EBYAFAAYO
Nkegyera aha by’Okureeberaho Birungi Naatunga Emigisha Mingi
OBU naabaire ndi muto, okubuurira kukaba nikungumira. Ku naakuzire, nkaheebwa obujunaanizibwa obu naabaire ninteekateeka ngu tindikubaasa kuhikiiriza. Ka mbagambire bimwe aha by’okureeberaho birungi ebyampwereire kusingura okutiina reero nkataaha omu buheereza obw’obutwire obu mmaziremu emyaka 58.
Nkazaarirwa omu rurembo Quebec, ekicweka ekirikukoresa Orufaransa omu kyanga kya Quebec. Abazaire bangye, Louis na Zélia, bakankuriza omu ka ya rukundo. Tata akaba ari omuntu ohunami kandi orikukunda kushoma. Nkaba ninkunda kuhandiika, kandi nyine n’amatsiko ngu ninyija kuba omunyamakuru.
Ku naahikize emyaka nka 12, Rodolphe Soucy, owaabaire naakora na tata bakataayaaya omuka baine munywani waabo. Bakaba bari Abajurizi ba Yehova. Nkaba ntarikumanya bingi ebirikukwata aha Bajurizi ba Yehova kandi nkaba ntaine kihika ky’okumanya ediini yaabo. Kwonka, omuringo ogu baabaire nibagarukamu ebibuuzo barikukoresa Baibuli gukanshemeza. Abazaire bangye bakabikunda, kandi twikiriza kwega Baibuli.
Omu bwire obwo, nkaba ninshomera omu ishomero ry’Abanyakaturiki. Obumwe nkaba ngaaniira n’abu ndikwega nabo omu kibiina aha ishomero aha bi naabaire niinyega omu Baibuli. Bwanyima abashomesa b’eishomero kandi abasosorodooti bakakimanya. Omwe aharibo omu mwanya gw’okukoresa Ebyahandiikirwe kuhakanisa ebi naabaire ningamba, akangira ngu ndi omugomi omu maisho g’abaana boona! Obu bukaba buri obwire bugumire, kwonka hakarugamu ebirungi ahakuba kikampwera kureeba ngu ebi barikwegyesa tibirikuhikaana n’ebiri omu Baibuli. Nketegyereza ngu nyine kuruga omu ishomero eryo. Kandi abazaire bangye bakantwara omu ishomero erindi.
OKWEGA KUKUNDA OBUHEEREZA
Nkagumizamu niinyega Baibuli, kwonka nkaba nintunguuka mpora ahabw’okutiina kubuurira enju aha nju. Ediini y’Abakaturiki ekaba etsimbire emizi kandi erikuhakanisa omurimo gwaitu gw’okubuurira. Maurice Duplessis, owaabaire ari omwebembezi omuri Quebec, akaba naakwatanisa n’ekanisa. Akashagika n’ekiguruupu ky’abantu baaharana Abajurizi ba Yehova kandi baabataahirira. Kikaba nikyetengyesa obumanzi bw’amaani kubaasa kubuurira omu bunaku obwo.
Ow’eishe-emwe John Rae owaabaire arugire omu Ishomero rya Gileadi erya mwenda akampwera kusingura okutiina. John, akaba naayetegyereza, kandi akaba ari omucureezi, orikwetwara, kandi oyorobi kuhikwaho. Akaba atarikukira kumpana butunu, kwonka eky’okureeberaho kye kikaba nikyegambirira. John akaba atarikugamba gye Orufaransa, n’ahabw’ekyo nkaba ninkira kugyenda nawe omu kubuurira kumuhwera omu rurimi orwo. Ahabw’okumara obwire bwingi na John eki kikampwera kugira obumanzi bw’okucwamu kuhamira aha mazima. Bwanyima y’emyaka ikumi okwiha obu naabanza kubugana Abajurizi ba Yehova, nkabatizibwa Okwakataano 26, 1951.
