LAIBULALE YA PA INTANETI ya Watchtower
Watchtower
LAIBULALE YA PA INTANETI
Chinsenga (Mozambique)
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • MISONKHANO
  • w22 December map. 16-21
  • Mungankhale na ntendele pa nthawe ya mavuto

Pambali yamwasankha paliye vidiyo.

Sole, palipaphoniyeka peyenzezenguluka vidiyo

  • Mungankhale na ntendele pa nthawe ya mavuto
  • Nsanja ya Mulonda (Yophunzila)—2022
  • Tumitu
  • Nkhani Volingana
  • MWAMUNGANKHALILE NA NTENDELE PA NTHAWE YA MATENDA
  • MUNGANKHALE NA NTENDELE MUKAKUMANA NA MASOKA ACHILENGEDWE
  • MUNGANKHALE NA NTENDELE OLO KUTI MUTAMANISHIWA
  • “MULUNGU WANTENDELE AZANKHALE NAMWE”
  • Mukoyavya ayakine kuti apilile pa nthawe yovuta
    Nsanja ya Mulonda (Yophunzila)—2022
Nsanja ya Mulonda (Yophunzila)—2022
w22 December map. 16-21

NKHANI YOPHUNZILA N.° 51

Mungankhale na ntendele pa nthawe ya mavuto

“Mitima yanu osati ivutike kapena kuchita wowa.”—YOH. 14:27.

NYIMBO N.° 112 Yehova ni Mulungu wantendele

VATIKUTI TIPHUNZILEa

1. Kansi “ntendele wa Mulungu” n’chinji, ndipo utipindulisha tyani? (Afilipi 4:6, 7)

PALI ntundu uyakine wa ntendele wamene ŵanthu muli ichi chalo ouziŵalini. Wamene uyu ni “ntendele wa Mulungu,” wamene uwela chifukwa chonkhala pa ushamwali wantengo wapatali na Atata ŵasu akululu. Tikankhala na ntendele wa Mulungu tunkhala otetezeka. (Ŵelengani Afilipi 4:6, 7.) Tusangalala kunkhala pa ushamwali na ŵanthu ayakine amene omukonda. Ndipo tusangalala kunkhala pa ushamwali wotang’a na “Mulungu wantendele.” (1 Ates. 5:23) Tikamuziŵa bwino, kumukhulupilila, nomumvwila Tata wasu wakululu, ntendele wa Mulungu ungankhazike ntima wasu pansi tikakumana na mavuto.

2. Ndaŵa yanji tingankhale osimikijila kuti n’vokwanishika kunkhala na ntendele wa Mulungu?

2 Kansi n’vokwanishika chendi kufwana ntendele wa Mulungu tikakumana na mavuto monga matenda, masoka achilengedwe, vipolowe, olo kutamanishiwa? Mavuto akulu monga ni amene aŵa angatichitishe wowa. Koma olo n’tetyo, Yesu elangiza ophunzila ŵake kuti: “Mitima yanu osati ivutike kapena kuchita wowa.” (Yoh. 14:27) N’vokondwelesha kuti abale na alongo okonkheja malangizo amene aŵa a Yesu. Moyavyiwa na Yehova, ove okwanisha kunkhala na ntendele olo kuti okumana na mayeselo akulu.

MWAMUNGANKHALILE NA NTENDELE PA NTHAWE YA MATENDA

3. Kansi mulili ungasokoneze tyani ntendele wasu?

3 Mulili ungachitishe kuti vinthu vinyinji pa moyo wasu vichinje. Ganizilani mwayakhuzila ŵanthu anyinji COVID-19. Ochita kafukufuku, enena kuti pafupi-fupi hafu ya ŵanthu enzevutika kuyona pa nthawe ya mulili wamene uyu. Mulili wamene uyu wichitisha ŵanthu anyinji kunkhala na nkhaŵa, kuvutika maganizo, kumwa ngako walwa, nokatishila ntchito mankhwala osokoneza tomfwe, kuchitila nkhanza ŵanthu a m’banja mwawo komasoti kufuna kulipaya. Keno kudela kwamunkhala kuli matenda, kansi mungachite tyani kuti osati mukodela nkhaŵa nonkhala na ntendele wa Mulungu?

