Oityi Tyipita Nomunthu Tyina Ankhia?
“Onohande ambuho kambunkhi, alo umue mbo nondingavivi . . . Mbuhitiswa motupia tuhanyimi, kambunkhi, mbumona ononkhumbi [mbahapu].”—Clement wo ko Alexandria, omuhoneki, komanima 300 otete Pomuvo wa Kristu.
NGA Clement, vana valongesa okuti oifelunu omphangu yononkhumbi, vasoka okuti ohande yomunthu kainkhi. Okuti ongotyo Ombimbiliya ilongesa? Tala oñgeni Ondaka ya Huku ikumbulula omapulo maalandulako.
Okuti omunthu wotete Andau, wali nohande ihankhi? Ombimbiliya yo Protestande Almeida, revista e corrigida, ipopia konthele yetyi Andau atungwa okuti: “TATEKULU Huku watunga omunthu nombuma yeheke, emufili momayulu omphepo yomuenyo. Iya omunthu akala ohande yomuenyo.” (Gênesis 2:7) Tala okuti otyihonekwa etyi, katyatile Andau wapeua ohande.
Etyi Andau alinga onkhali, oityi tyapita nae konyima? Huku katile makamona ononkhumbi mbahapu mo ifelunu. Anthi, Ombimbiliya Nova Bíblia Americana católica, yapopia konthele yekoyeso lia Huku okuti: “Metukuta liomotyipala tyove omo mokalia ombolo, alo ukondoka keheke, kuna wapolelue. Mokonda ove unthata, iya konthata oko mokondoka.” (Onthue tuembuyendameka; Gênesis 3:19) Onondaka mba Huku kambulekesa okuti Andau ankho una etyi tyihupa nomuenyo pononkhia. Etyi Andau ankhia, ohande ya Andau yankhia.
Okuti omunthu una ohande ihankhi? Huku wapopilile omuuli Ezekiele okuti: “Ohande ilinga onkhali oyo mainkhi.” (Ezequiel 18:4, The Holy Bible—Almeida, revista e corrigida.) Apostolu Paulu wahoneka okuti: “Mokonda yomunthu wike [Andau] onkhali yanyingila mouye, iya ononkhia mbeya mokonda yonkhali, iya ngotyo ononkhia mbeya kuaveho, tyetyi aveho valinga onkhali.” (Romanos 5:12, Almeida, rev. e cor.) Inkha ovanthu aveho valinga onkhali, moluotyo onohande ambuho mbunkhia.
Okuti ohande yokuankhia ina etyi ii ine iivite? Ondaka ya Huku yati: “Wokuna omuenyo utyii okuti mankhi, mahi wokuankhia kei vali natyike.” (Eclesiastes 9:5, Almeida, rev. e cor.) Okulekesa etyi tyipita nomunthu tyina ankhia, Ombimbiliya yati: “Oe ukondoka pohi yae. Monthiki yatyo oyo,omalusoke ae anyima.” (Salmo 146:4, KJ) Inkha vokuankhia “kavei vali natyike omalusoke avo anyima,” iya oñgeni vapondola okuiva ononkhumbi mo ifelunu?
Jesus Kristu waeleka ononkhia notumphoki, kembuelekele nonkhalelo yokukala tyipahi.a (João 11:11-14) Vamue vapondola okupatana, avati Jesus walongesa okuti oifelunu omphangu yatokota, nokuti onondingavivi mbuyumbwa motupia tuo ifelunu. Tutalei etyi Jesus tyili apopile konthele yo ifelunu.
[Footnotes]
a Opo unoñgonoke vali nawa elongeso olio, tala onthele yati, “Oityi Tulilongesila ku Jesus, Konthele Yekevelelo lia vana Vokuankhia” pomafo 16 no 17.