Watchtower OMBIMBILIYOTEKA
Omutala Womulavi
OMBIMBILIYOTEKA ONLNE
Nyaneka
  • OMBIMBILIYA
  • OMIKANDA
  • OMALIONGIYO
  • w24 Kuhuhu pp. 8-13
  • Longokela Konondaka Mbokulekela Mbovalume Vonthumbi

Naike ovindiu iyeemba ku otyo

Tala mukwe pena etyi tyahaendele movindiu

  • Longokela Konondaka Mbokulekela Mbovalume Vonthumbi
  • Omutala Womulavi Wivisa Ouhamba Wa Jeova (Wokulilongesua)—2024
  • Onthele-kati
  • Tyelifwa
  • “MOKAKALA-KO EHIMBWE”
  • “EVI ULINGA MAVIKWEENDE NAWA”
  • “ETYI TYEETA EHAMBU ENENE”
  • KOPA ONONDUNGE MONONDAKA MBOKULEKELA MBOVALUME VONTHUMBI
  • Ovipuka Tulinga Ovio Vipopia Ine Tuyumba Umwe Onthumbi mu Siovaa
    Omwenyo Wetu Woukilisitau Novilinga Vietu — Omukanda Wovilinga — 2023
  • Wahalimbwe-ko Okuti Siovaa o “Huku Una Omwenyo”
    Omutala Womulavi Wivisa Ouhamba Wa Jeova (Wokulilongesua)—2024
  • Tehelela Nawa Omakumbululo Omapulo aa
    2025-2026 Otyonge Tyonthiki Ike Nomutalelipo Womawaneno
  • Lipaka Koututu Otavela Okuti Vimwe Kuvii
    Omutala Womulavi Wivisa Ouhamba Wa Jeova (Wokulilongesua)—2025
Tala vali
Omutala Womulavi Wivisa Ouhamba Wa Jeova (Wokulilongesua)—2024
w24 Kuhuhu pp. 8-13

ONTHELE YOKULILONGESWA 45

OTYIIMBO 138 Onohuki Ononthuelu Ouwa Wovakulu

Longokela Konondaka Mbokulekela Mbovalume Vonthumbi

“Okuti onombwale hambo mbunale ounongo, eli enoñgonoko kalituku kokukala ehimbwe kouye?” — SOM. 12:12.

ETYI MATYIPOPIWA-MO

Okutavela ku Siovaa Huku tyieta oviwa pehepano, komutwe oku atyiketwavela omwenyo wahapu.

1. Oityi twesukisila okukopa onondunge movakulu?

ATUHO tusukisa okupakailwa-mo putyina tuna etyi twahanda okulinga otyinene. Tupondola okukapopia novakulu vewaneno, novakulu ovakwavo vali vapama motyili vetupakaile-mo. Ine ava vetupakaila-mo ovakulu unene kwoonthwe, etyi vapopia twehetyitombei, atuti o tyokohale. Siovaa uhanda tukope onondunge movakulu. Ovakulu vamona-mona-le ovinyingi, vakungunyika ovipuka, ovanongo. — Som. 12:12.

2. Oityi matutale monthele ei?

2 Kohale Siovaa wapele otyilinga ovakulu vayumba onthumbi mwe, vapameke ovanthu vae nokuvelulika. Vamwe pwoovo, o Mwisesi na Ndaviti nomutumwa Swau. Ovakulu ovo vakalaile-ko pomivo vielikalaila. Tyati umwe ou wapelwe otyilinga etyi ou wapelwe otyilinga etyi, ou wakondyele neetyi ou wakondyele neetyi. Etyi pahe velitala ñgaa kamavaende-ko vali ehimbwe, avapakaila-mo vakwavo mavesala kouye. Onombwale ombo ambuho mbali nonthumbi mu Huku, onondaka mbapopile mbuyemba vali unene kokuti otyiwa okutavela ku Huku. Siovaa wapaka nawa onondaka ovakulu ovo vapopile, opo noonthwe tulilongesile-ko. Tyilinge tuvana tyilinge tuvakulu, atuho tupondola okukopa onondunge monondaka vapopile. (Loma 15:4; 2 Tim. 3:16) Monthele ei, matupopi onondaka mbokulekela onombwale ombo mbapopile, nonondunge tukopa-mo.

