NKHANI YOPHUNZILA N.° 38
NYIMBO N.° 25 Chuma chapadela
Kansi mwewo mumvwishila mosamala machenjezo?
“M’mozi azatolewe ndipo uyo muyakine azasiiwe.” —MAT. 24:40.
CHOLINGA CHANKHANI
Tikambilane mafanizo atatu a Yesu komasoti vatingaphunzilepo vokhuza nthawe ya chiweluzo chosilijila.
1. Kansi Mulungu apeleke chiweluzo chotyani kwalombapano?
MASIKU ŵano ni ovuta ngako! Kwalombapano, Yesu azaweluze munthu aliyense payeka-payeka. Yesu efotokozela ophunzila ŵake za “chizindikilo” chakunkhalapo kwake na cha “mapeto a ino nthawe.” (Mat. 24:3) Ulosi wamene uyu welembewa pa Mateyo 24 na 25 komasoti pa Maliko chapitala 13 na Luka chapitala 21.
2. Kansi tikambilane chinji munkhani ino, ndipo ndaŵa yanji vamene ivi n’vofunika?
2 Yesu ekatishila ntchito mafanizo atatu pofuna kutichenjeja. Mafanizo amene aŵa onena za mbelele na mbuzi, ndola zochenjela na zopusa, komasoti matalente. Fanizo iliyonse yutiyavya kuziŵa vakuti azachite Yesu popeleka chiweluzo kuli munthu aliyense payeka-payeka. Patukambilana za mafanizo amene aŵa, tiyeni tiwone vatingaphunzilepo komasoti mwatingavikatishile ntchito. Fanizo yoyamba yatikuti tikambilane ni ya mbelele na mbuzi.
MBELELE NA MBUZI
3. Kansi Yesu azaŵaweluze nthawe yanji ŵanthu?
3 Mufanizo ya mbelele na mbuzi, Yesu enena vakuti azachite poweluza ŵanthu amene ali na mwayi wakumvwa uthenga uweme komasoti woyavya akwake a Khilisitu amene ni ozozewa. (Mat. 25:31-46) Panthawe ya “chisauso chikulu,” yove azapeleke chiweluzo chamene ichi Alumagedo ikaliye yamba. (Mat. 24:21) Molingana na chiŵeta wamene okheta mbelele na mbuzi, Yesu azasiyanishe ŵanthu amene oyavya mokhulupilika akwake a Khilisitu na ŵanthu amene ochita lini vamene ivo.
4. Mokatijana na Yesaya 11:3, 4, ndaŵa yanji tinganene kuti Yesu azaweluze ŵanthu mwachilungamo? (Onanisoti chithunzi chapachikuto.)
4 Ulosi wa m’Baibolo uwonesha kuti Yesu, wamene ni Woweluza wechisankha Yehova, azachite vinthu mwachilungamo poweluza ŵanthu. (Ŵelengani Yesaya 11:3, 4.) Yove owoneshesha vochita va ŵanthu, minkhalidwe, komasoti vinthu vakulaŵila—kupamikijapo mwakuchitila vinthu na akwake ozozewa. (Mat. 12:36, 37; 25:40) Yesu azakwanishe kuziŵa ŵanthu amene oyavya ozozewa pantchito yawo.a Chinthu chimozi chakuchita ŵanthu ali monga ni mbelele poyavya akwake a Khilisitu, ni kukata ntchito yolalikila. Ŵanthu amene oyavya Akhilisitu ozozewa mwanjila yamene iyi azaweluziwe kuti ni “olungama”, ndipo azalondele “moyo wosasila” pano pa chalo. (Mat. 25:46; Chiv. 7:16, 17) Yamene iyi ni mphaso iweme ngako yakuti azalondele ŵanthu akuti apitilije kunkhala okhulupilika! Ove akezepitilija kunkhala okhulupilika pachisauso chikulu komasoti pavuli pake, mazina ŵawo azapitilije kunkhala “m’buku ya moyo.”—Chiv. 20:15.
Kwalombapano, Yesu azaweluze ŵanthu kuti ni mbelele olo mbuzi (Onani ndime 4.)
