LAIBULALE YA PA INTANETI ya Watchtower
Watchtower
LAIBULALE YA PA INTANETI
Chinsenga (Mozambique)
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • MISONKHANO
  • w23 April map. 2-7
  • Kansi tingaphunzile chinji kufumila pa vodabwisa va Yesu?

Pambali yamwasankha paliye vidiyo.

Sole, palipaphoniyeka peyenzezenguluka vidiyo

  • Kansi tingaphunzile chinji kufumila pa vodabwisa va Yesu?
  • Nsanja ya Mulonda (Yophunzila)—2023
  • Tumitu
  • Nkhani Volingana
  • VATUPHUNZILA VOKHUZA YEHOVA NA YESU
  • PHUNZILO YA MWATINGANKHALILE OLICHEFYA
  • PHUNZILO YA MWATINGANKHALILE ACHIFUNDO
  • PHUNZILO YOTANG’ISHA CHIKHULUPILILO
  • Kansi Yesu echita votyani alipano pa chalo?
    Sangalalani na moyo kosasila!—Kosi ya maphunzilo a m’Baibolo
Nsanja ya Mulonda (Yophunzila)—2023
w23 April map. 2-7

NKHANI YOPHUNZILA N.° 15

Kansi tingaphunzile chinji kufumila pa vodabwisa va Yesu?

“Yesu eyenda-yenda m’chalo nochita viweme komasoti kupojeka.”—MAC. 10:38.

NYIMBO N.° 13 Khilisitu, ni chisanzo chasu

VATIKUTI TIPHUNZILEa

1. Fotokozani mwevenzele vinthu Yesu penzechita chodabwisa chake choyamba.

GANIZILANI vichitika kumapeto kwa chaka cha 29 C.E. kumayambililo kwa utumiki wa Yesu. Yesu na amayi ŵake Mariya, komasoti ayakine mwa ophunzila ŵake oitiwa ku phwando ya ukwati ku Kana, munzi uli kumpoto kwa tauni ya kwawo kwa Yesu ku Nazareti. Mariya ni shamwali wa banja yamene iyo ndipo vuwoneka kuti oyavya kusamalila alwendo awela pa chochitika chamene ichi. Koma nkati mwa phwando ya ukwati papezeka vuto iyakine yamene ingachitishe nsoni banja yamene iyo na ŵanthu olungulana amene awo—yamene ni kusila kwa vinyu.b Payakine chiŵelengelo cha alwendo ni chikulu kupambana mwenzeyembekezela. Mariya oluta mokulumija kuli mwana wake nonena kuti: “Vinyu waŵasilila.” (Yoh. 2:1-3) Kansi Yesu ochita tyani? Yove ochita chinthu chodabwisa—mwakuchinja manzi kunkhala “vinyu uweme.”—Yoh. 2:9, 10.

2–3. (a) Kansi ni vodabwisa votyani vechichita Yesu? (b) Kansi tingapindule tyani tikoganizila vodabwisa va Yesu?

2 Yesu echita vodabwisa vinyinji pa utumiki wake.c Yove ekatishila ntchito mphamvu zake zodabwisa poyavya ŵanthu masauzande anyinji. Mwachisanzo, pa viŵili mwa vodabwisa vake—yove elyesha analume 5.000 ndipo pavuli pake elyesha analume 4.000—kupamikijapo anakazi na ŵana enzepo opitilila 27.000. (Mt. 14:15-21; 15:32-38) Pa vochitika vonse vamene ivi, Yesu epojekasoti ŵanthu anyinji olwala. (Mt. 14:14; 15:30, 31) Ganizilani mwechidabwila magulu amene awo Yesu pechiŵapojeka modabwisa noŵalyesha!

3 Vodabwisa va Yesu vili na tanthauzo ikulu kuli sewo masiku ŵano. Mu nkhani ino, tikambilane mfundo zotang’isha chikhulupililo zokhuza vatingaphunzilepo kufumila pa vodabwisa vamene ivi. Pavuli pake tiwone mwatingakonkhejele kulichefya na chifundo vechiwonesha Yesu pochita vodabwisa.

