NKHANI YOPHUNZILA N.° 26
Mwachingatiyavyile chikondi kuti osati tikochita wowa
“Yehova ali kumbali yangu, niyopelini.”—SAL. 118:6.
NYIMBO N.° 105 ‘Mulungu niye chikondi’
VATIKUTI TIPHUNZILEa
1. Kansi vinthu viyakine vakuyopa ŵanthu n’votyani?
GANIZILANI vinthu ivi vichitikila a Mboni ayakine. Nestor na nkazi wake enzefuna kuya kudela kufunikila olalikila anyinji.b Kuti akwanishe kuchita vamene ivi enzefunika kuchinja vinthu viyakine pa moyo wawo. Koma ove enzeyopa kuti akonkhala na ndalama zitontho komasoti osasangalala. Biniam wamene onkhala m’chalo chamene ntchito yasu ni yoleshewa pechinkhala wa Mboni za Yehova echizaziŵa kuti monga mmozi wa ŵanthu a Mulungu angatamanishiwe. Vamene ivi venzemuchitisha wowa. Koma olo n’tetyo yove enzeyopa ngako vangachite achibale ŵake akaziŵa kuti waloŵa m’chipembezo chanyowani. Valérie epezeka na khansa ndipo evutika kufwana dokota opanga opaleshoni wamene sembe elemekeza vakukhulupilila pa nkhani ya milopa. N’vomvwika kuti yove enzeyopa kuti angafwe.
2. Ndaŵa yanji tufunika kuyeja-yeja kusilija wowa watili nawo?
2 Kansi mwewo namwe mwichitapo kale wowa na vinthu monga n’vamene ivi? Anyinji a sewo tichitapo kale wowa na vinthu vamene ivi. Keno tingalekephunzila mwatingasilijile wowa kanyinji-kanyinji tingosankha vinthu mu njila yophoniyeka vamene vingawononge ushamwali wasu na Yehova. Vamene ivi niye vakufuna Satana. Yove ofuna kuti tikochita wowa kuti osati tikomvwila malamulo a Yehova kupamikijapo lamulo yakuti tikolalikila uthenga uweme. (Chiv. 12:17) Satana ni muipa, wankhanza komasoti wamphamvu. Koma olo n’tetyo mungakwanishe kuliteteza kuli yove. Motyani?
3. Kansi n’chinji chingatiyavye kusilija wowa watili nawo?
3 Keno tukhulupilila kuti Yehova otikonda ndipo ali kumbali yasu tingomuyopalini Satana. (Sal. 118:6) Mwachisanzo, elemba Salimo 118 ekumana na vinthu viyakine vodesa nkhaŵa. Yove enze na adani anyinji ndipo ayakine mwa adani amene awo enze a maudindo akulu-akulu (vesi 9, 10). Nthawe ziyakine yove enzepanikiziwa ngako (vesi 13). Komasoti yove epasiwa uphungu wamphamvu na Yehova (vesi 18). Olo venze tetyo, wolemba salimo yamene iyo eimba kuti: “Niyopelini.” Kansi n’chinji chenzemuchitisha kuliwona kuti ni wotetezeka? Yove enzeziŵa kuti olo kuti Yehova emupasa uphungu wamphamvu Tata wake wakululu wamene uyo enzemukonda ngako. Wolemba salimo wamene uyu enzekhulupilila kuti keno akumane na votyani Mulungu wake wachikondi wamene uyu enze wokonzeka kumuyavya.—Sal. 118:29.
4. Kansi tingasilije wowa pa vinthu votyani keno tukhulupilila kuti Mulungu otikonda?
4 Tikokhulupilila kuti Yehova otikonda sewo paseka. Vamene ivi vitiyavye kusilija wowa pa vinthu vitatu vakuyopa ŵanthu anyinji vamene ni, (1) kuyopa kuti akokwanishalini kupezela banja yawo vinthu vofunika, (2) kuyopa ŵanthu komasoti (3) kuyopa kufwa. Ŵanthu amene atomolewa mu ndime yoyamba ekwanisha kusilija wowa wenzenawo chifukwa enzekhulupilila kuti Yehova oŵakonda.