“MOKAKALA-KO EHIMBWE”

3. Ovilinga patyi Mwisesi ali navio?

3 Mwisesi welipakulile umwe vala movilinga vya Siovaa. Wali novilinga ovinyingi, ankho wati umwe oe omuuli, oe omukoyesi wonomphela, oe omutumini womafwalali, nkhele ahoneka vali omikanda vipopia etyi tyaendaile ova Isilayeli. Mwisesi wamwene-mwene ovinyingi. Oe walulikile ova Isilayeli etyi vatunda koupika mo Isitu, elimonena-ko umwe komaelema Siovaa alingaile. Siovaa wemutumine ahoneke omikanda vitano viotete vi’Ombimbiliya. Mokutala tupu oe wahonekele Otyiimbo 90, Notyiimbo 91, nomukanda wa Sombe.

4. Ovalie Mwisesi apamekele, ya omokonda yatyi?

4 Mwisesi pokuhenenkhie, waongiyile ova Isilayeli aveho, evehinangelesa ovipuka vamona-mona. Pomuvo opo Mwisesi ankho una omanima 120, ya ova Isilayeli ovanyingi vali-po, pweetyi ankho ovana, vamwene omaelema omanyingi Siovaa alingile amasule o Isitu. (Oku. 7:​3, 4) Vakwatele pokati komeva Elunga Enkhuhu, avelimonena-ko pweetyi ovita vya Falaoo viaipawa. (Oku. 14:​29-31) Etyi vati moluhandya avetyimono okuti Siovaa ukahi nokuveyakulila, nokuvetekula. (Epal. 8:​3, 4) Tyina pahe vehungi umwe kokunyingila Motyilongo Valaelwe, Mwisesi pokuhenenkhie nkhele eveongiya evepameke.a

5. Oityi Mwisesi apopilile ova Isilayeli pokuvelekela tyili momukanda Epalukununo 30:​19, 20?

5 Oityi Mwisesi evepopilile? (Tanga Epalukununo 30:​19, 20.) Ova Isilayeli ankho mavavasi ovipuka oviwa motyilongo mavanyingila. Mahi opo vakale ehimbwe motyilongo omo, vena okuyambwa na Siovaa. Otyilongo otyo, tyali otyilongo tyimwe otyiwa tyina ovikuna novinyango. Mwisesi pokwetyipopia wati: “Otyilongo tyomapunda-umbo omanene, omapunda-umbo omawa wahatungile, otyilongo tyovitunge vieyula ovipuka aviho oviwa, ovipuka ove wahaundapele, otyilongo tyononyombo wahaheyele, tyomapia omiti vionouva no omindyambi, omiti wahatwikile.” — Epal. 6:​10, 11.

6. Oityi Siovaa ayekelele ovanthu vovilongo ovikwavo valwise ova Isilayeli?

6 Mwisesi tupu walondolele ova Isilayeli, eveti opo vakale motyilongo otyo tyovikuna, vena okutavela ovitumino vya Siovaa. Evepakaila-mo okuti opo “vamone omwenyo” vena okutehelela ku Siovaa, “nokukakatela mwe.” Mahi, ova Isilayeli kavetavelele ku Siovaa. Etyi pakala, Siovaa eveyekela ovita viova Asilia nova Mbambilonia vevelwise avevetwala koupika. — 2 Oha. 17:​6-8, 13, 14; 2 Ehi. 36:​15-17, 20.