VATUPHUNZILA VOKHUZA YEHOVA NA YESU

4. Pa vodabwisa va Yesu kansi tuphunzilapo vinthu votang’isha chikhulupililo chasu vokhuza ŵani?

4 Vodabwisa va Yesu vutiphunzisa vinthu votang’isha chikhulupililo chasu osati vokhuza yove yeka komasoti vokhuza Atata ŵake. Kupambana vonse, Yehova niye enze munecho wa vodabwisa vamene ivo. Lemba ya Machitidwe 10:38 yutiuja kuti: “Mulungu emuzoza [Yesu] na mzimu utuŵa na mphamvu. Komasoti powona kuti Mulungu enze naye, eyenda-yenda pano pachalo, nochita viweme kuli onse ŵala amene enzetamanishiwa na Mdyelekezi.” Kumbukilanisoti kuti Yesu ekonkheja luweme maganizo ŵa Atata ŵake pa vinthu vonse venzelaŵila komasoti kuchita—kupamikijapo vodabwisa vechichita—vamene viwonesha maganizo komasoti mwakumvwila Atata ŵake. (Yoh. 14:9) Tiyeni tiwone vinthu vitatu vatingaphunzile kufumila pa vodabwisa va Yesu.

5. Kansi n’chinji chichitisha Yesu kuchita vodabwisa? (Mateyu 20:30-34)

5 Choyamba, Yesu na Atata ŵake otikonda ngako. Penze pano pachalo, Yesu ewonesha kuti okonda ngako ŵanthu mwa kukatishila ntchito mphamvu zake zodabwisa kuti asilije mavuto ŵawo. Pa nthawe iyakine, analume aŵili asalola eŵilikija kuli yove kuti aŵayavye. (Ŵelengani Mateyu 20:30-34.) Onani kuti Yesu “ekatiwa na chifundo” tetyo eŵapojeka. Mawu amene akatishiliwa ntchito pano, amene mu Chigiriki omasuliliwa kuti “kukatiwa na chifundo” otanthauza chifundo chikulu chamene chuchitikila nkati mwa muŵili. Chifundo chikulu chotetyo, niye chichitisha Yesu kuwonesha chikondi kuli ŵanthu ndipo chemuchitishasoti kulyesha anjala na kupojeka amankhutu. (Mt. 15:32; Mk. 1:41) Tufunikalini kukaikila kuti Yehova, wamene ni Mulungu wa “chifundo chikulu,” komasoti Mwana wake otikonda ngako ndipo akumvwa chisoni keno tuvutika. (Lk. 1:78; 1 Pet. 5:7) Ove ofunishisha ngako kuchosa mavuto onse amene otamanisha ŵanthu!

6. Kansi Mulungu wapeleka mphamvu zotyani kwa Yesu?

6 Chachiŵili, Mulungu wapasa Yesu mphamvu zosilija mavuto onse a ŵanthu. Yesu penzechita vodabwisa, ewonesha kuti angakwanishe kusilija mavuto onse amene paseka tingakwanishelini kuŵasilija. Mwachisanzo, yove ali na mphamvu yotimasula ku mavuto—wamene ni uchimo wetitolela kuli makolo ŵasu komasoti chilichonse chuwela chifukwa cha uchimo kupamikijapo matenda na imfwa. (Mt. 9:1-6; Aro. 5:12, 18, 19) Vodabwisa vechichita viwonesha kuti yove angakwanishe kupojeka “ntundu uliwonse” wa matenda olosoti kuusha akufwa. (Mt. 4:23; Yoh. 11:43, 44) Komasoti, ali na mphamvu yolamulila mphepo ya mphamvu nosilija mizimu iipa. (Mk. 4:37-39; Lk. 8:2) N’volimbikisa ngako kuti Yehova wapeleka mphamvu yotetyo mmanja mwa Mwana wake!

7-8. (a) Kansi vodabwisa va Yesu vutisimikijila chinji? (b) Kansi muyembekezela chodabwisa chotyani m’chalo chanyowani chikuza kusogolo?