4. Ndaŵa yanji kuziŵa ulosi wa Yesu unena za masiku osilijila kutipasa ntendele?

4 Yesu enenelatu kuti m’masiku osilijila kuzankhale milili, olo kufalikila kwa matenda, “mmalo osiyana-siyana.” (Lk. 21:11) Kansi kuziŵa vamene ivi kutiyavya tyani kunkhala na ntendele? Sewo tudabwalini na kufalikila kwa matenda. Tuziŵa kuti vinthu vonse vamene ivi, vuchitika monga mwechinenela Yesu kuti vizachitike. Tetyo, tili na vifukwa vomvwika vokonkhejela malangizo ŵechipeleka Yesu okhuza nthawe yamapeto akuti: “Vamene ivi osati vizakuchitisheni wowa.”—Mt. 24:6.

Mulongo wavwala mahedifoni ndipo omvwishila vinthu votepewa pa thabuleti yake.

Kumvwishila vinthu votepewa va m’Baibolo kungakuyavyeni kuti munkhale na ntendele wa m’maganizo pamukumana na matenda (Onani ndime 5.)

5. (a) Kansi mawu apa Afilipi 4:8, 9, otiyavya tyani kuziŵa vatufunika kupemphelela tikakumana na matenda? (b) Kansi kumvwishila vinthu votepewa va m’Baibolo kungakuyavyeni tyani?

5 Kufalikila kwa matenda kungachitishe kuti tikodela nkhaŵa komasoti kunkhala na wowa. Vamene ivi niye vichitikila mulongo muyakine zina yake Desi.b Amalume ŵake, mkhazeni wake, na dotokota pechimwalila na COVID-19, yove echita wowa kuti keno angatoleko matenda amene aŵa niye kuti angapasileko amayi ŵake okalamba. Chifukwa cha mulili wamene uyu, yove enzedela nkhaŵa kuti achosewe ntchito, tetyo yove enzedandaula kuti akofwana tyani ndalama zogulila vakulya komasoti zolipilila ng’anda. Enzedela ngako nkhaŵa na vinthu vamene ivi mwakuti enzeyonalini usiku. Koma Desi efwanasoti ntendele. Motyani? Yove epemphela kwa Yehova kufumila pansi pa ntima kuti amuyavye kunkhala wodekha nonkhala na maganizo aweme. (Ŵelengani Afilipi 4:8, 9.) Yove echimvwa Yehova “olaŵila” naye kupitila mu vinthu votepewa va m’Baibolo. Yove enena kuti, “Vinthu votepewa vichefya nkhaŵa zangu ndipo vinikumbusha kuti Yehova onisamalila.”—Sal. 94:19.

6. Kansi kuphunzila pamweka komasoti kupezeka pamisonkhano ya mpingo kungakuyavyeni tyani?

6 Tikakumana na matenda tingakwanishelini kuchita vonse ventenzechita kale, koma osati mulole kuti vamene ivi visokoneze phunzilo yanu ya pamweka olo kupezeka pamisonkhano. Vokumana navo va ŵanthu ofotokozewa m’mabuku ŵasu na m’mavidiyo, vikukumbusheni kuti abale na alongo opitilija kutumikila Yehova mokhulupilika olo kuti okumana na mavuto akulu. (1 Pet. 5:9) Misonkhano ingakuyavyeni kuti mukoganizila vinthu volimbikisa va m’Baibolo. Ingakupasenisoti mwayi wolimbikisa ayakine ndipo namwe mungalimbikisiwe. (Aro. 1:11, 12) Keno muganizila mwechiyavyila atumiki ŵake Yehova penzelwala, penzechita wowa, olo kulimvwa kuti ali ŵeka, chikhulupililo chanu chitang’e ndipo munkhale osimikijila kuti namwe akuyavyeni.

