NKHANI YOPHUNZILA N.° 48
Mukonkhala oganiza luweme keno chikhulupililo chanu chuyesewa
“Unkhale mphela woganiza luweme pa vinthu vonse.”—2 TIM. 4:5.
NYIMBO N.° 89 Nkhalani omvwila kuti mulondele madaliso
VATIKUTI TIPHUNZILEa
1. Kansi mawu akuti kupitilija kuganiza luweme otanthauza chinji? (2 Timoteyo 4:5)
KENO pachitika chinthu chiyakine chamene chatikhumudwisa, kukhulupilika kwasu kwa Yehova na gulu yake kungayesewe. Kansi tingalimbane nawo tyani mavuto amene aŵa? Tufunika kupitilija kuganiza luweme nonkhala menso, komasoti kunkhala “otang’a m’chikhulupililo.” (Ŵelengani 2 Timoteyo 4:5.) Tupitilija kuganiza luweme tikankhala odekha, keno maganizo ŵasu onkhala mmalo, komasoti kuyeja-yeja kuwona vinthu mwakuviwonela Yehova. Keno tuchita vamene ivi, maganizo ŵasu angosogolelewalini na vatuganiza.
2. Kansi tikambilane chinji mu nkhani ino?
2 Mu nkhani yapita, tikambilana mavuto atatu ŵatingakumane nawo amene owela kufumila kuli ŵanthu asatumikila Yehova. Mu nkhani ino, tikambilane mavuto atatu ŵatingakumane nawo mumpingo amene angayese kukhulupilika kwasu kwa Yehova. Amene ni (1) keno tachitiliwa vinthu viipa na Mkhilisitu muyasu, (2) keno talondela malangizo, komasoti (3) keno tuvutika kuti tidjaile kuchinja kwa vinthu m’gulu ya Yehova. Kansi tingankhale tyani mphela oganiza luweme, nopitilija kunkhala okhulupilika kwa Yehova na gulu yake keno tukumana na mavuto monga ni amene aŵa?
KENO TACHITILIWA VINTHU VIIPA NA MKHILISITU MUYASU
3. Kansi tingachite tyani keno tawona kuti Mkhilisitu muyasu watichitila vinthu viipa?
3 Kansi mwechitiliwapo kale vinthu viipa na m’bale olo mulongo, payakine wamene ali na udindo, monga nkulu? N’vowonekelatu kuti m’bale wamene uyo enzefunalini kukukhumudwisani. (Aro. 3:23; Yak. 3:2) Olo n’tetyo, vinthu vechichita payakine vikukhumudwisani. Payakine muliyekwanishe kuyona poganizila za nkhani yamene iyo. Olo payakine mwelikonshapo kale kuti, ‘Keno m’bale angachite vamene ivi, kansi yamene iyi ni gulu chendi ya Mulungu?’ Maganizo amene aŵa niye ŵakufuna Satana kuti tinkhale nawo. (2 Akor. 2:11) Keno tuganiza teti, tingaleke kutumikila Yehova nosiya gulu yake. Lomba keno tawona kuti m’bale olo mulongo watichitila vinthu viipa, kansi tingapitilije tyani kunkhala oganiza luweme nopewa maganizo ŵakufuna Satana kuti tinkhale nawo?