7 Chachitatu, tingankhale osimikijila kuti madaliso akusogolo okhuza Ufumu wa Mulungu azakwanilishiwe. Vodabwisa vechichita Yesu ali pachalo, vutiphunzisa za vinthu vinyinji vati azachite monga Mfumu ya kululu ya Ufumu wa Mulungu. Ganizilani vati tizakumane navo kwalombapano Khilisitu akezeyamba kutonga chalo. Tizankhale na thanzi yangwilo chifukwa yove azachose matenda na chilema chilichonse chakuvutika nacho ŵanthu. (Yes. 33:24; 35:5, 6; Chiv. 21:3, 4) Tizankhalelini na njala olo kulimbana na mavuto amene owela chifukwa cha masoka achilengedwe. (Yes. 25:6; Mk. 4:41) Tizasangalale ngako kulondela okondewa ŵasu kufumila “kumanda achikumbukilo.” (Yoh. 5:28, 29) Kansi ni chodabwisa chotyani chamuyembekezela mwachidwi m’chalo chanyowani chikuza kusogolo?

8 Pochita vodabwisa, Yesu ewonesha kulichefya ngako na chifundo—yamene ni minkhalidwe yatufunika kukonkheja. Tiyeni tiwone visanzo viŵili, tiyambe na kukambilana nkhani ya phwando ya ukwati ku Kana.

PHUNZILO YA MWATINGANKHALILE OLICHEFYA

9. Kansi Yesu echita chinji pa phwando ya ukwati? (Yohane 2:6-10)

9 Ŵelengani Yohane 2:6-10. Vinyu pewisila pa phwando ya ukwati, kansi Yesu enze wokakamijika kuchitapo kanthu? Yayi. Paliye ulosi unena kuti Mesiya azapange vinyu modabwisa. Koma ganizilani mwamungamvwile keno vakumwa vingasile pa ukwati wanu. Vuwoneka kuti Yesu echitila chifundo banja yamene iyo maka-maka wolungula na wolunguliwa ndipo enzefunalini kuti ove achite nsoni. Tetyo, monga ni mwatalaŵilila poyamba yove echita chodabwisa. Yesu echinja pafupi-fupi malita 390 amanzi kunkhala vinyu uweme ngako. Vingachitike kuti yove payakine epeleka ndalama zinyinji na cholinga chakuti ziyakine zikasaleko kuti zizakatishiliwe ntchito kusogolo olosoti kuti zizayavye banja yamene iyo yanyowani. Mosakaikila banja yanyowani yamene iyi ikondwela ngako!

Yesu alipaname kuvuli kwa olungulana ove pamozi na alwendo ŵawo pakuvina, kulya komasoti kusangalala na vinyu uweme ngako.

Mukokonkheja Yesu popewa kulitamandila pa vinthu vamwakwanisha kuchita (Onani ndime 10-11)e

10. Kansi ni mfundo ziyakine zotyani zofunika zili mu nkhani ililembewe pa Yohane chapitala 2? (Onanisoti chithunzi.)

10 Ganizilani mfundo ziyakine zofunika zupezeka m’chapitala 2 cha buku ya Yohane. Kansi mwawona kuti Yesu aliyeikeko manzi munongo zamene izi? M’malo moliwoneshela, yove euja antchito amene awo kuti azuje nongo zamene izo. (Vesi 6, 7) Ndipo pavuli poyalusha manzi kunkhala vinyu, Yesu niyelini etola vinyu noluta naye yeka kuli wosogolela phwando. M’malo mwake, euja antchito ŵake kuti achite vamene ivo. (Vesi 8) Yesu aliyetole kapu ya vinyu, noikweja mmululu pamenso pa ŵanthu onse amene awo oitiwa nolitamandila kuti, ‘Laŵani vinyu wanapanga lombapano!’