7. Kansi tingaphunzile chinji kufumila kwa ntumwi Yohane?

7 Mukoyeja-yeja kutandala na abale komasoti alongo. Mulili ungachitishe kuti tipitilije kunkhala patali na patali olo kuti tili na Akhilisitu ayasu. Pa nthawe monga ni yamene iyi, payakine mungalimvwe monga ni mwechimvwila ntumwi Yohane. Yove enzefunishisha kuwonana na nshamwali wake Gayo menso na menso. (3 Yoh. 13, 14) Koma olo n’tetyo, Yohane enzeziŵa kuti azawonanelini naye kamangu Gayo. Tetyo, Yohane echita vangakwanishe; yove emulembela kalata Gayo. Keno n’vosakwanishika kuti muyendele abale na alongo ŵanu menso na menso, yejani kulaŵila nawo kupitila pafoni, pa videoconference, olo kuŵalembela mesedji. Mukolaŵijana na Akhilisitu ayanu, munkhale otetezeka komasoti antendele. Keno muli na nkhaŵa ngako fotokozelani akulu ndipo londelani na ntima wonse malangizo achikondi ŵangakupaseni.—Yes. 32:1, 2.

MUNGANKHALE NA NTENDELE MUKAKUMANA NA MASOKA ACHILENGEDWE

8. Kansi masoka achilengedwe angasokoneze tyani ntendele wanu?

8 Keno mwikumanapo kale na vuto ya kusefukila kwa manzi, chivomezi, olo mulilo, vingachitike kuti vamene ivi pevichitika mwenkhala na nkhaŵa ngako kwa nthawe itali. Keno mweluza okondewa ŵanu, ng’anda yanu, olo katundu wanu, payakine mwinkhala na chisoni chikulu, kutaya chiyembekezo, olo kukhumudwa. Vamene ivi vutanthauzalini kuti nimwe munthu wokonda ngako chuma olo aliye chikhulupililo. Mwewo mwekumana na mayeselo akulu, ndipo payakine ayakine angayembekezele kuti muchite vinthu mosaganiza luweme. (Yobu 1:11) Koma olo kuti mwakumana na vinthu vokhumudwisa, mungakwanishe kunkhala na ntendele. Motyani?

9. Kansi Yesu enena chinji chamene chingatiyavye kukonzekela masoka achilengedwe?

9 Kumbukilani vechilosela Yesu. Ŵanthu ayakine oganiza kuti angakumanelini na masoka achilengedwe. Koma sewo tuziŵa kuti masoka achilengedwe apitilije kuchitika mu nthawe ino ya mapeto, ndipo ayakine mwa masoka amene aŵa angatikhuze sewo. Yesu euja ophunzila ŵake kuti “vivomezi vamphamvu” na masoka ayakine, vizachitike mapeto akaliyefwika. (Lk. 21:11) Yove eloselasoti kuti kuzankhale “kuyangijilika kwa kusamvwila malamulo,” kwamene kuchitika ŵano masiku. Mwachisanzo, tuwona kupanduka, chiwawa, komasoti uchigaŵenga. (Mt. 24:12) Yesu aliyenene kuti masoka amene aŵa azakhuze tyala ŵanthu asatumikila Yehova. Kulaŵila chendi, olosoti atumiki anyinji okhulupilika a Yehova ankhala okumana na masoka. (Yes. 57:1; 2 Akor. 11:25) Yehova angatitetezelini modabwisa ku masoka onse amene aŵa, koma atipase chilichonse chatingafunikile kuti tipitilije kunkhala odekha komasoti antendele.