KUYOPA KUTI TIKOKWANISHALINI KUPEZELA BANJA YASU VINTHU VOFUNIKA
M’bale muyakine pamozi na mwana wake, okata ntchito yokasha nsomba kuti apezele banja yake vinthu vofunika (Onani ndime 5)
5. Kansi n’vochitika votyani vamene vingodesa ngako nkhaŵa mutu wa banja? (Onani chithunzi chapachikuto.)
5 Mkhilisitu wamene ni mutu wa banja ouwonalini mopepuka udindo wosamalila banja yake mwakuthupi. (1 Tim. 5:8) Keno nimwe mutu wa banja vingachitike kuti pa nthawe ya mulili walombapano mwenzeyopa kuti ntchito yanu ingakusilileni. Payakine mwenzedela nkhaŵa kuti mukofwana tyani chakulya komasoti ndalama zolipilila ng’anda. Payakine mwenzeyopasoti kuti keno ntchito ingakusilileni mukwanishelini kupezasoti iyakine. Payakinesoti molingana na Nestor na María, mwenzenyalanyaza kuchinja vinthu viyakine pa nkhani ya ntchito chifukwa choyopa kuti mukofwana ndalama zitontho. Satana wakwanisha kuchitisha ŵanthu anyinji kuti aleke kutumikila Yehova chifukwa chonkhala na wowa woteti.
6. Kansi Satana ofuna kuti tikokhulupilila chinji?
6 Satana oyeja-yeja kutichitisha kuganiza kuti Yehova otiganizilalini sewo paseka ndipo angatiyavyelini kupezela banja yasu vinthu vofunika. Tetyo tingowona kuti tufunika kuchita chilichonse chatingakwanishe kuti titeteze ntchito yasu olo vingankhale kuti tufwaya mfundo za m’Malemba.
7. Kansi Yesu otisimikijila chinji?
7 Yesu wamene oŵaziŵa luweme Atata ŵake kupambana aliyense, otisimikijila kuti Mulungu “oziŵa vatufunikila olo tikaliyemusenga.” (Mt. 6:8) Ndipo Yesu oziŵa kuti Yehova ni wokonzeka kutipasa vatufunikila. Monga Akhilisitu tili m’banja ya Mulungu. Tetyo, tingankhale osimikijila kuti monga mutu wa banja Yehova achite vechiuja mitu ya mabanja pa 1 Timoteyo 5:8.
Yehova akowoneshesha kuti tili na vinthu vonse vatufunikila. Yove angakatishile ntchito abale na alongo kuti atiyavye (Onani ndime 8)d
8. (a) Kansi n’chinji chingatiyavye kuti osati tikochita wowa pa nkhani yopezela banja yasu vinthu vofunika? (Mt. 6:31-33) (b) Kansi tuphunzila chinji kuli banja yatuwona pa chithunzi yamene yupeleka chakulya kuli mulongo muyakine?
8 Keno tukhulupilila kuti Yehova otikonda komasoti okonda banja yasu tingakaikilelini kuti tikofwana vatufunikila. (Ŵelengani Mateyu 6:31-33.) Yove ofunishisha kutipasa vatufunikila ndipo ni wopasa. Penzelenga chino chalo aliyetipase tyala vinthu vamene vingatiyavye kunkhala na moyo. Mwachikondi yove ezuja chino chalo na vinthu vamene sembe vichitisha kuti tikosangalala ngako. (Gen. 2:9) Olo kuti nthawe ziyakine tingankhale tyala na vinthu vofunika, tingachite bwino kukumbukila kuti Yehova niye watipasa vamene ivo. (Mt. 6:11) Osati tikoluŵa kuti vinthu vatingalitane palipano vingalinganelini na vangatipase Mulungu wasu wachikondi palipano komasoti kusogolo. Yamene iyi ni mfundo yechiziŵa Nestor na María.—Yes. 65:21, 22.
9. Kansi tuphunzila chinji kufumila pa chisanzo cha Nestor na María?
9 Nestor na María amene kwawo ni ku Colombia enzenkhala na moyo wa wofu-wofu. Ove enena kuti: “Tiganiza zakuti tiyambe kunkhala na moyo wosafuna vinthu vinyinji na cholinga chakuti tiyangijile utumiki wasu, koma tenzeyopa kuti tikosangalalalini chifukwa tikonkhala na ndalama zitontho.” Lomba kansi n’chinji chiŵayavya kuti osati akoyopa vamene ivi? Ove eganizila njila zinyinji zechiwoneshela Yehova kuti oŵakonda. Chifukwa chokhulupilila kuti yove akoŵasamalila, ove esiya ntchito zawo zamene zenze za ndalama zinyinji. Egulisa ng’anda yawo nofulukila m’dela iyakine m’chalo chamene icho kwamene kwenzefunikila olalikila anyinji. Kansi ove akumvwa tyani chifukwa cha vinthu vamene ivi vechisankha? Nestor enena kuti: “Tawona kuti mawu apa Mateyu 6:33 ni achendi. Tikaliyesoŵako kanthu kalikonse. Palipano tunkhala na moyo wosangalala ngako.”
