NKHANI YOPHUNZILA N.° 19
Kansi buku ya Chivumbulutso yutanthauza chinji kuli mwewo masiku ŵano?
“Wosangalala ni munthu wamene oŵelenga mokweja . . . mawu a ulosi wamene uyu.”—CHIV. 1:3.
NYIMBO N.° 15 Tamandani mwana woyamba wa Yehova!
VATIKUTI TIPHUNZILEa
1–2. Ndaŵa yanji tufunika kuchita chidwi na buku ya Chivumbulutso?
KANSI mwewo mweitiwako kale kuti mukawone mafoto mu alubamu ya munthu muyakine? Yelekezelani kuti pamuyamba kuwona mafoto, muwona foto iyakine ndipo muwona vyinso va ŵanthu ŵamusaziŵa pa foto yamene iyo. Pamene apo mwewo mupanama noiloleshesha ngako foto yamene iyo. Ndaŵa yanji? Ndaŵa yakuti mwewo mulipo pa foto yamene iyo. Pamuiloleshesha, muyeja kukumbukila nthawe yeichosewa foto yamene iyo na malo. Ndipo muyeja-yeja kuti muŵaziŵe ŵanthu onse ali pa foto yamene iyo. Foto yamene iyo ni yapadela ndipo ili na tanthauzo kuli mwewo.
2 Buku ya Chivumbulutso ili monga ni foto yamene iyo. Ndaŵa yanji? Tunena tetyo pa vifukwa viŵili. Choyamba, buku yamene iyi ya m’Baibolo ilembelewa sewo. Mu vesi yoyambilila, tuŵelenga kuti: “Chivumbulutso chopelekewa na Yesu Khilisitu chechimupasa Mulungu, kuti awoneshe akapolo ŵake vinthu vamene vufunika kuchitika kwalombapano.” (Chiv. 1:1) Tetyo, vinthu vilembewa m’buku yamene iyi ni va ŵanthulini onse yayi, koma ni va sewo atumiki olipeleka a Mulungu. Monga ŵanthu a Mulungu, tufunikalini kudabwa kuti tutolako mbali pa kukwanilishiwa kwa maulosi a m’buku yochitisha chidwi yamene iyi. Tetyo, tikoŵelenga buku ya Chivumbulutso tunkhala kuti tuŵelenga “vinthu vamene vutikhuza.”
3–4. Mokatijana na buku ya Chivumbulutso, kansi maulosi ŵake ekwanilishiwa nthawe yanji, ndipo vamene ivi vufunika kutichitisha kufuna kuchita chinji?
3 Chifukwa chachiŵili chupamikijapo nthawe yakuti azakwanilishiwe maulosi amene aŵa. Ntumwi Yohane, wamene enze wachikulile efotokoza nthawe yakuti azakwanilishiwe maulosi amene aŵa pechinena kuti: “Mwa mzimu, nipezeka kuti nili mu nsiku ya Ambuya.” (Chiv. 1:10) Yohane pechilemba mawu amene aŵa cham’ma 96 C.E., “nsiku ya Ambuya” yenze ikali kutali. (Mt. 25:14, 19; Lk. 19:12) Koma molingana na ulosi wa m’Baibolo, nsiku yamene iyo iyamba mu 1914 pamene Yesu pechiikiwa kunkhala Mfumu kululu. Maulosi a m’buku ya Chivumbulutso amene okatasoti ntchito kuli ŵanthu a Mulungu, eyamba kukwanilishiwa mu 1914. N’chendi, lomba tunkhala mu “nsiku ya Ambuya”!
4 Chifukwa chakuti tunkhala mu nthawe yokondwelesha yamene iyi, sewo niye tufunika kunkhala ngako tchelu pokonkheja malangizo achikondi opezeka pa Chivumbulutso 1:3 akuti: “Wosangalala ni munthu wamene oŵelenga mokweja, na ŵanthu amene akumvwa mawu a ulosi wamene uyu, komasoti amene osunga volembewa mwamene umo, chifukwa nthawe yoikiliwatu ili pafupi.” Kulaŵila chendi, tufunika ‘kuŵelenga mokweja,’ na “kumvwa mawu a ulosi wamene uyu,” komasoti “kuŵasunga.” Kansi ni mawu ayakine otyani ŵatufunika kuŵakonkheja?