11. Kansi tingaphunzile chinji pa chodabwisa cha Yesu?

11 Kansi tingaphunzile chinji pa chodabwisa cha Yesu choyalusha manzi kunkhala vinyu? Sewo tuphunzilapo nkhalidwe yolichefya. Kulaŵila chendi yove aliye litamande pa chilichonse chechichita. M’malo mwake, yove molichefya komasoti moweleja-weleja epeleka ulemelelo na ulemu wonse kwa Atata ŵake. (Yoh. 5:19, 30; 8:28) Keno tukonkheja chisanzo cha Yesu mwa kupitilija kunkhala olichefya, tizalitamandelini chifukwa cha vinthu vatukwanisha kuchita. Mosasamala kanthu za vinthu vatingakwanishe potumikila Yehova, mmalo molitamanda, tiyeni tikotamanda Mulungu wodabwisa wamene watipasa mwayi womutumikila. (Yer. 9:23, 24) Tiyeni tikomupasa yove ulemelelo. Tingakwanishelini kuchita chilichonse chiweme paliye thandizo ya Yehova.—1 Akor. 1:26-31.

12. Kansi ni njila iyakine yotyani yatingakonkhejele kulichefya kwa Yesu? Pelekani chisanzo.

12 Tiyeni tiwone njila iyakine yatingakonkhejele kulichefya kwa Yesu. Ganizilani chisanzo ichi: Nkulu opatula nthawe ikulu kuti ayavye ntumiki wothandiza wachilumbwana kukonzekela nkhani yake yoyamba. Chifukwa cha vamene ivi, m’bale wachilumbwana wamene uyo olaŵila nkhani yolimbikisa ndipo mpingo usangalala ngako. Pavuli pa misonkhano munthu muyakine owela kuli nkulu wamene uyo nomuuja kuti: ‘M’bale chite walaŵila nkhani iweme ngako, n’tetyo lini?’ Kansi nkulu wamene uyo ofunika kulaŵila kuti: ‘N’chendi koma nasila nthawe ikulu numuyavya?’ Olo payakine angalaŵile molichefya kuti: ‘Eye wailaŵila chendi luweme numumekela ngako?’ Keno nise olichefya, tufunikalini kulitamanda chifukwa cha viweme vatuchitila ayakine. Tusangalala chifukwa tuziŵa kuti Yehova owona komasoti otembeja pa vatuchita. (Yelekezelani na malemba aŵa Mt. 6:2-4; Ahe. 13:16) Kulaŵila chendi, tukondwelesha Yehova tikokonkheja Yesu mwa kuwonesha kulichefya.—1 Pet. 5:6.

PHUNZILO YA MWATINGANKHALILE ACHIFUNDO

13. Kansi Yesu ewona chinji pafupi na tauni ya Naini, ndipo echita tyani na vamene ivo? (Luka 7:11-15)

13 Ŵelengani Luka 7:11-15. Ganizilani chochitika ichi chamene chichitika nkati-kati mwa utumiki wa Yesu. Yove eluta ku Naini, m’tauni ya Galileya yamene yenze pafupi na Sunemu kwamene mneneli Elisa eusha mwana wa mwanakazi waku Sunemu pafupi-fupi vyaka 900 vapita. (2 Maf. 4:32-37) Yesu penzefwika pafupi na pagedi, ewona gulu ya ŵanthu alinyamule malilo yufuma mu tauni yamene iyo. Nkhani yamene iyi niyomvwisha chisoni ngako chifukwa mwanakazi muyakine wamasiye emwalililiwa mwana wake mmozi yeka. Koma mayi wamene uyu ni yovelini yeka akumvwa chisoni ngako, gulu ikulu ya ŵanthu a m’tauni yamene iyo ali naye pamozi. Yesu opanamika gulu yamene iyo nochita chinthu chapadela kuli mayi wachisoni wamene uyo nousha mwana wake! Aka ni koyamba mwa maulwendo atatu a kuusha kwa Yesu kutomolewa m’Mauthenga aweme.

Chithunzi: 1. Yesu otonthoza mwanakazi wamene ali na chisoni pa malilo. 2. Mulongo othonthoja mulongo muyakine wamene olila pakuimba nyimbo pa misonkhano ya mpingo.