7. Oityi tulilongesila kweetyi tyapopile Mwisesi? (Tala olutalatu.)

7 Otyo tyitulongesa-tyi? Okutavela tyipa omunthu omwenyo. Noonthwe hono tukahi ngova Isilayeli ankho vehungi Motyilongo Valaelwe, tuhungi mouye omupe Huku apopia, apa katutu ohi maihiwa. (Isa. 35:1; Luka 23:43) Eliapu kamalikakala-ko vali, atyiho novilulu. (Ehol. 20:​2, 3) Kamakukakala vali onongeleya mbomatutu mbuyapula ovanthu ku Siovaa. (Ehol. 17:16) Kamakukakala vali ovatumini valinga onya ovanthu vatumina. (Ehol. 19:​19, 20) Mouye omupe kamamukakala ava vehetavela. (Ovii. 37:​10, 11) Ovanthu aveho maveketavela vala ovitumino viaviuka vya Siovaa, ovitumino vieeta ombembwa, vihonyeka ovanthu. Atuho matukelihumba, matukeliyumba onthumbi. (Isa. 11:9) Watae, ovipuka ovio tukevelela oviwa! Ine tutavela ku Siovaa matukakala mouye omupe. Kamatukakala-mo vala omanima omanyingi, mahi matukakala-mo apeho. — Ovii. 37:29; Swau 3:16.

Omalutalatu: 1. Ovalinepi veli nokwivisa nokatuku-tuku komikanda. Omukai watyo uli nokulekesa omukai umwe watalama pokatuku-tuku komikanda, otyipuka tyimwe tyipameka tyili motelefone yae. 2. Pahe apa veli mouye omupe, veli nokulia na vakwavo.

Ine tutavela ku Siovaa matukakala mouye omupe, kamatukakala-mo vala omanima omanyingi, mahi matukakala-mo apeho. (Tala opalangalafu 7)


8. Oityi tyakwatesileko omukulu umwe omisionaliu okulipola okantheto kamwe kehekahi nawa? (Sunda 20, 21)

8 Ine apeho tusoka komwenyo wahapu Siovaa meketwavela, matukakatela mwe na tyina umwe twamatumbukilwa novitateka. (Tanga Sunda 20, 21.) Okusoka komwenyo wahapu, matyitwavela ononkhono tyina tuli nokulwa na tyimwe tyihanda okutulingisisa onkhali. Omukulu umwe omisionaliu waundapa omanima omanyingi mo Afilika, wapopia etyi alingile pweetyi eli nokututumba opo elipole okantheto kamwe ankho kahahande okumuyeka, kapondola okumulingisisa onkhali, wati: “Etyi netyimona okuti okantheto oko kapondola okumphumbiswa omwenyo wahapu, andyitutumba ndyilipole-ko. Nelikwambelele unene ku Siovaa, ankhwatesako andyityivili umwe.”

“EVI ULINGA MAVIKWEENDE NAWA”

9. Ovitateka patyi Ndaviti akondyele navio?

9 Ndaviti wali ohamba imwe ikahi nawa. Nae wali novilinga ovinyingi, ankho wati oe omwiimbi, oe omukwa-vita, oe omuuli. Wakondyele novitateka ovinyingi. Wakalele omanima omanyingi nokuholama Ohamba Saulu ankho imulwa onkhi. Etyi akala ohamba atyiya-po vali tyokukaholama, etyi omona wae Ambisalau ahandele okumupomba kovipundi. Namphila akondyaile novitateka ovio, nononkhali alingaile, mahi kayekele-po Huku atee kononkhia mbae. Siovaa wapopia Ndaviti wati: “Omunthu uhambukiswa omutima wange.” Ndaviti una onondaka apopile noonthwe tuna yokutehelela. — Ovil. 13:22; 1 Oha. 15:5.

10. Omokonda yatyi Ndaviti apakailile-mo omona wae Salomau?

10 Ndaviti una onondunge mbumwe apopilile omona wae Salomau ankho memupingi kovipundi. Salomau wakoyelwe na Siovaa atwaleko okulongesa ovanthu vahayeke-po okufenda Siovaa, nokutunga ondywo maipe omunkhima Siovaa, ngwe ankho nkhele omututu vala. (1 Ehi. 22:5) Otyilinga otyo otyinene, ankho mesukisa umwe okukwatesiwako na Siovaa. Oityi Ndaviti emupopilile? Tutyitalei.

11. Oityi Ndaviti apakailile-mo Salomau tyili momukanda 1 Onohamba 2:​2, 3? Etyi Salomau etavela tyemweendele ñgeni? (Tala olutalatu.)