MUKOWONESHESHA KUTI KULAMBILA KWANU NI KOVOMELEJEKA KWA YEHOVA
5. Kansi buku ya Chivumbulutso yuwonesha tyani kufunika kosimikijila kuti kulambila kwasu n’kovomelejeka kwa Yehova?
5 Kufumila mu chapitala choyamba cha buku ya Chivumbulutso, tuphunzila kuti Yesu oviziŵa bwino ngako vinthu vuchitika m’mipingo ya ŵanthu ŵake. (Chiv. 1:12-16, 20; 2:1) Mauthenga ŵechitumija Yesu ku mipingo yokwana 7 yaku Asia Minor, osimikijila vamene ivi. M’mauthenga amene awo, yove epeleka malangizo osapita mmbali kuti ayavye Akhilisitu a m’nthawe yamene iyo kuti akosimikijila kuti kulambila kwawo n’kovomelejeka kwa Yehova. Ndipo vinthu vifotokozewa m’mauthenga amene awo, vukatasoti ntchito kuli ŵanthu a Mulungu masiku ŵano. Kansi tuphunzilapo chinji? Nsogoleli wasu Yesu Khilisitu, oziŵa bwino ngako keno tili pa ushamwali uweme na Yehova. Yove otisogolela, kutiteteza, komasoti owona chilichonse chutichitikila. Oziŵa vinthu vatufunikila kuchita kuti tipitilije kunkhala pa ushamwali uweme na Yehova. Kansi ni malangizo otyani ŵechipeleka yove ŵatufunikila kukonkheja masiku ŵano?
6. (a) Mokatijana na mawu a Yesu opezeka pa Chivumbulutso 2:3, 4, kansi mpingo waku Efeso wenze na vuto yotyani? (b) Kansi tuphunzilapo chinji pali vamene ivi?
6 Ŵelengani Chivumbulutso 2:3, 4. Tufunika kupitilija kumukonda ngako Yehova. Uthenga wa Yesu woluta kuli Akhilisitu a mumpingo waku Efeso, uwonesha kuti ove epilila ndipo epitilija kutumikila Yehova olo kuti enzekumana na mavuto anyinji. Olo venze tetyo, chikondi chenze nacho poyamba chenze chisila. Kuti ove aliyenkhalesoti na chikondi chenze nacho poyamba—sembe kulambila kwawo kwinkhala kosavomelejeka. Molingana na vamene ivi, masiku ŵano tufunika kuchita vinyinji osati tyala kupilila. Tufunika kupilila pa vifukwa viweme. Mulungu wasu ochita chidwi osati tyala pa vinthu vatuchita koma ochitasoti chidwi na chifukwa chatuchitila vamene ivo. Volinga vasu n’vofunika ngako kuli yove, chifukwa chakuti yove ofuna kuti kulambila kwasu kukofumila pa chikondi chasu chofumila pansi pa ntima na kumutembeja.—Miy. 16:2; Mk. 12:29, 30.
7. (a) Mokatijana na Chivumbulutso 3:1–3, kansi Akhilisitu aku Sade enze na vuto yotyani? (b) Kansi sewo tufunika kuchita chinji?
7 Ŵelengani Chivumbulutso 3:1–3. Tufunika kupitilija kunkhala tchelu. Ŵanthu aku mpingo waku Sade enze na vuto iyakine. Olo kuti ove enze etumikila Yehova mwakhama kuvuli, echizayamba kufoka. Tetyo, Yesu eŵauja kuti ‘apitilije kunkhala tchelu.’ Kansi tuphunzilapo chinji pamene apa? N’chendi kuti Yehova azaluŵelini ntchito yasu. (Ahe. 6:10) Olo n’tetyo, tufunikalini kuganiza kuti pakuti timutumikila Yehova mwakhama kuvuli, tufunikalinisoti kumutumikila mwakhama palipano. Olo kuti pali vinthu vinyinji vatingalekekwanisha kuchita kusiyana na kale, tufunika kunkhala ngako bize mu “ntchito ya Ambuya,” nopitilija kunkhala tchelu mpaka pa mapeto.—1 Akor. 15:58; Mt. 24:13; Mk. 13:33.
8. Mokatijana na Chivumbulutso 3:15-17, kansi tuphunzilapo chinji pa mawu a Yesu oluta kuli Akhilisitu aku Laodikaya?
8 Ŵelengani Chivumbulutso 3:15-17. Tufunika kunkhala akhama noika ntima wasu wonse pa kulambila kwasu. Uthenga wa Yesu woluta kuli ŵanthu aku Laodikaya, wiwoneshasoti vuto iyakine yenze nayo. Ove enze “othuma” pa kulambila kwawo. Chifukwa cha kufoka kwawo, Yesu eŵauja kuti enze mu nkhalidwe ‘wovutika na womvwisha chisoni.’ Ove enzefunikila kuwonesha khama ngako pa kulambila kwawo Yehova. (Chiv. 3:19) Kansi tuphunzilapo chinji? Keno taleka kuchita khama tufunika kutembeja ngako pa vinthu vonse vakutipasa Yehova pamozi na gulu yake. (Chiv. 3:18) Tufunikalini kulola olo patontho kuti kunkhala na moyo wa wofu-wofu, kutisokoneze noyamba kuika vinthu vauzimu pa malo achiŵili.
