Yehova “Naamanya Abe”
“Omuntu ku akunda Ruhanga, niwe amanywa Ruhanga.”—1 KOR. 8:3.
1. Ha eky’okureeberaho kuruga omu Baibuli ekya bamwe aha baheereza ba Ruhanga abaagizire emiteekateekyere egwire. (Reeba ekishushani aha kutandika.)
IZOOBA rimwe omu kasheeshe, Arooni Omunyamurwa Omukuru akeemerera aha muryango gw’eihema rya Ruhanga akwitse ekyoterero ky’obubaane. Aha rubaju rwe, Koora hamwe n’abantu 250 nabo bakaba nibooterera Yehova obubaane, buri muntu n’ekyoterero kye. (Kub. 16:16-18) Abantu abo boona bakaba nibareebeka nk’abaheereza ba Yehova abeesigwa. Oyihireho Arooni, abantu abandi boona bakaba bari abagomi abaabaire nibateeraho kwehindura abanyamurwa. (Kub. 16:1-11) Bakaba nibeeruhiza busha kuteekateeka ngu Ruhanga naasiima okuramya kwabo. Kwonka emiteekateekyere egyo ekaba neegwisa kubi Yehova ahabw’okugira ngu akaba naareeba oburyarya obwabaire buri omu mitima yaabo.—Yer. 17:10.
2. Musa akagamba ki, kandi ebigambo bye bikahikiirira?
2 Izooba eryo ritakahikire, Musa akagira ati: “Omu kasheeshe MUKAMA naija kworeka ori owe.” (Kub. 16:5) Buzima Yehova akooreka entaaniso eri ahagati y’abaheereza be ab’amazima n’ab’ebishuba obu ‘omuriro gwaruga ahariwe, gukookyeza kimwe abo bashaija magana abiri na makumi ataano abaabaire nibooterera obubaane.’ (Kub. 16:35; 26:10) Kwonka Yehova akarinda Arooni, ekyayorekire ngu akaba ari Omunyamurwa ohikire kandi omuheereza we omwesigwa.—Shoma 1 Abakorinso 8:3.
3. (a) Ni mbeera ki eyaabaireho omu bunaku bwa Paulo? (b) Yehova akaba atwariize ata abagomi omu byasha eby’enyima?
3 Bwanyima y’emyaka 1,500, embeera nk’egyo ekabaho omu bunaku bwa Paulo. Abakristaayo abamwe bakaikiriza enyegyesa z’ebishuba kandi obwo barikugumizamu kukwatanisa n’ekibiina. Abantu abamwe nibabaasa kuba baabaire batarikureeba oku Abakristaayo nk’abo barikutaana aha bandi omu kibiina. Kwonka ebi baabaire nibeegyesa bikaba biri eby’akabi aha Bakristaayo abeesigwa. Abantu abo abaabaire bari nk’emishega barikweshushaniriza nk’entaama, “bakajuumikirira kimwe okwikiriza kw’abamwe.” (2 Tim. 2:16-18) Yehova tarikureeba ebintu akabyehuzya, kandi ekyo Paulo ashemereire kuba yaabaire naakimanya ahabw’eki Ruhanga yaakoreire omugomi Koora n’abaamushagikire. Hati ka tushwijume ebigambo birungi ebiri omu Kyahandiikirwe kimwe, kandi tureebe n’eki turikubaasa kubyegaho.
NYOWE MUKAMA TIMPINDUKA
4. Paulo akaba aine buhame ki, kandi akooreka ata obuhame obwo obu yaahandikira Timoseo?
4 Paulo akaba naahamya ngu Yehova naabaasa kureeba abarikumuramya omu buryarya n’abarikumworobera. Paulo akooreka obuhame obwo omu bigambo ebi yaakoreise, obu Ruhanga yaamuhwera kuhandiikira Timoseo ebaruha. Paulo arikugamba aha ku ekibiina kyabaire kisiisirwe abaabaire nibeegyesa eby’obuhabe, akagira ati: “Omusingi gwa Ruhanga oguhamire guriho, gwine akamanyiso aka ngu, Mukama naamanya abe; kandi ngu, omuntu weena orikugamba eiziina rya Mukama arugye omu bubi.”—2 Tim. 2:18, 19.