Mukokonkheja Yesu mwa kuchitila chifundo ŵanthu amene ali na chisoni (Onani ndime 14-16)

14. Kansi ni mfundo zofunika ngako zotyani zupezeka mu nkhani ili lembewe pa Luka chapitala 7? (Onanisoti chithunzi.)

14 Ganizilani mfundo ziyakine zofunika ngako mu nkhani yupezeka pa Luka chapitala 7. Kansi mwakwanisha kuwona kuti Yesu “ewona” mwanakazi wachisoni wamene uyo ndipo “emumvwila chifundo?” (Vesi 13) Tetyo, payakine pechiwona mayi wamene uyo—penzelila uku oyenda pasogolo pa ntembo wa mwana wake wamene uyo—emuchitila chifundo. Yesu aliye mumvwile tyala chisoni; koma emuwonesha chifundo. Mosakaikila elaŵila naye molimbikisa ndipo emuuja kuti: “Leka kulila.” Pavuli pake echitapo kanthu kuti amuyavye. Yove eusha mwana wake wamene uyo ndipo “emutwala kwa amayi ŵake.”—Vesi 14, 15.

15. Kansi tingaphunzilepo chinji pa chodabwisa cha Yesu?

15 Kansi tingaphunzilepo chinji pa chochitika cha Yesu chousha mwana wa mwanakazi wamasiye? Tuphunzilapo kuti tufunika kuchitila chifundo ŵanthu ayakine amene ali na chisoni. N’chendi kuti tingakwanishelini kuusha akufwa monga nimwechichitila Yesu. Koma molingana na Yesu, tingakulishe chifundo kuli ŵala afwiliwa mwa kunkhala ntchelu. Tingayambe ni sewo kuwonesha chifundo mwa kulaŵila nochita vatingakwanishe poŵayavya noŵatonthoja.d (Miy. 17:17; 2 Akor. 1:3, 4; 1 Pet. 3:8) Olo mawu achidule komasoti kuchita vinthu vitontho koma vuwonesha kuwama ntima vingaŵalimbikise noŵatonthoja ngako.

16. Mokatijana na chithunzi, kansi muphunzilapo chinji pa vechitikila mwanakazi muyakine wamene mwana wake enze emwalila kwalombapano?

16 Ganizilani chochitika ichi. Mu vyaka viyakine vapita, mulongo muyakine penzeimba nyimbo pa misonkhano ya mpingo ewona mayi muyakine olila. Nyimbo yamene iyo yenzetomola za chiyembekezo cha chiukililo ndipo mayi wamene uyo enze emwalililiwa mwana wake mwanakazi. Poziŵa vamene ivi, mulongo wamene uyu nthawe yamene iyo eluta kuyapanama pafupi na mayi wamene uyo nomukumbatila noimbila pamozi mbali yenze isala ya nyimbo yamene iyo. Papita nthawe mayi wamene uyo enena kut: “Nelimvwa kuti nukondewa ngako na abale na alongo.” Yove etembeja ngako kuti eluta kumisonkhano. Yove enena kuti, “Kung’anda ya Ufumu niye kwatulondela thandizo.” Sewo nase tufunikalini kukaikila kuti Yehova owona komasoti otembeja olo vinthu vitontho-vitontho vatuchita powonesha chifundo kuli ŵanthu afwiliwa amene “olimvwila chisoni muntima mwawo.”—Sal. 34:18.

PHUNZILO YOTANG’ISHA CHIKHULUPILILO

17. Kansi taphunzila chinji mu nkhani ino?

17 Tingalimbikisiwe ngako keno tuphunzila nkhani za m’Baibolo zokhuza vodabwisa va Yesu. Nkhani zamene izi zutiphunzisa kuti Yehova na Yesu otikonda ngako, ndipo Yesu ali na mphamvu zosilija mavuto onse a ŵanthu komasoti kuti tingankhalesoti na chidalilo chakuti madaliso a Ufumu wa Mulungu amene elonjezewa ali pafupi ngako. Patuphunzila vokhuza nkhani zamene izi tingachite luweme kuganizila njila zatingakonkhejele Yesu. Tyani kukonza pulogilamu yakuti mukophunzila pamweka olo kuchita Kulambila kwa Pabanja ndipo mukofotokoza ngako za vodabwisa va Yesu? Mukowona vamuphunzilapo vamungakonkheje komasoti mukoujako ayakine vamwaphunzila. Mukachita tetyo mungankhale na makambisilano anyinji olimbikisa!—Aro. 1:11, 12.

