October

Kansi nthawi ziyakine muvutika kumvwila? Naye Mfumu Davide emvwapo cimozimozi. Tetyo, epemphela kwa Mulungu kuti: “Nicilikizeni na mtima wofunishisha” kukumvwilani. (Sal. 51:12) Davide enzomukonda ngako Yehova. Olo n’tetyo, nthawi ziyakine enzovutika kumumvwila. Ndipo nase nthawi ziyakine tuvutika kumumvwila. Ndaŵa yanji? Coyamba, tetolela mzimu wosamvwila kufumila kuli makolo ŵasu oyambilila. Caciŵili, nthawi zinyinji Satana oyesayesa kuticitisha kuti tisamvwile Yehova monga ni mwecicitila yove. (2 Akor. 11:3) Cacitatu, tunkhala na ŵanthu amene ali na nkhalidwe yosamvwila, “mzimu wamene ukata nchito muli ŵana osamvwila.” (Aef. 2:2) Tetyo, kuti tikwanishe kumvwila Yehova na ŵanthu ŵawapasa ulamulilo, tufunika kucita khama kuti tikwanishe kulimbana na kusoŵa ungwilo kwasu, Maleŵania na calo ici. w23.10 6 ¶1

Kansi tingaphunzilepo cinji pa cozizwisa cecicita Yesu cosandusha manzi kunkhala vinyu? Tuphunzilapo za kufunika konkhala olicefya. Yesu aliyozikuzhye pecicita cozizwisa na pa zinthu ziyakine zecikwanisha kucita. M’malo mwake, yove elicefya ndipo mowelezhyawelezhya enzopeleka ulemelelo wonse kwa Ausuwake. (Yoh. 5:​19, 30; 8:28) Ngati tutolela cisanzo ca Yesu mwa kupitilizhya kunkhala olicefya pa zilizonse zatingacite potumikila Yehova, tikolikuzhya lini pa zinthu zilizonse zatakwanisha kucita. M’malo mwake, tufunika kutamanda Mulungu cifukwa ca mwai watili nao womutumikila. (Yer. 9:​23, 24) Tikopeleka ulemelelo wonse kuli yove. Talaŵila teti cifukwa tingakwanishe lini kucita zilizonse paliye thandizo yake. (1 Akor. 1:​26-31) Ngati nise olicefya, tikopewa kuzifunila ulemelelo pa zinthu zabwino zatacitila ayakine. Tunkhala okhutila cifukwa coziŵa kuti Yehova oona ndipo oyamikila zatucita. (Linganizhyani na Mateyu 6:​2-4; Aheb. 13:16) Kulaŵila cendi, tukondwelesha Yehova ngati tutolela cisanzo ca Yesu pa nkhani yolicefya.—1 Pet. 5:6. w23.04 4 ¶9; 5 ¶11-12

Mouzhyiliwa, mtumwi Paulo elimbikisha Akhristu kuti ofunika kuika zofuna za ayakine pasogolo. Kansi tingaseŵenzeshe tyani malangizo aŵa pa misonkhano? Tingacite izi mwa kukumbukila kuti ayakine nao ofuna kutolako mbali monga ni mwatufunila seo. Ganizilani izi. Ngati mulaŵila nkhani na ashamwali ŵanu, kansi mungolaŵila mweka osaŵapasako mpata wakuti nao alaŵileko? Yai. Nao ofunika kulaŵilako. Molingana na izi, pa misonkhano tufunika kupasa akwasu na azilongosi mpata wakuti ayankhepo. Talaŵila teti cifukwa njila yabwino ngako yatulimbikishilamo akwasu na azilongosi ni mwa kuŵapasa mwai wofotokoza cikhulupililo cao. (1 Akor. 10:24) Mukopeleka ndemanga zifupi. Izi zingacitishe kuti pankhale nthawi yokwanila yakuti ayakine atolemo mbali mokwanila. Olo pamupeleka ndemanga ifupi, mukopewa kufotokoza mfundo zinyinji. Ngati mungafotokoze mfundo zonse zili m’ndime, zingacitishe kuti pankhale mipata itontho yakuti ayakine ayankhepo. w23.04 22-23 ¶11-13

Tufunika kukumbukila kufunika kopitilizhya kuyavya ŵanthu ayakine makamaka kupitila m’nchito yolalikila. Patukata nchito yolalikila, tufunika kunkhala okonzeka kucinja. Tulalikila ŵanthu amene ali na maganizo osiyanasiyana pa nkhani yokhuza Mulungu koma soti ali na vinkhalidwe vosiyanasiyana. Mtumwi Paulo enzonkhala wokonzeka kucinja ndipo tingaphunzilepo kanthu pa cisanzo cake. Yesu esankha Paulo kunkhala mtumwi “wotumiwa ku ŵanthu a mitundu iyakine.” (Aro. 11:13) Tetyo, Paulo enzolalikila Ayuda, Agiliki, ŵanthu ophunzila, a ku minzi, akulu-akulu a boma na mafumu. Kuti akwanishe kuŵafwika pamtima ŵanthu ŵeenzolalikila, Paulo enkhala “vinthu vonse ku ŵanthu osiyanasiyana.” (1 Akor. 9:​19-22) Yove enzoziŵa kweenzofumila ŵanthu ŵeenzolalikila na vinthu veenzokhulupilila. Izi zemuyavya kuti akonkhala wokonzeka kucinja na kuti akolalikila munthu aliyense momufwika pamtima. Nase tingayangizhyile luso yasu yolalikila ngati tunkhala okonzeka kucinja noyesa kuziŵa zinthu zingafwike pa mtima munthu aliyense watulalikila. w23.07 23 ¶11-12