5, 6. Ni nshonga ki enkuru eri omu bigambo “omusingi gwa Ruhanga oguhamire” ebi Paulo yaakoreise, kandi bikakwata bita ahari Timoseo?
5 Ni nshonga ki enkuru eri omu bigambo ebi Paulo yaakoreise ebiri omu kyahandiikirwe ekyo? Omu Baibuli, aho niho honka ahu ebigambo “omusingi gwa Ruhanga oguhamire” birikukoresibwa. Baibuli neekoresa ekigambo “omusingi” aha bintu bingi omu muringo gw’akamanyiso, otwariiremu na Yerusaalemu orurembo rukuru rwa Israeli. (Zab. 87:1, 2) Omurimo gwa Yesu omu kuhikiiriza ekigyendererwa kya Ruhanga nagwo nigugyeragyeranisibwa n’omusingi. (1 Kor. 3:11; 1 Pet. 2:6) Paulo akaba naamanyisa ki obu yaakoresa ebigambo “omusingi gwa Ruhanga oguhamire”?
6 Paulo akagamba aha ‘musingi gwa Ruhanga oguhamire’ omu bwire nibwo bumwe arikujuriza n’ebigambo ebyagambirwe Musa arikugamba ahari Koora n’abaamushagikire ebiri omu Okubara 16:5. Hatariho kubanganisa, Paulo akaba naagamba aha byabaireho omu bunaku bwa Musa arikwenda kugumya Timoseo n’okumwijutsya ngu Yehova naareeba ebikorwa by’obugomi kandi agira n’eki yaakoraho. Ekigyendererwa kya Ruhanga kikaba kitarikwija kuremesibwa abarikwehagura aha mazima omu kibiina, nk’oku Koora atarakiremeise ira. Paulo tarashobooroire omu bwijwire eki “omusingi gwa Ruhanga oguhamire” kyabaire nikijwekyera. Kwonka, ebigambo ebi yaakoreise bikareetera Timoseo kugira obwesigye omuri Yehova.
7. Ahabw’enki nitubaasa kuhamya ngu Yehova naija kugira eki yaakora ahabw’okuhikiirira kwe n’obwesigwa bwe?
7 Emisingye ya Yehova ey’omuhendo ehamire kandi terikuhinduka. Zaaburi 33:11 neegira eti: “Enaama za MUKAMA zihamire ebiro byona, ebiteekateeko by’omu mutima gwe bigumaho okuhitsya obusingye bwona.” Ebyahandiikirwe ebindi nibigamba aha butegyeki bwa Yehova, embabazi ze, okuhikiirira kwe, n’obwesigwa bwe ngu nibigumaho ebiro byona. (Kur. 15:18; Zab. 106:1; 112:9; 117:2) Malaki 3:6 nihagira hati: “Nyowe MUKAMA timpinduka.” Nikyo kimwe na Yakobo 1:17 nihagira ngu Yehova ‘tahindahinduka na kakye, n’obu kwakuba okugira ekicuucu ekireetwa okuhinduka.’
“AKAMANYISO” AKARIKUTUREETERA KWIKIRIRIZA OMURI YEHOVA
8, 9. Niki eki turikubaasa kwegyera aha bigambo ebi Paulo yaakoreise omu muringo ‘gw’akamanyiso’?
8 Ebigambo by’akamanyiso ebi Paulo yaakoreise omu 2 Timoseo 2:19 nibyoreka omusingi oguriho obutumwa. Ira, kikaba kiri ekya butoosha kuhandiika aha musingi gw’ekyombeko, kworeka mukama waakyo nari owaakyombekire. Paulo niwe muhandiiki wa Baibuli ow’okubanza kukoresa eky’okureeberaho eki.a Akamanyiso akari aha “musingi gwa Ruhanga oguhamire” kaine obutumwa bw’emiringo ebiri. Obw’okubanza, “Mukama naamanya abe” kandi obwa kabiri, “ngu, omuntu weena orikugamba eiziina rya Mukama arugye omu bubi.” Eki nikitwijutsya ebiri omu Okubara 16:5. (Kishome.)
