Okukala Nokankhenda Mouye Muhena Kankhenda

OMULUME umue ko Burundi ankho wavela unene o malaria. Ankho wesukisa okutualwa liwa-liwa kosipitali. Mahi, ankho oityi matyimutuala? Ankho petupu etuku-tuku pala okumutyinda. Omapanga ae evali aveya okumuvatela. Vemupaka komusikaleta avaende o noola ononthano mondyila yepuiya yo tyilongo tyo nomphunda. Konyima, omapanga ae avemulondeka mokalela kemutuala kosipitali. Etyi papita ononthiki mbumue omulume oo akala nawa.

Kotyilongo otyikuavo, kuapitile otyipepe otyinene unene atyihanyauna otyilongo tyo Golfu ko Estado Unido mohanyi ya Kwenye Kunene yo 2005. Ovalume vamue vetano ankho vokuelipakula pala okuvatela, vavasa ondyuo imue yatokelwa nomiti. Ovalume ovo ankho veheiwe na muene weumbo olio, vaundapa onthiki aiho, nokuteta omiti ovio ankho viatokela kombanda yondyuo, nokuvipolamo kumue novipuka aviho viayatauka. Omukai hekulu yeumbo olio apopi okuti: “Ndyitupu onondaka mbutuuka pala okupandula . . . ovanthu . . . ava.”

Mouye auho, ovanthu vayembela vali unene kokuhipulula ovipuka ovivi. Mokonda yovivi ovinyingi vilingwa kese nthiki, okankhenda kekahi nokutepuluka. Moluotyo, ovanthu kononthele ambuho vesuka unene okulekeswa okankhenda nohole. Tyotyili, onthue tuesukisa unene okankhenda! Ovanthu velitehelela vali unene ngotyo, pomuvo wo Natale, tyina ovanthu ovanyingi vapopia nokuimba konthele ‘yombembwa nouwa pokati kovanthu.’​—⁠Lucas 2:​14, Versão Rei Jaime.

Okukala nokankhenda mouye uno wovanthu vehena oluembia katyapepukile. Ovanthu ovanyingi vasoka okuti okukala omukalavi, nokuhasuku na vakuavo, tyieta enkhimano. Ovanthu ovanyingi vamoneka ngoti vekahi nokuendela muetyi tyapopilwe na Nicolau Maquiavel okuti, otyiwa okukala omukalavi tyipona okukala nokankhenda. Otyipululu, nokulipaka popawa, vitepulula okankhenda.

Moluotyo, ovanyingi vahanda okulipaka ponomphangu mbotete, avahasuku nomalusoke ine omasuka-suka avakuavo. Ovalume vokuankhimana movitalukiso, (ngo mbangula) ovikando ovinyingi vatiwa ovo ‘ovalume votyotyili’ vehena oluembia nokankhenda. Ovatumini vamue vopulitika navo vena ovituwa ngovio.

Moluotyo, tuesukisa okulipula okuti: Omokonda yatyi tuna okukala nokankhenda? Okuti okankhenda ketuhongiliya okulinga ovipuka oviwa? Oityi matyitukuatesako okukala nokankhenda? Onthele mailandulako maikumbulula omapulo oo.

[Okakasa pefo 3]

•Okuti omunthu wokuna okankhenda, watopa?

•Okuti okankhenda kahongiliya omunthu okulinga ovipuka oviwa?

•Oñgeni matulekesa okuti tyotyili tuna okankhenda?