Ŵanthu ofasa ni otang’a osati ofooka. Kuti tipitilizhye kunkhala odekha ngati takumana na osusha, tufunika kunkhala otang’a. Kufasa ni imozi mwa “minkhalidwe ya mzimu utuŵa.” (Aga. 5:​22, 23) Mau Acigiliki akuti “kufasa,” nthawi ziyakine enzoseŵenzeshewa ponena za hosi yamene poyamba yenze yavingazi, koma pavuli pake yephunzisiwa bwino. Olo kuti hosi iyi yeleka vingazi, ikali yotang’a. Monga ŵanthu, kansi tingakulishe tyani nkhalidwe yofasa pa nthawi imozimozi nonkhala otang’a? Tingakwanishe lini kucita izi pa seo seka. M’malo mwake, tufunika kusenga Mulungu kuti atipase mzimu wake kuti utiyavye kukulisha nkhalidwe iyi. Pali ŵanthu anyinji amene akwanisha kuonesha kuti ni ofasa. Mwacisanzo, akwasu na azilongosi anyinji akwanisha kuonesha kuti ni ofasa ngati ŵanthu ofuna kukangana nao. Izi zacitisha kuti ayakine ankhale na kaonedwe kabwino ponena za Mboni za Yehova.—2 Tim. 2:​24, 25. w23.09 15 ¶3

M’mensomphenya yocitisha cidwi, mtumwi Yohane eona akulu 24 kululu apo n’kuti olambila Yehova. Enzotamanda Mulungu nolaŵila kuti ni woyenela “kulandila ulemelelo, ulemu na mphamvu.” (Chiv. 4:​10, 11) Nao angelo okhulupilika ali na vifukwa vinyinji votamandila Yehova. Ove ali kululu pamozi na Yehova ndipo efwika pomuziŵa bwino. Kuyangizhyila apo, okwanisha kuona minkhalidwe yake yamene yuonekela kupitila m’vinthu vakucita. Tetyo, akaona mwakucitila zinthu, zuŵasonkhezela kuti akomutamanda. (Yobu 38:​4-7) Nase tufunika kutamanda Yehova m’mapemphelo ŵasu. Tingacite izi mwa kumuuzhya vinthu vatukonda vokhuza yove koma soti cifukwa cake tumulemekeza. Tetyo, ngati muŵelenga nophunzila Baibo, mukoyesayesa kuona minkhalidwe ya Yehova yamene yukucitishani cidwi. (Yobu 37:23; Aro. 11:33) Pavuli pake, mukomuuzhya mwamumvwila cifukwa ca minkhalidwe yake yamene iyo. Tufunika soti kutamanda Yehova cifukwa otiyavya noyavya akwasu na azilongosi pacalo conse.—1 Sam. 2:​1, 2. w23.05 3-4 ¶6-7

Mu 1919, Babulo Mkulu enkhala aliye mphamvu pa ŵanthu a Mulungu. M’caka camene ici, “kapolo wokhulupilika na wanzelu” eyamba kuseŵenza nchito yake mwa kuyavya ŵanthu a mitima iweme kuti ayambe kuyenda pa “Mseu Utuŵa.” (Mat. 24:​45-47; Yes. 35:8) Tuyamikila ngako nchito yecicita analume aŵa okhulupilika pokonza njila yauzimu m’nthawi zakale, kuti ayavye ŵanthu kuyenda pa mseu uyu mwa kuphunzila zokhuza Yehova na zolinga zake. (Miy. 4:18) Eyavya soti ŵanthu kuti akocita zinthu mokatizhyana na zakufuna Yehova. Yehova oyembekezela lini ŵanthu ŵake kucinja pa nthawi imozi. M’malo mwake, wankhala oŵayenga patontho-patontho. Kuti mseu ulionse upitilizhye kuoneka bwino, ufunika kukonzewa nthawi zonse. Kuyambila mu 1919, nchito yokonza “Mseu Utuŵa” yankhala yupitilizhya na colinga cofuna kuyavya ŵanthu anyinji kuti acoke mu Babulo Mkulu. w23.05 17 ¶15; 19 ¶16

Bungwe Yolamulila yankhala yuphunzisa oŵayavya m’makomiti osiyanasiyana a Bungwe Yolamulila. Akwasu aŵa osamalila maudindo osiyanasiyana m’gulu ya Mulungu. Ove ni okonzeka kupitilizhya kusamalila mbelele za Khristu. Pavuli pakuti ozozewa osilizhyila atolewa kuluta kululu cakosilizhyila kwa cisauso cikulu, atumiki a Yehova pano pacalo, akapitilizhye kumutumikila mokhulupilika. Zikankhale tetyo cifukwa Yesu akoŵasogolela. N’cendi kuti pa nthawi yamene iyo, tikaukiliwe na Gogi wa Magogi wamene ni mgwilizano wa amitundu. (Ezek. 38:​18-20) Koma kuukiliwa uku kukacitishe lini kuti atumiki a Mulungu aleke kumulambila. Yove akaŵapulumushe. M’mensomphenya, mtumwi Yohane eona “gulu ikulu” ya mbelele ziyakine za Khristu. Yove euzhyiwa kuti gulu iyi yafuma “m’cisauso cikulu.” (Chiv. 7:​9, 14) Tetyo, tuziŵa kuti Yehova akaŵapulumushe. w24.02 5-6 ¶13-14