KUYOPA ŴANTHU
10. Ndaŵa yanji mpomvwika kuti ŵanthu oyopa ayawo?
10 Kufumila kale ŵanthu ankhala ochitila ayawo vinthu viipa. (Mlal. 8:9) Mwachisanzo ŵanthu okatishila ntchito udindo wawo munjila yophoniyeka, ŵala ofwaya malamulo ochita vachiwawa, ŵana asikulu onyoza olo kuyofya ayawo ndipo ayakine ochitila nkhanza mpaka ŵanthu a m’banja yawo. Tetyo mpomvwika kuti ŵanthu oyopa ayawo! Lomba kansi Satana opezelapo mwayi wotyani?
11-12. Kansi Satana okatishila ntchito tyani kuyopa ŵanthu polimbana nase?
11 Satana okatishila ntchito kuyopa ŵanthu pofuna kutilekesha kuchita vakufuna Yehova komasoti kulalikila. (Lk. 21:12; Chiv. 2:10) Mbali zosiyana-siyana za ichi chalo cha Satana zufalisa wenye uipa ngako wokhuza Mboni za Yehova. Ŵanthu amene okhulupilila wenye wamene uyu angotinyoza olo kutiukila. (Mt. 10:36) Koma kansi vamene ivi vakuchita Satana vufunika kutidabwisa? Yayi. Yove enzechitasoti vamene ivi mu nthawe ya atumwi.—Mac. 5:27, 28, 40.
Olo ŵanthu a m’banja mwasu akotishusha tingankhale osimikijila kuti Yehova otikonda (Onani ndime 12-14)e
12 Kuyopa kushushiwa na boma niyelini chida tyala chimozi chamene ichi chakukatishila ntchito Satana. Ayakine oyopa ngako vangachite achibale ŵawo, chifukwa chakuti ankhala a Mboni za Yehova kupambana mwangayopele kuchitiliwa nkhanza. Ove oŵakonda ngako achibale ŵawo amene awo ndipo ofuna kuti aziŵe Yehova na kumukonda. Vuŵaŵaŵa akamvwa kuti achibale ŵawo amene awo olaŵila vinthu visalemekeza Mulungu wachendi komasoti atumiki ŵake. Koma olo n’tetyo nthawe ziyakine achibale amene poyamba enze oshusha nawo ephunzilasoti Baibolo. Lomba kansi tingachite tyani ŵanthu a m’banja mwasu akasiya kuchita nase vinthu chifukwa cha vinthu vatayamba kukhulupilila?
13. Kansi kukhulupilila kuti Mulungu otikonda kungatiyavye tyani achibale ŵasu akatikana? (Salimo 27:10)
13 Tingalimbikisiwe ngako na mfundo ya choonadi yupezeka pa Salimo 27:10. (Ŵelengani.) Keno tukumbukila mwakutikondela Yehova tikumvwa kuti nise otetezeka patushushiwa. Tukhulupilila kuti yove azatipase madaliso chifukwa chopilila. Kupambana aliyense Yehova akotipasa vonse vatufunikila kuti tinkhale na moyo, tikosangalala komasoti kunkhala naye pa ushamwali uweme. Vamene ivi niye vechiziŵa Biniam, wamene tamutomolako kale.