5. Kansi tuphunzila chinji pa fanizo ya mbelele na mbuzi, ndipo ni ŵani angapindule na fanizo yamene iyi?
5 Mukowonesha kuti nimwe okhulupilika. Fanizo ya Yesu ya mbelele na mbuzi, yufotokoza ngako za chiyembekezo cha ŵanthu akuti azalondele chalo. Kuyangijila pa kuvomela kuti akosogolelewa na kagulu katontho ka enekwasu ozozewa ŵechisankha Yesu, ove owoneshasoti kuti ali na chikhulupililo poyavya akwake a Khilisitu pa ntchito yolalikila. (Mat. 24:45) Koma Akhilisitu amene oyembekezela kuyankhala kululu, nawosoti ofunika kumvwishila mosamala chenjezo yamufanizo yamene iyi. Ndaŵa yanji? Chifukwa chakuti Yesu owona vochita vawo, minkhalidwe yawo, komasoti vakulaŵila. Ove ofunikasoti kuwonesha kuti ni okhulupilika. Yesu enenasoti za mafanizo aŵili amene ochenjeja,—Akhilisitu ozozewa mwasiteleti. Mafanizo amene aŵa tuŵafwanasoti m’buku ya Mateyo chapitala 25. Tiyeni tikambilane fanizo ya ndola zochenjela na zopusa.
NDOLA ZOCHENJELA NA ZOPUSA
6. Kansi ndola 5 ziwonesha tyani kuti zenze zochenjela? (Mateyo 25:6-10)
6 Mufanizo ya ndola, Yesu etomola ndola 10 zamene zeluta kuyachungujila mkwati. (Mat. 25:1-4) Ndola zonse zamene izo zenzeyembekezela kuyankhala na mkwati paphwando ya ukwati wake. Yesu efotokoza kuti ndola 5 zenze “zochenjela” koma ziyakine 5 zenze “zopusa.” Ndola zochejela zenze zikonzekela komasoti zenzetchelu. Zove zenze zikonzeka kuyembekezela nthawe iliyonse yangafwike mkwati olo pakati pa usiku. Tetyo, zove zeleta malambi amafuta kuti zisanikile kukafipa. Zove zenyamulasoti mafuta ayakine oyangijila kuti zipitilije kusanikila keno mkwati angachelwe. Tetyo, zove zenze na vonse vofunikila kuti lambi zawo osati zizimwe. (Ŵelengani Mateyo 25:6-10.) Mkwati pechifwika, ndola zochenjela zamene izo ziloŵa naye pamozi m’ng’anda yochitila phwando ya ukwati. Molingana na vamene ivi, Akhilisitu ozozewa amene owonesha kuti ni okonzeka popitilija kunkhala tchelu komasoti okhulupilika mpaka kufwika kwa Khilisitu, azalolewe kunkhala pamozi na mkwati wawo Yesu, mu Ufumu wake wakululu.b (Chiv. 7:1-3) Kansi n’chinji chechitikila ndola 5 zopusa?
7. Kansi n’chinji chechitikila ndola 5 zopusa, ndipo ndaŵa yanji?
7 Mosiyana na ndola zochenjela, ndola 5 zopusa zenze zosakonzeka pa nthawe yechifwika mkwati. Lambi zawo zenze zisala patontho kuzimwa ndipo ove enze aliyenyamule mafuta oyangijila. Pechimvwa kuti mkwati wasala patontho kufwika, ove eluta kuyagula mafuta. Mkwati pechifwika, ove enze akaliyejokela. Koma, “ndola zamene zenze zikonzeka ziloŵa naye pamozi m’ng’anda mweichitikila phwando ya ukwati ndipo chiseko chivaliwa.” (Mat. 25:10) Pavuli pake, ndola zopusa pezifwika nosenga kuti ziloŵe, mkwati eziuja kuti: “Nukuziŵani lini.” (Mat. 25:11, 12) Ndola zamene izo, zenze zosakonzeka kuti zikwanishe kuyembekezela mkwati kwanthawe itali. Kansi Akhilisitu ozozewa angaphunzilepo chinji?
8-9. Kansi ozozewa angaphunzile chinji pa fanizo yandola? (Onanisoti chithunzi.)