Kansi tingacitenji kuti tilandile mzimu utuŵa? Tingacite izi mwa kusenga Yehova kupitila m’pemphelo, kuphunzila Mau ŵake ouzhyiliwa nokatizhyana na gulu yamene yusogolelewa na mzimu wake. Kucita izi kutiyavya kukulisha “minkhalidwe ya mzimu utuŵa.” (Aga. 5:​22, 23) Mulungu opeleka tyala mzimu wake kuli ŵala amene opitilizhya kunkhala na maganizo atuŵa nocita vinthu vabwino. Angapitilizhye lini kutipasa mzimu wake ngati tusunga maganizo olakwika nocita zinthu mokatizhyana na maganizo amene ao. (1 Ates. 4:​7, 8) Kuti tipitilizhye kulandila mzimu utuŵa, tufunika soti kupewa ‘kunyoza mau aulosi.’ (1 Ates. 5:20) Pa vesi iyi “mau a ulosi” otanthauza mauthenga yakutipasa Yehova poseŵenzesha mzimu wake. Mauthenga aya yoyangizhyilapo zokhuza siku ya Yehova na kuzindikila nthawi yatilimo. Tufunika kupewa maganizo akuti siku ya Yehova olo Aramagedo ikawele lini m’nthawi zasu zino. M’malo mwake, tufunika kuonesha kuti tuyembekezela kuti siku iyi iwele lombapano mwa kupitilizhya kunkhala na nkhalidwe ituŵa, nonkhala otangwanika pocita ‘nchito zoonesha kuti nise ozipeleka kwa Mulungu’.—2 Pet. 3:​11, 12. w23.06 12 ¶13-14

Monga Akhristu, kansi tufunika kucitanji ngati cithunzithunzi coonesha vinthu va cinthaku caonekela pa cipangizo casu? Tufunika kuleka kucilolesha nthawi yamene iyo. Kuti tikwanishe kucita izi, tufunika kukumbukila kuti cinthu cofunika ngako pa umoyo wasu ni ushamwali wasu na Yehova. Olo vithunzithunzi vamene vingaoneke kuti ni voonesha lini cinthaku, nthawi ziyakine vingacitishe munthu kunkhala na cilakolako colalana. Ndaŵa yanji tufunika kuvipewa? N’cifukwa cakuti tufuna lini kucita cinthu ciliconse olo citontho camene cingatipangishe kuti ticite cigololo mumtima mwasu. (Mat. 5:​28, 29) Mkulu muyakine wa ku Thailand wa zina yakuti David, elaŵila kuti: “Nukonda kuzikonsha kuti: ‘Olo kuti vithunzithunzi ni va cinthaku lini, kansi Yehova akondwele ngati nupitilizhya kuvilolesha?’ Kuzikonsha moteti kuniyavya kuti nicite zinthu mwanzelu.” Kuyopa kucita vinthu vamene vingakhumudwishe Yehova kungatiyavye kucita zinthu mwanzelu. Mantha aumulungu niye “ciyambi ca nzelu.” w23.06 23 ¶12-13

Payakine ‘vipinda va mkati’ vingayopanamila mipingo yasu. Pa cisauso cikulu, Yehova otilonjeza kuti akatiteteze ngati tupitilizhya kunkhala okatizhyana na akwasu na azilongosi. Tetyo, lomba niye nthawi patufunika kucita khama kuti tikokonda akwasu na azilongosi. Cipulumuso casu cikadalile pa kucita izi. “Siku ikulu ya Yehova” ikankhale nthawi yovuta ngako ku ŵanthu onse. (Zef. 1:​14, 15) Nao atumiki a Yehova akakumane na mavuto. Koma ngati tukonzekelelatu pali lomba, tikakwanishe kunkhala odekha noyavyako ŵanthu ayakine. Tikakwanishe kupilila mavuto alionse ati tikakumane nao. Ngati akwasu na azilongosi akumana na mavuto, tikacite zilizonse zatingakwanishe kuti tikaŵaoneshe cifundo noŵapasa zofunikila. Ndipo ngati tukatizhyana na akwasu na azilongosi pali lomba, tikakwanishe kuŵaonesha cikondi msogolo. Posilizhyila pake, Yehova akatipase mphoto ya moyo wosasila m’calo mwamene masoka na mavuto onse vikakumbukiliwe lini soti.—Yes. 65:17. w23.07 7 ¶16-17