9. Monga mwechifotokozela Yesu mu uthenga wake woluta kuli Akhilisitu aku Pegamo na Tiyatira, kansi ni ngozi yotyani yatufunikila kupewa?
9 Tufunika kukana viphunziso va ŵanthu ampatuko. Yesu ezuzula Akhilisitu ayakine ku Pegamo chifukwa chakuti enzeyambisha magaŵano pakati pawo. (Chiv. 2:14-16) Yove etembeja ŵanthu aku Tiyatira amene enzepewa “vinthu vawenye va Satana,” ndipo yove eŵalimbikisa ‘kukata na mphamvu’ choonadi. (Chiv. 2:24-26) Akhilisitu ofoka a kwamene uko amene enze eyamba kukonkheja viphunziso vawenye vamene ivo, enzefunika kulapa. Lomba tyani ponena za sewo masiku ŵano? Tufunika kukana chiphunziso chilichonse chamene chushushana na kaganizidwe ka Yehova. Ampatuko payakine angowoneka monga ni “olipeleka kwa Mulungu” koma vochita vawo vuwonesha kuti ‘okonkhejalini vayunena Baibolo.’ (2 Tim. 3:5) Vunkhala vosavuta kuziŵa na kukana viphunziso vawenye keno tuphunzila mwakhama Mawu a Mulungu.—2 Tim. 3:14-17; Yuda 3, 4.
10. Kansi tuphunzilaposoti chinji pa vinthu vechifotokoza Yesu kuluta ku mipingo yaku Pegamo na Tiyatira?
10 Tufunika kupewa ntundu uliwonse wa chiwelewele. Akhilisitu aku Pegamo na Tiyatira enze na vuto iyakine. Yesu ezuzula Akhilisitu ayakine a m’mipingo yamene iyo chifukwa cha nkhalidwe ya chiwelewele. (Chiv. 2:14, 20) Kansi tuphunzilapo chinji? Tingayembekezelelini kuti Yehova akotilekelela kuti tikochita vinthu va chiwelewele olo kuti tankhala tumutumikila kwa vyaka vinyinji ndipo palipano tili na maudindo anyinji. (1 Sam. 15:22; 1 Pet. 2:16) Yove oyembekezela kuti tikokonkheja mfundo za minkhalidwe yake yapalulu, viliyekanthu kuti minkhalidwe ya ichi chalo yuipila-ipila.—Aef. 6:11-13.
11. Kansi taphunzila chinji pofwika pano? (Onanisoti bokosi yakuti “Vatuphunzilapo masiku ŵano.”)
11 Kansi taphunzila chinji pofwika pano? Tufunika kuwoneshesha kuti kulambila kwasu ni kovomelejeka kwa Yehova. Keno tuchita vinthu vamene vingachitishe kuti kulambila kwasu osati kunkhale kovomelejeka, tufunika kuchinja mokulumija kuti Yehova ayambesoti kutikonda. (Chiv. 2:5, 16; 3:3, 16) Olo n’tetyo, Yesu efotokoza chinthu chiyakine m’mauthenga ŵake oluta ku mipingo. Kansi n’chinthu chotyani?
MUKONKHALA OKONZEKA KUPILILA CHINZUNZO
Pavuli pakuti Satana wapitikishiwa kululu, kansi eŵaukila tyani ŵanthu a Mulungu? (Onani ndime 12-16.)
12. Kansi tingaphunzilepo chinji pa uthenga wa Yesu woluta kuli Akhilisitu aku Simuna na ku Filadefiya? (Chivumbulutso 2:10)
12 Lomba tiyeni tikambilane mauthenga a Yesu oluta ku mipingo yaku Simuna na ku Filadefiya. Yove euja Akhilisitu a kwamene uko kuti osati ayope kutamanishiwa chifukwa chakuti Yehova azaŵadalise keno angapitilije kunkhala okhulupilika. (Ŵelengani Chivumbulutso 2:10; 3:10) Kansi sewo tuphunzilapo chinji masiku ŵano? Tufunika kuyembekezela kukumana na chinzunzo nonkhala okonzeka kupilila. (Mt. 24:9, 13; 2 Akor. 12:10) Ndaŵa yanji kukumbukila vamene ivi n’kofunika?