8 Mukowonesha kuti nimwe okonzeka komasoti atchelu. Yesu enzetanthauzalini kuti pazankhale magulu aŵili a ozozewa; gulu yokonzeka kuyembekezela mapeto a chino chalo chiipa komasoti gulu yosakonzekela. M’malo mwake, yove enzefotokoza vinthu vingachitikile Akhilisitu ozozewa keno ove angaleke kunkhala okonzeka kuti akwanishe kupilila mokhulupilika mpaka pa mapeto. Keno ove angachite tetyo angalondelelini mphaso yawo. (Yoh. 14:3, 4) Vamene ivi n’vochitisha wowa ngako! Keno chiyembekezo chasu n’chakuyankhala kululu olo chakuzankhala pano pa chalo, tonse tufunika kumvwila chenjezo yamufanizo yamene iyi yunena za ndola. Aliyense wasewo ofunika kupitilija kunkhala tchelu komasoti wokonzeka kuti akwanishe kupilila mpaka pamapeto.—Mat. 24:13.
9 Pechisilija kufotokoza fanizo ya ndola, Yesu efotokoza fanizo ya matalente kuti asimikijile ngako kuti tufunika kunkhala menso komasoti okonzekela. Fanizo yamene iyi yuwonesha kuti tufunika kunkhala akhama.
Aliyense wa sewo angachite luweme kumvwishila mosamala machenjezo amufanizo ya ndola mwakunkhala wochenjela komasoti wokonzeka kuti akwanishe kupilila mpaka pamapeto (Onani ndime 8-9.)
MATALENTE
10. Kansi akapolo aŵili ewonesha tyani kuti enze okhulupilika? (Mateyo 25:19-23)
10 Mufanizo ya matalente, Yesu efotokoza za akapolo aŵili amene enze okhulupilika kwa bwana wawo, komasoti kapolo m’mozi wamene enze wosakhulupilika. (Mat. 25:14-18) Akapolo aŵili, ewonesha kuti enze okhulupilika pokata ntchito mwakhama kuti ayangijile chuma cha bwana wawo. Akaliyeluta kuchalo chiyakine, bwana wamene uyo eŵapasa matalente, amene enzepanamila ndalama zinyinji. Akapolo aŵili okhulupika, enze akhama ndipo enzekatishila ntchito ndalama zamene izo mwanzelu. Kansi vokonkhapo vake venze votyani? Bwana wawo pechijokako, ove ekwanisha kupeleka ndalama zoyangijila maulwendo aŵili. Chifukwa chakuti bwana ekondwelela, akapolo amene awo, ‘esangalala pamozi na bwana [wawo].’ (Ŵelenga Mateyo 25:19-23.) Lomba tyani ponena za kapolo wachitatu? Kansi echita nazo tyani ndalama zechimupasa abwana ŵake?
11. Kansi n’chinji chechitikila kapolo “waulesi,” ndipo ndaŵa yanji?
11 Kapolo wachitatu elondela talente imozi, koma enze “waulesi.” Abwana ŵake enzelindila kuti yove akatishile ntchito talente yamene iyo mwanzelu. Koma m’malo mwake eifwichila pansi. Abwana ŵake pechijokako kapolo wamene uyo enzeve chinthu chiyakine changapeleke kuyangijila pa talente imozi kwa abwana ŵake. Kapolo wamene uyo enzeve nkhalidwe iweme. M’malo mopepesa chifukwa chakuti aliyekwanishe kuyangijila chuma cha abwana ŵake, yove eweluza abwana ŵake kuti ni “munthu wovuta.” Kapolo wamene uyo aliye kondweleshe abwana ŵake. Ove emulonda talente yamene iyo ndipo emupitikisha pang’anda pawo.—Mat. 25:24, 26-30.
12. Kansi akapolo aŵili okhulupilika opanamila ŵani masiku ŵano?
12 Akapolo aŵili okhulupilika opanamila Akhilisitu ozozewa amene ni okhulupilika. Ove ‘osangalala pamozi na Bwana [wawo]’ wamene ni Yesu. Ozozewa azalondele mphaso yawo ya kululu pa kuushiwa koyamba. (Mat. 25:21, 23; Chiv. 20:5b) Mosiyana na vamene ivi, chisanzo chiipa cha kapolo waulesi chupeleka chenjezo kuli Akhilisitu ozozewa. Motyani?
13-14. Kansi Akhilisitu ozozewa ophunzila chinji pafanizo yamatalente? (Onanisoti chithunzi.)