11 Oityi Ndaviti apopile? (Tanga 1 Onohamba 2:​2, 3.) Wapopilile omona wae okuti ine utavela ku Siovaa, evi alinga mavimweende nawa. Etyi Salomau alinga ohamba, akala umwe omanima omanyingi otyo ovipuka aviho vimweenda nawa. (1 Ehi. 29:​23-25) Watungile ondywo onene ya Huku, wahonekele omikanda vimwe vi’Ombimbiliya, tupu wapopile onondaka mbumwe mbuli momikanda vimwe vi’Ombimbiliya. Wankhimanene unene mouye mokonda younongo wae, nolumono lwae. (1 Oha. 4:34) Ngeetyi Ndaviti apopile-ale, ovipuka ankho mavimweende vala nawa tyina etavela ku Siovaa Huku. Mahi hatyoko tyaendele. Etyi Salomau akulupa ayeke-po Siovaa, akafenda onohuku ononkhwavo. Siovaa ehemuyambe vali. Salomau pahe ounongo wokutumina nawa, nokulinga evi viaviuka, aumuvombo umwe. — 1 Oha. 11:​9, 10; 12:4.

Omalutalatu: 1. O Ndaviti ulangi uli nokupopia nomona wae Salomau, otyo oku Salomau emukwata mokuvoko. 2. Ovahikwena novakwendye veli Mosikola Yovakokoli-ndyila. Omuhikwena umwe wayela okuvoko apopie.

Onondaka mbokulekela Ndaviti apopilile omona wae Salomau, mbutulongesa okuti ine tutavela ku Siovaa, metwavela ounongo atulingi ovipuka nonondunge. (Tala opalangalafu 11-12)b


12. Oityi tulilongesila kweetyi tyapopile Ndaviti?

12 Otyo tyitulongesa-tyi? Okutavela, ovipuka vitweenda nawa. (Ovii. 1:​1-3) Otyili, Siovaa ketutile ine tumutavela metwavela omunkhima nolumono ngoolu lwali na Salomau. Mahi ine tumutavela, metwavela ounongo tutyivile okulinga ovipuka nonondunge. (Omih. 2:​6, 7; Tia. 1:5) Onondunge mbuli Mondaka yae mbutululika tutale nawa etyi tuna okulinga tyiyemba kovilinga, nokulongeswa mosikola, novitalukiso, nonombongo. Okulandula onondunge ombo matyituyakulila kweevi vipondola okunyona oupanga wetu nae, vitupumbiswa omwenyo wahapu. (Omih. 2:​10, 11) Matukala nomapanga omawa. No meumbo mamukala ehambu.

13. Oityi Carmen alingile, ya pahe ukahi ñgeni?

13 Umwe utiwa o Carmen ukala ko Moçambique, ankho usoka okuti omunthu ovipuka vimweenda vala nawa, tyina atanga unene. Elipake mosikola onene, ankho uli nokulongeswa okunthinda oñgeni tyitungwa onondywo. Wapopia wati: “Ankho ndyihole unene etyi ndyili nokulongeswa. Mahi pahe ankho ndyitupu-ale vali omuvo, nokuponwa ndyiponwa vala. Kosikola ankho ndyinyingila ko 7:30 komuhuka, andyikapetuka kokawii-wii ko 18:00. Ankho tyimphwiya okwenda komaliongiyo, noupanga wange na Huku auhimbika okutenda. Andyilimono umwe okuti otyipuka etyi ndyili nokulinga ñgaa, ndyili nokuundapela ovanthu vevali.” (Mat. 6:24) Carmen welikwambelele, elipopi umwe ku Huku, tupu elilongesa etyi tyipopia omikanda tupewa nomupika. Wapopia vali otyipuka otyikwavo tyemukwatesileko wati: “Etyi napakailwa-mo na mee, novakulu vamwe vapama motyili, andyiti hahe ndyiyeke-po okwenda mosikola onene, andyilipake movilinga vya Siovaa, ovilinga viomuvo auho. Otyo atyimphe umwe onondunge mbokulinga etyi tyaviuka. Nalingile, nii helivelele.”