Mau a Mulungu ofotokoza za ŵanthu amene enze okhulupilika kuti enze otang’a. Koma ni nthawi lini zonse pamene ŵanthu aŵa enzonkhala otang’a. Mwacisanzo, pa vocitika viyakine Mfumu Davide ezimvwa kunkhala “wotang’a monga ni lupili.” Koma pa vocitika viyakine ezimvwa kunkhala wofooka ndipo ecita wowa. (Sal. 30:7) Naye Samisoni enkhala na mphamvu zapadela pamene mzimu wa Mulungu weyamba kukata nchito pali yove. Koma enzoziŵa kuti sembe Mulungu aliyomupase mphamvu, sembe ‘efooka nonkhala monga ŵanthu ayakine onse.’ (Ower. 14:​5, 6; 16:17) Analume aŵa okhulupilika enkhala otang’a, tyala cifukwa cakuti Yehova enzoŵapasa mphamvu. Naye mtumwi Paulo ezindikila kuti enzofunikila mphamvu zofumila kuli Yehova. (2 Akor. 12:​9, 10) Yove enze na vuto yokhuza thanzi. (Aga. 4:​13, 14) Nthawi ziyakine enzovutika kucita zinthu zoyenela. (Aro. 7:​18, 19) Ndipo nthawi ziyakine enzocita nkhaŵa nocita wowa na zinthu zingamucitikile. (2 Akor. 1:​8, 9) Olo n’tetyo, peenze wofooka, enkhala wamphamvu. Motyani? Yehova epasa Paulo mphamvu zeenzofunikila. Ndipo izi zecitisha kuti ankhale wotang’a. w23.10 12 ¶1-2

Ngati nthawi ziyakine tuziona kuti nise atyalatyala, tufunika kukumbukila kuti Yehova niye etileta pafupi na yove. (Yoh. 6:44) Yove oona zabwino muli seo zamene seo tingazione lini ndipo oziŵa mtima wasu. (2 Mbi. 6:30) Tetyo, tingakhulupilile ngati watiuzhya kuti nise ofunika ngako kuli yove. (1 Yoh. 3:​19, 20) Tikaliyophunzila cendi, ayakine a seo telakwisapo zinthu zamene olo pali lomba tikaluziimba mlandu. (1 Pet. 4:3) Ayakine amene ankhala otumikila Yehova mokhulupilika, nthawi ziyakine angovutika maganizo cifukwa ca vinthu vecilakwisa kuvuli. Tyani ponena za mweo? Kansi nthawi ziyakine mukumvwa kuti Yehova angakukhululukileni lini? Ngati n’tetyo, mungatonthozewe poziŵa kuti ayakine mwa atumiki a Yehova okhulupilika emvwako cimozimozi. Mwacisanzo, mtumwi Paulo evutikapo maganizo peciganizila zinthu zecilakwisa kuvuli. (Aro. 7:24) Izi zenzocitika, apo n’kuti walapa macimo ŵake nobatizika. Olo n’tetyo, yove elaŵila kuti ‘niye enze mtontho pa atumwi onse’ na kuti niye enze wocimwa “ngako.”—1 Akor. 15:9; 1 Tim. 1:15. w24.03 27 ¶5-6

Cinthu cimozi catingaphunzilepo pa cisanzo ca Mfumu Yehoasi n’cakuti tufunika kusankha ashamwali amene angatiyavye kukonda Yehova nocita zinthu zomukondwelesha. Olo n’tetyo, tufunika lini kusankha tyala ŵanthu a msinkhu wasu kunkhala ashamwali ŵasu. Mukokumbukila kuti Yehoasi enze mtontho ngako polinganizhya na shamwali wake Yehoyada. Pa nkhani yosankha ashamwali, tingazikonshe kuti: ‘Kansi oniyavya kutang’isha cikhulupililo cangu pa Yehova? Kansi onilimbikisha kukonkha malamulo a Mulungu? Kansi okonda kukamba za Yehova na cendi cake? Kansi oonesha kuti olemekeza malamulo a Mulungu? Kansi oniuzhya zinthu zanufuna kumvwa olo kansi onipasa uphungu ngati nalakwisa?’ (Miy. 27:​5, 6, 17) Kulaŵila cendi, ngati muli na ayanu amene okonda lini Yehova, mufunika kuŵapewa. Koma ngati muli na ayanu amene okonda Yehova, musaŵatailile cifukwa angakuyavyeni.—Miy. 13:20. w23.09 9-10 ¶6-7

Alefa ni cilembo coyambilila mu alifabeti ya Cigiliki, ndipo omega ni cilembo cosilizhyila. Mwa kulaŵila kuti ni “Alefa na Omega,” Yehova otiyavya kumvwisha kuti ngati wayamba kucita cinthu ciyakine ocisilizhyisha. Pavuli pakuti Yehova walenga Adamu na Eva, eŵauzhya kuti: “Muvyalane, mupake, muzuzhye calo ndipo muciyanganile.” (Gen. 1:28) Pa nthawi iyi zenze monga kuti Yehova walaŵila kuti “Alefa.” Nthawi yenzokuza pamene mbadwa za Adamu na Eva zomvwila zenze kuzozuzhya calo nocipanga kunkhala paladaiso. Izi zikayocitika zikankhale monga kuti Yehova walaŵila kuti “Omega.” Pavuli pakuti Yehova wasilizhya kupanga “kululu na calo na vinthu vonse vilimo,” elaŵila mau oonesha kuti colinga cake cikakwanilishiwe. Izi zuonesha kuti paliye cingakangishe Yehova kukwanilisha colinga cake pa ŵanthu na calo. Colinga ici cikakwanilishiwe cakosilizhyila kwa siku ya namba 7.—Gen. 2:​1-3. w23.11 5 ¶13-14