Eky’okureeberaho kirungi ekya John Rae (A) kikampwera (B) kusingura okutiina kubuurira enju aha nju
Ekibiina kyaitu omu rurembo Quebec okukira munonga kikaba kirimu baapayoniya. Eky’okureeberaho kyabo kirungi kikampiga kuba payoniya. Omu bwire obwo, tukaba nitubuurira enju aha nju turikukoresa Baibuli yonka. Tukaba twine kukoresa gye Ebyahandiikirwe, tutarikuha abantu ebitabo. N’ahabw’ekyo, nkateeraho kumanya gye Ebyahandiikirwe ebirikubaasa kumpwera omu kubuurira. Kwonka baingi, bakaba nibanga kushoma Baibuli etariho akamanyiso akarikworeka ngu neeyikirizibwa ediini y’Ekikaturiki.
Omuri 1952, nkataaha omu bushwere na Simone Patry, munyaanyazi-itwe omwesigwa. Tukafurukira Montreal, kandi bwanyima y’omwaka gumwe, tukazaara omwana w’omwishiki, Lise. N’obu ndaabe naarekyeire aho kuba payoniya bwanyima y’okutaaha omu bushwere, nyowe na Simone tukateeraho kwebembeza ebikuru kubaasa kwejumbira kimwe omu buheereza bw’ekibiina nk’eka.
Hakahinguraho emyaka ikumi ntakateekateekire aha kwongyera aha buheereza bwangye. Omuri 1962, obu naabaire ngiire omu Ishomero ry’Obukama ery’abareeberezi aha Beseeli omuri Canada, nkaba nindaara n’ow’eishe-emwe orikwetwa Camille Ouellette. Omujinya gwa Camille ogw’okubuurira gukankwataho munonga ahakuba akaba aine eka n’abaana. Omu bwire obwo, omuri Quebec kikaba kigumire kushanga omuzaire oine abaana ori payoniya; kwonka nikyo Camille yaabaire naateeraho kukora. Obwire obu twamazire hamwe, akampiga kuteekateeka munonga aha mbeera yangye. Bwanyima y’ameezi makye, nketegyereza ngu nimbaasa kugaruka kuba payoniya ow’obutwire. Bamwe bakaba nibateekateeka ngu ncwairemu kubi, kwonka nkagumizamu n’ekigyendererwa kyangye ndikuhamya ngu Yehova naija kunshagika, naateeraho kwejumbira kimwe omu buheereza.
OKUGARUKA OMU RUREMBO QUEBEC NKA PAYONIYA OW’OMUTAANO
Omuri 1964, nyowe na Simone tukaza kuheereza nka baapayoniya ab’omutaano omuri Quebec owaitu, ahu twamazire emyaka mingi nituheereza. Omu bwire obwo, omurimo gw’okubuurira gukaba guteereiremu kakye gutarikuhakanisibwa munonga.
Orwamukaaga rumwe omu ihangwe, nkakwatirwa omuri Sainte-Marie, tauni nkye eri haihi n’orurembo Quebec. Omuserukare akantwara aha poriisi kandi naateebwa omu kihome ahabw’okubuurira ntaine rusa orurikunyikiriza kubuurira enju aha nju. Bwanyima, nkatwarwa omu maisho g’omuramuzi orikwetwa Baillargeon, ou baingi baabaire nibatiina. Akambuuza ngu n’oha oraantonganire omu icwero ry’emanja. Ku naagambire eiziina Glen How,a Omujurizi wa Yehova orikumanywa kandi omuhorereza, atiinire akagarukamu ati: “Ai bambe! Omushaija ogwo tayorobi!” Glen How akaba naamanywa gye ahabw’okuhorereza Abajurizi ba Yehova omu macwero g’emanja omu bwire obwo. Bwanyima bakamanyisa ngu baanyihaho omushango ogu baabaire baanteireho.
Ahabw’okuhakanisibwa kw’omurimo gwaitu omuri Quebec, kikaba kigumire kupangisa omwanya murungi gw’okugiriramu enteerane. Ekibiina kyaitu ekyabaire kirimu ab’eishe-emwe bakye kikabaasa kutunga garagi ekuzire kandi erikufuka munonga. Kubaasa kugira obutagatsi omu bwire bw’embeho y’amaani, ab’eishe-emwe bakaba nibaheemba akooma k’amajuta. Tukaba tukeerundaniraho kumara eshaaha nkye enteerane zitakatandikire turikugaaniira ebirikwombeka.