13-14. Kansi n’chinji chachitikila ŵanthu a Mulungu chifukwa cha vochitika vutomolewa m’chapitala 12 cha buku ya Chivumbulutso?
13 Buku ya Chivumbulutso yutiuja kuti ŵanthu a Mulungu azatamanishiwe—mu “nsiku ya Ambuya,” ndipo ni yamene ino yatunkhalamo. Chapitala 12 cha buku ya Chivumbulutso chufotokoza kuti kululu kwichitika nkhondo, Yesu pechingonkhala Mfumu ya Ufumu wa Mulungu. Mikayeli—wamene ni Yesu Khilisitu—pechijokela kululu, yove pamozi na angelo ŵake eniyata nkhondo na Satana pamozi na viŵanda vake. (Chiv. 12:7, 8) Monga vokonkhapo vake, adani a Mulungu amene awo egonjesewa noponyewa pano pansi ndipo ove eyambisha mavuto akulu ngako kuli ŵanthu. (Chiv. 12:9, 12) Lomba kansi n’chinji chichitikila ŵanthu a Mulungu chifukwa cha vamene ivi?
14 Buku ya Chivumbulutso yutiujasoti mwakuchitila Satana. Yove angajokelelinisoti kululu, tetyo oukila atumiki ozozewa a Mulungu pano pachalo. Amene aŵa opanamila Ufumu wa Mulungu ndipo “ali na ntchito yochitila umboni za Yesu.” (Chiv. 12:17; 2 Akor. 5:20; Aef. 6:19, 20) Kansi ulosi wamene uyu wakwanilishiwa tyani?
15. Kansi “mboni ziŵili” zutomolewa m’buku ya Chivumbulutso chapitala 11 zupanamila ŵani, ndipo n’chinji chiŵachitikila?
15 Satana echitisha kuti adani a Mulungu aukile abale ozozewa amene enzesogolela pa ntchito yolalikila za Ufumu. Analume amene awo opanamiliwa na “mboni ziŵili” zufotokozewa m’buku ya Chivumbulutso zamene zipaiwa.b (Chiv. 11:3, 7-11) Mu 1918, abale okwana 8 amene enzesogolela gulu eyopejelewa mulandu wawenye, eweluziwa kuti ni olakwa, komasoti elamuliwa kuti ankhale mu djeli kwa nthawe itali. Vamene ivi pevichitika, ŵanthu anyinji eganiza kuti ntchito yamene iyi ya ozozewa ‘yapanamikiwa.’
16. Kansi ni vinthu vosayembekezeleka votyani vamene vichitika mu 1919, ndipo Satana wankhala ochita chinji kufumila pa nthawe yamene iyo?
16 Ulosi wa m’buku ya Chivumbulutso chapitala 11, ufotokozasoti kuti “mboni ziŵili” zizaushiwe pakazapita kanthawe katontho. Ulosi wamene uyu wikwanilishiwa mu njila yochitisha chidwi pakaliyepita chaka chimozi kufumila pechiikiwa mu djeli abale amene aŵa. Kumayambililo kwa chaka cha 1919, abale amene aŵa ozozewa emasuliwa mu djeli ndipo pavuli pake milandu yamene iyo ichizasilijiwa. Nthawe yamene iyo abale eyambasoti kusogolela ntchito yolalikila nophunzisa. Koma vamene ivi viliyemukangishe Satana kuukila ŵanthu a Mulungu. Kufumila pa nthawe yamene iyo, yove wankhala ochitisha chinzunzo chamene chuwela monga ni “mmana” kuli ŵanthu onse a Mulungu. (Chiv. 12:15) Kulaŵila chendi, tonse tufunika “kupilila nonkhala na chikhulupililo.”—Chiv. 13:10.
MUKOCHITA VONSE VAMUNGAKWANISHE PA NTCHITO YAWATIPASA YEHOVA
17. Kansi ni thandizo yotyani yosayembekezeleka yechilondela ŵanthu a Mulungu olo kuti Satana oŵaukila?
17 Buku ya Chivumbulutso chapitala 12, yuwoneshasoti kuti ŵanthu a Mulungu azalondele thandizo kufumila ku malo osayembekezeleka. Buku yamene iyi yufotokoza kuti “chalo” chimelela “mmana” wa chinzunzo. (Chiv. 12:16) Vamene ivi, niye ngavo-ngako vichitika. Nthawe ziyakine, vinthu viyakine va ichi chalo cha Satana monga makhoti oweluza milandu, vunkhala va nzelu ngako ndipo vupulumusha ŵanthu a Mulungu. Kanyinji-kanyinji, atumiki a Yehova ankhala owina milandu yamene yuŵachitisha kunkhala na ufulu wochita vinthu viyakine. Kansi ove ankhala oukatishila ntchito tyani ufulu wamene uyu? Ove ankhala okatishila ntchito mwanzelu nthawe yamene iyi pokata ntchito yechiŵapasa Yehova. (1 Akor. 16:9) Kansi ntchito yamene iyi yupamikijapo chinji?