Ayuda enzofunika kuyenda pafupifupi miyezi 4 kucoka ku Babulo kuti afwike kwao ku Isiraeli. Koma Yehova eŵalonjeza kuti enze kuzoŵacosela ciliconse camene sembe ceŵakangisha kuwelela kwao. Ayuda okhulupilika enzoziŵa kuti kuwelela kwao kwenze kopindulisha ngako kupambana cinthu ciliconse. Daliso ikulu yenzoyangizhyilapo kulambila. Kwenzeve soti guwa ya nsembe yamene Aisiraeli sembe enzopelekelapo nsembe monga ni mwecenzokambila Cilamulo ca Mose. Kwenzeve soti gulu ya ansembe yolinganizhyiwa bwino yamene yenzofunika kupeleka nsembe. Kuyangizhyila apo, ŵanthu anyinji enzolambila milungu yawenye ndipo enzolemekeza lini Yehova olo malamulo ŵake. Tetyo, Ayuda masauzande anyinji enzoyembekezela mwacidwi kuwelela kwao kuti akankhazikishe kulambila kutuŵa. w23.05 14-15 ¶3-4

Tufunikila soti thandizo ya mzimu utuŵa wa Mulungu kuti tipitilizhye kucita zinthu “monga ni ŵana a kuwala.” Ndaŵa yanji? N’cifukwa cakuti kunkhala atuŵa m’calo cino ni kosapepuka. (1 Ates. 4:​3-5, 7, 8) Mzimu utuŵa ungatiyavye kugonjesa kaganizidwe ka ŵanthu a m’calo cino, kamene kosushana na maganizo a Mulungu. Mzimu utuŵa ungatiyavye soti kuonesha “ciliconse cabwino koma soti colungama.” (Aef. 5:9) Njila imozi yatingalandililemo mzimu utuŵa ni mwa kuupemphelela. Yesu elaŵila kuti Yehova “akapase mzimu wake utuŵa kuli ŵala omusenga.” (Luka 11:13) Tingalandile soti mzimu utuŵa ngati tutamanda Yehova pa misonkhano yacikhristu. (Aef. 5:​19, 20) Tetyo, ngati tusonkhezelewa na mzimu utuŵa wa Mulungu, zitiyavye kucita zinthu zamene zumukondwelesha. w24.03 23-24 ¶13-15

Mukopemphela kuti Yehova akuyavyeni kunkhala oleza mtima. Kuleza mtima ni nkhalidwe ya mzimu. (Aga. 5:​22, 23) Tetyo, tufunika kusenga Yehova kuti atipase mzimu utuŵa kuti tikwanishe kukulisha minkhalidwe ya mzimu. Ngati takumana na vuto yamene yuyesa kuleza mtima kwasu, tufunika ‘kupitilizhya kusenga’ mzimu utuŵa kuti utiyavye kunkhala oleza mtima. (Luka 11:13) Tingasenge soti Yehova kuti atiyavye kuona zinthu monga ni mwakuzionela yove. Ndipo pavuli popemphela, tufunika kucita zonse zatingakwanishe kuti tikonkhala oleza mtima siku iliyonse. Ngati tupitilizhya kusenga Yehova kuti atiyavye kunkhala oleza mtima noyesayesa kuonesha nkhalidwe iyi, Yehova atiyavye olo kuti poyamba tenzeve nkhalidwe iyi. M’Baibo muli visanzo vinyinji va ŵanthu amene enze oleza mtima. Kusinkhasinkha pa visanzo ivi, kungatiyavye kuziŵa njila zosiyanasiyana zatingaoneshelemo kuleza mtima. w23.08 22 ¶10-11

Yesu esimikizhyila mtumwi Petulo kuti Yehova akomusamalila. Pavuli pakuti waukishiwa, Yesu eyavya Petulo na atumwi ayakine kukasha soti nsomba mozizwisa. (Yoh. 21:​4-6) Mosakaikila, cozizwisa ici cesimikizhyila Petulo kuti Yehova akomupasa zofunikila za pa umoyo. Payakine ekumbukila mau a Yesu akuti Yehova akotipasa zonse zofunikila ngati ‘tuika Ufumu pasogolo.’ (Mat. 6:33) Izi zeyavya Petulo kuika nchito yolalikila pasogolo, osati nchito yokasha nsomba. Tetyo, elalikila motang’a mtima pa siku ya Pentekosite mu 33 C.E., ndipo eyavya ŵanthu anyinji kuvomelezhya uthenga uweme. (Mac. 2:​14, 37-41) Pavuli pake, eyavya Asamariya na ŵanthu ayakine amene enze lini Ayuda kuphunzila zokhuza Khristu nonkhala okonkha ŵake. (Mac. 8:​14-17; 10:​44-48) Mosakaikila, Yehova eseŵenzesha Petulo m’njila yapadela pofuna kuleta ŵanthu osiyanasiyana mumpingo. w23.09 20 ¶1; 23 ¶11