Nikishemeza kureeba oku omurimo gw’okubuurira gweyongyeire kutunguuka omu myaka ehingwire. Omu myaka eya 1960, hakaba hariyo ebibiina bikye omu rurembo Quebec, ekyanga kya Côte-Nord, na Gaspé Peninsula yoona. Hati, hariyo ebyanga bibiri omu myanya egyo, kandi ab’eishe-emwe nibateeranira omu Byombeko by’Obukama ebirikureebeka gye.
OKUTANDIKA OMURIMO GW’OKUTAAYAAYIRA EBIBIINA
Omuri 1977, nkaza omu ruteerane rw’abarikutaayaayira ebibiina omuri Toronto, Canada
Nyowe na Simone tukeetwa kutandika kuheereza omu murimo gw’okutaayaayira ebibiina omuri 1970. Omuri 1973, tukatandika kutaayaayira disiturikiti. Omu myaka egyo, ab’eishe-emwe b’obujunaanizibwa nka Laurier Saumurb na David Splane,c bombi abaabaire nibataayaayira ebibiina nkabeegyeraho bingi. Bwanyima ya buri ruteerane oruhango, nyowe na David tukaba tuhaana obuhabuzi oku turikubaasa kuboneza omuringo ogu turikwegyesamu. Ninyijuka obu David yangira ati: “Léonce, orubazo rwawe rwanshemeza. Rwaba ruri rurungi, kwonka ku naaba ndiinye nkaakoziremu embazo ishatu!” Embazo zangye nkaba ninkira kuzipakiramu enshonga nyingi. Nkaba nyine kwega kushoboorora enshonga ezirikwetengyesa zonka.
Nkaheereza omu ndembo nyingi ez’omu burugwa izooba bwa Canada
Abareeberezi ba disiturikiti bakaheebwa obujunaanizibwa bw’okugumya abareeberezi abarikutaayaayira ebibiina. Kwonka, ababuurizi baingi omuri Quebec bakaba nibaammanya gye. N’ahabw’ekyo bakaba nibakunda kubuurira naanye naaba ntaayaayiire ebibiina byabo. N’obu ndaabe naabaire ninkunda kubuurira nabo, nkaba ntarikumara obwire burikumara n’abareeberezi abarikutaayaayira ebibiina. Eizooba rimwe, omureeberezi omwe orikutaayaayira ebibiina akanyijutsya ati: “Ni kirungi kureeba ngu nooha ab’eishe-emwe obwire, kwonka otakaayeebwa ngu egi ni saabiiti yangye. Naanye niinyenda kugumibwa!” Obuhabuzi bukampwera kuba omuringaaniza.
Eky’obusaasi, omuri 1976 hakabaho ekintu ky’enaku. Omukundwa wangye, Simone, akarwara kubi munonga yaafa. Akaba ari omuhwezi murungi ahabw’okugira omutima gw’okwefeerereza n’okukunda Yehova. Okugira bingi by’okukora omu buheereza kikampwera kwemera obusaasi obu, kandi ninsiima Yehova ahabw’okumpwera omu bwire obwo obugumire. Bwanyima, nkataaha omu bushwere na Carolyn Elliott, munyaanyazi-itwe payoniya owaizire omu kicweka kya Quebec kuheereza ahu ekyetengo ky’ababuurizi kiri. Abantu nibooroberwa kugamba na Carolyn kandi naafayo aha bandi, okukira munonga abaine enshoni n’eihamba. Akambeera ekiconco ekyabuzima obu yaanyegaitaho omu murimo gw’okutaayaayira ebibiina.
OMWAKA GW’OMUTAANO
Omuri Jenwari 1978, nkashabwa kwegyesa Ishomero ry’Obuheereza Erya Baapayoniya ery’okubanza omuri Quebec. Nkaba ntiinire, ahakuba ebi naabaire ninza kwegyesa bikaba biri bisya ahariinye n’aha beegi. Ekirungi, eishomero ry’okubanza rikaba ririmu baapayoniya abaheereize obwire buraingwa. N’obu ndaabe naabaire ndi omwegyesa, nkeegyera bingi aha beegi!