4. Kansi Yosefe epitilija tyani kunkhala woganiza luweme pechichitiliwa vinthu viipa, lomba tingaphunzilepo chinji pa chisanzo chake? (Genesis 50:19-21)
4 Osati mukosunga vifukwa. Yosefe penze mulumbwana echitiliwa vinthu viipa na enekwake. Ove enzemuzonda, ndipo ayakine mwa ove mpaka enzefuna kumupaya. (Gen. 37:4, 18-22) Pavuli pake, ove emugulisa nonkhala kapolo. Monga vokonkhapo vake, Yosefe ekumana na mayeselo ovuta ngako kwa vyaka pafupi-fupi 13. Yosefe payakine sembe eganiza kuti okondewalini na Yehova. Ndipo payakine enzelikonsha keno Yehova wamusiya pa nthawe yenzefunikila thandizo. Koma Yosefe aliyesunge vifukwa. Mmalomwake, epitilija kunkhala woganiza luweme ponkhala wodekha. Pechifwana mpata wakuti angaŵawejele viipa enekwake, yove aliyechite vamene ivi, mmalomwake eŵawonesha chikondi noŵakhululukila. (Gen. 45:4, 5) Yosefe echita vamene ivi chifukwa enzeganiza luweme. Yove aliyeganizile tyala za mavuto ŵake ŵeka—koma enzeganizilasoti venzefuna Yehova. (Ŵelengani Genesis 50:19-21.) Kansi tuphunzilapo chinji? Keno mwachitiliwa vinthu viipa, osati mukokalipila Yehova olo kukaikila kuti yove wakusiyani. Mmalomwake, mukoganizila mwangakuyavyileni kupilila chiyeso chamene icho. Kuyangijila pamene apo, keno mwachitiliwa vinthu viipa na ŵanthu ayakine mukoyeja-yeja kunyalanyaza vophoniya vawo mwachikondi.—1 Pet. 4:8.
5. Kansi Miqueas epitilija tyani kunkhala woganiza luweme penzewona kuti wachitiliwa vinthu viipa?
5 Ganizilani chisanzo cha masiku ŵano cha nkulu muyakine waku South America zina yake Miqueas.b Yove ekumbukila nthawe iyakine pechiwona kuti wachitiliwa vinthu viipa na abale ayakine amene enze na maudindo m’gulu ya Yehova. Yove enena kuti: “Nenze nikaliyekumanapo na vuto monga ni yamene iyi kufumila kale. Nenze na nkhaŵa. Nenzeyonalini usiku wonse ndipo nenzelila chifukwa nenzewona kuti paliye chilichonse chaningachite.” Olo n’tetyo, Miqueas epitilija kunkhala woganiza luweme ndipo eyeja-yeja kulamulila maganizo ŵake. Yove enzepemphela moweleja-weleja, kumusenga Yehova kuti amupase mzimu utuŵa komasoti mphamvu kuti akwanishe kupilila. Yove esakilasoti mfundo ziyakine zamene zingamuyavye m’mabuku ŵasu. Kansi tuphunzilapo chinji? Keno mwachitiliwa vinthu viipa na m’bale olo mulongo, mukopitilija kunkhala odekha noyeja-yeja kulamulila maganizo ŵanu aipa ŵamungankhale nawo. Payakine mwewo mungaziŵelini vachitisha kuti munthu muyakine alaŵile olo kuchita vinthu mwanjila yamene iyo. Tetyo, mukolaŵila naye Yehova m’pemphelo, nomusenga kuti akuyavyeni kuti mukowona vinthu mwakuviwonela munthu wamene uyo. Kuchita vamene ivi kungakuyavyeni kuti osati mukomukaikila Mkhilisitu muyanu, nonyalanyaza vinthu vawakuphoniyelani. (Miy. 19:11) Mukokumbukila kuti Yehova oziŵa vuto yamukumana nayo ndipo akupaseni mphamvu zamufunikila kuti mukwanishe kupilila.—2 Mbiri 16:9; Mlal. 5:8.
KENO TALONDELA MALANGIZO
6. Ndaŵa yanji n’kofunika kumvwisha kuti Yehova otipasa malangizo chifukwa chotikonda? (Aheberi 12:5, 6, 11)
6 Tikapasiwa malangizo na Yehova, payakine tingakhumudwe ngako. Koma keno tungoganizila tyala ululu watikumwa tikapasiwa malangizo, tingayambe kuganiza kuti malangizo amene awo ni osayenelela, otikhuzalini, ndipo ni ovuta ngako. Vamene ivi vingatikangishe kumvwisha mfundo yofunika ngako—yakuti Yehova otilangiza chifukwa chotikonda. (Ŵelengani Aheberi 12:5, 6, 11.) Ndipo keno tupitilija kuganizila ngako ululu watikumvwa chifukwa cha malangizo ŵatapasiwa, niyekuti tingamupase mpata Satana kuti atiukile. Yove ofuna kuti tikokana kupasiwa malangizo, ndipo chinthusoti chiipa chakufuna yove n’chakuti patontho na patontho tileke kutumikila Yehova nosiya gulu yake. Keno mwapasiwa malangizo, kansi mungachite tyani kuti mupitilije kunkhala woganiza luweme?
