (2008-2025)
    Phuma
    Ngena
    • IsiNdebele
    • Yabelana
    • Okunyulako
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Imibandela
    • Iinkambiso Zokubulunga Ifihlo
    • Ukuhlelwa Kwemininigwanakho Eyifihlo
    • JW.ORG
    • Ngena
    Yabelana