13 Mukowonesha kuti nimwe olimbikila komasoti akhama. Polaŵila fanizo yamatalente, Yesu enzetanthauzalini kuti Akhilisitu ozozewa azankhale aulesi. Mmalo mwake, yove enzefotokoza vinthu vingachitike keno ove angaleke kutumikila Mulungu mwakhama. Vamene ivi vingachitishe kuti osati akwanishe kunkhala pakati pa ŵanthu ‘amene Mulungu waŵaita noŵasankha’, ndipo angaŵalolelini kuti akaloŵe mu Ufumu wakululu.—2 Pet. 1:10.
14 Mafanizo a Yesu onena za ndola komasoti matalente owonesha kuti Akhilisitu onse ozozewa ofunika kunkhala okonzeka komasoti ochenjela, olimbikila ntchito komasoti akhama. Kansi Yesu enena chilichonse kuti achenjeje Akhilisitu ozozewa? Eye, yove epelekasoti chenjezo iyakine! Mawu opezeka pa Mateyo 24:40, 41 ofotokozasoti za chiweluzo chosilijila chakuti azapeleke Mulungu kuli Akhilisitu ozozewa.
Yesu osangalala akawona kuti Akhilisitu ozozewa okata ntchito molimbikila komasoti mwakhama (Onani ndime 13-14.)d
KANSI NIŴANI AKUTI “AZATOLEWE”?
15-16. Kansi lemba ya Mateyo 24:40, 41 yuŵayavya tyani Akhilisitu ozozewa kuziŵa kufunika kopitilija mphela kunkhala ochenjela?
15 Akaliyelaŵila mafanizo atatu amene awo, Yesu efotoza za chiweluzo chosilijila cha Akhilisitu ozozewa chamene chikuti chizaulule Akhilisitu ozozewa ngawo-ngawo. Yove enena za analume amene enzekata ntchito m’munda umozi, komasoti za anakazi aŵili amene enzekata ntchito pa mphelo imozi. Pa vochitika vonse vamene ivi, ŵanthu onse aŵili enzewoneka kuti okata ntchito zolingana, koma Yesu enena kuti m’mozi “azatolewe ndipo uyo muyakine azasiiwe” (Ŵelengani Mateyo 24:40, 41.) Pavuli pake, yove elangiza ophunzila ŵake kuti: “Pitilijani kunkhala menso chifukwa muziŵalini nsiku yakuti azawele Ambuye ŵanu.” (Mat. 24:42) Yesu enenasoti mawu olingana na amene aŵa pechisilija kufotokoza fanizo ya ndola. (Mat. 25:13) Kansi mawu amene aŵa okatijana? N’vowonekelatu kuti okatijana. Ozozewa ngawo-ngawo okhulupilika ŵeka niye akuti “azatolewe” na Yesu kuyaloŵa mu Ufumu wakululu.—Yoh. 14:3.
16 Mukowonesha kuti nimwe ochenjela. Nkhilisitu aliyense wozozewa wamene angaleke kupitilija kunkhala tchelu mwauzimu angezenkhalalini m’gulu ya “osankhiwa.” (Mat. 24:31) Komasoti atumiki onse a Mulungu, viliye kanthu kuti oyembekezela chinji, ofunika kuwona mawu a Yesu amene aŵa monga chenjezo kuli ove kuti apitilije kunkhala menso komasoti okhulupilika.
17. Ndaŵa yanji tufunikalini kukhumudwa tikawona kuti Yehova opitilija kuzoza Akhilisitu ayakine masiku ŵano?
17 Sewo tumuziŵa luweme Yehova, tetyo tuziŵa kuti yove azaweluze mwachilungamo. Chifukwa cha vamene ivi, tukhumudwalini tikawona kuti Yehova opitilija kuzoza ŵanthu ayakine okhulupilika masiku ŵano.c Tuluŵalini vechilaŵila Yesu mufanizo ya antchito amene eseŵenza kwa maawazi 11 m’munda wampesa. (Mat. 20:1-16) Ŵanthu amene eitiwa mochelwa kuti akakate ntchito m’munda wampesa elondela malipilo olingana na ŵala eyamba kukata ntchito kum’mawa ngako. Molingana na fanizo yamene iyi, viliye kanthu kuti Nkhilisitu wamene uyo ezozewa nthawe yanji, azalondele mphaso yakuyalamulila kululu keno Mulungu wamuweluza kuti ni wokhulupilka.