Chifukwa chakuti Petulo evomela malangizo molichefya, Yehova emukatishila ntchito (Onani ndime 7.)
7. (a) Monga mwatuwonela pa chithunzi ichi, kansi Yehova emukatishila tyani ntchito Petulo pavuli pakuti wavomela malangizo? (b) Kansi mwaphunzilapo chinji pa chisanzo cha Petulo?
7 Mukovomela mukapasiwa malangizo, ndipo mukokonza pofunikila kuwamya. Moweleja-weleja, Yesu ezuzula Petulo pamenso pa ophunzila ŵake onse. (Mk. 8:33; Lk. 22:31-34) Vamene ivi vuwoneka kuti vimuchitisha nsoni ngako Petulo! Olo n’tetyo, Petulo enkhala mphela wokhulupilika kwa Yesu. Yove evomela malangizo ŵechipasiwa ndipo ephunzilapo kanthu pa vophoniya vake. Tetyo, Yehova edalisa kukhulupilika kwa Petulo ndipo emupasa maudindo akulu ngako mumpingo. (Yoh. 21:15-17; Mac. 10:24-33; 1 Pet. 1:1) Kansi tingaphunzilepo chinji pa chisanzo cha Petulo? Tupindula komasoti tupindulisha ayakine keno tuikalini ngako maganizo pa ululu watikumvwa chifukwa cha malangizo ŵatapasiwa, mmalomwake tuvomela tikapasiwa malangizo nokonza patufunikila kuwamya. Tikochita vamene ivi, tinkhale ŵanthu ofunika ngako pamenso pa Yehova komasoti kuli abale ŵasu.
8-9. Kansi Bernardo echimvwa tyani pavuli pakuti wapasiwa malangizo, lomba n’chinji chimuyavya kuti achinje kaganizidwe kake?
8 Ganizilani vichitikila m’bale muyakine waku Mozambique zina yake Bernardo. Yove echosewa pa udindo monga nkulu. Kansi Bernardo echimvwa tyani poyamba? Yove enena kuti, “Nisunga vifukwa chifukwa niliyesangalale na malangizo ŵenipasiwa.” Yove enzedela nkhaŵa na mwangomuwonela ŵanthu ayakine mumpingo. Bernardo enena kuti, “Venitolela miyezi kuti niyambe kuwona vinthu mu njila iweme nokhulupililasoti Yehova na gulu yake.” Kansi n’chinji chiyavya Bernardo kuti ankhale na maganizo aweme?
9 Bernardo echinja kaganizidwe kake. Yove enena kuti: “Penenzetumikila monga nkulu, nenzekatishila ntchito lemba ya Aheberi 12:7 poyavya ayakine kuti akowona malangizo a Yehova mu njila iweme. Tetyo, nelikonsha kuti: ‘Kansi ni ŵani ofunika kukatishila ntchito lemba yamene iyi?’ Ni atumiki onse a Yehova—kupamikijapo newo.” Pavuli pake, Bernardo echinjasoti vinthu viyakine kuti ayambesoti kukhulupilila Yehova na gulu yake. Yove enzeŵelenga ngako Baibolo ndipo enzetola nthawe ikulu oganizila venzeŵelenga. Olo kuti enzedela ngako nkhaŵa na mwenzemuwonela abale na alongo, yove enzekata nawo ntchito yolalikila komasoti kutola nawo mbali pamisonkhano yampingo. Papita nthawe, Bernardo echizaikiwasoti kunkhala nkulu. Molingana na Bernardo, mukapasiwa malangizo osati mukoganizila ngako nsoni zamungankhale nazo, mmalomwake mukovomela malangizo nokonza pamufunikila kuwamya.c (Miy. 8:33; 22:4) Keno muchita vamene ivi, munkhale osimikijila kuti Yehova akudaliseni chifukwa chonkhala wokhulupilika ngako kuli yove na gulu yake.