14. Ovo Mwisesi na Ndaviti vapele ondundo vakwavo valinge-tyi?

14 Ovo Mwisesi na Ndaviti, vali ovanthu vehole Siovaa, ankho vetyii okuti tyesukisa unene okumutavela. Onondaka mbavo mbokulekela, mbapele ondundo vakwavo vakakatele mu Siovaa Huku yavo, ngeetyi ngwe valingile. Aveho vevali valondolele vakwavo aveveti, ine vayeka-po Siovaa mavelieetela, avapumbwa oviwa ankho ahanda okuvepa. Konondaka vapopile, noonthwe hono tukopa-ko onondunge. Etyi pakala omanima omanyingi, omukulu omukwavo vali nae wali omufendi wa Siovaa, wapopile omokonda yatyi tyesukisila unene okwahayeke-po Siovaa.

“ETYI TYEETA EHAMBU ENENE”

15. Oityi omutumwa Swau amwene?

15 Swau wali epanga enene lya Sesusi Kilisitu, ankho omutumwa wa Sesusi. (Mat. 10:2; Swau 19:26) Waendaile na Sesusi movilinga viokwivisa nokulongesa, wamwene ovipuka vihuvisa alingaile. Kemuyekele-po no pweetyi umwe ovipuka vialema. Sesusi wiipawa tupu, Swau nae utyilwete. Etyi atutuliswa, avelimono vali. Ewaneno Liovakwa-Kilisitu likula tupu, omomaiho ae. Wetyimwene umwe na tyina ovalongwa nkhele ankho vehehi-ale vapopia oviwa ovipe, atee “viapopiwa movanthu aveho veli mombwelo yeulu.” — Kolo. 1:23.

16. Omikanda viahonekele Swau ovalie vipa ondundo?

16 Swau wakalele-ko omanima omanyingi. Etyi pahe akulupa, apewa otyilinga tyimwe otyiwa, tyokuhoneka omukanda Eholololo. (Ehol. 1:1) Oe tupu wahonekele omukanda wa Swau, no wa 1 Swau, no wa 2 Swau, no wa 3 Swau. Mahi wa 3 Swau, ankho weuhonekela omulongwa umwe wa Kilisitu utiwa o Ngayu. Swau ankho umuhole unene uti vala omona wae. (3 Swau 1) Mahi ankho ha Ngayu vala ehole, ovanyingi-ale ankho ehole uti vala ovana vae. Etyi ombwale oyo ihole Huku yahonekele, katyapele vala ondundo ovalongwa va Sesusi vo pomuvo opo, noonthwe hono tyitwavela ondundo.

17. Omu mutyipopila 3 Swau 4, oityi tyipa ovanthu ehambu enene?

17 Oityi Swau ahonekele? (Tanga 3 Swau 4.) Swau wapopile ehambu lituka kokutavela ku Huku. Pomuvo ahoneka omukanda wa 3 Swau, vamwe mewaneno ankho vekahi nokuhahanesa ondongeso yomatutu, nokuyapaula ovanthu mewaneno. Mahi vamwe ankho “veli nokweendela motyili,” vetavela ku Siovaa, vaendela ‘omu valulikilwa novitumino viae.’ (2 Swau 4, 6) Ovakwa-Kilisitu ovo vokwahayekele-po Siovaa, kavahambukisilwe vala Swau, mahi vahambukisilwe na Siovaa. — Omih. 27:11.

18. Oityi tukopa monondaka mbapopile Swau?

18 Oityi tulilongesila-ko? Okwahayeke-po Huku tyeeta ehambu. (1 Swau 5:3) Tyimwe tyituhambukiswa, okunoñgonoka okuti evi tuli nokulinga vihambukiswa Siovaa. Tyina twaanya viouye ou viahanda okutulingisa onkhali, atutavela otyili, Siovaa uhambukwa. (Omih. 23:15) Onoandyu mbae keulu, nambo mbuhambukwa. (Luka 15:10) Noonthwe tuhambukwa tyina tutala vakwetu vahayeke-po Huku, haunene umwe tyina veli nokukondya novitateka, neevi viahanda okuvelingisisa onkhali. (2 Tes. 1:4) Tyina ouye ou utuminwa n’Eliapu wamahanywa-ko, matukati twalingile twakakatelele mu Siovaa atwehemuyeke-po.