10. Ndaŵa yanji tinganene kuti kukonzekela palipano masoka achilengedwe akaliyechitika kuwonesha kuti tili na chikhulupililo? (Miyambo 22:3)

10 Vizankhale vosavuta kunkhala odekha pakachitika masoka a mwazizizi keno takonzekelatu vati tizachite. Koma kansi kunkhala okonzeka kuwonesha kuti sewo tukhulupililalini Yehova? Yayi n’tetyolini. Ndipo kukonzekelatu masoka akaliyechitika, kuwonesha kuti tukhulupilila kuti yove azatisamalile. Motyani? Mawu a Mulungu otilangiza kuti tufunika kunkhala okonzeka masoka akaliyechitika mwatingakwanishile. (Ŵelengani Miyambo 22:3.) Kupitila mu nkhani za m’magazini, misonkhano ya mpingo, na malipoti apa nthawe yake, gulu ya Mulungu yankhala yutichenjeja moweleja-weleja kuti tikonkhalilatu okonzeka pa ngozi za mwazizizi.c Kansi tukhulupilila Yehova? Keno n’tetyo, tipitilije kukonkheja malangizo ŵake palipano—masoka achilengedwe akaliyechitika.

Mulongo alinkhale m’motoka yake ndipo alikate mapu. Yove ali na mabotolo a manzi na vinthu viyakine.

Kukonzekela kukali nthawe kungakuyavyeni kuti mupulumuke pakachitika masoka achilengedwe (Onani ndime 11.)d

11. Kansi muphunzilapo chinji pa chisanzo cha Margaret?

11 Ganizilani vichitikila mulongo muyakine zina yake Margaret. Akulu-akulu a boma emulamula kuti achokemo m’ng’anda mwake chifukwa mudela yake mwiyaka mulilo woyofya. Chifukwa chakuti ŵanthu anyinji enzefuna kuthaŵa pa nthawe imozi, apolisi evala misewu ndipo motoka zipanamikiwa. Ndipo chusi chikolongela m’mululu monse, mwakuti Margaret aliyekwanishe kuthaŵa na motoka yake. Koma olo n’tetyo, yove epulumuka chifukwa chakuti enze wokonzeka. M’chola mwake enze na mapu ingamuyavye kufwana njila yothaŵilako. Yove ekwanisha kuziŵa kwangaloŵele pekwichitika ngozi mwazizizi. Chifukwa chakuti enze ekonzekela, Margaret epulumuka pa ngozi yechikumana nayo.

12. Ndaŵa yanji tukonkheja malangizo okhuza mwatingapewele ngozi?

12 Pofuna kutiteteza komasoti kuti vinthu vitiyendele luweme, olamulila angatiuje nthawe yofwikila pa ng’anda, yatingachoke mudela yasu, olo kukonkheja malangizo ayakine. Ŵanthu ayakine omvwilalini malangizo amene aŵa chifukwa ofunalini kusiya vinthu vali navo. Kansi Akhilisitu ochita tyani? Baibolo yutiuja kuti: “Chifukwa cha Ambuya, gonjelani dongosolo iliyonse yopangiwa na ŵanthu: keno mfumu chifukwa ili na udindo ukulu, kapena nduna chifukwa n’zotumiwa na mfumu yamene iyo.” (1 Pet. 2:13, 14) Gulu ya Mulungu yutipasasoti malangizo amene angatiyavye kunkhala otetezeka. Kanyinji-kanyinji tukumbushiwa kuti tikopeleka manamba ŵasu a foni kuli akulu kuti akotitumila pakachitika ngozi za mwazizizi. Kansi mwewo mwipeleka? Payakine tingalondelesoti malangizo okhuza malo oyona, kwatingathaŵile, mwatingafwanile vakulya, olo vokhuza mwatingayavyile ŵanthu ayakine. Keno tuŵamvwilalini, tingaike moyo wasu na moyo wa akulu pa ngozi. Kumbukilani kuti analume okhulupilika amene aŵa opitilija kutilolela. (Ahe. 13:17) Margaret enena kuti, “Nukhulupilila kuti kukonkheja malangizo ŵa akulu komasoti a gulu yasu kwipulumusha moyo wangu.”