9 Niki eki turikubaasa kwegyera aha bigambo ebi Paulo yaakoreise omu muringo ‘gw’akamanyiso’? Emisingye ya Yehova hamwe n’emitindo ye neeyegamira aha mazima g’emiringo ebiri aga: (1) Yehova naakunda abo abarikumwesiga, kandi (2) Yehova naayanga okutahikiirira. Eki nikikwata kita aha barikwehagura aha mazima omu kibiina?
10. Ebikorwa by’abo abaabaire nibeegyesa ebishuba bikakwata bita aha bantu abeesigwa omu bunaku bwa Paulo?
10 Timoseo n’abaheereza bagyenzi be abeesigwa, nibabaasa kuba baateganisiibwe ebikorwa by’abo abaabaire nibeegyesa ebishuba omu kibiina. Abakristaayo abamwe nibabaasa kuba bayebuurize ahabw’enki abantu nk’abo baabaire baikiriziibwe kuguma omu kibiina. Abakristaayo abeesigwa nibabaasa kuba baabaire nibeebuuza yaaba Yehova naareeba entaaniso ahagati yaabo, n’abaabaire bari endyarya omu kuramya.—Byak. 20:29, 30.
Timoseo tarabaasize kubeihwabeihwa abaabaire beehagwire aha mazima (Reeba akacweka 10-12)
11, 12. Ebaruha ya Paulo ekahamya eta okwikiriza kwa Timoseo?
11 Hatariho kubanganisa, ebaruha ei Paulo yaahandiikire ekahamya okwikiriza kwa Timoseo, erikumwijutsya ekyabaireho obu Arooni yaasiimwa Ruhanga reero endyarya Koora n’abaamushagikire bakacwekyerezibwa. Paulo akaba ari nk’orikugira ngu n’obu haraabe haabaire hariho Abakristaayo ab’ebishuba, Yehova akaba naamanya abe, nk’oku kyabaireho omu bunaku bwa Musa.
12 Yehova tahinduka, n’ahabw’ekyo nitubaasa kumwesiga. Naayanga okutahikiirira, kandi abarikwanga kweteisa naabacwera orubanja. Ahabw’okugira ngu Timoseo akaba ari omwe aha baabaire nibagamba aha iziina rya Ruhanga, akaba naakimanya ngu aine kwanga okutahikiirira kw’Abakristaayo ab’ebishuba.b
OKURAMYA OKW’AMAZIMA TIKWA BUSHA
13. Nitubaasa kugira buhame ki?
13 Naitwe nitubaasa kugira eki twayegyera aha bigambo ebi Paulo yaahandiikire arikuhwerwa omwoyo gurikwera. Eky’okubanza, nikitugaruramu amaani kukimanya ngu Yehova naamanya ngu turi abeesigwa ahariwe. Kwonka, tarikugarukira aha kumanya ngu turi abeesigwa. Naafayo munonga aha be abarikumuheereza. Baibuli neegira eti: “Amaisho ga MUKAMA gairuka oku n’oku nigabuga ensi yoona, okweyoreka ku ari ow’amaani kuhwera abaine emitima eshugaine ahariwe.” (2 Bus. 16:9) N’ahabw’ekyo, nitubaasa kugira obuhame ngu kyona eki turikukorera Yehova ‘n’omutima ogushemeire’ tikya busha.—1 Tim. 1:5; 1 Kor. 15:58.
14. Ni kuramya kwa muringo ki oku Yehova atarikubaasa kwemera?
14 Ni kikuru kukimanya ngu Yehova tarikubaasa kwemera okuramya kw’endyarya. Ahabw’okugira ngu “amaisho ga MUKAMA gairuka oku n’oku nigabuga ensi yoona,” naabaasa kureeba abo abu emitima yaabo eteemariire aha kumuheereza. Enfumu 3:32 neegira eti: “Omuntu orikwehabagiza n’ekirikunugwa ahari Ruhanga,” nk’abo abarikweshushaniriza nk’abarikumuheereza, kwonka barikukora ebibi. N’obu omuntu araabe naabaasa kubeihabeiha abandi arikushereka eki ari, Yehova ow’obushoboorozi bwona n’okuhikiirira naayoreka ngu “orikushereka eby’okushiisha bye, tariba gye.”—Enf. 28:13; shoma 1 Timoseo 5:24; Abaheburaayo 4:13.