19. Oityi omwivisi umwe utiwa o Rachel apopia tyiyemba kokulongesa vakwetu otyili? (Tala olutalatu.)

19 Otyipuka otyikwavo tyituhambukiswa unene, okupopila vakwetu otyili tya Huku. Omwivisi umwe utiwa o Rachel ukala ko República Dominicana, wati okuundapa motyilinga etyi tyokukwatesako vakwetu vanoñgonoke Huku, elao limwe enene. Wakwataisako-ale ovanthu ovanyingi avahimbika okufenda Siovaa. Wapopia wati: “Tyihambukiswa unene tyina utala ñgaa omunthu ulongesa Ombimbiliya uli umwe nokuhumba Siovaa nokumuyumba onthumbi, nokuyeka-po ovipuka vimwe opo emuhambukiswe. Ehambu ukala nalio, uti umwe nalingile nelikwatehilile ndyimulongese.”

Omalutalatu: 1. Omuhikwena uli nokutehelela nawa tyina ou umulongesa Ombimbiliya apopia. 2. Pahe veli movilinga viokwivisa aveho.

Tyituhambukiswa okulongesa vakwetu navo vahumbe Siovaa avemutavela. (Tala opalangalafu 19)


KOPA ONONDUNGE MONONDAKA MBOKULEKELA MBOVALUME VONTHUMBI

20. Okutyi twelifwa na Mwisesi na Ndaviti na Swau?

20 Ovo Mwisesi na Ndaviti na Swau, omivo vali-ko, kavilii nomuvo uno hono tuli. Mahi kovipuka ovinyingi twelifwa. Navo ankho vafenda Huku yotyotyili, ngeetyi noonthwe tuli nokulinga. Noonthwe hono tulikwambela ku Siovaa, tumuyumba onthumbi, tumwiita etululike ngeetyi ngwe valingile. Noonthwe twayumba-ko onthumbi, tutyii okuti Siovaa metwavela oviwa ovinyingi ine tumutavela.

21. Ava valandula etyi tyapopile ovo Mwisesi na Ndaviti na Swau, mavakamona oviwa patyi?

21 Tulandulei onondaka mbokulekela mbovakulu ovo, mokutavela ovitumino vya Siovaa. Ine otyo tulinga otyo, atyiho tulinga matyitweende nawa. ‘Matukakala ehimbwe’ kouye, okukakala-ko umwe apeho. (Epal. 30:20) Matukala nehambu lituka kokuhambukiswa Tate yetu wo keulu, ou meketuyamba, etwavela oviwa viehelifwe-ale pano. — Efe. 3:20.

ONONDUNGE PATYI TUKOPA MONONDAKA MBOKULEKELA . . .

  • mba Mwisesi?

  • mba Ndaviti?

  • mba Swau?

OTYIIMBO 129 Onthue Matutualako Nokukoleleya

a Ova Isilayeli ovanyingi vokwamwene etyi Siovaa alinga Pelunga Enkhuhu, kavanyingilile Motyilongo Tyalaelwe. (Onob. 14:​22, 23) Siovaa wapopile okuti vokuna omanima 20 okwenda no komutwe, mavankhila moluhandya. (Onob. 14:29) Mahi ovo Susuwee na Kalembe, novanyingi ankho nkhele ovatutu, no vokwatuka mu Levii, vehikile umwe kokumona etyi Siovaa alinga etyi apopile, pweetyi ova Isilayeli vayauka Ondongi yo Solondau, avanyingila mo Kanaa. — Epal. 1:​24-40.

b ONONDAKA MBOKUHANGUNUNA OLUTALATU: Kokumbili: O Ndaviti uli pokaula upopila omona wae Salomau onondunge. Kokulio: Ovakokoli-ndyila veli Mosikola Yovilinga Vioukokoli-ndyila.

    Nyaneka Publications (1998-2026)
    Lupukamo
    Nyingila
    • Nyaneka
    • Tuma
    • Likoyela
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Etyi Tyilingwa Pokunyingilamo
    • Etyi Munyingilwa
    • Etyi Tyilingwa Pokunyingilamo
    • JW.ORG
    • Nyingila
    Okutuma