13. Kansi n’chinji chiyavya Akhilisitu anyinji amene ethaŵa kwawo kunkhala na chisangalalo komasoti ntendele?

13 Abale na alongo anyinji amene esiya mang’anda ŵawo chifukwa cha masoka achilengedwe, nkhondo na vipolowe, echita vonse vangakwanishe kuti ayoloŵele moyo wanyowani komasoti kuti akochita vinyinji potumikila Yehova. Molingana na Akhilisitu oyambilila amene esiya tauni yawo chifukwa cha kutamanishiwa, ove opitilija “kulengeza uthenga uweme wa mawu opatulika.” (Mac. 8:4) Kulalikila kuŵayavya kuti akoika ngako maganizo ŵawo pa vinthu vokhuza Ufumu, osati pa vinthu vovuta vakukumana navo pa moyo wawo. Monga vokonkhapo vake, ove opitilija kunkhala osangalala na mwantendele.

MUNGANKHALE NA NTENDELE OLO KUTI MUTAMANISHIWA

14. Kansi kutamanishiwa kungasokoneze tyani ntendele wasu?

14 Keno tutamanishiwa tingaluze vinthu vinyinji vamene vingatiyavye kunkhala odekha. Tunkhala osangalala komasoti okhutila keno tusonkhana pamozi mwaufulu, kulalikila mwaufulu, nopitilija kukata ntchito zasu za nsiku na nsiku paliye kuyopa kumangiwa. Keno tiliye ufulu wochita vinthu vamene ivi, tingodela nkhaŵa noyopa vinthu vingatichitikile pavuli pake. N’kuifyalini kulimvwa teti. Koma tufunika kunkhala osamala. Yesu ewonesha kuti kutamanishiwa kungakhumudwise ophunzila ŵake. (Yoh. 16:1, 2) Lomba kansi tingachite tyani kuti tipitilije kunkhala na ntendele tikotamanishiwa?

15. Ndaŵa yanji tufunikalini kuyopa kutamanishiwa? (Yohane 15:20; 16:33)

15 Mawu a Mulungu otiuja kuti: “Onse ofuna kunkhala na moyo wolipeleka kwa Mulungu kupitila muli Khilisitu Yesu, nawo azatamanishiwe.” (2 Tim. 3:12) M’bale muyakine zina yake Andrei, evutika kumvwisha mfundo yamene iyi ntchito yolalikila peileshewa m’chalo chawo. Yove enzeganiza kuti: ‘Kuli a Mboni anyinji kuno. Kansi akulu-akulu a boma angakwanishe tyani kutimanga tonse?’ Koma m’malo mwakuti vamene ivi vimuletele ntendele Andrei, maganizo amene aŵa enzemuchitisha kuti ankhale na nkhaŵa ngako. Abale ayakine esiya nkhani yamene iyi m’manja mwa Yehova, ndipo aliyelole kuti maganizo oyopa kumangiwa aŵachitishe kuti akodela nkhaŵa. Ove enzeziŵa kuti angamangiwe, koma enzedelalini ngako nkhaŵa monga mwenzechitila Andrei. Tetyo, yove esankha kukonkheja chisanzo chawo chiweme nokhulupilila ngako Yehova. Pakaliyepita nthawe itali, yove efwana ntendele ndipo palipano ni wosangalala olo kuti okumana na mavuto. Nase vamene ivi vingatichitikile. Olo kuti Yesu etiuja kuti tikoyembekezela kuti titamanishiwe, yove etisimikijilasoti kuti tingankhale mphela okhulupilika.—Ŵelengani Yohane 15:20; 16:33.

16. Kansi ni malangizo otyani ŵatufunikila kumvwila keno tutamanishiwa?

16 Keno taleshewa kuchita vinthu vokhuza kulambila, tingalondele malangizo kufumila ku ofesi ya nthambi komasoti kuli akulu. Malangizo amene aŵa opelekewa pofuna kutiteteza, kutiyavya kuti tipitilije kulondela chakulya chauzimu komasoti kupitilija kulalikila mwatingakwanishile. Mukoyeja-yeja kumvwila malangizo amwalondela olo kuti mumvwishalini chifukwa chamwalondelela malangizo amene awo. (Yak. 3:17) Kuyangijila pamene apa, tufunikalini kuulula visinsi vokhuza abale na alongo ŵasu olo vinthu vokhuza mpingo kuli ŵanthu amene oyenelelalini kuviziŵa.—Mlal. 3:7.