MUKOMVWISHILA MOSAMALA MACHENJEZO
18-19. Kansi taphunzila chinji pa mafanizo ŵatakambilana munkhani ino?
18 Kansi takambilana chinji? Kuli ŵala amene oyembekezela kuzankhala na moyo kosasila pano pa chalo, fanizo ya Yesu ya mbelele na mbuzi yuŵasimikijila kuti ofunika kupitilija kunkhala okhulupilika kwa Yehova pali pano komasoti pachisauso chikulu chamene chikuza. Pa nthawe yamene iyo, Yesu azauje ŵanthu okhulupilika kuti alute ‘kuyalondela moyo wosasila.’—Mat. 25:46.
19 Takambilanasoti za mafanizo aŵili amene ochenjeja Akhilisitu ozozewa. Mufanizo ya Yesu yandola zochenjela na zopusa, ndola 5 ziwonesha kuti zenze na nzelu. Zove zenze zokonzeka komasoti zochenjela ndipo zikwanisha kuyembekezela mkwati kwanthawe itali. Koma ndola ziyakine zopusa zenze zosakonzeka. Tetyo, mkwati ezilesha kuti ziloŵe muphwando ya ukwati wake. Nasesoti tufunika kunkhala okonzeka kuti tikwanishe kulindila mpaka pamapeto. Komasoti mufanizo ya Yesu yamatalente, takambilana za akapolo aŵili okhulupilika amene enze olimbikila ntchito komasoti akhama. Ove ekata ntchito mwakhama mmalo mwa abwana ŵawo ndipo ove ekondwela nawo. Koma kapolo wamene enze waulesi, abwana aliyekondwele naye ndipo emukana. Kansi sewo tuphunzilapo chinji? Tufunika kupitilija kuchita vinyinji potumikila Yehova mpaka pamapeto. Posilijila, takambilana vangachite Akhilisitu ozozewa kuti apitilije kunkhala menso kuti “azatolewe” na Yesu kuti akalondele mphaso yawo kululu. Ŵanthu amene aŵa olindila mwachidwi nthawe yakuti ‘azasonkhanisiwe’ kululu kwali Yesu. Pavuli pa nkhondo ya Alumagedo, ove azankhale mkwatibwi wa Yesu mu ukwati wa Mwana wa mbelele.—2 Ates. 2:1; Chiv. 19:9.
20. Kansi Yehova azaŵachitile chinji ŵanthu amene omvwishila mosamala machenjezo ŵake?
20 Olo kuti nsiku ya chiweluzo yuvwendela mokulumija, sewo tufunikalini kuyopa. Tikapitilija kunkhala okhulupilika, Atata ŵasu akululu azatipase “mphamvu zopambana zovyalika nazo” kuti ‘tizakwanishe . . . kupanama pamenso pa Mwana wa munthu.’ (2 Ako. 4:7; Luk. 21:36) Viliye kanthu kuti chiyembekezo chasu nicholuta kululu olo kuzankhala pano pachalo, tingakondweleshe Atata ŵasu keno tumvwishila mosamala machenjezo a m’mafanizo a Yesu Khilisitu. Chifukwa cha kuwama ntima kosasila kwa Yehova, mazina ŵasu ‘azankhale olemba m’buku’ ya moyo.—Dan. 12:1; Chiv. 3:5.
NYIMBO N.° 26 Mwechitilasoti newo
a Onani nkhani yakuti “Kansi ni vinthu votyani vatuziŵa ponena za vakuti azachite Yehova pousha ŵanthu?” mu Nsanja ya Mulonda ya Meyi 2024.
b Kuti muziŵe vinyinji onani nkhani yakuti “Kodi ‘Mudzakhalabe Maso’?” mu Nsanja ya Olonda ya 15 Malichi, 2015.
c Onani nkhani ya mu Nsanja ya Olonda ya Djanuwale 2020 pedji 29-30, ndim. 11-14.
d MAWU OFOTOKOZA VITHUNZI: Kalongosi muyakine wamene ni wozozewa ophunzisa Baibolo nsimbi muyakine muutumiki.