14. Kansi tingaphunzile chinji kufumila pa chisanzo cha Biniam?
14 Biniam enkhala wa Mboni za Yehova olo kuti enzeziŵa kuti azatamanishiwe ngako. Ganizilani mwamene kuziŵa kuti Yehova omukonda mwekumuyavyila kuti osati akoyopa ŵanthu. Yove enena kuti: “Nitamanishiwa ngako koma kupambana pa kutamanishiwa na boma nenzeyopa ngako kushushiwa na ŵanthu a m’banja mwangu. Nenzeyopa kuti venisankha kuti ninkhale wa Mboni za Yehova vikhumudwise atata ŵangu ndipo ŵanthu a m’banja mwangu akonilemekezalinisoti.” Koma olo n’tetyo, Biniam enzenkhulupilila kuti nthawe zonse Yehova osamalila ŵanthu ŵakukonda. Yove efotokoza kuti: “Niganizila mwechiniyavyila Yehova kupilila mavuto azachuma, kusaluliwa komasoti kuchitiliwa vinthu vachiwawa. Nenzeziŵa kuti nikapitilija kunkhala wokhulupilika kwa Yehova yove azanidalise. Penimangiwa maulwendo ayakine olosoti kutamanishiwa, niwona neka kuti Yehova otiyavya pa nthawe ya mavuto keno tupitilija kunkhala okhulupilika.” Biniam efwika powona kuti Yehova ni Atata ŵake ngawo-ngawo, ndipo atumiki ŵake ewonesha kuti ni ŵanthu a m’banja mwake.
KUYOPA KUFWA
15. Ndaŵa yanji n’vachilwendolini kuti tuyopa imfwa?
15 Baibolo yuvomekeja kuti imfwa ni mdani. (1 Akor. 15:25, 26) Tingodela nkhaŵa tikaganizila za imfwa maka-maka keno munthu watukonda olwala ngako. Ndaŵa yanji tuyopa imfwa? Ndaŵa yakuti Yehova etilenga mu njila yakuti tikofunishisha kunkhala na moyo mpaka kale-kale. (Mlal. 3:11) Ndipo kuyopa imfwa mu njila yoyenelela kungatiteteze. Mwachisanzo, kungatiyavye kuti tikosankha moyenelela pa nkhani ya vakulya, komasoti masoŵela otang’isha muŵili, tikosakila thandizo ya madokota komasoti mankhwala pakafunikila kuchita tetyo na kupewa kuchita vinthu vamene vingaike moyo wasu pangozi.
16. Kansi Satana okatishila ntchito tyani wowa wachibadwa watunkhala nawo pa nkhani ya imfwa pofuna kutisokoneza?
16 Satana oziŵa kuti tuwona moyo wasu kuti ni wa ntengo wapatali. Koma olo n’tetyo, yove onena kuti tingalolele kutaya chilichonse olo ushamwali wasu na Yehova na cholinga chakuti titeteze moyo wasu. (Yobu 2:4, 5) Koma kulaŵila chendi yove onkhala kuti olisempha! Olo vili tetyo, pakuti yove “ali na njila yoletela imfwa,” oyeja-yeja kukatishila ntchito wowa wachibadwa watunkhala nawo pa nkhani ya imfwa kuti atichitishe kusamvwila Yehova. (Ahe. 2:14, 15) Nthawe ziyakine, ŵanthu amene osogolelewa na Satana otiyofya kuti atipaye keno tilekelini kukhulupilila Yehova. Pa nthawe yatufunikila thandizo ya chipatala mokulumija, nthawe ziyakine Satana angapezelepo mwayi wotichitisha kusankha vinthu mu njila yophoniyeka. Madokota olo achibale ŵasu amene ni a Mbonilini angatikakamije kuti tivomele kuikiwa milopa vamene vingachitishe kuti tifwaye malamulo a Mulungu. Olosoti munthu muyakine angatilimbikise kuti tifwane thandizo ya mankhwala isakatijana na mfundo za m’Malemba.
17. Mokatijana na Aroma 8:37-39, ndaŵa yanji tufunikalini kuyopa imfwa?
17 Olo kuti tufunalini kufwa tuziŵa kuti Yehova alekelini kutikonda olo timwalile. (Ŵelengani Aroma 8:37-39.) Azishamwali a Yehova akamwalila, yove oŵakumbukila mphela ndipo vikungonkhala monga akali na moyo. (Lk. 20:37, 38) Yove ofunishisha kuzaŵausha. (Yobu 14:15) Yehova epeleka malipilo apalulu ngako na cholinga chakuti ‘tizafwane moyo wosasila.’ (Yoh. 3:16) Tuziŵa kuti yove otikonda ngako ndipo otiganizila. Tetyo mmalo mosiya Yehova tikankhala kuti tulwala olo kuti tingafwe tumudalila kuti atilimbikise, kutipasa nzelu komasoti kutipasa mphamvu. Ivi niye vechichita Valérie na mulume wake.—Sal. 41:3.