M’bale okambilana nkhani za m’Baibolo na muyake waku ntchito pa nthawe yopumula nzuŵa.

Kansi n’chinji chingakuyavyeni kunkhala na ntendele olo pa nthawe yovuta? (Onani ndime 17.)e

17. Molingana na Akhilisitu oyambilila, kansi nise osimikijila kuchita chinji?

17 Chimozi mwa vinthu vuchitisha Satana kuti akolimbana na atumiki a Mulungu, n’chakuti “ove ali na ntchito yochitila umboni za Yesu.” (Chiv. 12:17) Osalola kuti Satana na chalo chake akuyofyeni. Keno tulalikila nophunzisa olo kuti tushushiwa, tunkhala ŵanthu osangalala komasoti a ntendele. Munthawe ya Akhilisitu oyambilila, akulu-akulu a boma a Chiyuda pechilamula atumwi kuti aleke kulalikila, analume okhulupilika amene aŵa esankha kumvwila Mulungu. Ove epitilija kulalikila, ndipo ntchito yamene iyi iŵachitisha kunkhala osangalala. (Mac. 5:27-29, 41, 42) Kulaŵila chendi, ntchito yasu ikaleshewa tufunika kuchita vinthu mosamala tikolalikila. (Mt. 10:16) Koma keno tuchita vonse vatingakwanishe, tinkhale na ntendele wamene uwela chifukwa chokondwelesha Yehova komasoti kuuja ayakine uthenga wopulumusha moyo.

“MULUNGU WANTENDELE AZANKHALE NAMWE”

18. Kansi ntendele ngawo-ngawo tingaufwane kwa ŵani?

18 Tiyeni tinkhale osimikijila kuti olo pa nthawe yovuta, tingankhale na ntendele. Pa nthawe ya mavuto monga ni yamene iyo, tufunika kukumbukila kuti ntendele watufunikila ni ntendele wa Mulungu, wamene ni Yehova yeka angaupeleke. Mukomudalila mukakumana na matenda, masoka achilengedwe, olo mukotamanishiwa. Mukonkhala pafupi na gulu yake. Mukoganizila vinthu viweme vamuyembekezela kusogolo. Keno muchita vamene ivi, “Mulungu wantendele azankhale namwe.” (Afil. 4:9) Mu nkhani ikuza, tizakambilane mwatingayavyile Akhilisitu ayasu amene okumana na mavuto kuti ankhale pa ntendele na Mulungu.

KANSI MUNGAFWANE TYANI NTENDELE OLO KUTI . . .

  • mukumana na matenda?

  • mukumana na masoka achilengedwe?

  • mutamanishiwa?

NYIMBO N.° 111 Tili na vifukwa vinyinji vonkhalila okondwela

a Yehova elonjeza kuti azapeleke ntendele kuli ŵanthu omukonda. Kansi ntendele wakupeleka Mulungu n’chinji, ndipo tingaufwane tyani? Kansi kunkhala na “ntendele wa Mulungu” kungatiyavye tyani tikakumana na matenda, masoka achilengedwe, olo keno tutamanishiwa? Nkhani ino, iyankhe makonsho amene aŵa.

b Mazina ayakine achinjiwa.

c Onani nkhani yakuti “Zimene Tingachite Kuti Tipulumuke Pakachitika Ngozi Zadzidzidzi” mu Galamukani! N.° 5 2017.

d MAWU OFOTOKOZA CHITHUNZI: Mulongo wakonzekela kukali nthawe kuti afumemo m’nganda mwake.

e MAWU OFOTOKOZA CHITHUNZI: M’bale wamene onkhala m’chalo mwamene ntchito yasu ni yoleshewa, opitilija kulalikila mochenjela.

    Mabuku a Chinsenga (2014-2025)
    Fumani
    Loŵani
    • Chinsenga (Mozambique)
    • Tumijilani muyanu
    • Yamukonda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible Tract Society of Pennsylvania
    • Malangizo okatishila ntchito
    • Nkhani yosunga chisinsi
    • Kuika chitetezo
    • JW.ORG
    • Loŵani
    Tumijilani muyanu