KENO TUVUTIKA KUTI TIDJAILE KUCHINJA KWA VINTHU MU GULU YA YEHOVA
10. Kansi ni kuchinja kotyani mu gulu kwamene payakine kwiyesa kukhulupilika kwa analume a Chiisiraeli?
10 Kuchinja kwa vinthu mu gulu kungayese kukhulupilika kwasu. Keno tingalekesamala, tingalole kuti kuchinja kwa vinthu kwamene uku kutichitishe kuleka kutumikila Yehova. Mwachisanzo, ganizilani mwamene kuchinja kwa vinthu m’Chilamulo cha Mose mwekukhuzila Aisiraeli ayakine. Chilamulo chikaliyenkhazikishiwa, mitu ya mabanja yenzesogolela pa ntchito za ansembe. Ove enzemanga maguwa a nsembe nopeleka nsembe kwa Yehova, kupelekela mabanja ŵawo. (Gen. 8:20, 21; 12:7; 26:25; 35:1, 6, 7; Yobu 1:5) Koma Chilamulo pechinkhazikishiwa, mitu ya mabanja yenzefunika kusiya udindo wamene uyu. Yehova esankha ansembe a m’banja ya Aroni kuti akopeleka nsembe. Kuchinja kwa vinthu pa nthawe yamene iyi pekwiyamba kukata ntchito, keno mutu wa banja wayamba kukata ntchito ya unsembe pamene ni mbadwalini ya Aroni, enzefunika kupaiwa.d (Lev. 17:3-6, 8, 9) Kansi ni kuchinja kwamene uku kwamene kwechitisha kuti Kora, Datani, Abiramu, na mafumu ayakine okwana 250 apandukile ulamulilo wa Mose na Aroni? (Num. 16:1–3) Tinganenelini mosimikija. Koma chatuziŵa n’chakuti Kora na analume ayakine ŵenze nawo, ekangiwa kunkhala okhulupilika kwa Yehova. Kansi mungachite tyani keno kuchinja kwa vinthu mu gulu kwayesa kukhulupilika kwanu?
Akohati utumiki wawo pewichinja, ove enkhala ofunishisha kutumikila monga oimba, alonda a pamilyango komasoti osamalila katundu (Onani ndime 11.)
11. Kansi tuphunzilapo chinji pa chisanzo cha Alevi a fuko ya Kohati?
11 Mukokatijana na kuchinja kulikonse kwamene kungachitike mu gulu. Nkati mwa ulyendo wawo m’chipululu, Akohati enzekata ntchito yofunika ngako. Nthawe zonse Aisraeli akafuluka, Akohati ayakine enzenyamula likasa ya pangano pamenso pa ŵanthu onse. (Num. 3:29, 31; 10:33; Yos. 3:2-4) Wamene uyu wenze mwayi ukulu! Koma olo n’tetyo, vinthu vichinja kuli ove, Aisiraeli pechiloŵa m’Chalo Cholonjezewa. Likasa yenzefunikalini kunyamuliwa chisawawa. Tetyo, Solomo penzelamulila monga mfumu, Akohati ayakine epasiwa ntchito yoimba, ayakine enze alonda apa miliyango, ndipo ayakine enzesamalila vipinda vosungilamo katundu. (1 Mbiri 6:31-33; 26:1, 24) Paliye umboni uliwonse uwonesha kuti Akohati edandaula kapena kufuna udindo uyakine wapalulu chifukwa enze ekatako kale ntchito yapadela yamene iyi kuvuli. Kansi tingaphunzilepo chinji? Mukoyavya na ntima wonse kuchinja kulikonse kwaingapange gulu ya Yehova, kupamikijapo kuchinja kulikonse kwamene kungakhuze utumiki wanu. Mukosangalala na utumiki uliwonse wamungapasiwe. Mukokumbukila kuti utumiki wanu niyelini uwonesha kuti nimwe munthu wofunika. Yehova owona kuti kumvwila kwanu niye kofunika ngako kupambana utumiki uliwonse wamungapasiwe.—1 Sam. 15:22.