Kansi ni mauthenga aŵili otyani ŵakulengeza ŵanthu a Mulungu? (Onani ndime 18-19.)
18. Kansi ntchito yasu ikulu m’masiku ŵano osilijila ni yotyani?
18 Yesu elosela kuti ŵanthu ŵake azalengeze “uthenga uweme wa Ufumu [wa Mulungu]” pachalo chonse mapeto akaliyefwika. (Mt. 24:14) Keno olalikila, ove olondela thandizo kufumila kuli mngelo, kapena kuti ku gulu ya angelo, yamene yufotokozewa kuti ili na “uthenga uweme wosasila wakuti aulengeze monga nkhani yokondwelesha kuli ŵanthu onkhala pachalo, ku chalo chilichonse, fuko iliyonse, chilaŵilo chilichonse na ntundu uliwonse.”—Chiv. 14:6.
19. Kansi ni uthenga uyakine wotyani wamene ufunika kulalikiliwa na ŵanthu okonda Yehova?
19 Atumiki a Mulungu ofunikalini tyala kulengeza uthenga uweme wa Ufumu. Ove ofunika kuyavyasoti angelo pa ntchito yawo yamene yufotokozewa m’machapitala 8 mpaka 10 a buku ya Chivumbulutso. Angelo amene aŵa olengeza za milili yoyofwa kuli ŵala amene okana Ufumu wa Mulungu. Tetyo, a Mboni za Yehova ankhala olengeza uthenga wamene ulinganijiwa na “matalala na mulilo,” wamene ufotokoza za viweluzo va Mulungu pa mbali zosiyana-siyana za ichi chalo chiipa cha Satana. (Chiv. 8:7, 13) Ŵanthu ofunika kuziŵa kuti mapeto ali pafupi ngako, na cholinga chakuti achinje miyoyo yawo komasoti kuti azapulumuke pa nsiku ya ukali wa Yehova. (Zef. 2:2, 3) Koma kulengeza uthenga wamene uyu n’kupepulini. Tufunika kunkhala otang’a ntima kuti tikwanishe kuulengeza. Nkati mwa chisauso chikulu, uthenga wosilijila wa chiweluzo uzaŵakalipishe ngako ŵanthu.—Chiv. 16:21.
MUKOMVWILA MAWU A ULOSI
20. Kansi tizakambilane chinji mu nkhani ziŵili zikuza?
20 Kulaŵila chendi, sewo tufunika kumvwila “mawu aulosi wamene uyu” chifukwa chakuti tutolako mbali pa kukwanilishiwa kwa vinthu vatuŵelenga m’buku ya Chivumbulutso. (Chiv. 1:3) Koma kansi tingapilile tyani chinzunzo mokhulupilika nopitilija kulalikila motang’a ntima mauthenga amene aŵa? Tingatang’ishiwe na vinthu viŵili ivi: choyamba, na vinthu vayufotokoza buku ya Chivumbulutso vokhuza adani a Mulungu, ndipo chachiŵili, na madaliso ŵatikuti tizalondele kusogolo tikapitilija kunkhala okhulupilika. Mu nkhani ziŵili zikuza, tizakambilane vamene ivi.
NYIMBO N.° 124 Tinkhale okhulupilika nthawe zonse
a Tunkhala mu nthawe yokondwelesha ngako! Maulosi opezeka m’buku ya Chivumbulutso okwanilishiwa masiku ŵano. Kansi maulosi amene aŵa otikhuza tyani? Nkhani ino pamozi na nkhani ziŵili zikuza, zifotokoze mfundo ziyakine za m’buku ya Chivumbulutso. Zitiyavye kuwona vinthu vatingachite kuti Yehova Mulungu apitilije kuvomeleja kulambila kwasu pochita vinthu vililembewe m’buku yamene iyi.
b Onani “Mafunso Ochokera kwa Owerenga” mu Nsanja ya Olonda ya 15 November, 2014, pedji 30.