18. Kansi tizakambilane chinji mu nkhani ikuza?

18 Chakumapeto kwa utumiki wake, Yesu eusha munthu wachitatu komasoti wamene ni wosilijila pa ŵanthu ŵechiusha alilembewe m’Baibolo. Koma penzeko kusiyana chifukwa pa nthawe yamene iyi eusha nshamwali wake wapantima ndipo echita vamene ivo munjila yachilwendo. Kansi tingaphunzile chinji kufumila m’Mauthenga aweme onena za chodabwisa chamene ichi? Ndipo kansi tingatang’ishe tyani chikhulupililo chasu pa nkhani ya chiyembekezo cha chiukililo? Nkhani ikuza izayankhe makonsho amene aŵa.

KANSI MUNGAYANKHE KUTI TYANI?

  • Kansi ni phunzilo yotang’isha chikhulupililo yotyani yatuphunzila kufumila pa vodabwisa va Yesu?

  • Kansi tuphunzilapo chinji pa nkhani ya kulichefya kufumila pa chodabwisa chililembewe pa Yohane 2:6-10?

  • Kansi tuphunzilapo chinji pa nkhani ya chifundo kufumila pa chodabwisa chililembewe pa Luka 7:11-15?

NYIMBO N.° 20 Mwewo mwipeleka Mwana wanu wapantima

a Yove elesha chimphepo champhamvu, epojeka olwala, komasoti kuusha akufwa. N’vokondwelesha ngako kuŵelenga vodabwisa vechichita Yesu! Nkhani zamene izi zilembewa m’Baibolo, osati kuti zikotikondwelesha tyala koma kuti zitiphunzise. Tikokambilana mfundo zamene izi, tuphunzila vinthu vutang’isha chikhulupililo vokhuza Yehova na Yesu ndipo tuzindikila minkhalidwe iweme yatingafunikile kukulisha.

b Kaswili muyakine wa Baibolo efotokoza kuti: “Ŵanthu enzewona kuti ni udindo wawo kucheleza alwendo ndipo wolondela alwendo enzefunika kuwoneshesha kuti pali vinthu vinyinji kupambana venzefunikila alwendo ŵake. Wocheleza muweme maka-maka pa phwando ya ukwati, enzefunika kuyaŵila alwendo ŵake chakulya na vakumwa vinyinji kupambana venzefuna.”

c Mauthenga aweme ofotokoza vodabwisa va Yesu vopitilila 30. Yove echita vodabwisa viyakine vinyinji koma Baibolo yutomolalini chilichonse pacheka-pacheka. Nthawe iyakine ŵanthu a “m’tauni yonse” ewela kuli yove ndipo “epojeka olwala anyinji.”—Mk. 1:32-34.

d Kuti muziŵe vamungalaŵile olo kuchita kuti mutonthoje ŵanthu amene ali na chisoni onani nkhani yakuti, “Muzitonthoza Anthu Amene Aferedwa, Ngati Mmene Yesu Anachitira” mu Nsanja ya Olonda ya 1 November, 2010.

e MAWU OFOTOKOZA CHITHUNZI: Yesu alipaname kuvuli, ndipo wolungula na wolunguliwa pamozi na alwendo ŵawo osangalala na vinyu uweme ngako.

    Mabuku a Chinsenga (2014-2025)
    Fumani
    Loŵani
    • Chinsenga (Mozambique)
    • Tumijilani muyanu
    • Yamukonda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible Tract Society of Pennsylvania
    • Malangizo okatishila ntchito
    • Nkhani yosunga chisinsi
    • Kuika chitetezo
    • JW.ORG
    • Loŵani
    Tumijilani muyanu