18. Kansi tuphunzilapo chinji kufumila pa chisanzo cha Valérie?
18 Penze na vyaka 35, Valérie epezeka na khansa yoyofya ngako. Onani mwamene kukonda Mulungu mwekwimuyavyila kuti osati akoyopa imfwa. Yove enena kuti: “Vinthu vichinja mwazizizi pa moyo wasu penipezeka na khansa yamene iyi. Nenzefunika kuchitiwa opaleshoni ikulu kuti ninkhale na moyo. Nikambilana na madokota anyinji ochita opaleshoni koma onse ekana kunichita opaleshoni paliye kuikiwa milopa. Nenzechita wowa, koma olo n’tetyo poganizila lamulo ya Mulungu sembe niliyelole kuti niikiwe milopa. Pa moyo wangu wonse Yehova wankhala owonesha kuti onikonda ngako. Apa lomba nenze na mwayi womuwonesha kuti nane numukonda. Nthawe zonse vikankhala kuti vinthu viliyeyende luweme venzenichitisha kuti nisimikijile mofumila pansi pantima kukondwelesha Yehova osati kuchitisha Satana kupambana. Pavuli pake nichitiwa opaleshoni paliye kuikiwa milopa ndipo viyenda luweme. Olo kuti thanzi yangu ililini bwino-bwino nthawe zonse Yehova otipasa vatufunikila. Mwachisanzo, pa misonkhano ya kumapeto kwa sondo yetichita penisala patontho kuti nipezeke na khansa yamene iyi tiphunzila nkhani yakuti. ‘Limbani Mtima Pokumana ndi Mavuto.’c Nkhani yamene iyi inilimbikisa ngako ndipo tenzeiŵelenga moweleja-weleja. Nkhani zolingana na yamene iyi komasoti kuchita vinthu vokhuza kulambila nthawe zonse kwiniyavya newo pamozi na alume ŵangu kunkhala na ntendele wa muntima, kunkhala woganiza luweme komasoti kusankha vinthu mwanzelu.”
KUSILIJA WOWA WATILI NAWO
19. Kansi n’chinji chikuti chichitike kwalombapano?
19 Moyavyiwa na Yehova Akhilisitu pachalo chonse akwanisha kulimbana na mavuto osiyana-siyana komasoti kushusha Mdyelekezi. (1 Pet. 5:8, 9) Mwewo namwe mungakwanishe kuchita vamene ivi. Kwalombapano Yehova azauje Yesu na olamulila ayake kuti “awononge ntchito za Mdyelekezi.” (1 Yoh 3:8) Vamene ivi vikazachitika ŵanthu akuti akotumikila Mulungu pano pachalo “azayopelini aliyense ndipo chilichonse choyofya azankhale nacho kutali.” (Yes. 54:14; Mik. 4:4) Olo n’tetyo patuyembekezela vamene ivi tufunika kuyeja-yeja kusilija wowa watingankhale nawo.
20. Kansi n’chinji chingatiyavye kuleka kuchita wowa?
20 Tufunika kupitilija kukhulupilila ngako kuti Yehova okonda atumiki ŵake komasoti kuŵateteza. Kuganizila komasoti kukambilana mwechitetezela atumiki ŵake Yehova masiku akuvuli kungatiyavye kuchita vamene ivi. Komasoti tikoganizila mwamene Yehova mwawatiyavyila sewo paseka pa nthawe ya mavuto. Moyavyiwa na Yehova tingakwanishe kuleka kuti osati tikochita wowa!—Sal. 34:4.
NYIMBO N.° 128 Tipilile mpaka pa mapeto
a Kuchita wowa kungankhalelini kuipa nthawe zonse. Wowa ungakwanishe kutiteteza koma olo n’tetyo wowa uyakine ungachitishe kuti tikumane na mavuto. Motyani? Satana angakatishile ntchito wowa wamene uyo potichitisha kuti tisankhe vinthu mu njila yophoniyeka. N’vowonekelatu kuti tufunika kuyeja-yeja kuti osati tikonkhala na wowa woteti. Kansi n’chinji chingatiyavye? Monga mwatikuti tiwonele mu nkhani ino, keno tukhulupilila kuti Yehova ali kumbali yasu komasoti kuti otikonda tingoyopalini chilichonse.
b Mazina ayakine achinjiwa.
d MAWU OFOTOKOZA VITHUNZI: Banja yaletela chakulya mulongo muyakine wa mumpingo mwawo wamene okata ntchito mwakhama.
e MAWU OFOTOKOZA VITHUNZI: Makolo a m’bale muyakine wachilumbwana oshusha kulambila kwake koma yove okhulupilila kuti Mulungu amuyavye.