Bwanyima, omuri 1978, tukagira oruteerane oruhango orurikubamu ab’amahanga agandi orwine omutwe “Okwikiriza Okurikusingura,” omu kishaayi ky’emizaano omuri Montreal. Nirwo oruteerane oruhango orurakizireyo kugira abantu baingi omuri Quebec, abarikurenga 80,000. Nkaheebwa obujunaanizibwa bw’okukora omu by’amakuru aha ruteerane oru. Nkagaaniira n’ab’amakuru kandi kikanshemeza kureeba ebirungi ebi baatugambireho. Puroguraamu z’aha tiivi kumara eshaaha nka 20 n’aha radiyo n’omu mpapura z’amakuru zikaba ziriho abarikubuuzibwa. Hakabaho obujurizi bw’amaani!
OKUHEEREZA OMU KICWEKA EKINDI
Omuri 1996, hakabaho empinduka y’amaani. Bwanyima y’okuheereza omu kicweka kya Quebec ekirikukoresa Orufaransa kuruga obu naabatizibwa, nkaza kuheereza nk’omureeberezi wa disiturikiti ei barikukoresa Orungyereza omuri Toronto. Nkaba nintiina kuha embazo omu Rungyereza oru naabaire ntarikumanya kugamba gye. Nkaba nyine kushaba emirundi mingi kandi nkeesigira kimwe Yehova.
Bwanyima y’okuhinguraho kw’obwire, hati nimbaasa kugira ngu nkashemerwa munonga kuheereza omuri Toronto kumara emyaka ebiri. Carolyn akagumisiriza yaampwera kugamba gye Orungyereza, kandi n’ab’eishe-emwe nabo bakanshagika kandi baangumya. Tukagira n’abanywani omu bwire bukye.
Oyihireho emirimo endiijo n’okutebeekanisiza enteerane empango aha wiikenda, nkaba ninkira kubuurira enju aha nju kumara eshaaha nk’emwe omu mwabazyo gw’Orwakataano. Abamwe nibabaasa kwebuuza bati: ‘Ahabw’enki nshemereire kuza omu kubuurira obwo turikuza kugira oruteerane oruhango aha wiikenda?’ Kwonka, okugaaniira n’abantu omu kubuurira kikaba nikindeetera okuruhuuka. Na hati, okuza omu kubuurira nikindeetera okushemererwa.
Omuri 1998, nyowe na Carolyn tukatandika kuheereza omuri Montreal nka baapayoniya ab’obutwire. Kumara emyaka mingi, obujunaanizibwa bwangye bukaba nibutwariramu okutebeekanisa okubuurira omu myanya y’orweteeraine, n’okukora aha by’amakuru kuhwera abantu kumanya amazima agarikukwata aha Bajurizi ba Yehova. Nyowe na Carolyn hati nitukunda kubuurira abarikwija omuri Canada kuruga omu mahanga agandi abaine ekihika ky’okwega Baibuli.
Ndi n’omukazi wangye Carolyn
Ku ndikureeba enyima emyaka 68 ei mmanzire nimpeereza Yehova bwanyima y’okubatizibwa, nindeeba ngu ampaire emigisha mingi. Okwega kunda obuheereza n’okuhwera abantu kumanya amazima nikyo kirikukirayo kundeetera okushemererwa. Bwanyima ya muhara wangye, Lise, na iba kugira eka, bakagumizamu baaba baapayoniya ab’obutwire. Okureeba omujinya gwa Lise omu buheereza kikangarura omutima omunda. Ninsiima munonga Abakristaayo bagyenzi bangye abu naabaasize kwegyeraho, kandi abaampaire n’obuhabuzi omu by’omwoyo kubaasa kuhikiiriza gye obujunaanizibwa omu kibiina. Nyetegyereize ngu nyine kwesiga omwoyo gurikwera kubaasa kuguma mpamiire aha buheereza bwangye. (Zab. 51:11) Ninguma ninsiima Yehova ahabw’okumpa omugisha gw’okumuhimbisa!—Zab. 54:6.
a Reeba ebyafaayo bya W. Glen How, “Orugamba ti Rwanyu, n’Orwa Ruhanga,” omu Awake! eya, Apuri 22, 2000.
b Reeba ebyafaayo bya Laurier Saumur, “Ntungire Ekintu ky’Omuhendo eky’Okurwanirira,” omu Watchtower, eya Novemba 15, 1976.
c David Splane naaheereza aha Kakiiko Akareeberezi ak’Abajurizi ba Yehova.