12. Kansi Zaina elimvwa tyani utumiki wake wapa Beteli pewisila?
12 Ganizilani chisanzo cha mulongo muyakine zina yake Zaina, wamene eluza udindo wake wapadela chifukwa cha kuchinja kwa utumiki wake. Yove etumijiwa pa mpingo pavuli pakuti watumikila pa Beteli kwa vyaka vopitilila 23. Yove enena kuti: “Kuchinja kwa utumiki wangu chinkhala chinthu choŵaŵa ngako. Nenzeliwona kunkhala wosafunika ndipo nenzelikonsha kuti, ‘Kansi niphoniya chinji?’” Chomvwisha chisoni n’chakuti abale na alongo ayakine mumpingo eyangijila ululu wake polaŵila kuti: “Kuti niwe munthu muweme ngako, sembe ekulola kupitilija kutumikila pa Beteli.” Kwa kanthawe, Zaina enzelimvwa kuti ali yeka mwakuti enzekungolila usiku uliwonse. Koma yove enena kuti: “Niliyelole olo patontho kuikaikila gulu olo kukaikila kuti Yehova onikonda.” Kansi Zaina epitilija tyani kunkhala woganiza luweme?
13. Kansi Zaina echita tyani kuti alimbane na maganizo ŵake aipa?
13 Zaina ekwanisha kulimbana na maganizo ŵake aipa. Motyani? Yove eŵelenga nkhani za m’mabuku ŵasu zamene zenzefotokoza vinthu volingana na venzemuchitikila ndipo vimuyavya kuti apilile. Nkhani yakuti ““Mungathe Kupitirizabe Polefulidwa!” ya mu Nsanja ya Olonda ya 1 February, 2001, imuyavya ngakosoti. Nkhani yamene iyi yufotokoza mwechivutikila na maganizo olingana na amene aŵa, wolemba Baibolo muyakine zina yake Maliko vinthu pevichinja pa utumiki wake. Zaina enena kuti, “Chisanzo cha Maliko chinkhala monga ni mankhwala kuli newo kuti nikwanishe kulimbana na maganizo ofokesha.” Chinthu chiyakine chiyavya Zaina ni kunkhala pafupi na azishamwali ŵake. Yove aliyeleke kugwilizana na abale na alongo olo kuleka kulalikila nawo pamozi ndipo aliyelimvwile chisoni. Yove ewona kuti mzimu utuŵa usogolela pa vosankha va gulu ya Yehova komasoti kuti abale amene osogolela enzemuganizila. Yove emvwishasoti kuti gulu ya Mulungu yufunika kuchita vonse vaingakwanishe kuti ntchito ya Yehova ikwanilishiwe.