Danieli enze mlumbwana wotang’a mtima. Ganizilani zocitika ziŵili pecionesha nkhalidwe iyi. Coyamba, cuoneka kuti cecitika vyaka viŵili pavuli pakuti Ababulo agonjesa Yerusalemu. Mfumu Nebukadinezara elota maloto oyofya okhuza cifanizilo cikulu. Tetyo, elamula analume anzelu kuyangizhyilapo Danieli kuti amuuzhye zecilota koma soti tanthauzo yake. Yove eŵayofya kuti ngati akangiwe kucita izi, niye kuti aŵapaye. (Dan. 2:​3-5) Apa Danieli enzofunika kucitapo kanthu kamangu cifukwa miyoyo ya ŵanthu anyinji yenze pangozi. Yove “eluta kwa Mfumu kuyosenga kuti amupase nthawi kuti azemasulile maloto.” (Dan. 2:16) Kuti acite izi, enzofunika kunkhala wotang’a mtima koma soti enzofunika kunkhala na cikhulupililo. M’Baibo, paliye paliponse poonesha kuti enze emasulilako maloto m’nthawi zakuvuli. Tetyo esenga ayake kuti “asenge Mulungu wakululu kuti aŵacitile cifundo noŵaululila cisinsi ici.” (Dan. 2:18) Yehova eyankha mapemphelo ŵao. Ndipo moyavyiwa na Mulungu, Danieli ekwanisha kumasulila maloto a Nebukadinezara. Izi zecitisha kuti Danieli na ayake asapaiwe. w23.08 3 ¶4

Mukoganizila mapindu a kuleza mtima. Kuleza mtima kungatiyavye kunkhala osangalala, odekha koma soti athanzi yabwino. Ngati tulezela mtima ŵanthu ayakine, tunkhala nao pa ushamwali wotang’a, ndipo mpingo wasu unkhala wokatizhyana ngako. Kusakalipa kamangu ngati munthu muyakine watikhumudwisha, kungayavye kuti vuto isakule. (Sal. 37:8; Miy. 14:29) Koma kupambana zonse, tutolela cisanzo ca Ausuwasu akululu ndipo ushamwali wasu na yove utang’ilako. Kuleza mtima ni nkhalidwe iweme ngako yamene yutipindulisha tonse. N’cendi kuti n’cinthu lini cipepu kunkhala oleza mtima nthawi zonse, koma moyavyiwa na Yehova tingapitilizhye kukulisha nkhalidwe iyi. Ndipo patuyembekezela calo calomba moleza mtima, tingankhale na cidalilo cakuti “linso ya Yehova ili pa ŵanthu amene omuyopa, amene oyembekezela kuwama mtima kwake kosasila.” (Sal. 33:18) Tetyo, tiyeni tonse tinkhale osimikizhya kupitilizhya kuvwala nkhalidwe ya kuleza mtima. w23.08 22 ¶7; 25 ¶16-17

Yakobo ekamba kuti ngati munthu uyu enzokamba kuti enze na cikhulupililo, zocita zake zeonesha kuti enzeve cikhulupililo. (Yak. 2:​1-5, 9) Yakobo efotokoza za munthu wamene eona ‘mkwake aliye vovwala olo vakulya’ koma aliyocitepo kanthu kuti amuyavye. Tetyo ngati naye munthu uyu enzokamba kuti enze na cikhulupililo, zocita zake zeonesha kuti enzeve cikhulupililo. (Yak. 2:​14-17) Yakobo efotokoza za Rahabi monga cisanzo cabwino ca munthu wamene eonesha m’zocita zake kuti enze na cikhulupililo. (Yak. 2:​25, 26) Yove ecimvwa zokhuza Yehova ndipo ezindikila kuti enzocilikiza Aisiraeli. (Yos. 2:​9-11) Tetyo, eonesha cikhulupililo cake kupitila m’zocita zake mwa kuteteza azondi aŵili amene miyoyo yao yenze pangozi. Cifukwa ca izi, munakazi uyu wamene enze lini Mwiisiraeli koma soti wamene enzeve ungwilo, eitiwa kuti wolungama monga ni mweenzele Abulahamu. Pa cisanzo ca Rahabi, tuphunzilapo kuti n’cinthu cofunika ngako kuonesha m’zocita zasu kuti tili na cikhulupililo. w23.12 5-6 ¶12-13

Monga Akhristu, tufunika lini kukhutila cifukwa coziŵa tyala mfundo zoyambilila za m’Baibo. M’malo mwake, tufunika kunkhala ofunishisha kuphunzila “zinthu zozama za Mulungu.” Ndipo moyavyiwa na mzimu utuŵa, tingakwanishe kucita izi. (1 Akor. 2:​9, 10) Kansi mungaziikile colinga cakuti mukophunzila Mau a Mulungu mosamala kuti muvwendele pafupi na Yehova? Mwacisanzo, mungaphunzile mwamene Yehova eoneshela cikondi kuli atumiki ŵake a m’nthawi zakuvuli na mwamene izi zuoneshela kuti namwe okukondani. Mungaphunzile soti mwamene Yehova enzofunila kuti Aisiraeli akomulambilila nolinganizhya na mwamene yove ofunila kuti tikomulambilila masiku ŵano. Olo mungaphunzile mosamala za maulosi yecikwanilisha Yesu peenzocita utumiki wake pacalo. Mungasangalale kuphunzila nkhani zoteti moyavyiwa na Watch Tower Publications Index olo Buku Lofufuzila Nkhani la Mboni za Yehova ya m’Cinyanja. Kuphunzila mfundo zozama za m’Baibo kungatang’ishe cikhulupililo canu nokuyavyani kuti ‘mumuziŵe cendi Mulungu.’—Miy. 2:​4, 5. w23.10 18-19 ¶3-5