15. Tushemereire kwetantara ki, kandi n’ahabw’enki?
15 Abaheereza ba Ruhanga abarikukira obwingi n’abeesigwa kandi niwe wenka ou barikuramya. Nikiba kigwire omuntu omu kibiina kwikiriza okuramya kw’ebishuba akigyendereire. Kwonka ahabw’okugira ngu kikabaho omu bunaku bwa Musa n’obwa Paulo, nikibaasa n’okubaho omu bunaku bwaitu. (2 Tim. 3:1, 5) Kwonka shi ekyo nikimanyisa ngu tushemereire kwekyengyera ab’eishe-emwe bagyenzi baitu, obundi turikubanganisa aha bwesigwa bwabo ahari Yehova? Ngaaha buzima! Nikiba kitahikire kwekyengyera ab’eishe-emwe nari banyaanyazi-itwe tutaine buhame bwona. (Shoma Abarooma 14:10-12; 1 Abakorinso 13:7.) Kandi ekirikukira ahari ekyo n’okugira ngu twabanganisa obwesigwa bw’abandi abari omu kibiina, nikibaasa kushiisha omukago gwaitu na Yehova.
16. (a) Tushemereire kukora ki kubaasa kweihamu oburyarya bwona obu turikubaasa kuba twine? (b) Nitubaasa kwega ki aha biri omu kabokisi “Mweshwijume . . . Mwegyeze . . .”?
16 Buri Mukristaayo ashemereire “kugyeza omurimo gwe.” (Gal. 6:4) Ahabw’okugira ngu tituhikiriire, tutakimanyire nitubaasa kutandika kuramya Yehova twine ebigyendererwa bigwire. (Heb. 3:12, 13) N’ahabw’ekyo, tushemereire kuguma nitushwijuma ebigyendererwa byaitu by’okuheereza Yehova. Nitubaasa kwebuuza tuti: ‘Mbwenu shi nindamya Yehova ahabw’okugira ngu nimukunda kandi niinyikiriza ngu niwe ashemereire kutegyeka byona? Nari ninta omutima munonga aha migisha ei ndikwija kutunga omu Paradiso?’ (Kush. 4:11) Buzima, twena nitubaasa kugasirwa twashwijuma ebikorwa byaitu kandi tukeihamu oburyarya bwona obu turikubaasa kuba twine.
OBWESIGWA OBURIKUREETA OKUSHEMERERWA
17, 18. Ahabw’enki tushemereire kuramya Yehova omu muringo oguhikire?
17 Twateeraho kuba abeesigwa omu kuramya kwaitu, nitugasirwa munonga. Omuhandiiki wa zaaburi akagira ati: “Aine omugisha omuntu ou MUKAMA atabarira kutahikiirira, Ou omutima gwe gutarimu bugobya.” (Zab. 32:2) Buzima, abo abarikuteeraho kweihamu oburyarya nibashemererwa, kandi nibaba baine amatsiko g’okutunga okushemererwa okwabuzima omu bunaku bw’omumaisho.
18 Obunaku buri haihi kuhika Yehova akasheeshuura ababi nari abarikuheereza Yehova kandi bakakora n’ebibi nkana, ekiraayorekye “abahikiriire n’ababi, abarikukorera Ruhanga n’abatarikukorera Ruhanga.” (Mal. 3:18) Kwonka ekyo kitakabaireho, “amaisho ga Mukama agata aha bahikiriire, n’amatu ge agatega okushaba kwabo.”—1 Pet. 3:12.
a Ebiri omu Okushuuruurwa 21:14, ebyahandiikirwe bwanyima y’emyaka mingi Paulo aherize kuhandiikira Timoseo ebaruha, nibigamba aha ‘misingi’ 12 ehandiikirweho amaziina g’entumwa 12.
b Ekicweka ekirikukurataho nikyoreka oku turikubaasa kutooreza Yehova turikwanga okutahikiirira.