14. Kansi n’chinji chiyavya Vlado kuti adjaile kuchinja kwa vinthu m’gulu ya Yehova?
14 Nkulu muyakine wa vyaka 73 zina yake Vlado, waku Slovenia, evutika ngako mpingo wake pewipamikijiwa na mpingo uyakine komasoti Ng’anda ya Ufumu yenzesonkhana peivaliwa. Yove enena kuti: “Nenzemvwishalini chifukwa chake Ng’anda ya Ufumu iweme teti yavaliwa. Nikhumudwa ngako chifukwa chakuti Ng’anda ya Ufumu yamene iyi tenze teikonzasoti kwalombapano. Nine kalipentala, ndipo nenze nipangako iyakine mwa mipando yanyowani. Komasoti, kupamikija mipingo iŵili kwenkhala kusintha kukulu maka-maka kuli ofalisa achikulile.” Kansi n’chinji chiyavya Vlado kuti akonkheje malangizo amene aŵa? Yove efotokoza kuti: “Kudjaila kuchinja kwamene kuchitika m’gulu ya Yehova nthawe zonse kuleta madaliso. Kuchinja kwamene uku kutikonzekelesha pa kuchinja kukulu kukuti kuzachitike kusogolo.” Kansi mwewo muvutika na kuchinja kwa vinthu chifukwa cha kupamikijiwa kwa mipingo olo kusintha kwa utumiki? Mukonkhala osimikijila kuti Yehova omvwisha mwamumvwila. Keno mwewo muyavya pa kuchinja kwa vinthu kwamene uku nopitilija kunkhala okhulupilika kwa Yehova na gulu yake yakukatishila ntchito, kulaŵila chendi mudalisiwe.—Sal. 18:25.
PITILIJANI KUNKHALA OGANIZA LUWEME PA VINTHU VONSE
15. Kansi tingachite tyani kuti tinkhale mphela oganiza luweme keno takumana na mavuto mumpingo?
15 Mapeto a ichi chalo pakuvwendela, tingayembekezele kukumana na mavuto mumpingo. Mavuto amene aŵa angayese kukhulupilika kwasu kwa Yehova. Tetyo, tufunika kupitilija kunkhala oganiza luweme. Keno mwachitiliwa vinthu viipa na Mkhilisitu muyanu, osalola kusunga vifukwa. Mukapasiwa malangizo, osati mukoganizila ngako nsoni zamungamvwe chifukwa cha malangizo amene awo. Mmalomwake, mukovomela malangizo nokonza pala pamufunikila kuwamya. Ndipo keno kuchinja kwa vinthu m’gulu ya Yehova kwakukhuzani mwewo, mukovomeleja na ntima wonse nomvwila malangizo amene awo.
16. Kansi mungapitilije tyani kunkhala okhulupilika kwa Yehova na gulu yake?
16 Mungankhale mphela okhulupilika kwa Yehova na gulu yake keno kukhulupilika kwanu kuyesewa. Koma kuti muchite vamene ivi mufunika kupitilija kunkhala oganiza luweme, kapena kuti kunkhala wodekha, kuchitisha maganizo ŵanu kunkhala mmalo, komasoti kuwona vinthu mwakuviwonela Yehova. Chinthu chamene chingakuyavyeni kuchita vamene ivi ni kuphunzila za ŵanthu otomolewa m’Baibolo amene ekwanisha kulimbana na mavuto monga ni amene aŵa noganizila visanzo vawo. Mukopemphela kwa Yehova kuti akuyavyeni ndipo osatalamukana na mpingo. Tetyo, olo vivute tyani Satana akwanishelini kutilekanisha na Yehova olo gulu yake.—Yak. 4:7.
NYIMBO N.° 130 Mwaokhululukilana
a Kukhulupilika kwasu kwa Yehova na gulu yake kungayesewe, makamaka tikakumana na mavuto mumpingo. Mu nkhani ino, tikambilane atatu mwa mavuto amene aŵa komasoti vatingachite kuti tipitilije kunkhala okhulupilika kwa Yehova na gulu yake.
b Mazina ayakine achinjiwa.
c Mungafwane mfundo ziyakine zothandiza mu nkhani yakuti, “Ngati Munatumikirapo pa Udindo Wina Mumpingo, Kodi Mungatumikirenso?” mu Nsanja ya Olonda ya 15 August, 2009, pedji 30.
d Chilamulo chenzenena kuti mitu ya mabanja yamene yenzefuna kupaya chifuwo, yenzefunika kuluta nacho ku malo opatulika. Koma vinthu venze vosiyanako na mitu ya mabanja yamene yenzenkhala ngako kutali na malo opatulika.—Deut. 12:21.