Mau yeciseŵenzesha mtumwi Petulo yamene yemasuliliwa kuti “ngako,” yangatanthauze “kutambulula.” Mbali yaciŵili ya vesi iyi yufotokoza zatingacite ngati tukonda ngako akwasu na azilongosi. Cikondi ici cutiyavya kufwikila macimo ya akwasu na azilongosi. Yelekezelani kuti thebo ni yothimbilila ndipo mufuna kuyanzhyikapo cinyula kuti kuthimbilila uku kusaoneke. N’zoonekelatu kuti mungatambulule cinyula ici kuti civwinikile thebo yonse. Molingana na izi, ngati tukonda ngako akwasu na azilongosi tikofwikila, osati cimo imozi olo yaŵili, koma “macimo anyinji.” Cikondi casu pa akwasu na azilongosi cufunika kunkhala cotang’a ngako kuti cikotisonkhezela kukhululukila kusoŵa ungwilo kwao, olo kuti kucita izi nthawi ziyakine kungankhale kovuta. (Akol. 3:13) Ngati tukhululukila akwasu na azilongosi, tuonesha kuti cikondi casu n’cotang’a na kuti tufuna kukondwelesha Yehova. w23.11 11-12 ¶13-15

Peenze na vyaka 26, Mfumu Yosiya eyamba kusogolela pa nchito yokonza soti kacisi. Peenzocita nchito iyi, “buku ya Cilamulo ca Yehova yepelekewa kupitila mwa Mose,” yepezeka. Mfumu peyecimvwa zenzolembewe m’buku iyi, nthawi yamene iyo epanga masinthidwe na colinga cakuti amvwile zenzolembewe m’buku iyi. (2 Mbi. 34:​14, 19-21) Kansi mungakonde kuti mukoŵelenga Baibo nthawi zonse? Payakine mweyamba kale kuiŵelenga siku iliyonse, koma kansi musangalala kucita izi? Kansi mulembako mavesi amene okulimbikishani? Peenze na vyaka pafupifupi 39, Yosiya epanga cosankha camene cekhuza moyo wake. Yove ezidalila m’malo modalila malangizo a Yehova. (2 Mbi. 35:​20-25) Kansi tuphunzilapo cinji? Mosasamala kanthu kuti nise akulu olo tankhala tuphunzila Baibo kwa nthawi itali tyani, tufunika kupitilizhya kusakilasakila Yehova. Izi zuyangizhyilapo kusenga malangizo ŵake nthawi zonse, kuphunzila Mau ŵake nomvwila malangizo yangatipase Akhristu amene ni ofwikapo mwauzimu. Tikacita izi, tipewe kupanga zosankha zolakwika koma soti tinkhale acimwemwe.—Yak. 1:25. w23.09 12 ¶15-16

Baibo, yutomola za anakazi anyinji acisanzo cabwino amene enzokonda Yehova nomutumikila. Ove enzocita lini zinthu “mopitilila malile” ndipo enze “okhulupilika m’zinthu zonse.” (1 Tim. 3:11) Kuyangizhyila apo, azilongosi angazipezele azilongosi acikhristu amene ni ofwikapo mwauzimu mumpingo mwao noona mwaangatolele cisanzo cao. Azilongosi acilumbwana, mukoganizila azilongosi ŵamuziŵa amene ni cisanzo ciweme camungatoleleko. Mukoganizila minkhalidwe yao iweme. Pavuli pake, mukoganizila mwamungaoneshele minkhalidwe imozimozi. Kuti tinkhale Akhristu ofwikapo mwauzimu, tufunika kunkhala olicefya. Ngati munakazi ni wolicefya, osangalala kunkhala pa ushamwali uweme na Yehova koma soti ŵanthu ayakine. Mwacisanzo, munakazi wamene okonda Yehova, molicefya osankha kumvwila malangizo amene Ausuwasu akulu enkhazikisha okhuza umutu. (1 Akor. 11:3) Mfundo iyi yukata nchito mu mpingo na m’banja. w23.12 18-19 ¶3-5

Yehova oyembekezela kuti mulume akokonda mkazi wake nomusamalila mwamuŵili koma soti mwauzimu nonkhala shamwali wake muweme. Kuganiza bwino, kulemekeza anakazi nonkhala odalilika, zikuyavyeni kunkhala mulume muweme. Pavuli pakuti mwalungula, mungankhale atata. Kansi mungaphunzilenji kufumila kuli Yehova pa nkhani yonkhala atata muweme? (Aef. 6:4) Yehova euzhya Mwana wake Yesu kuti enzomukonda na kuti enzokondwela naye. (Mat. 3:17) Mukayonkhala atata, nthawi zonse mukooneshesha kuti musimikizhyila ŵana ŵanu kuti muŵakonda ndipo mukoŵayamikila pa zinthu zati akocita bwino. Atata amene otolela cisanzo ca Yehova, oyavya ŵana ŵao kukula mwauzimu. Mungakonzekele pali lomba kuyokwanilisha udindo uyu mwa kusamalila mwacikondi ŵanthu a m’banja mwanu na mumpingo. Mukoŵauzhya kuti muŵakonda na kuti ni ofunika ngako kuli mweo.—Yoh. 15:9. w23.12 28-29 ¶17-18

Monga atumiki a Yehova okhulupilika, tukumana na mavuto koma soti tulwala monga ni mwakucitila ŵanthu onse. Koma kuyangizhyila apo, tufunika soti kupilila cisuso na cinzunzo kufumila kuli ŵanthu amene ozonda atumiki a Mulungu. Olo kuti Yehova otipewesha lini ku mavuto yonse, yove otilonjeza kuti akotiyavya. (Yes. 41:10) Moyavyiwa na yove, tingapitilizhye kunkhala acimwemwe, kupanga zosankha zanzelu nopitilizhya kunkhala okhulupilika kuli yove olo pa nthawi zovuta. Yehova otilonjeza kuti akotipasa “mtendele wa Mulungu.” (Afil. 4:​6, 7) Mtendele uyu ni cimwemwe catupeza poziŵa kuti tili pa ushamwali wotang’a na Yehova. Mtendele uyu “upambana kuganiza mozama kulikonse.” Kuziŵa izi kutilimbikisha ngako. Mwacisanzo, kansi mwepemphelapo kale mofumila pansi pa mtima kwa Yehova ndipo pavuli pake nonkhala wacimwemwe? Mwecimvwa teti cifukwa Yehova ekupasani “mtendele wa Mulungu.” w24.01 20 ¶2; 21 ¶4

Ŵala amene okonda Yehova ofunishisha kutamanda zina yake na mtima wonse. Davide enzoziŵa kuti ngati tutamanda zina ya Yehova, niye kuti tutamanda Yehova wamene. Tikamvwa za zina ya Yehova, tuganizila za umunthu wake, minkhalidwe yake iweme na zocita zake zodabwisa. Davide enzofunishisha kuti akoona zina ya Ausuwake kuti ni ituŵa na kuti akoitamanda. Enzofuna kucita izi na ‘ciliconse mkati mwake,’ kutanthauza na mtima wonse. Molingana na izi, Alevi enzosogolela potamanda Yehova. Molicefya, ove evomelezhya kuti mau ŵao angakwanishe lini kuonesha citamando cayufunikila zina yopatulika ya Yehova. (Neh. 9:5) Mosakaikila, kulicefya koteti na kumutamanda kwekondwelesha Yehova. w24.02 9 ¶6

Yehova akuoneni lini kuti nimwe okangiwa, tyala cifukwa cakuti mwakangiwa kukwanilisha colinga canu. (2 Akor. 8:12) Mukophunzilapo kanthu pa vofookesha vamungakumane navo. Mukokumbukila zamwakwanishako kale kucita. Baibo yukamba kuti, “Mulungu ni wosalungama lini kuti angaluŵe nchito yanu.” (Aheb. 6:10) Tetyo, olo namwe mufunika lini kuluŵa. Mukoika maganizo ŵanu pa zolinga zamwakwanilishako kale monga kukulisha ushamwali wanu na Yehova, kuuzhyako ayakine zokhuza yove nobatizika. Monga ni mwamwankhala mupitila pasogolo nokwanilisha zolinga kuvuli, mungapitilizhye soti kuluta pasogolo kuti mukwanilishe colinga camuli naco lomba. Moyavyiwa na Yehova mungakwanilishe colinga canu. Pamupitilizhya kuyesayesa kukwanilisha colinga canu, mukoona mwamene Yehova okuyavyilani nokudalisani pamukwanilisha colinga camene ico. (2 Akor. 4:7) Tetyo, mukalandile madaliso anyinji ngati mufooka lini.—Aga. 6:9. w23.05 31 ¶16-18

Yehova osakila njila zooneshela atumiki ŵake kuti oŵakonda na kuti okondwela nao. Baibo yufotokoza zocitika ziŵili pamene Yehova euzhya Yesu kuti ni wokondeka na kuti okondwela naye. (Mat. 3:17; 17:5) Kansi mungasangalale kumvwa kuti Yehova okondwela namwe? Yehova olaŵila lini nase mwacindunji. Koma olaŵila nase kupitila m’Mau ŵake Baibo. Tikaŵelenga mau acikondi amene Yesu enzouzhya ophunzila ŵake, zunkhala monga kuti tukumvwa Yehova ouzhya seo mau amene ao. Yesu eonesha ndendende minkhalidwe ya Ausuwake. Tetyo, tikaŵelenga mau a Yesu amene oonesha kuti enzokondwela na okonkha ŵake amene enzeve ungwilo, tikoganizila kuti Yehova ouzhya seo mau amene ao. (Yoh. 15:​9, 15) Koma mayeselo otanthauza lini kuti Yehova okondwela lini nase. M’malo mwake, yotipasa mwai woonesha mwatumukondela Mulungu nomudalila. Yak 1:12. w24.03 28 ¶10-11